Het Brussels model van Goed Bestuur Regeling van de bezoldigingen, systeem van transparantie en deontologische regels 28 november 2017
Het Brussels model van het Bestuur Inleiding Nieuwe sterke maatregelen op het vlak van regeling en transparantie van de bezoldiging voor de Brusselse openbare mandatarissen met inbegrip van de volksvertegenwoordigers van het Brussels Parlement. Die regels worden gegroepeerd in 4 éénparig door de Interparlementaire Commissie «Bestuur» goedgekeurde wetgevende teksten die op de agenda van de plenaire zitting van 1 december zullen staan. De teksten zijn het product van de Werkgroep «Bestuur» die zijn werkzaamheden begin dit jaar startte en die op een constructieve en uitzonderlijke wijze tegelijk leden van de meerderheid (PS-Défi-cdH-Open VLDsp.a en CD&V) en de oppositie (MR, Ecolo, Groen, N-VA) van het Brussels Parlement heeft samengebracht. 2
Goedkeuring van verschillende wetgevende teksten A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN B. WIJZIGING VAN HET REGLEMENT BETREFFENDE HET MAXIMUMBEDRAG VAN DE BEZOLDIGINGEN, DE CONTROLEPROCEDURE EN DE TRANSPARANTIE VAN DE OPENBARE EN PRIVATE MANDATEN, ACTIVITEITEN EN BEZOLDIGINGEN VAN DE BRUSSELSE VOLKSVERTEGENWOORDIGERS C. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE HOUDENDE DE OPRICHTING VAN EEN BRUSSELSE DEONTOLOGISCHE COMMISSIE D. RESOLUTIE BETREFFENDE DE OPENBAARHEID VAN BESTUURSDOCUMENTEN 3
A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN DE VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN (1) Nieuwigheden in vergelijking met de tekst van 2006 : 1. Aanzienlijke uitbreiding van het toepassingsgebied ; 2. Striktere regeling van de bezoldigingen; 3. Transparantieregels ; 4. Controle en sanctie 4
A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN DE VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN (2) de burgemeesters en schepenen ; Aanzienlijke uitbreiding van het toepassingsgebied : de OCMW-voorzitters en leden van het Vast Bureau van het OCMW ; de gemeenteraadsleden ; de OCMW-raadsleden ; Maar ook : elk lid van een bestuurs-, beheers- of adviesorgaan van een gewestelijke of lokale instelling van openbaar nut* ; elk lid van een bestuurs-, beheers- of adviesorgaan van een gewestelijke of lokale instelling van openbaar nut* elk lid van een bestuurs-, beheers- of adviesorgaan van een bicommunautaire instelling van openbaar nut * ; elk andere door de Regering en/of het Verenigd College aangesteld persoon om hen te vertegenwoordigen in de raad van bestuur van elke structuur met rechtspersoonlijkheid* Voortaan is dit dus van toepassing op de leden die zetelen in een intercommunale en Brusselse openbare vzw s 5
A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN(3) Regeling van de bezoldiging : verschillende sterke maatregelen (1): 1. Bezoldigingsmaximum beperkt tot 150 % van de parlementaire vergoeding Omvat alle openbare bezoldigingen met inbegrip van de bezoldigingen voor een mandaat en afgeleide functies maar ook de privébezoldigingen (functie uitgeoefend in een structuur onderworpen aan de overheidsopdrachten). Voorzien verminderingsplan ingeval van overschrijding van het maximumbedrag, prioritair op de lokale mandaten en vervolgens op de mandaten «ION». 2. Controle door de Regering/het Verenigd College van de algemene beslissingen van de gemeenteraden/ocmw s over: -de bezoldigingen (met inbegrip van de voordelen van alle aard en representatiekosten) -de werkinstrumenten ; 3. Vastlegging door de Regering/het Verenigd College van een niet te overschrijden begrotingskrediet per beoogde instelling voor de bezoldiging van de bestuurders ; 6
A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN(4) Regeling van de bezoldiging : verschillende sterke maatregelen (2) : 4. Kosteloos uitoefenen van mandaten van gemeenteraadslid en OCMW-raadslid indien de mandataris ook minister/staatssecretaris is ; 5. Verbod om bezoldigingen te ontvangen via managementsvennootschappen ; 6. Strikte regels met betrekking tot de kosten en voordelen gaande van hun regeling (representatiekosten enkel toegekend aan de executieven, met redenen omklede beslissing van het bevoegd orgaan in geval van reizen) tot hun verbod (maaldtijdcheques, kredietkaarten) ; 7. Verbod om te beschikken over een openbare woning 7
A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN(5) Transparantieregels : 1. Opmaken en plaatsen op het internet van een jaarverslag (bezorgd aan het Rekenhof), met : de openbare bezoldigingen, voordelen van alle aard en eventuele representatiekosten ; de aanwezigheid tijdens vergaderingen en de lijst van reizen waaraan de openbaar mandataris heeft deelgenomen ; de lijst van de toegekende overheidsopdrachten en hun opdrachtnemers. 2. Individuele bekendmaking via het internet (voor de burgemeesters, schepenen en OCMW-voorzitters) van : de lijst van al zijn mandaten en openbare functies en de hierbij horende bezoldigingen ; de lijst van alle beroepsactiviteiten die privaat worden uitgeoefend ; een aangifte van de privébezoldigingen per inkomensschijf (//model Europees Parlement). 8
A. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE BETREFFENDE DE TRANSPARANTIE VAN DE BEZOLDIGINGEN EN VOORDELEN VAN DE BRUSSELSE OPENBARE MANDATARISSEN(6) Controle en sanctie : Specifieke en onafhankelijke organen door het Parlement in het leven geroepen om de doeltreffendheid van de regeling te garanderen : Het controleorgaan : Cel «Transparantie van de Bezoldigingen» : wordt opgericht in het Parlement ; Sanctieorgaan : Deontologische Commissie --> treedt op in geval van overschrijding van het maximumbedrag en heeft ook adviesbevoegdheid. Wetgevend toezichtcomité : evaluatie van de wetgeving Zware en evenredige sancties : Verminderingen van de bezoldigingen, inhoudingen gaande van 10 tot 100% van de vergoeding, onverkiesbaarheid, 9
B. WIJZIGING VAN HET REGLEMENT BETREFFENDE HET MAXIMUMBEDRAG VAN DE BEZOLDIGINGEN, DE CONTROLEPROCEDURE EN DE TRANSPARANTIE VAN DE OPENBARE EN PRIVATE MANDATEN, ACTIVITEITEN EN BEZOLDIGINGEN VAN DE BRUSSELSE VOLKSVERTEGENWOORDIGERS 1. Regeling van de bezoldiging : maximumbedrag van de bezoldiging wordt eveneens beperkt tot 150 % van de parlementaire vergoeding : Bevat ook alle openbare bezoldigingen hierbij inbegrepen de bezoldigingen afkomstig van mandaten en afgeleide functies en de privébezoldigingen ontvangen in de structuren onderworpen aan wetgeving op de overheidsopdrachten; Vergoedingen voor bijzondere functies (Voorzitter, Eerste ondervoorzitter, ondervoorzitter, secretaris, fractieleider) verrekend in het maximumbedrag. 2. Transparantieregels : Plaatsing op het internet van een overzicht van de openbare bezoldigingen en van de privébezoldigingen per inkomensschijf (model van Europees Parlement) voor elke volksvertegenwoordiger 3. Controle en sancties : Bekendmaking van de namen van de volksvertegenwoordigers die de aangifteverplichting niet nakomen Inhoudingen gaande van 10 tot 50 % na een eerste waarschuwing en gaande van 50 tot 100% na de tweede waarschuwing Deze sancties worden uitgesproken door de Cel Transparantie van de Bezoldigingen 10
C. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE HOUDENDE OPRICHTING VAN EEN BRUSSELSE DEONTOLOGISCHE COMMISSIE (1) Samenstelling : 14 leden Zeven «voormalige» magistraten en hoogleraren ; Vier «voormalige» openbare mandatarissen ; Drie «voormalige» volksvertegenwoordigers. Het Voorzitterschap wordt uitgeoefend door een magistraat Onafhankelijk orgaan : Twee derden maximum van hetzelfde geslacht ; De voormalige openbare mandatarissen/volksvertegenwoordigers mogen gedurende de laatste 5 jaar geen openbaar/parlementair mandaat meer hebben uitgeoefend Verschillende onverenigbaarheden worden vastgesteld 11
C. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE HOUDENDE OPRICHTING VAN EEN BRUSSELSE DEONTOLOGISCHE COMMISSIE(2) Opdrachten : Het geven van algemene adviezen of adviezen aangaande bijzondere situaties met betrekking tot Brusselse openbare mandatarissen in de uitoefening van hun mandaat en over kwesties aangaande deontologie, ethiek of belangenconflicten ; Uitvaardiging van een deontologische code waarin de richtlijnen voor de openbare mandatarissen worden vastgelegd ; Sancties in geval van overschrijding van het maximumbedrag van 150 % in het kader van de ordonnantie «Transparantie». Aanhangigmaking : Door een openbare mandataris/minister/staatssecretarus aangaande zijn eigen situatie ; Op eigen intitiatief OF dat van de Voorzitter van het Parlement OF van de Regering OF van verschillende volksvertegenwoordigers ; Door elke burger (na een ontvankelijkheidsonderzoek). 12
C. GEZAMENLIJKE ORDONNANTIE HOUDENDE OPRICHTING VAN EEN BRUSSELSE DEONTOLOGISCHE COMMISSIE(3) Ontvankelijkheid : Behandeling van de aanvragen : Analyse door het Bureau van de Commissie : voldoende ernstige aanwijzingen, aantal personen die het verzoek ondertekend hebben ; Hoorzittingen van experten en, desgevallend, van openbare mandatarissen. Beslissing : Genomen bij meerderheid van stemmen en binnen de 60 dagen. Bekendmaking van de adviezen (op de website van het Parlement) : Bekendmaking van de algemene adviezen ; De adviezen over bijzondere gevallen worden anoniem bekendgemaakt (behalve indien de betrokken persoon zijn toestemming heeft gegeven om ze met vermelding van naam bekend te maken) Geen bekendmaking van de vertrouwelijke adviezen (met name de adviezen die door openbare mandatarissen werden aangevraagd aangaande hun eigen situatie) 13
D. RESOLUTIE BETREFFENDE DE OPENBAARHEID VAN BESTUURSDOCUMENTEN Deze resolutie strekt ertoe de openbaarheid van bestuursdocumenten in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te versterken, zowel betreffende de bestuursdocumenten van de gewestelijke openbare instellingen (en van de Gemeenschappelijke Gemeenschapscommissie ) als die van de gemeentelijke, tussengemeentelijke en semigemeentelijke organen. 14
Invoering van deze bepalingen Inwerkingtreding van alle nieuwe regels bij de vernieuwing van de gemeenteraden/het Brussels Parlement teneinde de effectieve en doeltreffende toepassing van de bepalingen te verzekeren : Oprichting van de Cel Transparantie van de Bezoldigingen Oprichting van de Deontologische Commissie (oproep tot kandidaatstelling) Opleidingen van de institutionele «referenten» (bv. gemeentesecretarissen voor de gemeenten ) Goedkeuring door de Regering/de Deontologische Commissie van de aangiftemodellen en verklarende gids «Onmiddellijk» toepasbare overgangsregeling : Bekendmaking van een jaarverslag op de website van de gemeenten, in het bijzonder de openbare bezoldigingen van de Brusselse openbare mandatarissen tijdens het eerste trimester 2018 Bekendmaking van de parlementaire bezoldigingen voor elke Brusselse volksvertegenwoordiger vanaf 1 maart 2018 op de website van het Parlement 15
Het Brussels model van Goed Bestuur Besluiten Strikte regeling van de bezoldigingen van de verkozenen en Brusselse openbare mandatarissen Sterk verhoogde transparantie Effectieve controle door de oprichting van een onafhankelijke Deontologische Commissie Invoering van een wettelijk kader met als doel een meer doeltreffende openbaarheid van bestuur te verzekeren binnen een Werkgroep die gedurende verschillende maanden de fractieleiders van de meerderheid en de oppositie van het Brussels Parlement heeft samengebracht en die geleid heeft tot de goedkeuring van 4 teksten die in Commissie eenparig werden goedgekeurd 16