Impingement Protocol Etiologie Rode vlaggen Anamnese en onderzoek Evidence based behandelrichtlijn SIS Discussie Groene Hart SchouderWerkgroep 16 juni 2010
etiologie Botstructuur Glenohumerale instabiliteit Scapulothoracale en scapulohumerale dysfunctie GIRD Houding Overbelasting Leeftijd Functie stoornissen CWK // CTO
SIS en leeftijd Classificatie van Neer en Welsh: Fase 1: 25 jaar: overbelasting (reversibel) Fase 2: 25-40 jaar : fibrose + tendinitis Fase 3: 40 jaar : botveranderingen + cuffrupturen
Rode Vlaggen (Recent) trauma Al langer bestaande (onverklaarbare) koorts Recent onverklaard gewichtsverlies (>5kg/maand) Langdurig gebruik corticosteroïden Constante pijn, niet afnemend in rust of bij verandering positie
Rode Vlaggen Maligniteit in voorgeschiedenis Algehele malaise Nachtelijke pijn Uitgebreide neurologische tekenen en symptomen Onverklaarbare deformiteiten of zwelling Significante zwakheid niet in relatie tot de pijn
Anamnese en onderzoek Doelgericht Gebruik van vragenlijsten: - In ieder geval PSK. - Tevens valt te denken aan: DASH, Constant-Murleyscore,VAS pijn, SF36, (SPADI)
Anamnese en onderzoek Specifieke testen voor de diagnose SIS BFO schoudergordel, CWK en CTO functies Ft werkdiagnose en DD
Actueel meest Specifieke testen voor de diagnose SIS Cluster volgens Schuitemaker en van Egmond; extremiteiten; 2009 Neer + Painful arc test + Empty can test
Cluster volgens Malanga; Musculoskeletal physical examination a evidence-based approach; 2006 cluster neer + hawkins kennedy + yocum
Moen et al; De meest waardevolle klinische schoudertesten, een literatuuroverzicht; 2008 Neer Painfull arc Hawkins Kennedy
Evidence based Behandelrichtlijn SIS Hachard N, Cummins J and Jeffries C (2004) Evidende- based clinical guidelines for diagnosis, assessmens and physiotherapy management of of shoulder impingement syndrome. Chartered Society of of Physiotherapy, London, UK Review 2008
Hoofddoel Optimaliseren ADL functie
Subdoelen Verminderen subacromiale inflammatie en pijn Verbeteren van de houding Optimaliseren van de in het onderzoek gevonden functiestoornissen.
To do Relatieve rust en voorkomen provocerende bewegingen NSAID s Coldpacks In overleg met HA Steroid injecties Alleen om de revalidatie te faciliteren
Not to do Absolute rust Coldpack voor het oefenen Warmte Laser en TENS Diepe fricties UG (alleen bij calcificatie)
Optimaliseren van de houding
Optimaliseren van functiestoornissen
To do Passief mobiliseren bovenste kwadrant Pijnvrij oefenprogramma voor ROM, kracht, stabiliteit en scapulothoracaal ritme Reeds in een vroeg stadium scapulothoracaal en scapulohumeraal ritme stabilisatie, vermijd scapulaire instabiliteit.
To do Krachtoefeningen (Isotonisch endo- en exorotatie schouder met elleboog in de zij) Mobiliserende oefeningen in vroeg stadium voorste en/of achterste kapsel en musculaire verkortingen.
Not to do Overbelasten Voorbij de pijngrens oefenen Oefenen zonder voldoende scapula stabiliteit
Betrouwbaarheids waardes van de impingement testen 1 Extremiteiten manuele therapie in enge en ruime zin; D.L. Egmond & R. Schuitemaker, Bohn Stafleu van Loghum; 2009 A) Test van Neer: Sensitiviteit 87%, Specificiteit 50%, positief voorspellende waarde 92%, negatief voorspellende waarde (?), interbeoordelaarsbetrouwbaarheid 0,41 (De Bruijn 2001), clustervaliditeit sterk met Painful arc -en emty can test B) Painful Arc Test: clustervaliditeit sterk met Neer test en empty can C) Empty Can test: sens 74%, spec 90%, pos voorsp waarde 98%, neg voorsp warde (?), interb betrouwbaarheid0,62%, clustervaliditeit sterk met Painful Arc - en test van Neer
Betrouwbaarheids waardes van de impingement testen 2 M. Moen et al; De meest waardevolle klinische schoudertesten, een literatuuroverzicht; 2008 Betrouwbaarheid belangrijkste 3 impingement testen: a) Hawkins Kennedy: Sens. 85% Spec. 50% b) Neer test: Sens. 75% Spec. 55% c) Painful arc test: Sens. 55% Spec. 75%
Betrouwbaarheids waardes van impingement testen 3 Gerard A. Malanga,Scott Nadler; Musculoskeletal physical examination; an evidence-based approach; 2006 Het cluster neer + hawkins kennedy + yocum: sensibiliteit: 65% Specificiteit: 72.7 % + voorspellende waarde: 81.2 % voorspellende waarde: 53%
Betrouwbaarheidswaardes van impingementtesten 4 Chad E. Cook& Eric J. Hegedus; Orthopedic Physical Examination Tests- An Evidence- Based Approach; 2008 A) Test van Neer: Sens 68%, spec 69%, LR+ 2,20, LR- 0,46, Quadas score(0-14): 10 (Park et al) Utility score 3 B) Painful Arc test: Sens 74%, Spec 81, LR+ 3,89, LR- 0,32, quadas score 10(Park HB), Utility score 3 C) Empty Can Test: Sens 44%, Spec 90%, LR+ 4,2, LR- 0,63, Quadas score 10(Park et al), Utility score 2 D) Hawkins-Kennedy Test: Sens 72%, Spec 66%, LR+ 2,11, LR- 0,42, Quadas Score 10 (Park HB et al), Utility score 3
Evidence based Behandelrichtlijn SIS: 8 relevante systematic reviews 1. Interventions for shoulder pain(green et al 2003a) 2. Corticosteoid injections of shoulder pain (Buchbinder et al 2003) 3. Physiotherapy interventions for shoulder pain (Green et al 2003b) 4. Deep transverse friction massage for treating tendinitis (Brosseau et al 2003) 5. BMJ Clinical Evidense (Dpeed and Hazleman 2003) 6. Philadelphia Panel evidence-based clinical practice guidelines on selected rehabilitation interventions for shoulder pain, 7. Physiotherapy for patients with soft tissue shoulder disorders: a systematic review of randomised clinical trials (Albright et al 2001, van der Heijden et al 1997) 8. Towheed et al 2003