Raadsvergadering, 12 mei 2009 Voorstel aan de Raad Nr: 302 Agendapunt: 8 Datum: 21 april 2009 Onderwerp: Notitie Planschade en Procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade Onderdeel raadsprogramma: Wonen en Ruimtelijke Ontwikkeling Portefeuillehouder: Henk Muis Voorgesteld besluit Ingestemd wordt met de procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade. Korte samenvatting Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) en het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) in werking getreden. De Wro en het Bro brengen veel verbeteringen van de planschadewetgeving met zich mee, zoals het creëren van uniformiteit bij het afhandelen van planschadeverzoeken en het terugbrengen van het aantal schadeclaims en de hoogte van de planschadevergoedingen. In afdeling 6.1 van de Wro zijn bepalingen opgenomen over de behandeling van verzoeken om tegemoetkoming in planschade. Daarin is bepaald dat burgemeester en wethouders, degene die in de vorm van inkomensderving of vermindering van de waarde van een onroerende zaak schade lijdt of zal lijden als gevolg van een planologische maatregel, op aanvraag, een tegemoetkoming in planschade toekennen, voor zover de schade redelijkerwijs niet voor rekening van de aanvrager behoort te blijven en voor zover de tegemoetkoming in planschade niet voldoende anderszins verzekerd is. Wat is planschade? Planschade is vermogensschade (waardevermindering van onroerende zaken) of inkomensschade die ontstaat na wijziging van planologie. 1
De gemeente krijgt aanvragen om bouwvergunningen, die niet passen binnen een bestemmingsplan. Als de gemeente besluit om aan dat bouwplan toch medewerking te verlenen, is een bestemmingswijziging nodig. Dat kan met een nieuwe bestemmingsplan, projectbesluit of ontheffing. Zulke besluiten kunnen gevolgen hebben voor de grondeigenaren in de omgeving van de plek waar gebouwd wordt, zoals vermindering van uitzicht of een toename van verkeersoverlast. Deze mensen kunnen dan in aanmerking komen voor een tegemoetkoming in planschade. Wanneer komt men in aanmerking voor planschade? Als gevolg van een recente planologische maatregel, zoals bijvoorbeeld een onherroepelijke bestemmingsplan, is het mogelijk om in aanmerking te komen voor een tegemoetkoming in planschade. Een belanghebbende kan een verzoek om planschade indienen op het moment dat de planologische maatregel rechtskracht heeft gekregen. Binnen 5 jaar vanaf het moment dat de planologische maatregel onherroepelijk is, kan een belanghebbende een planschadeverzoek indienen. De voorwaarden om voor tegemoetkoming in planschade in aanmerking te komen, zijn: - de schade mag niet voorzienbaar zijn geweest; - de schade is niet al op een andere wijze vergoed; - de schade houdt verband met planologische maatregel - de aanvraag dient binnen vijf jaar ingediend te worden nadat planologische maatregel onherroepelijk is geworden. Procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade De nieuwe wet verplicht de gemeenten tot het vaststellen van een verordening, toegespitst op de werkzaamheden van de externe onafhankelijke adviseur of commissie. Indien iemand een planschadeverzoek indient, moet een externe deskundige adviseur ingeschakeld worden. Deze verordening is een soort werkinstructie met termijnstellingen voor de adviseur. Verder zitten in de nieuwe regeling enkele waarborgen opgenomen voor de aanvrager. Hij wordt betrokken bij het procesverloop, heeft invloed op de keuze van de adviseur en heeft de mogelijkheid te reageren op het ontwerp van het uit te brengen rapport. De bijgaande verordening heeft samenvattend betrekking op: 1. de deskundigheid en de onafhankelijkheid van de adviseur; 2. de gevallen waarin een adviescommissie wordt ingeschakeld; 3. het tijdstip waarop de adviseur wordt ingeschakeld; 4. de wijze waarop de aanvrager, eventuele andere betrokken bestuursorganen en de belanghebbenden als bedoeld in artikel 6.4a, tweede en derde lid, van de nieuwe Wro vooraf in de 2
aanwijzing van de adviseur worden gekend, dan wel na deze aanwijzing kunnen wraken; 5. de wijze waarop de aanvrager, eventuele andere betrokken bestuursorganen en de belanghebbenden als bedoeld in artikel 6.4a, tweede en derde lid, van de nieuwe Wro, onder verslaglegging, worden gehoord en bij de opstelling van het advies worden betrokken, en de hierbij geldende termijnen. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft een model procedure verordening voor advisering tegemoetkoming planschade opgesteld. Dit model kan in grote lijnen worden overgenomen. Sommige punten in de modelverordening zijn aangepast. Deze aanpassingen zijn: - een aanvraag dient middels een aanvraagformulier ingediend te worden; - een recht wordt geheven; - wettelijke bepalingen zijn toegevoegd; - overgangsbepalingen zijn toegevoegd. Een voorbeeld van deze aanpassingen is dat de aanvraag om tegemoetkoming in planschade ingediend moet worden door middel van een aanvraagformulier en dat het voornoemde recht wordt geheven. In bijlage 1 treft u de aangepaste procedureverordening. In bijlage 2 vindt u de toelichting op de procedureverordening terug. Wij stellen u voor deze verordening vast te stellen. Aanleiding Op 1 juli 2008 is de nieuwe Wet ruimtelijke ordening (Wro) en het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) in werking getreden. De Wro en het Bro brengen essentiële wijzigingen van de planschadewetgeving met zich mee. Deze wijzigingen worden in Notitie Planschade nader toegelicht. Het Bro verplicht de gemeenten tot het vaststellen van een verordening waarin regels worden gegeven over de aanwijzing van een adviseur en de wijze waarop deze tot een advies komt. Beoogd doel In afdeling 6.1 van het Bro zijn de vereisten voor het indienen van een aanvraag, alsmede een procedurevoorschriften en de regels voor het aanwijzen van een adviseur opgenomen. In het Bro wordt de gemeenten verplicht om een procedureverordening voor advisering tegemoetkoming in planschade vast te stellen. In deze verordening wordt de werkwijze van externe adviseur uiteengezet. De regels in deze verordening beogen een uniformering en standaardisering van regels over het inschakelen van een adviseur en de werkwijze daarvan. De procedureverordening voorziet in heldere en samenhangende regels voor advisering tegemoetkoming om planschade. Het biedt daarnaast rechtszekerheid en de duidelijkheid voor de burger. Verder wordt middels de procedureverordening voldaan aan de wettelijke verplichtingen. 3
Overwegingen die leiden tot dit besluit Nieuw is dat de nieuwe Wro en het Bro voorschrijven dat de gemeenteraad een verordening moet vaststellen over de wijze waarop een adviseur wordt aangewezen en de wijze waarop deze tot een advies komt (artikel 6.7 van de Wro en artikel 6.1.3. van het Bro). Met het vaststellen van bijgaande procedureverordening wordt voldaan aan deze wettelijke verplichting. Kanttekeningen bij het voorgestelde besluit Overgangsrecht De (oude) Wet op de Ruimtelijke Ordening verplichtten gemeenten nog tot het opstellen van een eigen regeling voor de behandeling van planschadeverzoeken. Het college heeft de Procedureregeling 2005 vastgesteld. De nieuwe procedureverordening dient echter door de raad vastgesteld te worden (artikel 6.7 van de nieuwe Wro). Met de vaststelling en inwerkingtreding van de procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade kan de oude Procedureregeling 2005 nog niet worden ingetrokken, aangezien deze nog van toepassing is op lopende planschadeverzoeken en op enkele situaties die onder de overgangsbepalingen vallen. Welke gevallen dat zijn wordt in de toelichting op de verordening uiteengezet. Alternatieven Het alternatief is het niet vastleggen van de procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade. Indien het door de raad niet vastgesteld wordt, mist de gemeente duidelijke en samenhangende regels voor het inschakelen van een adviseur die planschadeverzoek moet beoordelen. Elke planschadeverzoek wordt dan willekeurig getoetst. Dit zal dan tot een grote verwarring onder burgers leiden. Verder wordt dan ook niet voldaan aan de wettelijke verplichting. Draagvlak Door uniforme regeling voor het inschakelen van een onafhankelijke adviseur, wordt de willekeurigheid tijdens het toetsen van een planschadeverzoek voorkomen. Dit is ook ten bate van de burger. Aanpak/uitvoering De raad voorstellen akkoord te gaan met de voorgestelde procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade 2009 en de toelichting daarop. Communicatie De procedureverordening advisering tegemoetkoming in planschade 2009 en de toelichting daarop wordt in de Wijkse courant gepubliceerd. Na de vaststelling van de verordening, zal deze op de gemeentelijke website worden geplaatst. 4
Financiën Aan dit voorstel zijn geen financiële consequenties verbonden. De kosten worden door de aanvrager vergoed. Bijlagen - Notitie planschade - Procedureverordening Advisering tegemoetkoming in planschade - Toelichting procedureverordening Advisering tegemoetkoming in planschade - Aanvraagformulier om planschade - Planschadeovereenkomst Burgemeester en wethouders van Wijk bij Duurstede, Janneke Louisa-Muller secretaris Guus Swillens burgemeester 5