Nieuws Fysiotherapie, medische trainingen en f itness In dit nummer o.a. aandacht voor: - Ouderenfitness - Fitaal Sûnenz - Fysiotherapie na een CVA Nieuwsbrief januari september 2016 2015
Het is nooit te laat om te beginnen aan een gezonde leefstijl! Tegenwoordig worden mensen steeds ouder. In 2040 zal 25% van de Nederlandse bevolking 65 jaar of ouder zijn. Een van de problemen die optreedt bij het ouder worden is de afname van spiermassa en spierkracht. Het is een ouderdomszwakte, aldus Kees Verhoeven, van de mannen en vrouwen tussen de 50 en 70 jaar is bij een kwart het verlies zo groot dat ze fysiek niet meer goed functioneren. Voldoende lichaamsbeweging en goede krachttraining, welke zorgt voor een toename van spiermassa en spierkracht, leveren een verbeterde kwaliteit van leven op. Veel gezondheidsproblemen zijn mede het gevolg van een ongezonde leefstijl onder ouderen. Kees: Gezond ouder worden gaat niet alleen om het verhinderen en uitstellen van ziekte, maar zeker ook om het voorkomen van beperkingen in het functioneren en verlies in zelfredzaamheid. De aanbevolen dagelijkse dosis lichaamsbeweging van 45 minuten heeft een gunstig effect op onder anderen hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk en ouderdomsdiabetes. Ook op oudere leeftijd kunnen gedragsveranderingen nog gezondheidswinst opleveren. Het is nooit te laat om te beginnen aan een gezonde leefstijl. 2
Wie beweegt, valt minder Hoe ouder mensen worden, hoe minder ze over het algemeen bewegen. Met beweging onderhoud je allerlei lichaamsfuncties. Mensen die veel bewegen hebben meer uithoudingsvermogen en zijn sterker en stabieler. Bovendien is de kans dat ze vallen kleiner, vervolgt Kees. Vergis je niet, bijna de helft van alle 65-plussers valt jaarlijks een of meerdere keren. Oefenprogramma s die gericht zijn op balans, spierkracht en mobiliteit blijken het meest effectief om het valrisico te verkleinen. Deskundige begeleiding van een fysiotherapeut is noodzakelijk omdat het programma goed moet worden afgestemd op de belastbaarheid van de deelnemer. De groepen waar Rudy en Baukje op dinsdags en vrijdags in trainen hebben een kern met vaste deelnemers. Het heeft tijd nodig om elkaar een beetje te leren kennen. Iedereen heeft zijn eigen manier van trainen. De meeste trainingsuurtjes wordt er door iedereen fanatiek en hard getraind maar er is ook altijd ruimte om even gezellig bij te kletsen. We gaan dan ook nooit met tegenzin naar de training. Wat Baukje betreft blijven Rudy en zij nog heel lang trouwe bezoekers van Fitaal. Fitheidtraining ouderen Rudy en Baukje Lubbers, respectievelijk 73 en 70 jaar, trainen vanaf februari 2012 twee keer per week bij Fitaal in een seniorengroep. Baukje vertelt: Wij houden veel van wandelen en doen dat sinds Rudy met pensioen is, bijna iedere dag een uurtje. Lekker in de buitenlucht even goed doorstappen. Toch merkte ik dat ik na het wandelen vaak spierpijn had. Rudy gaat verder: We werden door een reclamefolder attent gemaakt op fitheidtraining voor ouderen. Omdat ik vroeger al eens met rugklachten in behandeling bij Fitaal was geweest, heb ik ook even op de site van Fitaal gekeken. De persoonlijke begeleiding beviel me destijds erg goed. Onze conditie is behoorlijk verbeterd sinds we de fitheidtraining bezoeken. Persoonlijke begeleiding Ik ben van nature erg lui, bekent Baukje eerlijk. Dat betekent dat ik naast dat ene uurtje wandelen per dag niet zoveel extra beweging krijg. Na een eerste intake bij Fitaal hebben ze allebei een individueel trainingsschema gekregen. Naast conditietraining is er ook aandacht voor krachtoefeningen. De persoonlijke begeleiding ervaar ik als een grote meerwaarde. In eerste instantie lukte het mij niet om te roeien zonder dat ik misselijk werd. Ik kreeg de tip een krukje onder de roeimachine te doen zodat ik iets rechter op zat. Vanaf dat moment was er niets meer aan de hand. Zonder deze tip had ik nooit meer op een roeimachine gezeten. Betere conditie Ook Rudy zijn bevindingen zijn positief. Onze conditie is behoorlijk verbeterd sinds we de fitheidtraining bezoeken bij Fitaal. Tijdens vakanties wandelen we graag. Het is mooi om te ontdekken dat we langer dan een uur kunnen wandelen zonder dat we extra spierpijn krijgen. Daarnaast is ons uithoudingsvermogen met sprongen vooruit gegaan. Nieuwsbrief van Fitaal 3
Fysiotherapie in verwarmd water Voor mensen met gewrichtsartrose, reumatische klachten, neurologische aandoeningen en spierziekten kan het soms te zwaar zijn om in een oefenzaal te trainen. Hydrotherapie - fysiotherapie in verwarmd water - kan uitkomst bieden voor deze groep. Rixt Wolters begeleidt iedere donderdagmiddag twee groepen in zwembad De Welle: Juist voor deze mensen is het belangrijk dat ze regelmatig bewegen en daardoor alle lichaamsfuncties onderhouden. Doelgroepenbad Het speciale bad in zwembad De Welle is 1.40 meter diep en heeft een temperatuur van 30-32 graden. Het warme water geeft direct ontspanning in het lichaam waardoor bewegen gemakkelijker wordt. Op deze manier is het voor deze groep patiënten mogelijk om verschillende lichaamsfuncties te onderhouden. Hierdoor ontwikkelen ze meer spierkracht en uit houdingsvermogen, Rixt is ervan overtuigd dat hiermee de kwaliteit van leven ook toeneemt. Een eindje wandelen langer kunnen volhouden, is al vooruitgang. Lessen van een half uur Na een intake volgt een oefenprogramma. De tijdsduur van dit programma hangt af van het einddoel van de patiënt. Tijdens de lessen wordt geoefend in groepen van maximaal acht personen. De lessen duren een half uur. Dat lijkt heel kort maar is echt lang genoeg. Vergeet niet dat deze mensen lichamelijk niet heel actief meer zijn, het omkleden kost vaak al veel energie, Rixt weet waar ze het over heeft, zij heeft een speciale opleiding gevolgd voor het geven van hydrotherapie. Voor mensen met gewrichtsklachten is het bewegen in water gemakkelijker dan op het droge. Zelf heb ik tijdens de les ook altijd badkleding aan. Sommige mensen hebben hulp nodig in het water en die kan ik dan makkelijk bieden. Soms sta ik op de kant omdat ik vanuit die positie beter kan zien of de oefeningen goed worden uitgevoerd. Kracht van water We maken optimaal gebruik van de kracht van water. Voor mensen met gewrichtsklachten is het bewegen in water gemakkelijker dan op het droge, de opwaartse druk van het water geeft een gevoel van zweven. Op deze manier kunnen spieren en gewrichten op een relatief veilige manier worden belast. Daarnaast gebruiken we de weerstand van het water om de spierkracht en conditie te verbeteren. Dit doen we met verschillende oefenmaterialen. Balans in belastbaarheid Het individuele doel staat altijd centraal. De oefeningen worden aangepast naar ieders niveau. Het is belangrijk dat mensen hun eigen grenzen leren kennen en een balans weten te vinden tussen de belastbaarheid van hun lichaam en de belasting op hun lichaam. Om die reden wordt hydrotherapie soms ook aangeboden aan mensen die moeten revalideren na een operatie. Bij hydrotherapie proberen we altijd toe te werken naar het trainen in de oefenzaal, want in het dagelijkse leven heb je ook niet de ontspanning en de opwaartse kracht van het warme water, besluit Rixt resoluut. Meer informatie Hydrotherapie vindt elke donderdagmiddag plaats in het therapiebad van zwembad De Welle. Er zijn twee tijdstippen waarop u kunt worden ingepland: van 12.15 tot 12.45 uur of van 12.45 tot 13.15 uur. Voor aanmelding of meer informatie kunt u contact opnemen met Fitaal De Sportlaan, telefoon (0512) 54 11 58. Hydrotherapie wordt door verschillende zorgverzekeraars vanuit het aanvullende pakket vergoed als groepsbehandeling fysiotherapie. Raadpleeg hiervoor de polisvoorwaarden van uw aanvullende verzekering. 4
Gezond en actief ouder worden Dit voorjaar heeft Fitaal een samenwerkingsovereenkomst gesloten met Sûnenz in Drachten. Deze overeenkomst betekent dat Fitaal vanuit deze locatie reguliere fysiotherapie aanbiedt. Dat zijn niet alleen maar oudere cliënten, maar kunnen ook cliënten zijn die hier dichtbij wonen, vertelt fysiotherapeut Tharra de Vries die hier namens Fitaal op dinsdagmorgen en vrijdagmiddag zitting heeft. Hij werkt nauw samen met Hans Drenth, geriatrie fysiotherapeut van de ZuidOostZorg. Healty ageing Het doel van Sûnenz is om mensen zo lang en zo gezond mogelijk zelfstandig van het leven te laten genieten. Een concept dat met een mooi woord ook wel healty ageing wordt genoemd, aldus Hans. De vraag naar reguliere fysiotherapie in Sûnenz is vanuit de cliënt ontstaan. Als geriatrie fysiotherapeut behandel ik met name ouderen die te maken hebben met een complexe gezondheidsproblematiek en patiënten die bijvoorbeeld door een beroerte, dementie, de ziekte van Parkinson of een gebroken heup verschijnselen vertonen van ouderdom. Deze kwetsbare cliënten vragen een andere benaderingswijze dan een oudere waarbij bijvoorbeeld alleen artrose is gediagnosticeerd, gaat Hans verder. Ook deze laatste groep kunnen we nu bij Sûnenz onderbrengen. Brede expertise De netwerkopzet van Sûnenz zorgt voor een brede expertise. Tharra: De scheidslijn is duidelijk. Mensen met bijvoorbeeld rug-, knie- of schouderklachten die doorverwezen worden voor fysiotherapie, worden door mij behandeld. Zodra ik bij de intake merk dat het zorgbeeld complexer is, hebben Hans en ik overleg. Voor ons staat altijd het belang van de cliënt voorop. Bij wie is de cliënt het best geholpen. De situatie komt andersom ook voor. Ook de geriatrie fysiotherapeuten verwijzen regelmatig een cliënt door naar Tharra. Het werkt heel prettig omdat er voor de cliënt weinig verandert. Hij krijgt zorg op maat op dezelfde locatie. Meerwaarde Tharra vervolgt: Naast de twee dagdelen bij Sûnenz werk ik twee dagdelen aan de Sportlaan. Ook daar hebben we soms te maken met oudere cliënten waar meer speelt dan alleen een rug- of knieklacht. Een geriatrie fysiotherapeut werkt vanuit specifieke kennis over de doelgroep en daarbij voorkomende ziektebeelden. Het is prettig dat ik Hans of een van zijn collega s dan ook kan inschakelen met hun deskundigheid. Zoals wij een meerwaarde zijn voor Sûnenz, is de ZuidOostZorg dat voor ons. Fitaal Sûnenz Naast het bieden van medische ondersteuning, zorgt Sûnenz ook voor vertier en gezelligheid. Het centrum heeft alles onder één dak voor uw gezondheid. Het centrum is ingericht met vier levendige pleinen, te weten het gezondheidsplein, het winkelplein, het horecaplein en het vitaliteitsplein. Fitaal is gehuisvest op het vitaliteitsplein. NeiBertilla/Sûnenz, Burg. Wuiteweg 140, 9200 AP Drachten Nieuwsbrief van Fitaal 5
Fietsen als overwinning na een CVA 6 In Nederland worden gemiddeld 30.000 mensen per jaar getroffen door een CVA, in de volksmond ook wel beroerte genoemd. Een klein aantal van deze slachtoffers heeft geluk en mag na een korte ziekenhuisopname weer naar huis. Omdat ziekenhuis Nij Smellinghe deze patiënten niet meteen wil loslaten, is een CVA netwerk opgericht. Deelnemende fysiotherapeuten hebben een scholing gevolgd en kijken vanuit hetzelfde perspectief naar de problematiek die bij CVA patiënten speelt, aan het woord is Marike Zwarts, sinds 2012 voorzitter van het CVA netwerk en fysiotherapeut bij Fitaal. Begeleiding thuis Marike benadrukt nog eens: Het is echt maar een klein aantal patiënten dat na een CVA weer snel naar huis kan. Er overlijden helaas nog steeds veel mensen als gevolg van een CVA en van diegenen die een CVA overleven, gaan de meesten eerst naar een revalidatiecentrum of een verpleeghuis. Wij zien dus maar een kleine groep. Een patiënt die snel weer naar huis mag, wordt thuis vaak overvallen door vermoeidheidsklachten en een heel laag energieniveau. Voor een goed herstel na een CVA zijn met name de eerste drie maanden heel belangrijk. Het is daarom van groot belang dat de patiënt thuis meteen oefeningen krijgt om de hersenen te blijven prikkelen, vertelt Marike. Dagelijkse bezigheden ineens complex Naast de constante vermoeidheid zijn de gevolgen vaak zowel lichamelijk als geestelijk van aard. Emotioneel kunnen er veranderingen optreden, soms is er sprake van een taalstoornis of blijkt de patiënt niet meer de goede volgorde in handelen te kunnen bepalen, gaat Marike verder. Eenvoudige dagelijkse bezigheden worden daardoor ineens heel complex. Daarnaast treden bij een CVA vaak lichamelijke uitvalverschijnselen op. Alle fysiotherapeuten die bij het CVA netwerk zijn aangesloten hebben scholing gehad in deze specifieke nazorg. Het netwerk heeft nauw contact met de CVA verpleegkundigen van Nij Smellinghe. Zodra een patiënt naar huis gaat, krijgt hij het advies mee zo snel mogelijk een afspraak met een fysiotherapeut uit het CVA netwerk te maken.
Wat is een CVA? CVA staat voor Cerebro Vasculair Accident, vrij vertaald een ongeluk in een hersenbloedvat. In de volksmond wordt een CVA ook wel beroerte genoemd. Er zijn twee soorten beroertes: een herseninfarct en een hersenbloeding. Een herseninfarct wordt veroorzaakt door een verstopping van een bloedvat (bloedpropje of een dichtgeslibd bloedvaatje), waardoor een deel van de hersenen te weinig bloed krijgt en afsterft. Het beschadigde deel van de hersenen wordt het infarct genoemd. Een hersenbloeding treedt op als gevolg van een lek in een hersenbloedvat. Zo n lek kan ontstaan door een zwakke plek in de bloedvatwand, waardoor bloed de hersenen instroomt. Weer leren fietsen De afspraken vinden doorgaans bij de patiënt thuis plaats. Thuis beginnen we meestal met balans- en krachtoefeningen, voor ons meteen een mooie nulmeting, aldus Marike. Als het eerste herstel is ingezet, wordt fietsen ook weer belangrijk; autorijden is in de eerste periode na een CVA uitgesloten. Samen kijken we in hoeverre de patiënt de fietstechnische bewegingen nog kent. Daarna volgen we een speciaal fietsprotocol waarin onder anderen het op- en afstappen wordt geoefend maar ook wordt bijvoorbeeld gekeken in hoeverre de patiënt rechtuit kan fietsen met één hand aan het stuur. Als de patiënt dit beheerst, gaan we samen het verkeer in. Voor een goed herstel na een CVA zijn met name de eerste drie maanden heel belangrijk In het verkeer ondervindt de patiënt continu prikkels. Bij een druk kruispunt, moet er niet alleen uitgekeken worden, de fietser moet ook andere verkeersdeelnemers duidelijk maken wat hij van plan is. Ik fiets er dan vaak achter. Wat voor een gezond iemand heel vanzelfsprekend is, voelt voor een CVA patiënt als een overwinning. Dit is voor Marike ook vaak het moment om afscheid van de patiënt te nemen. Nieuwsbrief van Fitaal 7
Nieuwbouw kinderfysiotherapie De nieuwbouw voor onze praktijk voor kinderfysiotherapie ligt op schema. In het nieuwe jaar wordt het glas geplaatst en dan is het wind- en waterdicht. Dat betekent dat de ontwikkeling van de bouw dan niet meer afhankelijk is van weersomstandigheden. In april verwachten we de nieuwe praktijk in gebruik te kunnen nemen. Wijziging eigen risico Het eigen risico is met ingang van 1 januari 2016 door de overheid vastgesteld op 385,00 per jaar per verzekerde. Het eigen risico is het deel van de zorgkosten dat u zelf moet betalen. Fysiotherapie wordt meestal vergoed vanuit de aanvullende verzekering. Deze behandelingen vallen dan ook niet onder het eigen risico. Alleen bij chronische indicaties (bijv. na een operatie) wordt fysiotherapie vanaf de 21e behandeling vergoed vanuit de basisverzekering. Deze behandelingen gaan wél ten laste van het eigen risico. Bij kinderen tot 18 jaar worden de eerste 18 behandelingen eveneens uit de basisverzekering vergoed; hiervoor geldt dan weer geen eigen risico. Hoofdvestiging: Fitaal De Sportlaan Sportlaan 1a, 9203 NV Drachten Telefoon: (0512) 54 11 58 E-mail: sportlaan@fitaal.nl Nevenvestigingen: Fitaal De Drait Marne 36, 9204 BE Drachten Telefoon: (0512) 51 91 51 E-mail: drait@fitaal.nl Fitaal is aangesloten bij de onderstaande organisaties: - Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) - Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie (NVMT) - Nederlandse Vereniging voor Kinderfysiotherapie (NVFK) - Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Sportgezondheidszorg (NVFS) - Netwerk Sportfysiotherapie Friesland - Reumanetwerk Friesland Fitaal De Trisken Voorhuis 4, 9205 BV Drachten Telefoon: (0512) 52 33 33 E-mail: trisken@fitaal.nl Fitaal Rottevalle Arendswijk 64, 9221 TW Rottevalle Telefoon: (0512) 34 16 02 E-mail: rottevalle@fitaal.nl Fitaal Wijnjewoude Meester Geertswei 4, 9241 GL Wijnjewoude Telefoon: 06 18 42 77 11 E-mail: wijnjewoude@fitaal.nl Kinderfysiotherapie Fitaal Morra 83, 9204 KV Drachten Telefoon: (0512) 51 06 83 E-mail: kinderfysiotherapie@fitaal.nl Raadpleeg onze website voor meer informatie over de verschillende locaties: www.fitaal.nl. Wij wensen iedereen een gezond en sportief 2016! Ook in 2016 mag u rekenen op de hoge kwaliteit van onze dienstverlening. Fitaal De Sportlaan @fitaaldrachten 8 Nieuwsbrief van Fitaal Onze volgende nieuwsbrief verschijnt in april 2016.