Boekverslag Nederlands Al mijn vrienden zijn gek door Sera Anstadt Boekverslag door een scholier 2287 woorden 6 maart 2003 8,2 24 keer beoordeeld Auteur Genre Sera Anstadt Psychologische roman Eerste uitgave 1983 Vak Nederlands Praktische gegevens Titel: Al mijn vrienden zijn gek Ondertitel: De dagen van een schizofrene jongen Auteur: Sera Anstadt Uitgever: Uitgeverij BZZTôH 's-gravenhage De eerste druk was in November 1983, de versie die ik heb gelezen is de 14e druk gedrukt in 1988 en had 151 blz. Inhoud en opbouw Al mijn vrienden zijn gek is een psychologische roman Dit is in het kort waar het verhaal over gaat: Het verhaal gaat over een moeder en haar zoon Raf. Al vroeg merkte de moeder van Raf dat hij zich opvallend gedroeg. Hij gaat door verschillende fasen, zo heeft hij bijvoorbeeld een tijd lang de dwang gehad uren zijn haar te kammen en als iemand aan zijn haar zat kreeg hij woedeaanvallen. Toen Raf drie jaar oud was gingen zijn ouders scheiden, Raf bleef met zijn zus, Sabine, bij zijn moeder wonen. Zijn vader, Hans, verhuisde naar Den Haag. Toen Raf een jaar of vijftien was begon zijn gedrag erger te worden. Hij begon veel te spijbelen en bleef dagen lang in bed liggen zonder eruit te komen voor het eten. Hier kwam een lange tijd geen eind aan en in de vierde klas bleef hij zitten. De directeur raadde Rafs moeder aan om medische hulp voor hem te zoeken. Raf kreeg een maatschappelijk werkster toegewezen, waar hij elke veertien dagen een gesprek mee had. Zijn moeder werd helemaal niet betrokken bij deze behandeling, wanneer ze een gesprek met de maatschappelijk werkster van Raf had werd haar een schuldgevoel aangepraat en werd ze buitengesloten. Raf ging achteruit en na een tijd wilde hij ook geen gesprekken Pagina 1 van 5
meer voeren, de maatschappelijk werkster had geen zin om bij Raf thuis te komen en verwees hem door naar de G.G.D.. Raf had dit telefoongesprek met de G.G.D. waarschijnlijk gehoord, want toen er een psychiater voor de deur stond om met Raf te praten, was Raf netjes aangekleed en deed hij zich volkomen normaal voor. De psychiater wilde Raf niet helpen, want volgens hem was er niets mis met Raf. Frits, een goede vriend van Raf, probeerde contact te zoeken met Raf, waar hij in slaagde. Na een tijdje besloten ze met zijn tweeën op vakantie te gaan. Toen Raf terug kwam, was hij er erg slecht aan toe. Hij was helemaal in de war en het contact tussen hem en zijn moeder werd nog slechter. Zijn moeder belde haar broer, die Raf naar een met hem bevriend maatschappelijk werkster bracht, die hem vervolgens in een jeugdinternaat plaatste. Raf leek te herstellen maar na een tijd viel hij weer terug in zijn oude slechte gedrag en ging hij naar een psychiatrische inrichting. In Paviljoen Drie, de inrichting waar hij zich liet plaatsen, ging het ook niet beter met Raf en hij wilde bij zijn vader gaan wonen, dit werd niet toegestaan en in plaats daarvan werd hij overgeplaatst naar een kliniek in Den Haag met veel vrijheid. Raf zijn toestand verslechterde en zijn psychiater kon hier geen verklaring voor geven. Toen zijn moeder een gesprek met haar huisarts over Raf had, vertelde hij haar dat hij dacht dat Raf aan schizofrenie leed. Hij vertelde dat er sprake was van een gespleten persoonlijkheid en dat er over de oorzaak nog weinig bekend was en dus ook over de eventuele genezing. Na een jaar ging Raf in de weekeinden weer naar huis, en wilde hij na een tijdje niet meer weg. Er werd besloten dat hij het thuis maar weer eens moest proberen. Raf ging al snel achteruit en wilde ook zijn medicijnen niet meer nemen. Hierdoor werd de situatie ondraaglijk. Hij bleef dagen in bed en voerde hevige gesprekken met zichzelf. Zijn moeder voelde zich machteloos, ze kon geen nieuwe medicijnen krijgen, was dit wel het geval geweest dan zou Raf ze toch niet innemen. Toen kwam zijn moeder met Dr. Aken in contact, een psychiater die elke week een gesprek met Raf voerde. Dit ging een lange tijd goed. Naar aanleiding van een documentaire op tv nam Raf contact op met Buiten Oord, waar hij even later werd opgenomen. Na een tijd in een goede stemming geweest te zijn deed ook deze behandeling Raf geen goed, de behandeling was gebaseerd op de theorieën van Liang, wat er op neer kwam dat de patiënten zelf verantwoordelijk waren en praktisch aan hun lot werden overgelaten. Ook kreeg hij geen medicijnen toegediend, waardoor Raf helemaal in zichzelf keerde. Na een verblijf van twee en half jaar werd hij eruit gezet omdat hij te oud werd voor deze inrichting, tijdens dit verblijf is Raf erg achteruit gegaan. Ook was dit verblijf verontrustend voor zijn ouders, regelmatig als ze hem bezochten hoorden ze weer over zelfmoorden en aanvallen van anderen patiënten waar niets aan gedaan werd. In deze inrichting werd de zieken verteld dat hun ziekte de schuld van de maatschappij en hun ouders was. Raf ging weer thuis wonen wat zijn moeder beangstigde. Ze belde Dr. Aken op, die voor een maatschappelijk werkster zorgde. Ook zij kon Raf er niet toe bewegen zijn medicijnen in te nemen, en stelde zijn moeder voor druppels in zijn eten te doen. Het bleek dat hij maar weinig nodig had, want het ging al snel weer goed met hem. Hij gedroeg zich normaal en er kwamen weer vrienden over de vloer. Hij besloot op vakantie te gaan met een vriend van hem, Eddy. Nu moest zijn moeder hem wel vertellen van de druppels en de ellende begon opnieuw. Raf zakte weer in, hij dacht dat hij er zelf bovenop was gekomen, maar naar de ontdekking dat dit niet zo was, liet hij de moed weer zakken. Er verliep een jaar waarin Raf niet herstelde. Raf was op eigen initiatief naar het Crisiscentrum van het Wilhelminagasthuis gegaan en wilde daar niet meer weg, er werd besloten dat ze zouden wachten tot hij rustig was, en dan proberen of hij zich wilde laten opnemen in de Berg Kliniek. Omdat het daar verplicht was medicijnen te nemen ging het een lange tijd goed met Raf. Pagina 2 van 5
Maar ook daar kwam een eind aan. Hij ging weer thuis wonen en op een dag nam hij een vriendin mee, Heleen. Ze kwam vaak langs en ze brachten veel tijd met elkaar door. Ook Rafs moeder kon het goed met haar vinden. Raf en Heleen gingen zelfs met elkaar op vakantie. Met Raf ging het nu goed, maar met Heleen ging het steeds minder. Ze werd opgenomen en het bleek dat ze al eerder in zo'n toestand had verkeerd. Hierdoor kreeg Raf ook weer een terugval. Raf vluchtte en ging een tijdje naar het buitenland, waar hij onterecht opgepakt werd (men dacht dat hij een junk was) en vervolgens na een dag onschuldig in de gevangenis te hebben gezeten naar huis mocht. Het ging een lange tijd slecht met Raf, hij at niet meer en dronk niet meer uit zich zelf, zijn moeder moest hem telkens voedsel komen brengen, in deze tijd werd hij ook nog autistisch. Er werd een woning voor hem geregeld, omdat men dacht dat als hij gedwongen werd om voor zichzelf te zorgen het wel wat beter met hem zou gaan. Dit was niet het geval, het werd alleen maar erger en Raf ging weer naar huis. Zijn moeder kon dit nu echt niet meer aan, en na een lange tijd kwam ze in contact met de Bertus Kliniek. Raf werd dezelfde dag nog opgenomen, en sindsdien speelt Raf's leven zich daar af. Het verhaal speelt zich af van ongeveer de vijftiger jaren tot aan 1983, wanneer het boek is afgerond. De verhaaltijd is ongeveer 30 jaar en de leestijd is een uur of vier. Een belangrijke vertraging in het boek is als Sera er achter komt dat haar zoon echt ziek is en nooit meer beter zal worden. Deze vertraging is zo belangrijk, omdat hier de eerste reactie van de moeder op zijn ziekte wordt weergegeven. Een grote versnelling zit in het begin van het boek, van zijn vroege kindertijd wordt nog wel het een en ander beschreven, maar dan slaat ze ineens een tuk of 10 jaar over naar zijn 15, dat is jammer, want ik denk dat je aan Raf als kind veel had kunnen aflezen over zijn ziektebeeld. Er staan vast wel flashbacks in het boek, maar die zijn helaas erg moeilijk terug te vinden, ik heb namelijk geen idee meer waar ze zouden kunnen staan. Je kan ook het hel verhaal als een grote flashback zien, want zijn moeder begint met nu en valt dan terug op alles wat gebeurt is. Het verhaal speelt zich af in Nederland in het huis van Raf's moeder en in de klinieken waar Raf is verbleven. Er is spraken van een belangen ruimte als Raf zijn kamer helemaal vuil heeft gemaakt en dan helemaal onderuit gezakt met zichzelf licht te praten, toch komen er geen echte harde belangen ruimten voor in dit verhaal. De hoofdpersoon is Raf Hij lijdt aan schizofrenie, en wordt in de loop van het verhaal autistisch. Hij houdt vaak lange gesprekken met zichzelf en krijgt vele inzinkingen, waar vaak ook wel weer wat opklaring tegenover staat. Zijn uiterlijk wordt alleen van zijn vijftiende jaar beschreven, hij is lang, met zwart krullend haar, grote donkere ogen met brede schouders. Pagina 3 van 5
Een andere persoon in het verhaal is Raf's moeder waaruit het verhaal is beschreven. Ze heeft het moeilijk met haar zoon en gedraagt zich ook naar de wisselende stemmingen van haar zoon. Ze heeft heel erg veel doorzettingsvermogen, ze is moedig en erg hulpverlenend. Raf <> Raf's moeder = Ze hebben een moeder-zoon relatie, die af en toe wat wankel is. Raf ontkent zelfs een keer dat hij zijn moeder kent. Raf <> Heleen = Ze hebben een liefdesrelatie, ze hebben beide een psychische stoornis waarbij ze vaak steun hebben aan elkaar. Raf <> Eddy = Eddy heeft een slechte invloed op Raf, Raf ziet hem als vriend, maar mede doorzijn invloed gaat het slechter met hem. Raf's moeder <> Raf's vader= ze zijn gescheiden toen Raf drie jaar oud was, ze kunnen nog normaal met elkaar omgaan, en zo nu en dan als Raf's moeder Raf niet meer aankan helpt hij haar een handje. Het boek wordt verteld in de ik vorm, alles wordt beschreven vanuit het hoofd van Raf's moeder.er zijn min of meer 4 grote delen in het verhaal: Deel 1: Raf's leven tot zijn15e, waar ze ontdekken dat hij echt "ziek" is. Deel 2: Het verloop tot het ontdekken wat voor ziekte hij heeft. Deel 3: Het verloop van de ziekte en de verschillende klinieken waar ze komen. Deel 4: Raf wordt opgenomen in de Berg kliniek als het zijn moeder echt te veel wordt. In de opening wordt begonnen zoals het nu is, dan gaat ze terug in de tijd enbbegint alles van het begin af aan te vertellen. Het einde is vrij gesloten, want het lijkt erop dat Raf altijd in de laatste kliniek zal blijven wonen, maar omdat het echt is gebeurt en Raf waarschijnlijk nog leeft, is het niet echt helemaal afgelopen. Motieven uit het boek: - ziekte; de schizofrenie van Raf - valse hoop; hij denkt dat hij weer aan het genezen is, maar het kwam door de medicijnen die zijn moeder door zijn eten had gedaan - moedeloosheid; op een gegeven moment wil Raf's moeder het bijna opgeven, en denkt ze dat ze het niet meer aan kan - de werkelijkheid ontlopen; in het begin doet iedereen alsofer niks aan de hand is terwijl Raf als ernstig ziek is - wantrouw; Raf heeft veel momenten dat hij niemand meer vertrouwt, vooral zijn moeder, ook Raf's moeder vertrouwt het instituut niet meer. Het thema: Hoe de psychische ziekte van iemands zoon haar leven beinvloed Pagina 4 van 5
Titel verklaring: Aan het eind van het boek wil Raf niet meer met zijn oude vrienden omgaan, omdat hij vindt dat zijn vrienden allemaal gek zijn. Al mijn vrienden zijn gek, is ook de laatste zin van het boek. Mijn Mening: Het mooiste stuk van het boek vind ik als Raf ziet dat hij zelf erg ziek is en hoe hij daar dan mee omgaat. Het is erg mooi om te zien hoe zijn moeder daar mee omgaat en hoe Raf daar weer op reageert. Ik heb het boek "Heden ik" gelezen, dat gaat over hoe iemands ziekte haar eigen leven beïnvloed, het grote verschil hier is dat dit een lichamelijke ziekte is en dat de ziekte van Raf psychisch is. Ik vond het boek bijzonder indrukwekkend en goed geschreven. De reden waarom het zo goed geschreven is waarschijnlijk omdat het eigen ervaringen zijn, die zijn moeder heeft opgeschreven. Omdat het zo goed geschreven was en ook omdat er zoveel emotie in het boek zit, vond ik het ontzettend boeiend. Ook kreeg ik op een gegeven moment erg veel medelijden met de moeder van Raf, omdat ze het zo zwaar heeft, en telkens in de steek gelaten wordt, maar tegelijkertijd, omdat ze zoveel doorzettingsvermogen heeft, ga je zo meeleven met haar en blijft het heel boeiend en maakte het veel indruk op me. Ik vond het erg jammer toen het boek was afgelopen, eigenlijk had je zo nog een paar jaar over Raf willen doorlezen. Ik denk dat je met dit boek veel begrip kweekt voor mensen met, of in omgeving van, een geestelijke ziekte. Je krijgt zo ook een beeld van de hulpverlening voor geestelijk gestoorden, niet zo fantastisch dus, maar dat is al wel 20 jaar geleden. Ik vraag me eigenlijk heel sterk af hoe het nu met Raf is en of hij nog steeds in dezelfde inrichting zit. Tijdens het lezen voelde ik bij sommige opmerkingen van andere mensen, bijvoorbeeld mevrouw Raas, die altijd zegt dat Raf's moeder gewoon haar best niet doet, een vlaag woede in me opkomen, dan zie je maar weer hoe "klote" deze wereld eigenlijk is, met mensen die zo tegen elkaar doen, terwijl ze het hartstikke goed zouden kunnen hebben. Ik vind dit boek een echte "aanrader", en als je hem nog niet gelezen hebt, moet je dat toch maar eens doen! Pagina 5 van 5