CBB JAARVERSLAG 2014 Blijven lezen met een leesbeperking! Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden
CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden Postbus 131, 3850 AC Ermelo Paul Krugerweg 39, 3851 ZH Ermelo Telefoon: 0341-56 54 99 Email: info@cbb.nl IBAN rekening: NL17 INGB 0000 5032 41 Website: www.cbb.nl Facebook/youtube: CBB Blijven lezen De Vereniging CBB, Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden, is bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Harderwijk ingeschreven in het verenigingsregister onder nummer 40094076. 2
INHOUD: Verslag van het bestuur van de Vereniging CBB... 4 Grondslag en doelstelling... 6 Activiteiten 2014... 7 Productie... 13 Productie-afdelingen... 15 Productie-activiteiten o.b.v. de prestatie-overeenkomst met het SIOB... 17 Speciale uitgaven... 20 De organisatie... 23 Voorlichting... 28 Vrijwilligers... 31 Vaststelling en goedkeuring financieel jaarverslag 2014... 32 Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014... 33 Rekening van baten en lasten over 2014... 38 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant... 41 Lijst van gebuikte afkortingen... 42 3
Verslag van het bestuur van de Vereniging CBB Tijdens het verslagjaar hebben er veel ontwikkelingen bij de CBB plaatsgevonden met als doel te komen tot een financieel gezonde en toekomstgerichte organisatie. Om dit te kunnen realiseren vond er een directiewisseling plaats, is de afdeling Tekst gereorganiseerd als gevolg van een nieuwe werkwijze, zijn er voorbereidingen getroffen om de braille-afdeling van Proson per 1 januari 2015 te integreren in de CBB en hebben de ketenpartners Stichting Aangepast Lezen, Dedicon en CBB een overeenkomst ondertekend om intensief te gaan samenwerken. De CBB streeft naar voortdurende verbetering van de huidige dienstverlening en naar mogelijkheden om nieuwe christelijke uitgaven in aangepaste leesvormen beschikbaar te stellen voor mensen met een leesbeperking, omdat wij vinden dat een leesbeperking geen belemmering mag zijn om deel te nemen aan het maatschappelijk en kerkelijk leven. Hierbij wordt gekeken naar pluriformiteit, actualiteit, de brede opvattingen binnen de christelijke leefwereld en de behoefte bij de gebruikers. Mede dankzij de samenwerking met uitgevers en de financiële steun was het mogelijk om in 2014 enkele nieuwe uitgaven te produceren en reproduceren in gesproken vorm, in braille, in grootletter en digitaal. Vanaf deze plek willen wij een ieder hiervoor van harte danken! Ten behoeve van de lezers van de Stichting Aangepast Lezen werden op basis van een prestatie-overeenkomst met het SIOB boeken, kranten, tijdschriften en maatwerk omgezet in aangepaste leesvormen. De in de prestatie-overeenkomst gestelde doelen voor 2014 zijn gerealiseerd. Werkzaamheden voor derden, waaronder verenigingsdrukwerk t.b.v. belangenverenigingen voor blinden en slechtzienden, worden verricht tegen minimaal de kostprijs. Om de belangenverenigingen tegemoet te komen heeft het SIOB voor dit verenigingsdrukwerk in 2014 een budget beschikbaar gesteld. 4
Voor dit budget werden (re)productie-opdrachten in de verschillende leesvormen verzorgd. Het bestuur heeft Van Rhee Accountants opdracht gegeven om de controle over het jaar 2014 uit te voeren. Hiermee is er een einde gekomen aan de jarenlange samenwerking met KPMG. Tot slot wil het bestuur alle medewerkers van harte bedanken voor hun betrokkenheid en inzet voor de CBB en de lectuurvoorziening in het algemeen. Onze dank gaat ook uit naar de vele vrijwilligers die zich in Ermelo, Zeist en Sneek professioneel en belangeloos inzetten, zodat mensen met een leesbeperking kunnen blijven lezen. Bovendien gaat onze dank uit naar God voor wat Hij ons in het afgelopen jaar heeft gegeven en ons in soms moeilijke tijden heeft bijgestaan. Voor de komende jaren bidden wij om Zijn steun en wijsheid. In dit vertrouwen zien wij uit naar de komende jaren, zodat de CBB zich kan blijven inzetten voor diegenen die zijn aangewezen op christelijke lectuur in aangepaste leesvormen. Mijn hulp is van de HEERE, Die hemel en aarde gemaakt heeft. De HEERE is uw Bewaarder, De HEERE is uw schaduw, aan uw rechterhand. Psalm 121 : 2+5 Namens het bestuur van de Vereniging CBB, A. Noordergraaf, voorzitter 5
Grondslag en doelstelling Grondslag De vereniging staat op de grondslag van Gods Woord naar de uitlegging van de Drie Formulieren van Enigheid. Doelstelling 1. De vereniging heeft tot doel: op basis van haar grondslag te voorzien in de behoefte aan lectuur en informatie bij blinden, slechtzienden, alsmede bij anderszins gehandicapten die zijn aangewezen op een aangepaste vorm van lectuurvoorziening. 2. Zij tracht dit doel met name te verwezenlijken door de instandhouding van een christelijke bibliotheek en het uitgeven van publicaties met gebruikmaking van die communicatiemiddelen en technische apparatuur en alle andere wettige middelen, die aan het doel bevorderlijk kunnen zijn. 6
Activiteiten 2014 Taak en opdracht De CBB ziet het als haar taak en opdracht om op basis van haar christelijke grondslag als aanvulling op het door de rijksoverheid gefinancierde aanbod extra kranten en tijdschriften en overige uitgaven met een christelijke signatuur in aangepaste leesvormen uit te geven. Daarbij moeten keuzes gemaakt worden. Er wordt gekeken naar de behoefte bij de gebruikers en de actualiteit en er wordt rekening gehouden met de brede opvattingen en de grote verscheidenheid binnen de christelijke leefwereld. Certificering Aan het einde van 2013 ontving de CBB het positieve bericht dat de CBB, op basis van de bevindingen tijdens de audit in november van dat jaar, voldoet aan de Certificeringsnorm Openbare Bibliotheken. In 2015 dient er aan de hand van een zelfevaluatie, een collegiale toetsing of door een externe deskundige aangetoond te worden welke stappen er zijn ondernomen in de richting van de verbeterpunten. Bibliotheekwet Bij de behandeling van het Wetsvoorstel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob) heeft de Tweede Kamer de motie van het lid Dik-Faber c.s. aangenomen. Deze motie verzoekt de regering om met de NVG, de VOB en de Oogvereniging in gesprek te gaan over de toegankelijkheid van informatie voor blinden en slechtzienden en eventuele knelpunten in kaart te brengen en de Kamer hierover in het najaar van 2014 te informeren. 7
Om tot een vollediger en afgewogen beeld van de knelpunten te komen is in het najaar van 2014 gesproken met de Stichting Aangepast Lezen, de Vereniging voor leesgehandicapten, Dedicon, de CBB en het SIOB (Sector Instituut Openbare Bibliotheken). Hoofdconclusie van deze gesprekken is dat de bibliotheekvoorziening voor mensen met een leesbeperking in Nederland goed ontwikkeld is vergeleken met andere landen. Op onderdelen is nog verbetering mogelijk. De aandachtspunten zijn: toegankelijkheid en bereik, zorgen voor goed opgebouwde en omsloten collectie, beschikbaarheid van bronbestanden van uitgevers en de internationale uitwisseling van omgezette werken en een betere afstemming met leesgehandicaptenvoorziening voor studie en vak. Koninklijke Bibliotheek (KB) De instandhouding van de bibliotheekvoorziening voor personen met een leesbeperking maakt deel uit van de stelseltaken die nu door het SIOB worden uitgevoerd. Het SIOB heeft de afgelopen jaren in nauwe samenwerking met alle betrokken partijen veel nuttig werk verricht. Krachtens het wetsontwerp Wsob worden deze stelseltaken met ingang van 2015 bij de KB belegd. De expertise als ook het budget van het SIOB blijft volledig behouden bij de integratie in de KB. Ontwikkelingen Nieuwe productiewijze Tekst Door gebruik te maken van een nieuwe productiewijze (ZedAi) kunnen tekstbestanden eenvoudiger omgezet worden in braille, grootletter of digitaal. In 2014 zijn de voorbereidingen afgerond en de medewerkers opgeleid, zodat met ingang van januari 2015 gestart kon worden met deze nieuwe werkwijze. 8
Overname afdeling drukwerk Proson Tijdens het verslagjaar zijn de CBB en Proson uit Ermelo overeengekomen om de braille-afdeling van Proson te integreren in de CBB inclusief de detachering van drie medewerkers die werkzaam zijn op deze afdeling. Door deze overname heeft de CBB de beschikking over alle mogelijkheden om braille te drukken of te printen voor nationale en internationale klanten. Bovendien is hierdoor de continuïteit en de werkgelegenheid optimaal gewaarborgd en kan deze bedrijfsactiviteit in Ermelo blijven. In 2014 zijn de voorbereidingen getroffen zodat de overname officieel per 1 januari 2015 gerealiseerd kon worden. Proson is sinds 1928 een bijzondere sociale werkvoorziening met als specialisme werk voor mensen met een visuele beperking. In 2006 is het productiecentrum van Sonneheerdt gefuseerd met Bartiméus en zo ontstond Proson, een Bartiméus onderneming. Samenwerking Stichting Aangepast Lezen, Dedicon en CBB In het najaar van 2014 hebben de ketenpartners Stichting Aangepast Lezen, Dedicon en CBB een intentieovereenkomst ondertekend waarmee een belangrijke stap is gezet in de doorontwikkeling van de voorziening Aangepast Lezen. De drie organisaties spreken hiermee de intentie uit om intensief samen te gaan werken om het bereik van de voorziening Aangepast Lezen te verbreden en de kwaliteit van de dienstverlening te verhogen ten behoeve van de lezers van lectuur in aangepaste leesvormen. Op basis van de resultaten van een gehouden toekomstverkenning zal er een plan worden gemaakt waarin benoemd wordt welke gezamenlijke doelen de drie organisaties hebben en hoe zij die zullen bewerkstelligen zonder de eigen identiteit te verliezen. Boven alles zal het vergroten van de toegankelijkheid tot informatie voor mensen met een leesbeperking centraal staan. 9
Een van de eerste acties die voortvloeit uit de intentie-overeenkomst is de gezamenlijke campagne Audiolezen om de bekendheid van de gesproken leesvorm te vergroten. Deze campagne zal in het voorjaar van 2015 gelanceerd worden. Klachtenbehandeling In de eerste helft van 2014 is er een klachtenprocedure en reglement opgesteld. Een klacht is elke blijk van onvrede over de dienstverlening van de CBB. Klachten kunnen telefonisch maar bij voorkeur schriftelijk worden ingediend bij de directeur. De directiesecretaresse handelt klachten af volgens het klachtenreglement. Op de website van de CBB www.cbb.nl is de klachtenprocedure opgenomen; het klachtenreglement kan men downloaden 10
Nadja Holstein-Renkema (r), directeur Proson B.V., en Gerard Cornet, directeur CBB, ondertekenen een intentieverklaring voor overname van de braille-afdeling van Proson door de CBB. 11
Samen aan zet. Stichting Aangepast Lezen tekent intentieovereenkomst met ketenpartners Dedicon en CBB. 12
Productie De CBB fungeert als één van de toeleveranciers van de Stichting Aangepast Lezen en produceert, reproduceert en distribueert op basis van een prestatie-overeenkomst met het Sector Instituut Openbare Bibliotheken (SIOB) lectuur in aangepaste leesvormen ten behoeve van de klanten van de stichting. In 2014 zijn er gesprekken gevoerd met het SIOB om tot een reële verhouding van de tarieven ten opzichte van de aantallen te komen, met een positief resultaat. Daarnaast produceert, reproduceert en distribueert de CBB christelijke lectuur in aangepaste leesvormen op eigen initiatief en voor de eigen collectie, zodat er naast de christelijke lectuur uit de landelijke collectie van de Stichting Aangepast Lezen meer christelijke lectuur beschikbaar is in aangepaste leesvormen. Voor deze uitgaven is funding gezocht en veelal gevonden. In opdracht van derden werd er lectuur omgezet in gesproken vorm, in braille, in grootletter en digitaal en gedistribueerd. Kranten en tijdschriften Samen met de Stichting Aangepast Lezen en collega-bibliotheek Dedicon is er in 2014 gekeken naar het bestaansrecht van kranten en tijdschriften uit de algemene collectie van de Stichting Aangepast Lezen. Als gevolg van de terugloop van kranten en tijdschriften zal er een groot aantal kranten en tijdschriften vervallen. Daarnaast worden er nieuwe tijdschriften in de collectie opgenomen. Dit traject heeft in 2015 een vervolg en er worden promotienummers uitgegeven waarop de lezer een proefabonnement kan nemen. 13
Maatwerk Maatwerk is een gratis dienstverlening van de Stichting Aangepast Lezen om lectuur voor particulieren beschikbaar te stellen in een aangepaste leesvorm. Ondanks dat er veel publiciteit aan wordt gegeven loopt de vraag naar deze dienstverlening terug. Hiervoor in de plaats heeft de CBB in 2014 extra boeken ingelezen voor de collectie van de Stichting Aangepast Lezen. 14
Productie-afdelingen Voor het omzetten van lectuur in aangepaste leesvormen beschikt de CBB over twee professionele en goed geoutilleerde productie-afdelingen en een groot aantal deskundige en gespecialiseerde productiemedewerkers. Er wordt voortdurend tijd en energie gestoken in het verder automatiseren en digitaliseren van de productie- en reproductieprocessen. Hierdoor is de CBB in staat op een snelle en efficiënte wijze lectuur in elke gewenste leesvorm om te zetten. Afdeling Tekst De nieuwe ZedAi productiewijze zorgt ervoor dat er vanuit één basisdocument verschillende leesvormen gegenereerd kunnen worden. De verdere ontwikkeling is van belang om te kunnen anticiperen op nieuwe technologische mogelijkheden en wensen van onze gebruikers en opdrachtgevers. In 2014 zijn de voorbereidingen afgerond en zijn de medewerkers opgeleid om met deze nieuwe productiewijze vanaf januari 2015 te kunnen gaan werken. Op de afdeling Tekst worden de productie, reproductie en distributie van lectuur in braille, in grootletter en in digitale vorm verzorgd. De doorgaans digitale tekstaanlevering en efficiënte werkwijzen zorgen ervoor dat de omzetting in aangepaste leesvormen zeer soepel verloopt. De volledig geautomatiseerde braillestraten zorgen ervoor dat de reproductie en distributie van lectuur op een moderne en efficiënte wijze plaatsvinden. 15
Afdeling Audio De afdeling Audio zorgt voor de productie, reproductie en distributie van gesproken boeken, kranten, tijdschriften en maatwerk. Voor het inlezen van de teksten wordt gebruik gemaakt van de inzet van circa 250 vrijwilligers. Deze vrijwilligers lezen de teksten in in één van de professionele opnamestudio s van de CBB in Ermelo, Sneek en Zeist of thuis op een zogenaamde ThuisLeesDienst (TLD). Een TLD is een mobiel opnamestation dat op meerdere plekken ingezet kan worden. Alle opnamestudio s en TLD s zijn volledig gedigitaliseerd. In 2014 is een opnamestudio gerenoveerd waardoor de technische en akoestische kwaliteit verbeterd is. In 2015 zullen de overige studio s worden gerenoveerd. Voor de reproductie van de ingesproken lectuur maakt de CBB gebruik van drie robot-gestuurde digitale reproductiesystemen. Deze systemen kunnen niet alleen via netwerkverbindingen aangestuurd worden, maar ook stand-alone werken. Hierdoor is de kans op uitval door storingen tot nagenoeg nul gereduceerd, blijft het hele reproductieproces relatief eenvoudig en dus goed beheersbaar en is de continuïteit van het werk gewaarborgd. In het voorjaar en najaar van 2014 is groot onderhoud gepleegd aan de robot-gestuurde digitale reproductiesystemen. Naast het reguliere werk is er in het verslagjaar veel energie gestoken in de (re) productie van speciale uitgaven, zoals de HSV Jongerenbijbel, de Bijbel Theologisch, de Heidelbergse Catechismus en de Bijbel in Gewone Taal. Mede dankzij de financiële steun en een zeer goede samenwerking met de uitgevers zijn deze uitgaven tot stand gekomen in aangepaste leesvormen. In samenwerking met de collega s van Dedicon is er een nieuwe versie verschenen van het handboek Tekst en Vertolking. In dit handboek staan o.a. richtlijnen voor het inlezen van de lectuur. 16
Productie-activiteiten o.b.v. de prestatie-overeenkomst met het SIOB De CBB voerde in het verslagjaar de haar binnen de lectuurvoorziening voor blinden en slechtzienden toegewezen taken uit, alsmede werkzaamheden die op eigen initiatief zijn verricht. Ten behoeve van de lezers van de Stichting Aangepast Lezen werden op basis van een prestatie-overeenkomst met het SIOB boeken, kranten, tijdschriften en maatwerk (voorheen consumentenwerk genoemd) omgezet in aangepaste leesvormen. Dit betrof de volgende onderdelen: A. Het omwerken van algemene lectuur: productie van luisterboeken: 548 luisterboeken met een totale netto afluistertijd van 280.028 minuten. B. Het omwerken van kranten en tijdschriften: Dit onderdeel uit de prestatie-overeenkomst valt uiteen in de volgende onderdelen: * audio: - productie: 45.720 netto afluisterminuten - reproductie en distributie: 15.965 daisy cd-roms * braille: - productie: 174.026 pagina s - reproductie en distributie: 3.532.496 pagina s * grootletter: - productie: 27.682 pagina s - reproductie en distributie: 316.838 pagina s 17
C. Het omwerken van maatwerk. Dit onderdeel uit de prestatie-overeenkomst valt uiteen in de volgende onderdelen: * audio: - productie: 16.920 netto afluisterminuten - reproductie en distributie: 561 daisy cd-roms * braille en diskette: - productie: 22.409 pagina s - reproductie en distributie: 92.848 pagina s * grootletter: - productie: 39 pagina s - reproductie en distributie: 40 pagina s * brailleboeken op aanvraag (budget maatwerk) - productie: 31.563 pagina s * audioboeken op aanvraag (budget maatwerk). - productie 11.040 netto afluisterminuten. Het aantal reproductie cd s is ten opzichte van het vorige jaar gedaald. Dit wordt met name veroorzaakt doordat kranten en tijdschriften in toenemende mate via streamingstechnieken naar de abonnees verzonden worden. Hierdoor hebben de abonnees de lectuur eerder in huis omdat verzending van cd s per post doorgaans twee werkdagen duurt. 18
Werkzaamheden voor derden Werkzaamheden voor derden, waaronder verenigingsdrukwerk t.b.v. belangenverenigingen voor blinden en slechtzienden, worden verricht tegen minimaal de kostprijs. Om de belangenverenigingen tegemoet te komen heeft het SIOB voor dit verenigingsdrukwerk in 2014 een budget van 67.932,- beschikbaar gesteld. Voor dit budget werden (re)productie-opdrachten in de verschillende leesvormen verzorgd voor de Oogvereniging en de NCB (Nederlandse Christelijke Blinden- en slechtziendenbond). De onderverdeling per organisatie was geheel conform de verdeling die in eerdere jaren gold voor de zogenaamde vrije ruimte. Opdrachten die boven het beschikbaar gestelde budget uitkwamen, zijn conform de afspraak met het SIOB rechtstreeks bij de betreffende belangenverenigingen in rekening gebracht. 19
Speciale uitgaven De CBB vindt het belangrijk dat er naast de christelijke lectuur uit de landelijke collectie van de Stichting Aangepast Lezen meer christelijke lectuur beschikbaar is. Er wordt gekeken naar pluriformiteit, actualiteit, de brede opvattingen binnen de christelijke leefwereld en de behoefte bij de gebruikers van christelijke lectuur in aangepaste leesvormen. In 2014 zijn de volgende speciale uitgaven beschikbaar gekomen of in gang gezet: Bijbelse dagboeken Elk jaar geeft de CBB enkele bijbelse dagboeken in aangepaste leesvormen uit. Binnen de eigen achterban bestaat hiervoor veel belangstelling. In het verslagjaar werden de volgende dagboeken uitgegeven in aangepaste leesvormen: - Dagteksten van de Evangelische Broedergemeente in Nederland; - Dag in dag uit, een uitgave van de Vereniging tot Verspreiding der Heilige Schrift, de Bijbel Kiosk Vereniging en het Leger des Heils; - het Filippus Dagboek van Filippus, uitgeverij voor bijbelse geloofsvernieuwing; - en Bij het geopende Woord, geschreven door predikanten van de Gereformeerde Gemeenten. HSV Jongerenbijbel (Herziene Statenvertaling) Een geweldig hulpmiddel bij het persoonlijk bijbellezen met stukjes uitleg. In 2013 zijn Uitgeverij Jongbloed, de Stichting Herziening Statenvertaling (HSV) en de CBB overeengekomen dat de CBB de HSV Jongerenbijbel in braille en in gesproken vorm op daisy cd-rom beschikbaar gaat stellen. De Stichting HSV heeft de productie van deze uitgaven gefinancierd. De brailleversie is in 2014 beschikbaar gekomen en bestaat uit 52 ringmappen (losbladig); de gesproken versie zal medio 2015 gereed zijn. 20
Nieuwe Testament HSV In 2014 is er een start gemaakt met het inlezen van het Nieuwe Testament van de Herziene Statenvertaling, uitgave 2010 ter vervanging van de uitgave 2007. Vanaf maart 2015 kunnen de gebruikers van deze bijbelvertaling de gesproken uitgave van het NT gratis aanvragen. De Bijbel in Gewone Taal Een nieuwe vertaling van de Bijbel vanuit de grondteksten voor iedereen die behoefte heeft aan een duidelijke en toegankelijke Bijbel. Tijdens het verslagjaar zijn het Nederlands Bijbelgenootschap (NBG) en de CBB overeengekomen om De Bijbel in Gewone Taal in braille en in gesproken vorm op daisy cd-rom beschikbaar te stellen voor mensen met een leesbeperking. De verwachting is dat deze uitgaven medio 2015 gereed zijn. De Heidelbergse Catechismus Deze uitgave bevat de tekst van de Catechismus of onderwijzing in de Christelijke Leer, die in de Nederlands Gereformeerde Kerken en scholen geleerd wordt. De braille en de gesproken uitgave op daisy cd-rom is in 2014 beschikbaar gekomen. Christelijke Dogmatiek een inleiding (2e druk) Kernachtig en met overtuiging beschrijven de auteurs J. van den Brink en C. van der Kooi voor nieuwe generaties studenten en theologen de christelijke literatuur, in gesprek met de traditie, de kerk en de eigen tijd. Ze richten zich daarbij ook op anderen die geïnteresseerd zijn in de inhoud van het geloof, inclusief zoekers, sceptici en critici. Dit helder geschreven werk vormt een rijke bron van informatie en inspiratie. De gesproken versie op de daisy cd-rom is in 2014 beschikbaar gekomen. Deze uitgave is opgenomen in de landelijke collectie van de Stichting Aangepast Lezen en is te koop bij de CBB. 21
Hemelvaart en Pinksteren Een audio-uitgave door de CBB samengesteld met bijbelteksten, gedichten, muziek en een meditatie die in het teken staan van Hemelvaart en Pinksteren. Kerst-cd De speciale kerst-cd, welke door de CBB is samengesteld, had als titel Zie, ik verkondig u grote blijdschap. De cd bevatte naast bijbelteksten, gedichten en muziek een meditatie van ds. J. Boer uit Ermelo. Ds. Boer heeft de meditatie speciaal voor deze kerst-cd geschreven en zelf ingelezen in één van de opnamestudio s van de CBB in Ermelo. 22
De organisatie De CBB is een zelfstandige organisatie met leden, een bestuur en een directie. Het organigram van de CBB zag er op 31 december 2014 als volgt uit: Leden Bestuur Algemeen Directeur Directiesecretaresse Automatisering & ICT Manager Audio Manager Tekst Hoofd Financiële- en Algemene Zaken Audio productie Tekst productie Administratie Audio reproductie/ Montage Tekst reproductie Algemene Zaken 23
Leden De Vereniging CBB had aan het eind van het verslagjaar 551 leden. Het lidmaatschap van de Vereniging staat open voor iedereen die de doelstelling van de CBB onderschrijft, dus ook voor mensen zonder visuele handicap. Anderzijds kan iedereen met een visuele handicap gebruik maken van de diensten van de CBB, ook wanneer hij of zij geen lid is van de Vereniging. Het bestuur heeft de leden in het voorjaar en in het najaar uitgenodigd om tijdens een ledenvergadering met hen en met de directeur van gedachten te wisselen over het te voeren beleid en de ontwikkelingen binnen de CBB en de lectuurvoorziening in het algemeen. De leden hebben aangegeven het beleid van het bestuur volledig te steunen. De heer K. van den Berg uit Soest is erelid van de Vereniging CBB. Bestuur en directie Vereniging CBB Het bestuur heeft zes formele bestuursvergaderingen gehouden, waarbij de directeur deelnam aan de besprekingen. Van deze vergaderingen is verslaglegging gedaan. Voor de bestuursvergaderingen stonden naast de reguliere zaken de volgende bespreekpunten op de agenda: beleidszaken, de directiewisseling, de reorganisatie van de afdeling Tekst als gevolg van de nieuwe werkwijze via ZedAi, de overname van de braille-afdeling van Proson, de samenwerking met de Stichting Aangepast Lezen en Dedicon en de financiële situatie van de Vereniging. De voorzitter heeft maandelijks overleg gehad met de directeur over lopende zaken. 24
De samenstelling van het bestuur en de directie was op 31 december 2014 als volgt: De heer E. van Voorden uit Rijssen voorzitter*) De heer A. Noordergraaf uit Soesterberg vicevoorzitter*) De heer R. Brouwer uit Dordrecht penningmeester Mevrouw J.C. Wietsma-Kluijfhout uit Zwolle secretaris Mevrouw T.G. den Dulk-Hoffman uit Den Haag algemeen bestuurslid Mevrouw drs. A.M. Verbaan-van den Heuvel uit Ermelo algemeen bestuurslid De heer ing. G.J. Cornet RI algemeen directeur *) Na een zittingsperiode van 12 jaar kon de heer E. van Voorden zich statutair niet meer herkiesbaar stellen. Op 1 januari 2015 is de heer Van Voorden afgetreden. Als gevolg van zijn aftreden was het voor de heer Van Voorden statutair niet meer mogelijk om het voorzitterschap van de Stichting Vrienden van de Blindenbibliotheek uit te oefenen. Tijdens de najaarsledenvergadering eind november 2014 hebben de leden de heer A. Noordergraaf benoemd als voorzitter van de Vereniging CBB per 1 januari 2015. De voorzittershamer van de Stichting Vrienden werd ook overgedragen aan de heer A. Noordergraaf. Directiewisseling Door langdurige ziekte van de directeur, de heer drs. K.B.J. Knol, heeft het bestuur in januari 2014 de heer ing. G.J. Cornet RI benoemd als algemeen directeur gedurende zes maanden. In juli van dat jaar is het bestuur met de heer Knol overeengekomen om zijn dienstverband met de CBB per 1 september 2014 te beëindigen. Het bestuur heeft vervolgens besloten de samenwerking met de heer Cornet voort te zetten, omdat zij alle vertrouwen heeft dat hij de CBB de komende jaren op een succesvolle wijze kan leiden. 25
Personele zaken De CBB bestaat uit de afdelingen: - Audio o.l.v. de heer J.J. van Wijnbergen - Tekst o.l.v. mevrouw A. Haklander - Algemene zaken en Financiële administratie o.l.v. de heer H.J. Pothoven. Met de heer Pothoven is in 2014 in goed overleg overeengekomen om per 1 april 2015 zijn dienstverband met de CBB te beëindigen. Door de directiewisseling en de reorganisatie van de afdelingen Tekst en Administratie moest er afscheid genomen worden van drie medewerkers en het tijdelijke contract van een medewerker werd niet verlengd. Op 31 december 2014 waren er in totaal 34 personeelsleden (parttime en fulltime) werkzaam, verdeeld over de vestigingen in Ermelo, Sneek en Zeist. In deze telling zijn ook 5 medewerkers met een nul -uren contract meegenomen. De samenstelling van het personeel was als volgt: Eigendienstmedewerkers WSWmedewerkers mannen vrouwen totaal mannen vrouwen totaal 20 t/m 29 jaar 1 0 1 - - - 30 t/m 39 jaar 1 5 6 - - - 40 t/m 49 jaar 3 3 6 - - - 50 t/m 59 jaar 4 7 11 1 1 2 > 60 jaar 4 3 7-1 1 --- --- --- --- --- --- 13 18 31 1 2 3 26
Jubilarissen Op 1 mei 2014 was Teun van Velsen, medewerker Reproductie afdeling Tekst, 40 jaar in dienst bij de CBB. Samen met zijn vrouw, kinderen en collega s werd dit jubileum feestelijk gevierd. Op 1 oktober 2014 vierde Willeke Van Gens haar 12,5 jarig jubileum bij de CBB als medewerkster Audio. Dit jubileum heeft zij met haar collega s van de afdeling gevierd. Ziekteverzuim Het ziekteverzuim was in 2014 met 4% iets lager dan in 2013 (4,3%), waarvan 2.3 % (2013 3,1 %) langdurig ziekteverzuim en 1,7 % (2013 1,2 %) kort verzuim. Bij de begeleiding van zieke medewerkers werd gebruik gemaakt van de diensten van de ARBO Unie Noordwest-Veluwe. Personeelsbijeenkomsten In 2014 zijn er vier personeelsbijeenkomsten gehouden. De voorzitter van het bestuur, de directeur en de MT-leden hebben de medewerkers geïnformeerd over de ontwikkelingen binnen de CBB. Er werd ruim de tijd genomen om vragen van de medewerkers te beantwoorden. BHV Er waren in 2014 bij de CBB zes BHV-ers (BedrijfsHulpVerleners) en één EHBO-er om indien nodig hulp te bieden bij ongelukken en calamiteiten. Door het regelmatig bijwonen van herhalingscursussen, praktijk- en theorie-avonden, houden deze medewerkers hun deskundigheid in de toekomst op peil. 27
Voorlichting De doelstelling van de voorlichtingsactiviteiten is: 1. bekendheid geven aan het bestaan en de dienstverlening van de CBB aan een ieder die niet of niet meer op de gebruikelijke manier kan lezen; 2. het informeren van de gebruikers van de lectuurvoorziening over nieuwe uitgaven in aangepaste leesvormen. Speciale acties In 2014 zijn de volgende speciale acties gehouden om bovenstaande doelstelling te bewerkstelligen: - werving donateurs en leden Om meer donateurs en leden te werven heeft de CBB meegedaan aan een bonnenactie. Middels een bon kon men aangeven of men donateur of lid wilde worden van de Vereniging CBB. Als dank kreeg men de luister-cd Geloven en Getuigen toegezonden. - aanschrijven diaconieën In het najaar van 2014 zijn circa 3.000 diaconieën aangeschreven met het verzoek om een gift of om een collecte te houden voor het werk van de CBB. Als ondersteuning werden enkele flyers meegestuurd en kon men via de website www.cbb.nl een powerpointpresentatie over de dienstverlening van de CBB downloaden om te tonen tijdens de collecte. - bekendheid CBB Om meer bekendheid te geven aan het bestaan van de CBB en de christelijke lectuur die bij de CBB beschikbaar is en vooral aan de mogelijkheid om te kunnen blijven lezen ondanks een leesbeperking, zijn tijdens het verslagjaar de christelijke boekhandels en uitgevers benaderd. De christelijke boekhandels zijn verzocht om geïnteresseerden 28
voor lectuur in aangepaste leesvormen door te verwijzen naar de CBB. De uitgevers zijn verzocht om op hun website een link naar de website van de CBB op te nemen. Velen hebben hier gevolg aan gegeven. Financiële steun In 2014 zijn er contacten gelegd met verschillende kerkelijke instellingen, christelijke uitgevers, organisaties en verenigingen voor financiële steun voor specifieke christelijke uitgaven in aangepaste leesvormen voor de collectie van de CBB. Het wordt steeds belangrijker voor de CBB om financiële steun te realiseren omdat de subsidie van de Rijksoverheid terugloopt. Klantencontacten Tijdens het verslagjaar is er aandacht besteed aan de functie Klantencontacten. Zo wordt er op aanvraag een informatiepakket verzonden waarna er na een paar weken contact wordt gezocht met de aanvrager om eventuele vragen te beantwoorden. Rondleiding vrijwilligers Zoals gebruikelijk zijn ook in het najaar van 2014 de nieuwe vrijwilligers, die zich belangeloos inzetten voor het werk van de CBB, uitgenodigd om deel te nemen aan een rondleiding bij de CBB. Na een korte uitleg over de werkzaamheden werd er een kijkje genomen bij de afdelingen Audio en Tekst. 29
Presentatie Op uitnodiging van de PCOB in Steenwijk is er een presentatie gegeven over het ontstaan en de dienstverlening van de CBB en de lectuurvoorziening voor mensen met een leesbeperking in het algemeen. Om een duidelijker beeld te geven van onze speciale bibliotheek en het mooie werk dat we mogen doen werden een powerpointpresentatie en een filmpje over de productie en reproductie van de lectuur in aangepaste leesvormen getoond. We mogen terug kijken op een mooie middag en zijn dankbaar voor de opbrengst van de collecte die we mochten ontvangen. In 2015 zullen er meer presentaties gegeven gaan worden bij verschillende verenigingen. Social media Om geïnteresseerden een indruk te geven van het vrijwillige inleeswerk bij de CBB wordt er een filmpje van ds. J. Boer uit Ermelo getoond op de youtube-pagina CBB Blijven lezen. In 2015 zullen er meer filmpjes geplaatst worden. Op de facebookpagina CBB Blijven lezen staan verschillende nieuwsberichten over de CBB en bijdragen van vrijwilligers die vertellen over wat het inleeswerk bij de CBB voor hen betekent. Ook worden jubilarissen in het zonnetje gezet. 30
Vrijwilligers Voor de redactiewerkzaamheden en voor de productie van lectuur in de verschillende leesvormen konden we ook in 2014 een beroep doen op veel vrijwilligers. In totaal hebben 233 vrijwilligers zich professioneel ingezet voor de CBB en de lectuurvoorziening in het algemeen. Wij zijn hen zeer dankbaar voor hun onmisbare inbreng! Om aan onze dank uiting te kunnen geven is er voor de vrijwilligers uit onze hoofdvestiging in Ermelo en onze nevenvestigingen in Zeist en Sneek een gezellige vrijwilligersbijeenkomst georganiseerd. Tijdens de bijeenkomst in Sneek en in een speciale jubileumbijeenkomst in Ermelo zijn de volgende jubilarissen gehuldigd: 12½-jarig jubileum: de heer A. Klos uit Dronten mevrouw N.A. Riezebos-Nap uit Ermelo mevrouw R. Wildschut-Koopmans uit Sneek 25-jarig jubileum: mevrouw A.R. van den Akker uit Ermelo mevrouw T.D. Idema-Loen uit Ermelo 31
Vaststelling en goedkeuring financieel jaarverslag 2014 Het financieel jaarverslag 2014 van de Vereniging CBB is vastgesteld en goedgekeurd door het bestuur van de Vereniging CBB in haar vergadering op 5 maart 2015. De heer A. Noordergraaf, voorzitter De heer R. Brouwer, penningmeester Mevrouw J.C. Wietsma-Kluijfhout, secretaris Mevrouw drs. A.M. Verbaan-van den Heuvel, algemeen bestuurslid Mevrouw T.G. den Dulk-Hofman, algemeen bestuurslid 32
TOELICHTING BEHORENDE TOT DE JAARREKENING 2014 Algemeen De Vereniging heeft tot doel op basis van haar christelijke grondslag te voorzien in de behoefte aan lectuur en informatie van blinden, slechtzienden alsmede van anderszins gehandicapten die zijn aangewezen op een aangepaste vorm van lectuurvoorziening. Waarderingsgrondslagen De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de richtlijn van de jaarverslaggeving 640 voor organisaties-zonder-winststreven. Voor zover niet anders vermeld worden de activa en passiva opgenomen tegen de nominale waarde. Balans Gebouwen en terreinen De gebouwen worden tot en met 31 december 2002 gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met van de overheid ontvangen subsidies, van derden ontvangen bijdragen in de financiering, de ten laste van fondsen gebrachte bedragen en afschrijvingen. Investeringen in gebouwen gedaan vanaf 1 januari 2003 worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs verminderd met lineaire afschrijvingen. De panden te Ermelo en Zeist worden in 40 jaar afgeschreven. De afschrijving op gebouwen bedraagt dus 2,5 % per jaar. De afschrijving op aanpassingen en verbouwing bedraagt 10 % per jaar. In 2015 zal op de verbouwing ten behoeve van het overgenomen werk van Proson in 5 jaar afgeschreven worden. 33
Inventaris De inventaris wordt gewaardeerd tegen aanschafwaarde onder aftrek van lineaire afschrijvingen op basis van de geschatte levensduur. De afschrijving op inventaris en inrichting bedraagt 10 tot 33⅓ %. Voorraden De voorraden worden gewaardeerd op basis van de historische kostprijs, waar nodig onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, waar nodig verminderd met een voorziening voor mogelijk oninbare posten. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft. Rekening van baten en lasten Grondslagen voor de bepaling van het saldo van baten en lasten De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Dit houdt in dat het exploitatiesaldo wordt bepaald door de baten uit hoofde van de subsidies, vergoeding voor inbesteed werk, contributies en abonnementen en overige baten te verminderen met de lasten over het jaar op basis van historische kosten. 34
Pensioenregeling De pensioenregeling van de vereniging CBB is een toegezegd-pensioenregeling, waarbij het ouderdomspensioen een middelloon bevat, en is ondergebracht bij het Pensioenfonds Openbare Bibliotheken (POB). Omdat de CBB gekwalificeerd wordt als een kleine rechtspersoon is, conform de RJ-richtlijnen voor kleine rechtspersonen, in de jaarrekening deze regeling verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling, waardoor mogelijkerwijs niet alle risico s verbonden aan deze pensioenregeling tot uitdrukking zijn gebracht in deze jaarrekening. De lasten van de Vereniging betreffen de lasten over het boekjaar verbonden aan de verenigingsactiviteiten en -organisatie, rekening houdend met overlopende posten. 35
BALANS PER 31 DECEMBER 2014 na resultaat bestemming ACTIVA 31 december 2014 31 december 2013 Materiële vaste activa Gebouwen en terreinen 143.200 143.500 Inventaris en inrichting 76.100 61.100 219.300 204.600 Vlottende activa Voorraden 12.300 14.500 Vorderingen: Debiteuren 32.700 36.100 Overige vorderingen 240.400 130.900 285.400 181.500 Liquide middelen 934.200 1.033.200 1.438.900 1.419.300 36
31 december 2014 31 december 2013 PASSIVA Eigen vermogen Verenigingsvermogen 952.500 1.099.200 Voorzieningen Groot onderhoud 142.100 116.200 Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers 120.900 64.700 Belastingen en premies sociale verzekeringen 29.600 39.400 Overige schulden 193.800 99.800 344.300 203.900 1.438.900 1.419.300 37
REKENING VAN BATEN EN LASTEN OVER 2014 Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2014 2014 2013 Baten Diverse opbrengsten 1.423.000 1.209.500 1.327.100 Bijdrage bevriende stichting 180.000 180.000 225.000 Overige baten/werk voor derden 227.000 215.500 229.500 Som der baten 1.830.000 1.605.000 1.781.600 Lasten Kosten materialen 109.800 108.500 118.100 Afschrijvingen 59.200 58.000 56.100 Overige bedrijfskosten 335.800 383.000 445.000 Personeelslasten 1.443.100 1.265.500 1.134.200 Overige personeelslasten 50.700 52.500 55.000 Som der bedrijfskosten 1.998.600 1.867.500 1.808.400 Bedrijfsresultaat voor intrest -168.600-262.500-26.800 Rentebaten 21.900 20.000 29.200 Exploitatiesaldo -146.700-242.500 2.400 Verdeling exploitatiesaldo Verenigingsvermogen: Bij: legaten, erfenissen en giften 70.200-107.700 Bijdrage bevriende stichting* 150.000-195.000 Af: Exploitatiesaldo na correctie -366.900-242.500-300.300-146.700-242.500 2.400 *Bedrag is exclusief de bijdrage voor de reiskosten vergoedingen vrijwilligers. 38
Toelichting Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2014 2014 2013 Diverse opbrengsten Bijdrage vrijwilligers 31.700 25.000 28.900 Productievergoeding SIOB (boeken en tijdschriften) 970.200 962.000 967.800 Bijdrage ontwikkelingskosten SIOB 133.000 0 0 Consumentenwerk SIOB 110.600 109.500 109.500 Legaten, erfenissen en giften 70.200 0 107.700 Contributies Vereniging 5.100 5.500 5.600 Huuropbrengst Ermelo 19.700 24.000 24.100 Huuropbrengst Zeist 6.600 6.000 6.000 Vrijwillige bijdragen (mailing) 50.900 54.000 54.500 Abonnementen 25.000 23.500 22.900 1.423.000 1.209.500 1.327.100 Overige baten/werk voor derden Opbrengsten derdenwerk 158.900 147.400 161.800 Bijdrage SIOB verenigingsdrukwerk 68.100 68.100 67.700 227.000 215.500 229.500 39
Jaarrekening Begroting Jaarrekening 2014 2014 2013 Overige bedrijfskosten Huisvestingskosten 127.600 154.000 206.400 Onderhoud inventaris en apparatuur 3.000 2.500 3.000 Automatiseringskosten 36.700 43.000 44.600 Reis- en vervoerskosten 35.100 35.500 33.100 Voorlichting 36.900 60.000 28.600 Belastingen 8.000 7.500 7.400 Telefoon en telecommunicatie 3.100 3.000 2.700 Porti 17.100 16.000 15.900 Accountantskosten 15.000 10.000 15.000 Diverse kosten 53.300 51.500 98.300 335.800 383.000 445.000 40
41
Lijst van gebruikte afkortingen AED BHV-er CBB EHBO HSV KB POB SIOB TLD WSW Automatische Externe Defibrillator Bedrijfs Hulp Verlener Christelijke Bibliotheek voor Blinden en Slechtzienden Eerste Hulp bij Ongelukken Herziene Statenvertaling Koninklijke Bibliotheek Pensioenfonds Openbare Bibliotheken Sector Instituut Openbare Bibliotheken ThuisLeesDienst Wet Sociale Werkvoorziening 42