Vragenlijst leergeschiedenis lees- en spellingvaardigheid bestemd voor school / groepsleerkracht en interne leerlingenbegeleider Gegevens leerling Naam kind Geboortedatum O jongen O meisje Groep Groepsverloop Gegevens school Naam school Adres/postcode/woonplaats Telefoonnummer E-mailadres Brinnummer Contactpersoon en functie Datum invullen Handtekening bevoegd gezag (directeur) Ter informatie Voor het verrichten van onderzoek naar lees- en / of spellingproblemen c.q. dyslexie zouden wij graag meer gegevens willen, welke betrekking hebben op de leergeschiedenis van de lees- en spellingvaardigheid. Graag vragen wij u voor zover mogelijk de hierna volgende vragen zo volledig mogelijk te beantwoorden. Tevens vragen wij u enkele gegevens aan te leveren, om de hardnekkigheid en de ernst van de problematiek te kunnen bepalen. Zie hiervoor de checklijst: Overzicht aan te leveren informatie door school betreffende lees- en spellingsproblematiek van leerlingen. Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 1
Vragenlijst lees- en spellingproblemen Vragen met betrekking tot lezen en spellen: 1 Wanneer zijn de eerste problemen op het gebied van technisch lezen en spellen gesignaleerd? Kleuterperiode Begin groep 3 Herfstsignalering groep 3 Meetmoment 2 groep 3 Aanvang groep 4 Midden groep 4 Eind groep 4 2 Is er eerder onderzoek gedaan naar de lees- en/of spellingproblemen? nee ja, toelichting (wat waren de resultaten van dat onderzoek, wilt u het verslag van eerder onderzoek meezenden.) 3 Hoe zou u het lezen karakteriseren? leest traag maar wel accuraat, woorden worden eerst in stilte gespeld, dan uitgesproken spelt woorden geregeld hardop tijdens het lezen, maakt daarbij nauwelijks fouten leest traag, spellend en maakt veel fouten leest vlot, maar raadt geregeld woorden en maakt daarbij veel fouten die wel / niet de betekenis aantasten stil lezen gaat beduidend beter dan hardop lezen 4 Hoe zou u het spellen karakteriseren? gaat sterk op zijn/haar gehoor af (maakt daardoor veel fonetische fouten, schrijven zoals het woord klinkt) gebruikt spellingregels bewust maakt gebruik van ezelsbruggetjes/geheugensteuntjes 5 Heeft de leerling bij het aanleren van het technisch lezen en / of spellen vooral problemen met het vasthouden van de nieuwe leerstof nee ja bij lezen ja bij spelling O ja bij beide Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 2
Heeft de leerling terugval bij stof die niet meer geoefend wordt? nee ja bij lezen ja bij spelling O ja bij beide 6 Zijn de leesprestaties van de leerling constant of wisselen deze sterk onder invloed van spanning, tijdsdruk of van dag tot dag? 7 Geef het niveau van het kind met betrekking tot de spellingprestaties bij: het woorddictee zinnendictee stelopdrachten taalopdrachten goed gemiddeld zwak zeer zwak Vragen met betrekking tot geboden begeleiding: 8 Door wie is er extra instructie gegeven de leerkracht een remedial teacher intern begeleider/leesspecialist Onderwerp, datum en tijd per week extra begeleiding: Lezen week Spellen week Begr. Lezen t dd minuten per week Stuur de laatste 2 handelingsplannen mee 9 Is er buiten school extra hulp / begeleiding gegeven? nee ja thuis door een gespecialiseerd bureau logopedie Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 3
Stuur zo mogelijk het laatste verslag mee 10 Krijgt het kind momenteel extra instructie en / of oefening aan de hand van een daarvoor opgesteld handelingsplan? nee ja, graag toelichting op de werkwijze, oefenstof, wijze van instructie en periode (frequentie, tijdsduur). Voeg als voorbeeld de laatste 2 handelingsplannen toe, als dit andere zijn dan de in vraag 8 genoemde. De handelingsplannen moeten bevatten: - Duur van de extra begeleiding - Frequentie van de extra begeleiding - Inhoud van de extra begeleiding 11 Overzicht hulpplanperiode Toetsgegevens EMT en Klepel voor de extra begeleiding dd EMT, versie.. ruwe score: stand. score: dle: Klepel, versie.. ruwe score: stand. score: dle: Toetsgegevens EMT en Klepel na 3 maanden extra begeleiding dd EMT, versie.. ruwe score: stand. score: dle: Klepel, versie.. ruwe score: stand. score: dle: Toetsgegevens EMT en Klepel na 6 maanden extra begeleiding dd EMT, versie.. ruwe score: stand. score: dle: Klepel, versie.. ruwe score: stand. score: dle: Opmerkingen met betrekking tot de aanpak en het strategiegebruik Opmerkingen met betrekking tot de betrokkenheid, werkhouding en het welzijn bij deze taken N.B. Het is absoluut noodzakelijk dat we een goed zicht krijgen op de vorderingen en op de geboden hulp in de intensieve hulpperiode. Voor de beschrijving van de drie meetmomenten en twee interventieperioden zijn de volgende bladen bijgevoegd. Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 4
Signalering van het lees- en spellingprobleem (minimaal 3 meetmomenten), omschrijving en resultaten extra begeleiding Let op: De herfstsignalering is geen officieel eerste meetmoment, omdat daar geen genormeerde leestoetsen (zoals DMT) worden gebruikt! Dus: naast de herfstsignalering nog 3 meetmomenten invullen! Bij een oudere leerling (bijv. uit groep 5) zijn de laatste 3 meetmomenten voldoende. In dit format leerlingdossier zijn naast de herfstsignalering 3 meetmomenten opgenomen. Vul duidelijk in van welke groep het een meetmoment betreft! Geef aan welke genormeerde toetsen zijn afgenomen (maak keuze: bijv. DMT of Brus/Klepel en PI-dictee of CITO-spelling). Handelingsplannen met evaluaties dienen te worden toegevoegd. Indien u van mening bent dat uw uitdraai van het leerlingvolgsysteem en de bijgevoegde handelingsplannen met evaluaties voldoende informatie bieden, kunt u daar in de schema s op de volgende pagina s naar verwijzen. Het is dan van belang dat in de handelingsplannen duidelijk en concreet wordt aangegeven wat de doelen en bereikte resultaten zijn. Methode (aanvankelijk) lezen en spellen: Naam methode lezen Naam methode spellen MEETMOMENT: herfstsignalering groep 3 Toets Datum aantal items aantal fout = aantal goed Auditieve analyse Auditieve synthese Grafementoets Fonemendictee Woorden lezen Tekst lezen Tijd Beoordeling Eventueel overige toetsen Aanvullende informatie: GEBODEN BEGELEIDING n.a.v. de herfstsignalering groep 3: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 5
Doel van de begeleiding Looptijd Van: Tot: Wat is er gedaan / gebruikte methode Door wie is de hulp gegeven Individueel of groepsgewijs Intensiteit: aantal weken, aantal keer per week, aantal minuten per keer Evaluatie (resultaat beschrijven*) Beschrijf het effect van de begeleiding t.a.v. lezen en spellen, vooruitgang in maanden, op letter-, woord- en zinsniveau. Gebruik de gegevens van het volgende meetmoment. MEETMOMENT 1: groep, datum: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 6
Letterkennis Datum Totaal aantal aantal fout = aantal goed Grafementoets Fonemendictee Tijd Beoordeling Woordlezen Datum aantal gelezen aantal fout = aantal goed DMT kaart 1 DMT kaart 2 DMT kaart 3 Brus Klepel CITO beoordeling DLE Tekst lezen Datum Aantal fouten CITO leestechniek / leestempo Tijd Beoordeling : Beheersing / Instructie / Frustratie niveau Spelling Datum aantal antwoorden aantal fout = aantal goed CITO spelling PI-dictee Beoordelin g DLE Eventueel overige toetsen Aanvullende informatie: GEBODEN BEGELEIDING n.a.v. MEETMOMENT 1: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 7
Doel van de begeleiding Looptijd Van: Tot: Wat is er gedaan / gebruikte methode Door wie is de hulp gegeven Individueel of groepsgewijs Intensiteit: aantal weken, aantal keer per week, aantal minuten per keer Evaluatie (resultaat beschrijven)* Beschrijf het effect van de begeleiding t.a.v. lezen en spellen, vooruitgang in maanden, op letter-, woord- en zinsniveau. Gebruik de gegevens van het volgende meetmoment. Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 8
MEETMOMENT 2: groep, datum: Letterkennis Datum Totaal aantal aantal fout = aantal goed Grafementoets Fonemendictee Tijd Beoordeling Woordlezen Datum aantal gelezen aantal fout = aantal goed DMT kaart 1 DMT kaart 2 DMT kaart 3 Brus Klepel CITO beoordeling DLE Tekst lezen Datum Aantal fouten CITO leestechniek / leestempo Tijd Beoordeling : Beheersing / Instructie / Frustratie niveau Spelling Datum aantal antwoorden aantal fout = aantal goed Beoordeling DLE CITO spelling PI-dictee Eventueel overige toetsen Aanvullende informatie: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 9
GEBODEN BEGELEIDING n.a.v. MEETMOMENT 2: Doel van de begeleiding Looptijd Van: Tot: Wat is er gedaan / gebruikte methode Door wie is de hulp gegeven Individueel of groepsgewijs Intensiteit: aantal weken, aantal keer per week, aantal minuten per keer Evaluatie (resultaat beschrijven)* Beschrijf het effect van de begeleiding t.a.v. lezen en spellen, vooruitgang in maanden, op letter-, woord- en zinsniveau. Gebruik de gegevens van het volgende meetmoment. Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 10
MEETMOMENT 3: groep, datum: Letterkennis Datum Totaal aantal aantal fout = aantal goed Grafementoets Fonemendictee Tijd Beoordeling Woordlezen Datum aantal gelezen aantal fout = aantal goed DMT kaart 1 DMT kaart 2 DMT kaart 3 Brus Klepel CITO beoordeling DLE Tekst lezen Datum Aantal fouten CITO leestechniek / leestempo Tijd Beoordeling : Beheersing / Instructie / Frustratie niveau Spelling Datum aantal antwoorden aantal fout = aantal goed CITO spelling PI-dictee Beoordelin g DLE Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 11
Eventueel overige toetsen Aanvullende informatie: GEBODEN BEGELEIDING n.a.v. MEETMOMENT 3: Doel van de begeleiding looptijd Van: Tot: Wat is er gedaan / gebruikte methode Door wie is de hulp gegeven Individueel of groepsgewijs Intensiteit: aantal weken, aantal keer per week, aantal minuten per keer Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 12
Evaluatie (resultaat beschrijven)* Beschrijf het effect van de begeleiding t.a.v. lezen en spellen, vooruitgang in maanden, op letter-, woord- en zinsniveau. Gebruik de gegevens van het volgende meetmoment. 12 Wat zijn volgens u belangrijke aspecten in de begeleiding waarvan u weet dat deze succesvol zijn? (met andere woorden: waar reageert deze leerling inhoudelijk goed op?) 13 Wat is in uw gedrag en interactie belangrijk waarvan u zich bewust bent dat dit positief werkt in de begeleiding van deze leerling? (bijvoorbeeld positieve feedback) 14 Wordt er in de klas (organisatie, instructie, leestijd, toetsen) rekening gehouden met de leesen spellingproblemen van deze leerling? nee ja, toelichting in steekwoorden op welke wijze: (bijv. inhoudelijke Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 13
aanpassingen en organisatie van de instructie en extra hulp) 15 Worden er op school reeds faciliteiten geboden? nee ja, zoals: voorgelezen CITO-toets vergroot lettertype meer tijd voor leesactiviteiten, namelijk bij de volgende vakken: meer tijd voor schrijfactiviteiten, namelijk bij de volgende vakken: gebruik van spellingcontrole, namelijk bij de volgende vakken: gebruik van spraakherkenningsoftware en/of voorleessoftware, namelijk: andere hulpmiddelen, namelijk: dispenserende maatregelen, namelijk Vragen met betrekking tot de leervorderingen bij de andere vakken: 16 Presteert de leerling relatief veel beter bij andere schoolse vaardigheden / activiteiten in verhouding tot het technisch lezen en spellen? nee, niet opvallend ja, toelichting: 17 In hoeverre heeft het kind last van zijn / haar technisch lees- spellingprobleem bij deze schoolse vaardigheden / activiteiten? nee, niet opvallend ja, toelichting: 18 Heeft het kind extra aanpassingen nodig bij een toets voor begrijpend lezen? (Bijv.: meer tijd geven, toets in geheel voorlezen, toets van tevoren met kind voorbereiden) nvt. nee ja, toelichting: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 14
19 Heeft het kind extra aanpassingen nodig bij het vak Engels? nvt. nee ja, toelichting: 20 Heeft het kind extra aanpassingen nodig bij de zaakvakken? nvt. nee ja, toelichting: 21 Zijn er naast de leerproblemen op het gebied van het technisch lezen en spellen momenteel en / of in de voorgaande jaren ook leerproblemen geweest op andere gebieden? nee ja 22a Kunt u aangeven welke talenten / sterke kanten in de ontwikkeling u bij deze leerling ziet? Denk hierbij ook aan sport, dans, muziek, toneel en creatieve vakken. 22b Geef voor de volgende situaties aan of zich belemmeringen voordoen: meedoen tijdens de klassikale instructie Ja Nee de verwerking van lesstof bij zaakvakken nvt Ja Nee bij lessen begrijpend / studerend lezen nvt Ja Nee bij het werken aan projecten nvt Ja Nee bij het maken van huiswerk nvt Ja Nee bij het maken van taalopdrachten Ja Nee bij het maken van rekenopdrachten Ja Nee bij stelopdrachten Ja Nee bij het raadplegen van bronnen nvt Ja Nee 23 Wat is uw indruk van zijn / haar cognitief functioneren (intelligentie)? s.v.p. alléén aankruisen wat van toepassing is en graag kort toelichten geen zicht op laag minder dan gemiddeld gemiddeld bovengemiddeld hoog Ruimte voor toelichting: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 15
Vragen met betrekking tot mogelijke oorzaken en andere problematieken: 24 Heeft de leerling regelmatig of tijdelijk langdurig moeten verzuimen, bijvoorbeeld als gevolg van ziekte, waardoor didactische hiaten zouden kunnen zijn ontstaan? nee ja, toelichting (in welke groep? Tijdsduur? Met welke reden?) 25 Is er in de schoolloopbaan van de leerling tot nu toe sprake geweest van meerdere leerkrachtwisselingen gedurende een schooljaar? nee ja; in welke groep? 26 Zijn er momenteel en / of in de voorgaande jaren problemen geweest m.b.t. de werkhouding en motivatie die van invloed zijn op de prestaties van het kind? nee ja 27 Zijn er problemen m.b.t. de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerling (demotivatie, faalangst, negatieve gevoelens van competentie e.d.) nee ja, algemeen ja, specifiek bij lees- en spellingtaken 28 Zijn er in het schooldossier andere problemen bekend die van invloed kunnen zijn op de schoolprestaties van het kind? s.v.p. alléén aankruisen wat van toepassing is en graag kort toelichten nee ja, problemen m.b.t.: spraak- taalontwikkeling gehoor gezichtsvermogen motorische problemen belangrijke medische problemen, te weten:... ernstige concentratieproblemen problemen in omgang met andere kinderen problemen in de omgang met volwassenen Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 16
ontwikkelingsstoornis (bijv.; ADHD, autisme of een aan autisme aanverwante stoornis), te weten:... anders, te weten:... 29 Had de leerling in BAO groep 1/2 meer dan gemiddeld moeite met: s.v.p. alléén aankruisen wat van toepassing is rijmen aangeven begin- en eindklank van een woord auditieve synthese (in eenvoudige vorm) ontluikende geletterdheid / lees- en schrijfactiviteiten aanleren en onthouden van versjes het leren automatiseren van begrippen links/rechts het leren automatiseren van dagen van de week het leren automatiseren van benoemen van kleuren het onthouden van namen van klasgenootjes uit het hoofd leren tellen tot en met 10 luisteren in de kring of naar verhaaltjes Ruimte voor toelichting: 30 Had / heeft de leerling in basisonderwijs meer dan gemiddeld moeite met: s.v.p. alléén aankruisen wat van toepassing is auditieve analyse en synthese letterkennis cijfersymbolen het vlot herkennen van geoefende woorden (incl. kernwoorden) het onthouden van mondelinge opdrachten moeite met het onthouden van namen, plaatsen, jaartallen verminderde prestaties onder tijdsdruk moeite om aanwezige kennis snel op te roepen beklijven van schijnbaar beheerste vaardigheden/kennis automatiseren bij het rekenen (tafels onthouden) moeite met hoofdrekenen moeite met topografie motivatie voor lezen en spellen zelfvertrouwen tijdens het lezen en spellen geconcentreerd lezen en spellen Ruimte voor toelichting: Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 17
31 Welke verklaring(en) ziet u zelf voor de lees- en/of spellingproblemen? Welke zaken, die nog niet in de vragenlijst aan de orde zijn gekomen, acht u nog van belang? Centraal Nederland Postbus 233 8070 AE Nunspeet 18