AARDRIJKSKUNDE 4ASO B e d a b > c f 6 Figuur 1: Afrika staatkundig DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 1
1 Duid volgende breedtelijnen aan op de kaart, die je op pagina 1 kan vinden.! DE EVENAAR (rood)! DE KREEFTSKEERKRING (groen KKK)! DE STEENBOKSKEERKRING (groen SKK) Wat valt je op nu je, na het aanduiden van de breedtelijnen, naar de ligging van Afrika kijkt? Het grootste gedeelte van Afrika ligt in het halfrond. Afrika wordt van Europa gescheiden door:! (a)! (b) Afrika en Azië worden met elkaar verbonden door:! (c) Figuur : grens Afrika en Azië De kusten van de Middellandse Zee, de Rode Zee, de Indische Oceaan en de Atlantische Oceaan zijn weinig ingesneden, waardoor men spreekt van een massief continent. Behalve Madagaskar (37) ontdek je slechts enkele andere eilandengroepen:! (d)! (e)! (f) 3 Teken op de kaart (pagina 1) een rechte lijn tussen Dakar en Hafun.! De afstand van het meest westelijke punt (Dakar) en meest oostelijke punt (Hafun) is: (berekening: ) Teken op de kaart (pagina 1) een rechte lijn tussen Tunis en Kaapstad.! De afstand tussen het meest noordelijke punt (Tunis) en meest zuidelijke punt (Kaapstad) is: (berekening: ) AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA
De tabel hieronder hoort bij de bijgevoegde staatkundige kaart op pagina 1. Vul de tabel in met behulp van de atlas. 1 17 33 Botswana 18 Burkina Faso 34 3 19 Ghana 35 4 Libië 0 36 5 1 37 Madagaskar 6 Centraal-Afrikaanse Republiek 38 Eritrea 7 Mali 3 Gabon 39 Djibouti 8 Niger 4 Kongo 40 Gambia 9 5 41 Guinee Bissau 10 6 Uganda 4 Togo 11 7 43 Benin 1 Somalië 8 44 Equatoriaal Guinea 13 9 Angola 45 (Westelijke Sahara) 14 Guinee 30 Zambia 46 15 Sierra Leone 31 Malawi 47 16 Liberia 3 De landen die je zelf dient in te vullen, verdienen bijzondere aandacht bij het instuderen! AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 3
> 6 " +*/6./ * Figuur 3: Afrika natuurkundig Figuren 4,5 en 6: De Grote Slenk AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 4
1 Bestudeer de fysische kaart van Afrika in je atlas. In welke kolom horen volgende beschrijvingen thuis? 1. Hooggebergten vinden we o.a. in de Sahara en het zijn geïsoleerde bergen tussen de plateaus.. Grote meren zoals het Victoriameer en restmeren zoals het Tsjaadmeer. 3. Beperkt zich tot een smalle strook aan de kusten. 4. De hoogste bergen komen voor in het oosten: de Mt. Kenya en de Kilimanjaro. 5. Hier domineren uitgestrekte plateaulandschappen met uitgestrekte ingezakte gebieden of bekkens. LAAGLAND MIDDELLAND HOOGLAND Schrijf op onderstaande west-oostprofiel van Afrika (nabij de evenaar) in elke rechthoek de juiste naam. Figuur 7: west-oostprofiel Afrika Onderzoek aan de hand van de figuren (4 t.e.m. 6) op pagina 4 en je atlas of volgende uitspraken correct zijn of niet. Pas de onderstreepte woorden aan indien de uitspraak niet klopt. DE GROTE SLENK! In West-Afrika hebben enorme inwendige krachten barsten doen ontstaan in de aardkorst. J F! De slenk begint bij Mozambique en loopt verder door via Ethiopië, de Rode Zee tot Libanon. J F! In de slenk treffen we talrijke meren en vulkanen aan. J F! De vulkanische gronden in de buurt zijn zeer onvruchtbaar. J F Duid de Grote Slenk aan op het west-oostprofiel (figuur 7) van Afrika. AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 5
De tabel hieronder hoort bij de bijgevoegde fysische kaart op pagina 4. Vul de tabel in met behulp van de atlas. ZEEGRENZEN, GOLF WERELDDELEN Golf van Guinee Middellandse Zee VII VIII Rode Zee Atlantische Oceaan Golf van Aden Indische Oceaan RELIËFGEBIEDEN VLAKTEN Vlakte van Mauritanië Vlakte van Somalië Vlakte van Mozambique Vlakte van Libië KOMMEN Nijlkom Kongokom Kalaharikom Tsjaadkom MASSIEVEN, HOOGLANDEN Oost-Afrikaans Hoogland Ethiopisch Hoogland Tibestimassief Ahaggarmassief JONG GEBERGTE RIVIEREN Oranjerivier Niger Nijl Zambezi Kongo EILAND, EILANDENGROEP Madeira-archipel Madagaskar Canarische Eilanden MEREN Victoriameer Tsjaadmeer Turkanameer Tanganjikameer Malawimeer Kivumeer VULKANEN Ruwenzori Kilimanjaro WOESTIJNEN M Namib Sahara AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 6
> B Figuur 8: klimaatkaart Afrika 1 3 4 Figuren 10, 11, 1 & 13: klimatogrammen Afrika W 1 Figuur 9: vegetatiekaart Afrika 3 4 Figuren 14, 15, 16 & 17: klimatogrammen Afrika AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 7
1 Vul de tabel in aan de hand van je atlas en het bronmateriaal op pagina 7. LIGGING KLIMAATTYPE (figuur 8) KLIMATOGRAM (figuren 10-13) VEGETATIEZONE (figuur 9) FOTO (figuren 14-17) Rond de evenaar Verder weg van de evenaar Nog verder weg van de evenaar Middellandse Zee + kusten Kaapstad Wat is er zo bijzonder aan de klimaatverdeling die Afrika bezit? Van wat zijn de verschillen in vegetatie een gevolg? De klimatogrammen op pagina 7 kunnen je helpen om een antwoord te formuleren. Schrap wat niet past en vul de ontbrekende woorden in aan de hand van onderstaande figuur. Figuur 18: cyclus zenitale regens en passaatwinden Wanneer de zon loodrecht op een plaats schijnt, veroorzaakt de hitte voor een sterke. De opstijgende lucht KOELT AF / WARMT OP met de hoogte en. Zo ontstaan er ZENITALE REGENS in de tropische zone. Op een hoogte van + km is de lucht sterk AFGEKOELD / OPGEWARMD, DAALT / STIJGT ze langzaam en verplaatst ze zich naar het noorden en het zuiden. Aan de keerkringen naderen de luchtstromen het aardoppervlak en keren ze als PASSAATWINDEN terug naar. AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 8
> Figuur 19: ba sisstati stieken Afrika Figuur 1: kinderen helpen mee in het huishouden Figuur 0: etnische samenstelling Afrika g olkin na v e b ij anse r met b d.i. a k i r a f a e, De A ieder j sen to roei en e g mt nee iljoen m sterkst De be- e. 3 m,4% d lddelen erdoor e t h r i me lle we belt r. b u a d van ing ver 9 jaa rranova 4 volk om de Bron: Te Figuur : medisch onderzoek door vrijwilligers Figuur 3: bevolkingsdichtheid Afrika AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 9
1 Vul onderstaande vragen in aan de hand van de bronnen op pagina 9. totale bevolking: bevolkingsdichtheid: oppervlakte: De bevolkingsdichtheidskaart op pagina 9 bewijst dat de bevolking REGELMATIG / ONREGELMATIG verspreid is.! dichtbevolkte streken:! (praktisch) onbewoonbare streken: Wat is een logische verklaring voor deze bevolkingsspreiding? Vul onderstaande vragen in aan de hand van de bronnen op pagina 9. Afrika is het continent met het hoogste cijfer voor de bevolkingsgroei, nl. %. Oorzaken voor deze sterke groei zijn:! geboortecijfers zijn er HOOG / LAAG! sterftecijfers zijn er DALEND / STIJGEND Waarom zijn de Afrikaanse gezinnen kinderrijk? Wat is de reden dat het sterftecijfer op deze wijze evolueert? 3 Vul onderstaande vragen in aan de hand van de bronnen op pagina 9. De Sahara verdeelt Afrika in twee delen:! ten noorden: de Arabische taal overheerst! ten zuiden : armste regio in de wereld Som enkele oorzaken van deze erbarmelijke leefomstandigheden op.!!!! AARDRIJKSKUNDE 4ASO DEEL 3: AFRIKA, PAGINA 10