Ontdek het Noord-Franse front!

Ontdek het Noord-Franse front! heeft, moet je zeker de Wellington steengroeve bezoeken De vele militaire begraafplaatsen in deze regio herinneren niet alleen aan de gruwelen van de gevechten die zich hier afspeelden maar zijn ook een perfecte weergave van de vele verschillende nationaliteiten die hier zij aan zij vochten. Vier autoroutes, herdenkingsroutes, met negentig halteplaatsen leiden je langs de ontelbare begraafplaatsen, oorlogsmonumenten en resten van de slagvelden. Via www.wegenvanherdenking-noordfrankrijk.com kom je alles over de vier themaroutes te weten. Het front (52 stopplaatsen), De bewegingsoorlog en de eerste Duitse bezetting (17 etappes), de kust, achterhoedebasis voor de geallieerde legers (8 haltes) en De wederopbouw van het verwoeste grondgebied (13 stops), geven een perfect beeld van de oorlog en de gevolgen ervan.. Om deze plaatsen op je eigen tempo te ontdekken, zijn de routes bovendien uitgebreid met plaatselijke fiets- en wandeltochten. Over een linie van bijna 800 kilometer van de Belgische kust tot aan de Vogezen bieden de Franse en Britse legers eind 1914 het hoofd aan de Duitse strijdmachten. Het werd een langdurige statische uitputtingsslag. Die kan je nu herbeleven aan de hand van vier autoroutes. Noord-Frankrijk In de Nord-as de Calais strekt het front zich uit als een enorme scheur tussen Vlaanderen en icardië. De Franse troepen worden na de operaties in de heuvels van de Artois in 1915 geleidelijk aan afgelost door de legers van het Britse Rijk. Op de beperkte offensieven tijdens de eerste oorlogsjaren volgen vanaf 1916 aanvallen op grotere schaal, zoals de Slag bij Arras in april 1917 en bij Cambrai in november van hetzelfde jaar. In Arras, dat sowieso een rijk verleden NOORDZEE Calais Boulognesur-Mer Montreuil Somme Dunkerque FRANKRIJK Béthune Ieper Aras Bapaume BELGIË Lille Cambrai Maubeuge INFO - WEBSITE WANDEL EN FIETSROUTES IN HET SOOR VAN DE GROOTE OORLOG Te downloaden via www.wegenvanherdenking-noordfrankrijk.com Oorlogsmagazine Krant van West-Vlaanderen 73

Wandeling: De slag bij Fromelles 10,6 km Les Épinets BÉTHUNE Rue du Tilleloy Courant Duprez Rue Delvas LAVENTIE Courant Cardon Courant du onchet FLEURBAIX Rue Louis Bouquet 6 D22 Rue de étillon 1ste Duitse linie D175 1ste geallieerde linie 5 4 7 La Fosse au Brûle Rue de la Cardonnerie Drève Mouquet La Drève d Angressart L Abbaye de la Boutillerie Rue du Vert To u quet D176 D22 ARMENTIÈRES YRES D175 L Épinette Courant de Walmonchy Rivière des Layes 3 Rue Delval BEZIENSWAARDIGHEDEN 1. Kerk van Fromelles 2. Bunker van l Abiette 3. Kennedykruis 4. Australian Memorial ark 5. V.C. Corner Cemetery and Memorial 6. Le trou Aid ost Cemetery 7. Rue-etillon Military Cemetery 8. Fazantenbos 9. Museum over de Slag bij Fromelles 10. heasant Wood Military Cemetery Rue de Leval 20m 2 25m L Abbiette Rue de la Basse Ville 10 9 8 1 START Rue de la Marlacque FROMELLES LILLE Rue de Lommeries D141 Rue de la Joirie OB59125 - INFOGRAFIEK RMG THEMATISCHE WANDELROUTE WILFRED OWEN Wandelroute met als vertrekpunt het Maison Forestière in Ors. Rode draad is de Britse dichter Wilfred Owen (1893 1918), door velen als de beste van de Engelse War oets gezien. Owen sneuvelde een week voor de wapenstilstand. Het boshuis waar hij zijn laatste brief schreef, is nu een monument ter ere van hem. Rond het boshuis is een speciale wandeling van 6 km aangelegd, in de sporen van Wilfred Owens laatste uren. 74 Oorlogsmagazine Krant van West-Vlaanderen

Het dorp Fromelles herrees na de verwoestingen van de Eerste Wereldoorlog uit de ruïnes. De boeren maakten het verwoeste land weer bebouwbaar. Aan het eind van de twintigste eeuw herinneren de begraafplaatsen van de Commonwealth War Graves Commission en enkele Duitse bunkers nog aan het voormalige slagveld. Een Frans-Australisch museum werd later geopend ter nagedachtenis van een massagraf van 250 grotendeels Australische soldaten. Le Trou Aid ost Cemetry Nieuwe militaire begraafplaats DE SLAG BIJ FROMELLES De Slag bij Fromelles, westfront - 19 en20 juli 1916, was een korte maar bloedige episode uit de Eerste Wereldoorlog. Deze slag, bedoeld als afleidingsmanoeuvre voor de Slag bij de Somme die 80 kilometer zuidelijker op 1 juli door de Fransen en Britten ontketend was, liep in amper 24 uur uit op een compleet fiasco voor de Britse en Australische strijdmachten. Het was de eerste Australische operatie in Frankrijk. Het werd het Verdun van de Australiërs die meteen een zware nederlaag leden. De verliezen vertellen boekdelen over de wreedheid van de zware artillerie en machinegeweren: 2.000 Australiërs gedood of vermist, 3.500 gewond of gevangengenomen, 1.500 Britten uitgeschakeld. De Duitsers zaten in de verdediging en telden desondanks 1.600 doden en gewonden. De wandeling brengt je langs de kerk, de bunker van l Abbiette, het Kennedykruis, het Australian Memorial ark, de V.C. Corner Cemetery and Memorial, Le Trou Aid ost Cemetery, Rue-etillon Military Cemetery, het Fazantenbos, de militaire begraafplaats van het Fazantenbos (geopend in 2010) en het museum. LE TROU AID OST CEMETERY Werk van architect Sir Herbert Baker. De Le Trou Aid ost Cemetery wordt door veel mensen gezien als een van de mooiste herdenkingsplaatsen langs het front. Zoals de naam al zegt, lag deze begraafplaats bij een eerstehulppost bij het buurtschap Le Trou, gemeente Fleurbaix, ter hoogte van de tweede linie van de Britse loopgraven. Hier rusten 351 soldaten uit het Britse leger, gesneuveld tijdens de diverse veldslagen in deze sector. MUSEUM OVER DE SLAG BIJ FROMELLES Uniek museum dat tot stand kwam door een Frans-Australische samenwerking maar bovendien vlakbij de in 2010 geopende nieuwe militaire begraafplaats ligt. 92 jaar na datum werd hier een massagraf ontdekt wat leidde tot de aanleg van dat laatste officiële kerkhof van Wereldoorlog I. Dit museum presenteert een collectie van de leden van de vereniging 'Fromelles et Weppes, terre de mémoire 14-18' en geleende museumstukken van de Australische regering over de geschiedenis van de Slag bij Fromelles en beschrijft de levensloop van enkele soldaten die bij deze slag betrokken waren. Het handelt tevens over de indrukwekkende opgravingen en de vorderende identificatie van deze soldaten wier lichamen pas 92 jaar na de slag waarin ze omkwamen, werden ontdekt. WANDELROUTES IN ARMENTIÈRES Vanaf september 2014 zijn er in het teken van de oorlogsherdenking nieuwe wandelroutes beschikbaar in de streek van Armentières - Oorlog en heropbouw Wandeltocht van 5 km - Sur la ligne de Front et la Nursery Wandeltocht van 9 km Oorlogsmagazine Krant van West-Vlaanderen 75

Fietstocht: De Eerste Wereldoorlog in Artois 29,5 km ANGRES 13 CARENCY 14 15 1 MONT- SAINT-ELOI START 16 2 4 3 SOUCHEZ NEUVILLE- SAINT-VAAST 11 12 10 9 7 5 ECURIE GIVENCHY- EN- GOHELLE 6 8 BEZIENS- WAARDIGHEDEN 1. Nationale begraafplaats van Notre- Dame-de-Lorette 2. lace de Souchez 3. Monument ter ere van de Divisie Barbot 4. Engelse begraafplaats Cabaret-Rouge 5. Monument voor de Marokkaanse Divisie 6. Historische nationale plaats van Canada de la Crête-de-Vimy 7. lace de Neuville- Saint-Vaast 8. Zivy-krater 9. Duitse militaire begraafplaats Maison Blanche 10. Wijk van de oorlogsinvaliden 11. Vredesfakkel 12. Nationale begraafplaats van La Targette 13. Militaire begraafplaats van Ecoivres 14. Ruïnes van de torens van de abdij Mont- Saint-Eloi 15. Gemeente Carency 16. Ruïnes van de kerk van Ablain-Saint- Nazaire MARCŒUIL ARRAS OB59125 - INFOGRAFIEK RMG WANDELEN EN FIETSEN IN RICHEBOURG EN BÉTHUNE Nieuwe fiets- en wandeltochten beschikbaar na de zomer van 2014. - 14-18, een wereldconflict Fietstocht van 41 km ( 4 u)met start in Richebourg en met Neuve-Chapelle Indisch Memorial, ortugese militaire begraafplaats, Australisch park en begraafplaats in Fromelles, begraafplaats van Touret, Duits militair kerkhof in Laventie, het monument in Givenchy-les-La Bassée - Engelsen in Béthune Wandeltocht van 2 uur met start in Béthune (Grand lace ).De tocht toont het belang aan van Béthune als Britse basis. De heropbouw, de militaire begraafplaatsen van de Commonwealth en het leven met de Britten ontdek je stap per stap. 76 Oorlogsmagazine Krant van West-Vlaanderen

De rand van de hoogvlakte van de Artois, 10 kilometer ten noorden van Arras, was een belangrijk strategisch punt tijdens de Eerste Wereldoorlog. De heuvel van Notre-Dame-de-Lorette (165 m) en de heuvelrug van Vimy (145 m) overheersen de vlakte van Gohelle en de mijnstreek van de as-de-calais. De mijnen voorzagen in 1913 in de helft van de Franse steenkoolproductie, een belangrijke energiebron dus. Tijdens de race naar de zee in oktober 1914, die voorafgaat aan de loopgravenoorlog, bezetten de Duitsers de hoger gelegen plaatsen langs het hele westfront. Dit dwingt de geallieerden tot het openen van een aantal offensieven. De fietstocht geeft je de unieke gelegenheid om vanop de heuvels het toenmalig front te overzien. AANVALLEN De eerste Franse aanval, de Eerste Slag om de Artois (17 tot 19 december 1914), mislukt en heeft de dood van 8.000 Franse soldaten tot gevolg. Notre-Dame-de-Lorette wordt echter pas tijdens de Tweede Slag (9 mei tot 25 juni 1915) de bloedige heuvel genoemd. De Fransen nemen de heuvel in, maar lopen vast op de heuvelrug van Vimy ondanks zware bombardementen en felle gevechten. 40.000 Franse soldaten worden gedood, 64.000 raken gewond, voor een terreinwinst van slechts 20 km 2. De Duitse verliezen lopen op tot 75.000 soldaten (gedood, gewond, gevangengenomen). De verwachte doorbraak is helaas niet tot stand gekomen. De Derde Slag om de Artois (25 september tot 14 oktober 1915) faalt uiteindelijk ook. Vanaf februari 1916, bij het begin van de Duitse aanval op Verdun, wordt het Franse leger op het front van de Artois afgelost door Britse troepen. In april 1917 veroveren de Canadezen in een opmerkelijk goed voorbereide verrassingsaanval de heuvelrug van Vimy, tegen een verlies van 3.600 man. De verwoeste torens van de abdijkerk van Mont-Saint-Éloi NOTRE-DAME-DE-LORETTE Op de site van Notre Dame de Lorette werden 40.000 gesneuvelden uit de fronten van Artois en Vlaanderen rond de basiliek en de "Tour Lanterne" begraven. CANADIAN NATIONAL VIMY MEMORIAL Uniek oorlogsmonument in de gemeente Givenchy-en-Gohelle ter nagedachtenis van de Canadese soldaten die sneuvelden tijdens WO I. Het monument staat op de heuvelrug van Vimy Ridge en ligt te midden een bewaard slagveld uit de Slag van Vimy. Het Canadese herdenkingspark van Vimy MONT-SAINT-ELOI De abdijkerk van Mont-Saint-Éloi deed in WO I dienst als uitkijkpost en werd door Duitse beschietingen zwaar beschadigd. De ruïnes vormen een soort levend monument: zowel een illustratie van de gruwelen van de oorlog als een oproep tot vrede. Meer info: www.wegenvanherdenking-noordfrankrijk.com WANDELEN EN FIETSEN IN MAUBERGE Nieuwe thematische wandel- en fietsroutes zijn in augustus, september, oktober 2014 beschikbaar - Maubeuge onder Duitse bezetting Wandeltocht van 2 km. - Maubeuge, belegerde vesting Fietstocht van 24 km met als bezienswaardigheden ; het fort van Leveau, Frans-Duitse begraafplaats van Assevent, het centrum van Maubeuge, het fort van Salmagne, de batterijen van Epinette, schietstellingen en het fort van Boussois. Oorlogsmagazine Krant van West-Vlaanderen 77

Naast de thematische fiets en wandeltochten, hebben we in Noord Frankrijk nog een vijftal andere tips in petto. Voor een uitgebreid overzicht van de evenementen gelinkt aan de herdenking van WO1 verwijzen we naar www.greatwar1418.eu HET DAGELIJKS LEVEN IN 14-18 De Eerste Wereldoorlog beheerste vier jaar lang het dagelijks leven van miljoenen mensen. Bezetting, verwoesting, voedseltekorten...hoe hield de gewone man stand in deze buitengewone omstandigheden? De vijftien streekmusea van het netwerk roscitec bieden heel 2014 speciale tentoonstelling waarin deze vraag centraal staat.kleine, maar betekenisvolle verhalen, over het dagelijks leven tijdens de Eerste Wereldoorlog. Bezoek een aantal van deze streekmusea met korting met de bonnen in de toeristische gids op stap in Noord-Frankrijk www.opstapinnoord-frankrijk.com/streekmusea www.proscitec.asso.fr DE VERSCHRIKKINGEN VAN DE OORLOG 1800-2014 ( EXOSITIE LOUVRE LENS ) De expositie schenkt aandacht aan een twintigtal oorlogen tussen 1800 en nu, met nadruk op de napoleontische oorlogen, beide wereldoorlogen en de oorlog van Vietnam. 450 werken (schilderijen, beelden, foto's, video's, pers, enz.) van meer dan 200 kunstenaars, waaronder Géricault, Goya, Otto Dix, Fernand Léger, icasso en Gerhard Richter, vullen een expositieruimte van 1.800 vierkante meter. http://www.wegenvanherdenking-noordfrankrijk.com www.louvrelens.fr ALICATIE DAGBOEK 14-18 Op zolder vindt Guillaume Naylor een oud in leer gebonden dagboek. De vergeelde pagina s bevatten de aangrijpende getuigenis van zijn overgrootvader Andrew. Deze jonge Britse brancardier maakte de grote offensieven van 1914 tot 1918 mee. De gratis applicatie loodst je langs vier Noord-Franse en een Vlaamse site. De applicatie laat je in 7 à 10 etappes de sites van Fromelles (Nord), Notre-Dame de Lorette - Mont- Saint-Eloi - Vimy Arras (as-de-calais), Beaumont-Hamel (Somme), de Chemin des Dames (Aisne) en Lijssenthoek (Westhoek) (her)ontdekken. Dagboek 14-18 is gratis te downloaden via de Appstore en Google lay. HERDENKINGSWEEKEND VAN MAUBEUGE (6 EN 7 SET.) - Inhuldiging van een nieuwe fietsroute over de locaties van de verdedigingsgordel rond Maubeuge. - Inhuldiging van de ophaalbrug van fort Leveau met historische reconstructies. Fort Leveau herbergt tevens een museum gewijd aan de slag van Maubeuge en de Eerste Wereldoorlog. - Militaire ceremonie op de nationale begraafplaats van Assevent (6 sept). De begraafplaats werd aangelegd door de Duitsers voor Duitse gesneuvelden tijdens de slag van Maubeuge. INTERNATIONAAL HERDENKINGSMONUMENT NOTRE-DAME-DE-LORETTE Het monument verzamelt de namen van zo'n 600.000 soldaten die allen omgekomen zijn in de regio tijdens de Eerste Wereldoorlog.De namen staan in alfabetische volgorde, zonder onderscheid in nationaliteit. Vrienden en vijanden door elkaar. Het monument is een initiatief van de Conseil Régional van de Nord-as de Calais en wordt op 11 november 2014 onthuld door de Franse president François Hollande. «Investir dans votre futur» rogramme de coopération transfrontalière ropéenne (Fonds Européen de Développement Régional) UITGEBREID OVERZICHT VAN DE HERDENKINGSEVENEMENTEN : www.greatwar1418.eu 78 Oorlogsmagazine Krant van West-Vlaanderen