Jaarverslag 2014 Algemeen De voornaamste doelstelling van Stichting Ayuda Maya is fondsenwerving voor projecten om de leefomstandigheden te verbeteren van de kansarme Mayabevolking in het Midden-Amerikaanse Guatemala. Dit land is ongeveer 3x zo groot als Nederland en heeft een bevolking van ruim 14 miljoen mensen. De inheemse Maya s maken daar ongeveer 50% van uit. Bij ons beleid gaan wij uit van de millenniumdoelen (www.millenniumdoelen.nl) die door de lidstaten van de VN in 2000 zijn vastgesteld. Hierin staan internationale afspraken over wereldwijde armoedebestrijding. In 2015 lopen de millenniumdoelen af. In de loop van 2015 zullen de doelen worden herijkt. Ons beleid ligt vast in het beleidsplan dat op de website is gepubliceerd. Ayuda Maya heeft de ANBI-status, waardoor het voor donateurs fiscaal aantrekkelijk is giften te doen. We werken vraaggericht, dat is immers het belangrijkste uitgangspunt voor succes, naast het hebben van een betrouwbare uitvoerende partner in het land zelf. Equipe Adicay 2014 Hulpvraag Sierra de Chama 2014 Onze doelgroep, de Maya-families in de rurale dorpjes in de provincie Alta Verapaz, helpen we door ze te voorzien in een eerste levensbehoefte: schoon drinkwater. Zij zijn extreem arm, hebben dus geen geld voor elektriciteit en water halen ze uit vervuilde rivieren, met hoge kindersterfte als triest gevolg. Elke familie krijgt een kraan voor de deur van hun hutje. Een voorwaarde om in aanmerking te komen voor het systeem is dat de dorpelingen zelf bijdragen door mee te werken bij het graaf- en sjouwwerk, het leveren van hout, zand en stenen. Hierdoor wordt een project hun eigen project. Schoon drinkwater betekent fittere, gezondere kinderen die naar school kunnen. Moeders die een groentetuin kunnen aanleggen, betere meer gevarieerde voeding en de mogelijkheid om wat over is te verkopen op de markt. We zeggen wel eens: in de 6 maanden die de aanleg gemiddeld vergt gaan ze 60 jaar in de tijd vooruit. Ayuda Maya werkt transparant: jaarverslagen, balansen en exploitatierekeningen publiceren we op de website. Zo kan iedereen precies zien hoe we donaties en andere opbrengsten besteden. De kosten houden we zo minimaal mogelijk. 1/11
Jan en Ineke de Smidt, voorzitter en secretaris, gaan -indien mogelijk- ieder jaar naar Guatemala. Op hun reis bezoeken zij onze uitvoerende partner Adicay. Het hele jaar door is er veel e-mail contact, maar tijdens de persoonlijke ontmoeting is er meer tijd om dieper op bepaalde thema s in te gaan, en eventuele problemen die zich voordoen bij de uitvoering van de projecten te bespreken. Samen met Adicay bezoeken zij de projecten die zijn afgerond en wonen zij vergaderingen bij van dorpen die verzocht hebben om een waterleidingsysteem. Guatemala Ook 2014 bracht weinig verandering. In Centraal-Amerika alsook in het Noord-Amerikaanse Mexico beheersen bendes het leven op het platteland en in arme wijken. In juli dit jaar waren al 60.000 kinderen de zuidgrens van de VS overgestoken. Op de vlucht voor het geweld in Guatemala, Honduras en El Salvador. Guatemala is een doorvoerland voor cocaïne vanuit Columbia. Zowel in het Noorden als het Zuiden in de grensgebieden bij Mexico zijn drugsbendes actief. Net als in Mexico gaat dit gepaard met ongekend geweld, ook jegens de plaatselijke bevolking wanneer die weigert mee te werken. Omdat de politie onderbezet is -er is nauwelijks geld voor beschikbaarneemt ook de algemene veiligheid in het land af. Voor toeristen is het mooie Guatemala relatief veilig, hoewel er natuurlijk de nodige berovingen zijn. Hierbij is het belangrijk vooral niet op te vallen. Sommige toeristen vragen er gewoon om, met hun dure camera s en met juwelen behangen. En ga s avonds niet alleen over straat en neem een taxi. In de regentijd viel er ook dit jaar in ons projectgebied in Alta Verapaz overvloedig veel regen. Dit betekende dat wegen versperd werden door modderstromen en dat transport van mensen en materiaal werd bemoeilijkt. Voor het overige is Guatemala in 2014 gelukkig verstoken gebleven van extreem natuurgeweld als orkanen en grote aardbevingen. NRC next 4-7-2014 Gelukkig Transport per 4WD en Transport te voet Bestuur Het bestuur is in deze verslagperiode 4x bij elkaar geweest (op 4 januari, 1 april, 2 juli en 1 oktober) en is verder door de secretaris via e-mail op de hoogte gehouden van eventuele zaken van belang. Bij tussentijdse te nemen besluiten is via e-mail gecommuniceerd. 2/11
Partnerorganisatie Adicay De uitvoering en realisatie van de waterprojecten zouden niet mogelijk zijn zonder onze partner Adicay onder de bezielende leiding van Maya-directeur Ana Cal Choc. Haar bijzondere levensverhaal kunt u lezen op onze website op de pagina projecten. Ana, de technici en de sociaal werkers/instructeurs maken hun lijfspreuk: Trabajando con Amor y Excelencia (Werken met Liefde en Voortreffelijkheid) volledig waar. De contacten met Ana zijn gedurende het hele jaar intensief. Tijdens de aanleg van het systeem worden wij via de mail goed geïnformeerd over de stand van zaken met foto s en videofilmpjes. Hun offertes en de rapportages zijn zeer gedetailleerd. Van elke uitgave is een verantwoording aanwezig. Ook ondersteunen zij de fondsenwerving in Nederland door het aanleveren van foto s en videofilmpjes die een goed beeld geven van het werk. Adicay heeft een website (www.adicay.org) en een pagina op Facebook. Tijdens de bezoeken van Jan en Ineke de Smidt worden in overleg met Adicay de dorpen geselecteerd die voor een waterleiding in aanmerking komen. Adicay is een non-profitorganisatie en derhalve niet op winst gericht. De salarissen zijn bescheiden en op kosten wordt gelet. Grote reserves zijn er niet. Projecten Vanaf 2012 richten we ons op waterprojecten, soms in combinatie met groentetuinen. Dit hebben we in onze communicatie en fondsenwerving verder uitgedragen en inmiddels kunnen we ons gespecialiseerd in waterleidingen noemen. Ontvangst bij de inauguratie Suzan met live-marimba muziek Cadeaus voor Jan en Ineke water is gezondheid en leven Se'Balam ons 4 e waterleidingproject Op 14 februari 2014 was de feestelijke inauguratie in Se Balam. Er stroomde water uit 63 kranen bij de hutjes en 1 kraan bij het schooltje. Het was Valentijnsdag, een dag die in Guatemala veel meer wordt gevierd dan hier. De aanleg had door de barre weersomstandigheden veel van de mannen in het dorp gevergd. Maar een aantal van hen was als dienstplichtige gehard in het leger en dankzij hun doorzettingsvermogen was alles gelukt. Het werd een groot feest en ook Ineke en Jan werden verleid tot een dansje met de dankbare Maya s. Evenals Suzan Eleveld die een timmerschool heeft in Guatemala en met ons mee was als extra steun en fotografe. 3/11
Zelfs Jan danst Drukte in de keuken Afwassen met een KRAAN! We hoorden ook (en hebben dat met eigen ogen gezien) dat een deel van de maïsoogst door een storm was verwoest. Dit zou rond april 2014 tot problemen kunnen leiden omdat er dan onvoldoende maïs zou zijn om in de behoefte te voorzien. Er was een potje met noodhulp van ca. 800,- ( 300 van donaties en 500 van Ayuda Maya uit een voorziening voor dit soort zaken) hiervoor beschikbaar. Adicay heeft het verloop gevolgd en adviseerde na overleg met het dorp om voor dat potje groentezaden aan te schaffen voor een duurzame ontwikkeling. Met dit verzoek konden we van harte instemmen. Aankomst compost en zaden In de groentetuin De eerste oogst Sierra de Chamá ons 5 e waterleidingproject Na Se Balam was Sierra de Chamá aan de beurt. Ook dit is een klein dorp (41 families) zonder drinkwater. Tijdens ons bezoek op 15 februari smeekten enkele vrouwen ons weer om schoon water. Tijdens een vorige ontmoeting sprak de oudste man van het dorp, inmiddels 93 jaar, de hartenwens uit dat zijn kinderen en kleinkinderen schoon water zouden krijgen. Dankzij onze donateurs en Wilde Ganzen kon Adicay al op 6 augustus van start gaan met de aanleg. Vooralsnog verliep het project voorspoedig. Op 24 september was de distributietank klaar en eind november stroomde er schoon (drink)water in Sierra de Chamá). Maar er waren wat tegenslagen overwonnen. Zo hadden bewoners van een hoger gelegen dorp bomen gekapt in de nabijheid van de bron. Bomen zijn essentieel om water vast te houden. De bron zou op termijn onvoldoende capaciteit hebben. Daarom moesten er andere bronnen worden gevonden en 2 nieuwe opvangtanks worden aangelegd. Ook moest er stuk omleiding worden aangelegd omdat een persoon geld eiste voor leidingen over zijn land. Dat doen we principieel niet. De tegenslagen zorgden voor extra kosten. Daarbovenop was de wisselkoers van de Quetzal ten opzichte van de Euro slechter geworden. Al met al een substantiële kostenverhoging. Maar op 28 januari 2015 is de officiële opening en we hopen dat de oudste man van het dorp dan zelf nog het lint doorknipt. 4/11
Dorpsvergadering, de bejaarde man in het midden Bezoek aan Samilha1 Samilha1 ons 6 e waterleidingproject In overleg met Adicay besloten we Samilha1 te bezoeken als volgend project dat in aanmerking komt voor schoon water. Dit dorpje ligt hoog in de bergen en is bereikbaar via een prachtige maar moeilijke route, die in de regentijd soms onbegaanbaar is. Na een vergadering met een aantal dorpelingen en bezoek aan diverse huisjes gingen we terug en besloten dat we binnen het bestuur een beslissing zouden nemen. Het gaat om 57 families. In de vergadering van 1 oktober is besloten dit dorp als volgende te voorzien van een waterleiding. Geschatte kosten 40.000,--. De groentetuinen van Tuxila Tijdens ons bezoek aan de projecten bezochten we ook in 2014 Tuxila nog een keer om te zien hoe het nu gaat met de groentetuinen. Vorig jaar spraken we de hoop uit dat de deelnemende vrouwen een voorbeeldfunctie zouden kunnen vervullen. Dit lijkt te lukken. Waar een groentetuin is, zijn de leefomstandigheden verbeterd omdat er meer inkomen wordt gegenereerd. Prachtige groenten Verkoop op de markt Een bedankje voor Ayuda Maya Samenwerking met Wilde Ganzen De samenwerking met Wilde Ganzen werd ook in 2014 bestendigd. Tuxila ons 3 e waterleidingproject en de groentetuinen zijn met steun van Wilde Ganzen tot stand gekomen evenals Se Balam, ons 4 e waterleidingproject. Ook het 5 e waterleidingproject in Sierra de Chama is door Wilde Ganzen ondersteund. We verwachten dat we de samenwerking verder kunnen bestendigen, want ons 6 e project, Samilha1 staat ook al in de steigers. 5/11
In het kader van de nieuwe reclamecampagne van Wilde Ganzen schreven ze in 2013 een wedstrijd uit onder Particuliere Initiatieven (PI) om hun nieuwe leuze Klein project, Groot verschil op een originele manier onder de aandacht te brengen van een groot publiek. Begin januari 2014 vernamen we dat we de 2 e prijs hadden gewonnen, een Waku-waku lamp met USB-poort. Deze kon nog net mee naar Guatemala en hebben we geschonken aan de mensen van Adicay. Zij waren er bijzonder blij mee omdat ze nu hun telefoons en fototoestellen op zonlicht konden opladen. In het projectgebied is immers geen elektriciteit. Wilde Ganzen heeft door het hele land zogeheten vriendenmiddagen. Wij waren vereerd te worden uitgenodigd op hun vriendenmiddag in Heerenveen in november. Ayuda Maya werd als voorbeeld genomen van de samenwerking tussen Wilde Ganzen en stichtingen als de onze. We kregen ruimschoots de tijd onze doelstellingen en projecten te promoten. Op 24 en 25 december gebruikte Wilde Ganzen enkele foto s van ons bij hun 1 minuut reclamefilm. Waterfilters In ons beleidsplan (zie website) staat dat we per jaar 1.000 kunnen doneren aan projecten die binnen onze doelstellingen vallen. Dit mits er geen andere doelen prioriteit hebben, zoals noodhulp bij natuurrampen of andere calamiteiten in ons werkgebied Alta Verapaz. De in Guatemala wonende Carolien van Heerde, is oprichtster van de stichting ConstruCasa en laat er huizen bouwen voor de armste families (www.construcasa.org). Zij deed eind 2014 bij ons weer een aanvraag voor waterfilters. Omdat we veilig drinkwater erg belangrijk vinden besloten we een bedrag van 500 te doneren ( 500 was al besteed aan noodhulp). We waren bij de uitreiking van de waterfilters aan enkele families in de buurt van Antigua. In 2013 zegden we het timmerproject (www.timmerproject.nl) van Susan Eleveld 250 toe voor waterfilters. Begin 2014 ontmoetten we in Antigua tijdens een grote bijeenkomst van allerlei Rotary clubs in Guatemala een Rotarian die een nieuw soort waterfilters verkocht. In aanschaf wel duurder ( 50 eenmalig in plaats van 30 plus ca. 15 per jaar), maar op termijn in gebruik dus veel goedkoper. We besloten in overleg met Susan de 250 hieraan te besteden als proef. We plaatsten er 1 in haar timmerschool en 4 andere bij enkele arme families in Alotenango (een half uurtje van Antigua). Filter wordt gevuld Lekker schoon drinkwater Instructie in het timmeratelier 6/11
Fondsenwerving De belangrijkste taak van Stichting Ayuda Maya is het werven van fondsen. Ayuda Maya is voor het laten uitvoeren van de projecten afhankelijk van donateurs, verkoop van artikelen uit Guatemala en opbrengsten van acties die zijn en worden ondernomen. De verkoop van onze artikelen uit Guatemala verloopt nog steeds voorspoedig. In 2014 zo n omzet van 13.000,-. Wel bemerken we dat meer gespecialiseerde markten, zoals kunstmarkten als Art Explosion in Assen en Steenwijk en de Weversmarkt in Hoorn voor onze sieraden en geweven artikelen een goede tot zeer goede opbrengst genereren. Ook de 2-daagse Pinksterfair in Vaassen, waar onze ambassadeur Sjoukje zeer actief is, is een geweldige markt, met de goede sfeer en ambiance waarbij onze sieraden goed passen. Braderieën gericht op een groter publiek scoren minder. Deze zijn ook meer in de vakantietijd en dat trekt een ander publiek. In 2015 zullen we ons dan ook vooral richten op markten met goede omzetvooruitzichten. Naast het koesteren van onze bestaande contacten zullen we nog meer aandacht besteden aan het zoeken van mogelijkheden voor financiële steun bij grote(re) fondsen en bedrijven. Zo legden we in 2013 contact met Mocca d Or Foundation die projecten in koffieproducerende landen steunt. Zij steunen ons nu 2 jaar met 2.500 per jaar. Ook dienden we een aanvraag in bij de Transpetrol Foundation, die leidde tot een substantiële bijdrage. Sommige aanvragen werden om diverse redenen helaas niet gehonoreerd. Restaurant Bovenmeester in Steenwijk (Bib Gourmand 2014!!) zegde ons toe dat zij via hun waterconcept per waterklant 0,50 aan ons schenken. Gezien het succes van het restaurant wordt dat vast een geweldig bedrag. Restaurant Bovenmeester waterconcept Wijnmakers Rolduc Mocca d Or foundation Stichting Ayuda Maya bestond op 30 juli 2014 al weer 5 jaar. In samenwerking met Eleveld Wijn in Steenwijk (www.eleveldwijn.nl) hielden we in oktober de actie Doe water bij de Wijn. Dit leverde naast een flink bedrag ook nieuwe contacten en enkele nieuwe donateurs op waar we heel blij mee zijn. Over wijn gesproken. Abdij Rolduc in Kerkrade heeft een rijke traditie op het gebied van wijn. Al in de Middeleeuwen had de abdij een eigen wijngaard. Na enkele eeuwen van afwezigheid is in 2004 een 7/11
nieuwe wijngaard geopend. Deze levert een prachtige rode wijn. Per jaar ongeveer 1300 flessen van 500 stokken. Een groep enthousiaste vrijwilligers -de zogeheten Winzer- onderhoudt de wijngaard en verzorgt de druivenpluk. Ieder jaar wordt de netto opbrengst aan een goed doel geschonken. We hoorden op de valreep van 2014 dat dat in 2015 Ayuda Maya zal zijn. Dit is vooral te danken aan een tweetal enthousiaste fans van Ayuda Maya, Jeanne en Jan Bemelmans, die vrijwilliger is bij de Winzer. Giften Voor het 2 e jaar schonk Emmaus Bilthoven ons 1.000 en Emmaus Haarzuilens 3.000. Uitvoeriger informatie hierover is te vinden in onze nieuwsbrieven en op onze website en Facebook pagina. Op de valreep van 2014 ontvingen wij het verheugende bericht dat Emmaus Bilthoven nog eens 2.000 schenkt, waarvoor onze hartelijke dank. Ambassadeurs Onze ambassadeur van het eerste uur Sjoukje Dijkstra uit Vaassen heeft met haar nimmer aflatend enthousiasme ook in 2014 een substantiële bijdrage geleverd aan ons financiële resultaat, waarvoor het bestuur haar heel hartelijk dank zegt. Sjoukje altijd enthousiast Ook tamme ganzen op de Pinksterfair in Vaassen Alda en Jan stellen zich voor Jan en Ineke kennen Jan Hendriks en Alda Haegens uit Venray al enkele jaren wegens hun werk voor Stichting Los Niños. Hun werk voor die Stichting zit erop en zij zochten een nieuwe invulling. Wij waren dan ook zeer blij dat zij aanboden zich in te willen zetten als ambassadeurs voor Ayuda Maya. Groot voordeel is dat zij al vertrouwd zijn met de problematiek in Guatemala. Ze zijn er al enkele keren geweest. Bovendien spreken zij ook Spaans. Verkoop artikelen Uiteraard danken wij onze vaste verkoopadressen. Theetuin De Buytenplaets in Noordwolde en Kapsalon Care4Hair in Steggerda. Opticien Muurling in Steenwijk en Ans Gijsbers, pedicure, verkopen brillenkoordjes voor ons en Opticien Vallinga in Wolvega brillenkoordjes, kettingen en armbanden. Modehuis Clair in Steenwijk heeft ook onze sieraden in de verkoop. 8/11
Bij Eleveld Wijn in Steenwijk zijn enkele producten van Ayuda Maya te koop en ook bij Galerie De Mooie Lisa in Otterlo. Een nieuw adres in 2014 is bij de familie Jongschaap in Kalenberg. In het (vaar)seizoen verkopen ze in hun pleisterplaats bij en in het oude kerkje van Kalenberg onze sieraden. Deze ondernemers verdienen er geen cent extra mee. De opbrengst komt dus voor 100% ten goede aan de projecten. De nieuwetijdswinkel Binnenlicht op Texel is een vaste afnemer en verkoopt onze producten in hun leuke winkel in de Weverstraat in het gezellige Den Burg. Een flink aantal mensen is enthousiast en door mond-op-mondreclame zorgt dit voor een voortdurende stroom van verkopen. Bijvoorbeeld: tijdens het jaarlijkse open monumenten weekend verkopen Gerdi Stoter en Karla Koelma nu voor het 2 e jaar onze sieraden en geweven spulletjes in het prachtige kerkje van Blankenham. Ook een collecte tijdens de dienst was bestemd voor Ayuda Maya. Af en toe krijgen we hulp bij het verkopen tijdens fairs van enthousiaste vriendinnen. Annemarie en Anja, Ans, bedankt. Marianne Bes bedankt weer voor verkoop vanuit haar kraampje in Paaslo. En al de mensen die nog niet genoemd zijn, bedankt voor jullie hulp en steun. Op onze website en Facebook vermelden we regelmatig welke activiteiten we nog meer ondernemen en waar wij in actie komen. Om belangstellenden te informeren zijn er nieuwsbrieven uitgegaan die ook te downloaden zijn vanaf de website. In 2014 in april en oktober. Voor belangstellenden en donateurs zonder e-mail verzonden we deze per post. Om onze prachtige sieraden nog beter te laten uitkomen zullen we deze in 2015 met modellen professioneel laten fotograferen. Modellen en fotograaf doen dit belangeloos. In het kerkje van Blankenham Theetuin de Buytenplaets in Noordwolde, een geweldige lokatie Public Relations Natuurlijk hebben wij weer de publiciteit gezocht. Verschillende keren stonden wij in de regionale dagbladen en huis-aan-huisbladen met foto s en achtergrondartikelen over onze projecten. Stichting Ayuda Maya heeft naast de website haar eigen Facebook pagina. Dit maakt het mogelijk snel op de actualiteit in te spelen. 9/11
Hulp in natura Een speciaal woord van dank aan de freelance praktijk van Susanna Kuiper voor zowel creatieve als technische dtp-ondersteuning (www.dtpartner.nl) en Erik de Jong van Erjon webdesign (www.erjon.nl) voor hun belangeloze hulp bij de vormgeving van ons drukwerk en het bijhouden van onze website. In 2015 zullen we een nieuwe algemene folder nodig hebben, omdat een aantal zaken een opfrissing behoeft. We zijn blij te melden dat Astrid Mensink, een bevlogen tekstschrijver met ruim vijftien jaar ervaring, bereid is ons daarmee te helpen (www.kopijatelier.nl) Donateurs Wij danken onze vaste en minder vaste donateurs heel hartelijk voor hun financiële steun. Het is goed om te zien dat er ook in 2014 weer vaste donateurs zijn bijgekomen. Donateurs geven ons behalve hun financiële steun ook het vertrouwen om door te gaan met onze projecten. Wij weten zeker dat met uw geld de armste Mayabevolking een stapje dichter bij een betere toekomst komt. Namens hen: Matios! ( dank u wel in het Q eqchi, hun eigen taal) Met een kleine bijdrage kun je al een GROOT verschil maken. San Nicolas Nuevo Palin Tuxila Se Balam Sierra de Chama Tot Slot In 2014 bestond Stichting Ayuda Maya 5 jaar. In de afgelopen jaren zijn 5 waterleidingprojecten gerealiseerd en hebben 2032 mensen nu schoon drinkwater. Voor het komende jaar willen wij op de ingeslagen weg door gaan, samen met Adicay, onze partner in Guatemala en met de steun van onze donateurs in Nederland. De investering (exclusief de arbeidskosten van de dorpelingen) in een beter leven voor de allerarmste Maya s in Alta Verapaz: 2010/2011 San Nicolas 123 aansluitingen 880 personen 45.000 2011/2012 Nuevo Palin 42 aansluitingen 250 personen 25.500 2012/2013 Tuxila 47 aansluitingen 336 personen 35.000 + aanleg van 47 groentetuinen 9.000 2013/2014 Se Balam 64 aansluitingen 378 personen 42.000 2014 Sierra de Chama 42 aansluitingen 246 personen 40.900 Totale investering voor 5 projecten 2090 personen 197.400 Verwacht in 2015/2016 Samilha1 57 aansluitingen ca. 40.000 10/11
Een klein rekensommetje tot slot: Totale investering 197.400 : 2090 personen = 94 per persoon voor 20 jaar schoon drinkwater!! dit is Alle gulle gevers heel erg bedankt. Steggerda, januari 2015 Wieke Landman-Steenbeek, penningmeester Pieter Landman, bestuurslid Nel Sinkeler-Rip, bestuurslid Jan de Smidt, voorzitter Ineke de Smidt- van der Elst, secretaris 11/11