Programma 08u45-09u30 Onthaal en inschrijvingen 09u30-09u40 Verwelkoming 09u40-10u20 Keynote 10u30-12u00 Tijdsblok 1 12u00-13u00 Lunch 13u00-14u30 Tijdsblok 2 14u40-16u00 Tijdsblok 3 16u00-17u00 Receptie Welkom Ellen Rutgeerts, hoofdredacteur KIDDO Keynote Gevaarlijk Jong: zijn kinderen in gevaar of vormen ze een gevaar? Prof. Dr. Bruno Vanobbergen We zien vandaag hoe volwassenen de wereld buiten het huisgezin vaak als gevaarlijk afschilderen en daarom hun kinderen zoveel mogelijk tegen van alles en nog wat proberen te beschermen. De discussie over mobiliteit van kinderen - lijfelijk en virtueel - vormt hiervan een duidelijke illustratie. Het gevolg is een belangrijk spanningsveld in onze samenleving van vandaag. Er is enerzijds de steeds sterker aan belang winnende idee dat kinderen rechten genieten en er is anderzijds de romantische opvatting dat het kind het recht moet hebben om kind te zijn. In het eerste geval wordt
gesuggereerd dat de wereld van de volwassene en die van het kind in elkaar op zouden kunnen of zelfs moeten gaan, terwijl in het tweede geval de scheiding sterk gehandhaafd moet worden. Lezing 1 0-12 Opvoeden vanuit de apothekerskast? Prof. Dr. Stijn Vanheule, Universiteit Gent - Vakgroep Psychoanalyse Depressie, angsten, autisme, ADHD, schizofrenie, gedragsstoornissen... Het lijkt wel of ieder kind tegenwoordig iets heeft. Of zien we te snel problemen? Plakken we te snel labels op kinderen? Stijn Vanheule neemt deze ontwikkeling kritisch onder de loep en geeft ons enkele ideeën hoe het anders kan. Lezing 2 0-12 Ik tel mee! Chris De Bruyne Coördinator VCOK vzw Scheiding is een maatschappelijke realiteit. Kinderen maken een overgang mee van samenwonende ouders naar apart wonende ouders. We weten dat kinderen positievere gevoelens hebben wanneer ze actief betekenis kunnen geven en kunnen spreken met hun ouders over de problemen die ontstaan door die overgang. We weten ook dat wanneer kinderen het gevoel hebben ertoe te doen in het hoofd en in het hart van hun beide ouders, ze dan beter met de reorganisatie omkunnen. Ze krijgen het gevoel dat ze meetellen. Lezing 3 0-12 Denken over kinderen Prof. Dr. Michel Vandenbroeck Universiteit Gent - Vakgroep Sociale Agogiek Kinderen hebben nood aan onze bescherming tegen allerlei mogelijke negatieve invloeden van de buitenwereld: het internet, de commercie,... Kinderen zijn de toekomst en dus een belangrijke investering in de toekomst van onze samenleving. Kinderen zijn ettertjes en ik denk dat ze het met opzet doen om zo traag te groeien (vrij naar Roald Dahl). Elk van deze drie uitspraken over kinderen spelen vaak (onbewust) een rol in hoe we over hen denken. Dat wordt soms opeens bewust en duidelijk als we geconfronteerd worden met beelden van het tegendeel. Na elke lezing kunnen jullie kiezen voor één van volgende mogelijkheden: Het salon Jullie worden warm uitgenodigd in het salon, waar de lezer jullie graag te woord staat voor een gezellige en verdiepende babbel. De tentoonstelling Jullie kunnen er eveneens voor kiezen om een bezoek te brengen aan de tentoonstelling Gevaarlijk Jong. Op vertoon van jullie badge hebben jullie gratis toegang. Het atelier Wie wil kan ook aan de slag gaan in het atelier met woorden, gevleugelde uitspraken, verf, lijm en papier. Het wordt een groepswerk dat stap voor stap groeit, zoals de Cobrakunstenaars het graag zouden zien. Later, tijdens de receptie, kunnen we het resultaat bewonderen.
Workshop 1 0-12 Kinderrechtenwandeling: Gevaarlijk Jong Ankie Vandekerckhove Medewerker VBJK De beelden in de tentoonstelling 'Gevaarlijk Jong' geven aan hoe uiteenlopend de beeldvorming van en over kinderen en jongeren kan zijn. We kunnen ze ook zien als een link naar de verschillende rechten van het kind. Rechten die te maken hebben met bescherming en met participatie. Beelden die wijzen op onrecht ten aanzien van kinderen of integendeel, wijzen op de kracht van kinderen. Hoe kleuren kinderrechten de relatie kinderen-volwassenen in? Wat moeten volwassenen met die rechten? Ankie wandelt met jullie door de tentoonstelling. Tijdens deze rondleiding wordt stilgestaan bij bepaalde kindbeelden en rechten van kinderen, met aandacht voor verschillende leeftijdsgroepen. Workshop 2 0-12 Doe je mee met ABC? Katelijne De Brabandere Medewerker VCOK Ellen Rutgeerts Medewerker VBJK ABC-boekjes worden al sinds de Middeleeuwen gebruikt om kinderen het alfabet te leren. Per letter komt er een woord en vaak ook een tekening. In de workshop gebruiken we deze methode om na te denken over kinderen en het werken met kinderen. Elke deelnemer maakt de oefening: 'Wanneer ik nadenk over mijn visie op kinderen, dan staat A voor... en betekent B...' Daarna bekijken we hoe iedereen dit anders invult. Wat zijn ijkpunten in jouw kindbeeld, wat zijn interessante aanvullingen voor jouw kindbeeld, hoe kan je hiermee bewust omgaan? Alle 26 letters van het alfabet zullen nodig zijn om de veelzijdigheid van kinderen te benoemen. Dit is een interactieve workshop en op het einde krijg je een digitaal ABC-boekje dat ook nadien als inspiratie kan dienen voor de reflectie in team. Workshop 3 0-12 Etiket, gevaar of toegangsticket? Nadine Meeus Medewerker VCOK "Maarten thuis, Maarten bij de buren, Maarten op de markt. Niemand die iets merkt, niemand die iets ziet. Dat maakt het juist zo moeilijk want de 'diagnose' spaart hem niet. Zijn temperament en vrolijkheid, die helpen hem vooruit." Uit: Mijn kind, schoon kind. Kinderen met een handicap, 55 portretten. Wat gebeurt er met ouders en kindbegeleiders als een kind een 'etiket' opgekleefd krijgt? Met foto's en inleefoefeningen gaan we aan de slag om aan den lijve te ondervinden hoe ons beeld van een kind verandert als het de diagnose krijgt. Workshop 4 0-12 Een andere bril Jef Scheirlinck Medewerker VCOK Fien Lannoye Medewerker VCOK Werken in de kinderopvang bij aanvang van de 21e eeuw is werken in een snel veranderende wereld, waarbij een belangrijke verantwoordelijkheid ligt in het bouwen van bruggen. Bruggen tussen thuis en opvangmilieu om kinderen de mogelijkheid te geven te worden wie ze zijn. Vandaar het belang om een goede communicatie tussen gezin en opvangmilieu te realiseren. In deze workshop bekijken
we de veranderende wereld van dichterbij en gaan we op zoek naar vaardigheden en capaciteiten die we als medewerker in de opvang nodig hebben om in deze context te werken. Workshop 5 5-12 Met kinderen filosoferen via kunst: Gevaarlijk Jong Eef Cornelissen Filosofe en freelance medewerker VCOK Via filosofische vragen bij enkele kunstwerken uit de tentoonstelling 'Gevaarlijk Jong', gaan we de dingen die we kennen in deze workshop helemaal anders bekijken. Vertrouwde gedachten laten we even los. Met een andere logica kijken we naar onszelf, de kinderen en het werk met kinderen. Daarna leren we hoe we deze filosofische aanpak zelf kunnen uitproberen bij kinderen. Vertrekkend vanuit een prent, een beeld of een kunstwerk ontdek je hoe je op een speelse manier een filosofisch gesprek met kinderen kan begeleiden. Nieuwsgierigheid en verwondering staan in deze denkoefening centraal. Workshop 6 0-3 De eerste keer naar de kinderopvang Claudine Crommar Psychoanaliste/coördinator Centrum Serge Lebovici, freelance medewerker VCOK Hilde Van Durme Kinderpsychologe Centrum Serge Lebovici, freelance medewerker VCOK Het is voor vele ouders een grote stap: hun kind naar de kinderopvang. Wat verwachten ze daarvan? Waar hopen ze op? Waar zijn ze misschien bang voor? En wat betekent het voor een kind om naar de opvang te gaan, weg van moeder en vader en te midden van een groep andere kinderen in een onbekende omgeving met andere gewoontes en andere mensen? Hoe kunnen begeleid(st)ers er samen met de ouders voor zorgen dat die overgang zo vlot mogelijk verloopt? Hoe kunnen ze ouders vertrouwen geven? Hoe kunnen ouders daartoe bijdragen? Hoe kunnen ze bondgenoten worden in de zorg voor het kind, in wederzijds respect? Workshop 7 0-12 Kinderen en seksualiteit Bart Degryse Medewerker Sensoa, freelance medewerker VCOK Ludwina Degryse Freelance medewerker Sensoa en VCOK De grens tussen een 'normale' seksuele ontwikkeling van kinderen en grensoverschrijdend seksueel gedrag is niet altijd duidelijk. Sensoa ontwikkelde het 'Vlaggensysteem' met vier kleuren om in te zoomen op het seksueel gedrag van kinderen. Is dit normaal? Mag dit wel? Gebeurde het op de juiste plaats? We gaan na of het gedrag OK is of licht, matig of zwaar grensoverschrijdend. Daarna koppelen we hier reacties aan, zodat het kind leert over (zijn eigen) seksualiteit. Workshop 8 0-12 Kinderen waarvan de ouders apart wonen Vicky Maes Bemiddelaar in familiezaken en freelance medewerker VCOK Hoe ga je om met apart wonende ouders, vooral in conflictsituaties? Wat mag/moet je aan wie doorgeven? Wat als je slechts met één ouder contact hebt? Wat zegt de wet en hoe pak je dagelijkse aandachtspunten in de praktijk aan: welke ouder mag het kind ophalen, hoe ga je om met negatieve uitlatingen van de ene ouder over de andere ouder,... We hebben ook aandacht voor oudere kinderen: hoe kan jij de kinderen van apart wonende ouders steunen?
Workshop 9 0-12 Boze kinderen Wim De Mey Coördinator STOP 4-7 programma (VBJK) Lien Cappelle Medewerker STOP 4-7 programma (VBJK) Wat is het verschil tussen het gevoeld 'boos' en 'agressief gedrag'? Hoe kan je kinderen helpen om te gaan met boosheid en agressief gedrag? En als het een probleem wordt, naar wie kan je dan doorverwijzen? Workshop 10 0-12 Brussen Ann Somers Medewerker VCOK In deze workshop met verhalen over de relaties tussen broers en zussen spelen de deelnemers zelf de hoofdrol. Wat zijn jouw ervaringen? Hoe voel jij de relatie tussen broers en zussen aan? Broers en zussen kies je niet zelf. Ze zijn een vast gegeven, meestal voor het leven. Competitie en spel, genegenheid en steun lopen door elkaar. Die band tekent en verrijkt mensen van in de kindertijd tot ver in de volwassenheid. Workshop 11 0-12 Portretten Veerle Derave Medewerker VCOK Veel kunstenaars hebben portretten van zichzelf gemaakt. Zo n zelfportret is zelden een natuurgetrouwe weergave van het uiterlijk van de kunstenaar. [ ] Ook kinderen kijken graag naar zichzelf in de spiegel. Ze tekenen graag zichzelf. Uit: Boudry, C. & Deweerdt, H. Ontvlambare Vingers, Uitgeverij SWP Hoe kan je samen met kinderen werken met portretten? In deze workshop proberen we via verschillende tekenactiviteiten eerst zelf om een portret te maken. In de eerste plaats gaan we op zoek naar een bijzondere manier om jezelf of de ander te vereeuwigen. Dat kan gaan van heel serieuze over grappige tot geheimzinnige portretten, zoals in de portrettenverzameling Ik wou van Ingrid Godon en Toon Tellegen. Daarnaast bekijken we ook welke technieken je zelf kunt gebruiken in het werken met kinderen.