BELEIDSPLAN CNME-WM 2013-2016 SAMEN DUURZAAM LEREN & LEVEN Dit jaar bestaat het Centrum voor natuur- en milieueducatie Westelijke Mijnstreek (CNME-WM) 10 jaar. In deze periode zijn vrijwel alle kinderen in onze regio met het CNME-WM in aanraking gekomen en dat zorgde voor vele duizenden uren leerplezier. In samenwerking met andere invloedrijke partijen wil het CNME-WM verder groeien om zo de aantrekkelijkheid van een duurzame levensstijl bij jong en oud te vergroten. In dit beleidsplan geven we aan hoe we dat bereiken.
VISIE & DOELSTELLING DUURZAME ONTWIKKELING MET VELE GEVOLGEN Visie Duurzaamheideducatie is nodig omdat daarmee een basis wordt gelegd voor duurzame ontwikkeling. Het bevordert het maatschappelijk draagvlak voor het duurzaamheidbeleid van de overheid en het bedrijfsleven. Regelgeving en inzet van financiële middelen zullen nodig blijven, maar daarnaast is educatie een essentieel en tevens tamelijk goedkoop instrument om duurzaamheid te bevorderen. Doelstelling De Stichting Centrum NME-WM heeft als doelstelling het bevorderen van duurzaam gedrag van de bewoners van de Westelijke Mijnstreek door hun betrokkenheid, kennis en vaardigheden met betrekking tot natuur, milieu en duurzaamheid te vergroten. De activiteiten van CNME-WM leiden, mede door de enthousiaste en actieve inzet van vrijwilligers, tot: een groeiend duurzaam bewustzijn, ook als basis voor een gezonde en groeiende economie; een breder onderwijsaanbod op alle scholen; een schoner aantrekkelijke omgeving. Alle activiteiten worden in samenwerking met lokale verenigingen, bedrijven en semioverheden e.a. uitgevoerd. Kinderen die op de basisschool actief bezig zijn geweest met duurzaamheideducatie hebben als volwassenen significant meer kennis en een positievere houding ten opzichte van natuur en milieu dan mensen die de educatie niet hebben gehad. Niet alleen 82% van de burgers vindt het belangrijk, het werkt ook! Bronnen: Burgerpanel ministerie van VROM Onderzoek SVN Hoe duurzaam is NME U leest nu het beleidsplan van de Stichting Centrum voor natuur- en milieueducatie Westelijke Mijnstreek (CNME-WM) voor de periode 2013 2016. U vindt in dit plan onze visie, doelstelling, beleid, communicatie en doelgroepen. Het is een vervolg op twee eerdere beleidsplannen uit de perioden 2002-2008 en 2009-2012. Het beleid heeft in de periode van 2002 tot nu een duidelijke ontwikkeling doorgemaakt. In eerste instantie lag de nadruk op de coördinatie van ecologische activiteiten en het bevorderen van het maatschappelijk en gemeentelijk draagvlak hiervoor. Het bevorderen van draagvlak ging daarna onverminderd door, maar inhoudelijk verbreedden we naar leefbaarheid en duurzaamheid. In dit beleidsplan zetten we dat verder door. We zijn niet meer enkel bezig met natuur, maar staan midden in de samenleving. Zonder natuur zouden we niet overleven, het is een grote inspiratiebron, een voedingsbodem, een bron van ontspanning en nog veel meer, maar duurzaamheid is de grote noemer, ook als versterker van de economie. Duurzaamheid bevordert het welzijn. Dat brengen we kinderen en volwassenen op diverse verschillende manieren bij. 2 3
BELEID PEOPLE, PLANET & PROFIT Ecologie en duurzaamheid staan werk uit handen nemen. We pas- sistaken gewaarborgd en ligt er BASISONDERWIJS Meer reserveringsmogelijkheden (internet, telefoon, post evt. met persoonlijke ondersteuning). Inhoudelijke verbreding rondom de thema s energie en grondstoffen tot schoolbrede projecten. Uitbreiden aanbod met thema s natuur en water in de eigen schoolomgeving (omgevingsonderwijs) en verbre- centraal, waarbij we duurzaam- sen moderne methodieken toe tegelijk een goede basis voor ding met wereldoriëntatie (aardrijkskunde, geschiedenis) en cultuur. heid beschouwen als een even- en gebruiken interactieve digitale samenwerking met organisaties, Uitbreiding van de inzet van moderne en digitale werkvormen. wichtige relatie tussen natuur, leermiddelen. Projectfinanciering verenigingen, stichtingen en bedrijven. Onderzoek naar de verbetering van de bereikbaarheid. mensen en economie (planet-peo- door bedrijven, het Waterschap, ple-profit). De nadruk ligt in deze de Provincie e.a. is een belangrijk Vrijwilligers zijn essentieel voor beleidsperiode op natuur, water, energie, voedsel en grondstoffen. speerpunt. Denk bijvoorbeeld aan het project Natuur & Chemie dat CNME-WM. Met hun kennis, ervaring, enthousiasme en daadkracht VERVOLGONDERWIJS Binnen de duurzaamheidsthema s i.s.m. DSM is ontwikkeld. zijn ze nauw bij de activiteiten Intensivering vraaggericht werken en uitbreiding locaties voor uitvoering van het programma. worden mensen en economie dus betrokken. Werving en begelei- Nieuwe educatieve programma s op basis van bestaand aanbod, aangevuld met moderne en digitale werkvormen. nadrukkelijker betrokken. Gemeentelijk draagvlak voor de ding van vrijwilligers is dan ook Uitbreiding maatschappelijke stageplekken. schat aan activiteiten die CNME- een belangrijke taak. Nieuwe Ontwikkelen en aanbieden van workshops rondom natuur, water, energie en grondstoffen aan het beroepsonderwijs. Samen met overheidsinstanties, WM uitvoert is noodzakelijk en vrijwilligers worden o.a. gezocht bedrijven en organisaties wor- dus van groot belang. Met de fi- onder ouders/verzorgers van ba- den de thema s (vraaggericht) nanciering op basis van een vast sisschoolleerlingen. We zetten in: ingevuld waarbij we door goede bedrag per inwoner van de regio workshops, individuele begelei- afstemming en coördinatie veel Westelijke Mijnstreek, zijn de ba- ding en informatiebijeenkomsten. Om het beleid goed uit te kunnen voeren zijn een aantal basistaken noodzakelijk (huisvesting, administratie, financiën, inkoop en bijscholing). Wat de huisvesting betreft is het belangrijk te werken vanuit een goed toegankelijk en duurzaam gebouw met voldoende ruimtes voor gebruik als kantoor, opslag, uitleen, ontvangst van doelgroepen en uitvoering van educatieve duurzaamheidactiviteiten. VOLWASSENEN Ontwikkeling workshops duurzaamheid voor volwassenen. Ontwikkeling van gezinsactiviteiten m.b.t. energie en grondstoffen. Vergroten van de betrokkenheid van de (groot)ouders/begeleiders van de basisschoolleerlingen bij de thema s natuur, water, energie en grondstoffen. Bevordering van gezinsactiviteiten vanuit andere locaties. 4 5
COMMUNICATIE & RESULTATEN Jaarlijks wordt als onderdeel van het werkplan een communicatiekalender opgesteld waarop staat vermeld wanneer, wat, wie, welke doelgroep en op welke manier wordt gecommuniceerd. We communiceren continu met scholen, buitenschoolse opvang, verenigingen, stichtingen en andere organisaties over ons aanbod, het gebruik daarvan en de vele mogelijkheden om met ons samen te werken. CNME-WM zal de komende beleidsperiode intensiever over de effecten van het werk communiceren met alle relaties w.o. wethouders, (contact)-ambtenaren en leden van de commissies die betrokken zijn bij de huidige basisfinanciering. De koppeling tussen duurzaamheidseducatie en gemeentelijke doelstellingen staat daarbij centraal. Overleg vindt verder plaats met de lokale IVN-afdelingen, IVN Consulentschap, IKL, Milieufederatie Limburg en NME Atelier, Opeduca, Artamuse, Stichting Ark, Milieugroep Sittard-Geleen, Natuurmonumenten, Kinderboerderij Daniken, Dierenbeschermingscentrum Sittard, Sporteducatie Sittard-Geleen, NJOY Beek en Limburg 2030. Het Waterschap Roer & Overmaas is inmiddels een vaste projectpartner. Middelen: nieuwsbrieven, website, sociale media, events, persberichtgeving en persoonlijke communicatie. Samenwerking en uitgevoerde programma s CNME-WM werkt samen met: 72 basisscholen 7 scholen voor voortgezet onderwijs en beroepsonderwijs ca. 250 buurtverenigingen, vrouwenverenigingen, seniorenverenigingen, scouting, heemkundeverenigingen en natuurverenigingen. CNME-WM biedt de volgende activiteiten voor: het basisonderwijs 30 lesprogramma s over de natuur 15 lesprogramma s over water 12 lesprogramma s over energie 12 lesprogramma s over grondstoffen en voedsel Wat bereiken we? Wat bereiken we? In de afgelopen tien jaar zijn vrijwel alle kinderen die in de Westelijke Mijnstreek wonen met ons educatieve aanbod in contact geweest. Ook hebben we vele volwassenen geïnspireerd, o.a. in samenwerking met verenigingen en anderen, maar ook door de populaire gezinsactiviteiten. We mobiliseren voor de uitvoering van ons werk vele vrijwilligers die we actief werven en professioneel begeleiden. We dragen ook direct bij aan een schonere omgeving, o.a. door de zwerfvuilacties die we jaarlijks uitvoeren. We dragen indirect bij aan het mooie groene karakter van de gemeenten, verbreden het onderwijs in steden en de kleinere kernen, we ondersteunen duurzaam ondernemerschap, met name de ontwikkeling van afval naar grondstof. Door ons uitgebreide aanbod, de hands-on mentaliteit en de enorme schat aan ervaring, nemen we de organisaties waar we voor werken veel werk uit handen. het vervolgonderwijs 5 lesprogramma s over water, landschap 5 workshops voor studenten volwassenen / gezinnen 8 excursies langs de Geleenbeek 4 workshops duurzaamheid 2 cursussen natuur 2 milieuacties 10 gezinsactiviteiten 6 7
8