Armoedebestrijding in Nederland 1
Ieder een dak boven zijn hoofd Uniek programma Cordaid is de enige Nederlandse ontwikkelingsorganisatie die zich ook bezighoudt met armoedebestrijding in eigen land. Zeker in deze tijd vindt Cordaid het belangrijk de blik ook op de eigen samenleving te richten. Juist nu het economisch slechter gaat en nu de sociale zekerheid steeds verder wordt uitgekleed, is het hèt moment om de krachten te bundelen en ons sterk te maken voor het terugdringen van armoede en sociale uitsluiting in onze eigen samenleving. Wat doet Cordaid? Ook in Nederland zijn er grote groepen mensen die buiten de boot vallen. Het Sociaal Cultureel Planbureau berekende dat in 2009 maar liefst 971.000 mensen in Nederland onder de armoedegrens leven. Mensen die vaak de aansluiting met de maatschappij missen. Ze leven in armoede, soms zichtbaar, vaak verborgen. Cordaid springt hierop in met een bescheiden programma: financiering van initiatieven van maatschappelijke organisaties tegen armoede en sociale uitsluiting; individuele ondersteuning; lobby en beleidsbeïnvloeding; bij elkaar brengen van initiatieven. Alice Beldman Focus en visie Armoede heeft met veel aspecten te maken, zoals uitsluitingsmechanismen, politieke keuzes en machtsverhoudingen. Deze zorgen ervoor dat mensen niet mee kunnen in de maatschappij. Cordaid is slechts één speler in dit complexe veld en zet daarom in op kleine en belangrijke veranderingen. Daarbij richt ze zich op kwetsbare groepen, zoals daklozen en kinderen in armoede. Cordaid financiert innovatieve projecten die gericht zijn op structurele verandering. Waar mogelijk legt ze verbinding met haar internationale werk, zoals rondom migratie. Specifieke aandacht heeft ze voor migrantenorganisaties die in Nederland of het thuisland initiatieven ontplooien voor armoedebestrijding en sociale insluiting. ASKV/Steunpunt Vluchtingen Tot voor kort werden asielzoekers vaak afgewezen, omdat hun verhaal niet coherent was, vertelt Alice Beldman van het ASKV/ Steunpunt Vluchtelingen. Maar wat wil je, als je zwaar getraumatiseerd bent? Ik ben er trots op dat daar nu wel rekening mee wordt gehouden. Cordaid ondersteunt het ASKV/Steunpunt Vluchtelingen, dat afgewezen asielzoekers helpt die niet terug kunnen naar hun land van herkomst en daardoor in Nederland tussen wal en schip vallen. Mede dankzij financiering van Cordaid is bereikt dat de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in asielprocedures standaard naar de psychische toestand van aanvragers kijkt. 2 3
Oguz Dulkadir (Weekendacademie) steunt jongeren in hun ontwikkeling Weekendacademie Als je kinderen vraagt wat ze willen worden, zeggen ze automonteur, omdat dat het enige beroep is dat ze kennen. Wij laten zien dat er veel meer mogelijkheden zijn, vertelt Oguz Dulkadir, initiatiefnemer en directeur van de Weekend Academie. De Weekend Academie is bedoeld voor Amsterdamse jongeren (10-16 jaar) die een onderwijsachterstand hebben en afkomstig zijn uit achterstandswijken. Vrijwilligers fungeren als voorbeeldfiguur en geven onder andere huiswerkbegeleiding en trainingen in sociale vaardigheden. De Weekend Academie gaat uit van de kracht van mensen, net zoals Cordaid Bond Zonder Naam. Daarin vinden we elkaar, zegt Dulkadir. Cordaid Bond Zonder Naam ondersteunt het werk van De Weekend Academie in 2011. Lange traditie Cordaid is ontstaan na een fusie van de katholieke ontwikkelingsorganisaties Mensen in Nood, Memisa en Vastenaktie/Cebemo. De wortels van het programma van Cordaid in Nederland, liggen in de traditie van Mensen in Nood/Caritas Neerlandica - opgericht in 1914 - en de activiteiten van de Bond Zonder Naam - opgericht in 1938 en sinds 2007 ondergebracht bij Cordaid. Financieringsmogelijkheden Projecten Cordaid financiert projecten van maatschappelijke organisaties gericht op armoedebestrijding en de daaraan gerelateerde sociale uitsluiting. Met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen, zoals asielzoekers en vluchtelingen, daklozen, kinderen/jongeren en eenoudergezinnen die in armoede leven of slachtoffers van huiselijk geweld. Tevens financiert Cordaid Bond Zonder Naam kleinschalige en concretere initiatieven. Individueel Cordaid Bond zonder Naam heeft een fonds voor individuele hulpverlening voor mensen die van een minimum moeten rondkomen en die buiten hun schuld in de problemen zijn geraakt. Aanvragen hebben betrekking op de noodzakelijke kosten voor levensonderhoud. Alleen instellingen, zoals maatschappelijk werk, bureau sociaal raadslieden, bureau jeugdzorg, een schuldhulpverleningsorganisatie etc. kunnen een aanvraag indienen. Cordaid Service Fonds in Nederland Serviceclubs zoals de Rotary, Lions en Soroptimisten, hebben ook een sociale doelstelling, die samenwerking met Cordaid mogelijk maakt. Cordaid financiert projecten van clubs die armoede bestrijden en die sociale participatie in Nederland bevorderen. Clubs krijgen het bedrag dat ze zelf voor hun project inzamelen, verdubbeld. Formulieren en criteria op www.cordaid.nl en www.cordaidbondzondernaam.nl 4 5
Samenwerking belangrijk Cordaid laat zich inspireren door het katholieke sociale denken. Door haar inbedding in het diaconale veld, samenwerking met verscheidene maatschappelijke organisaties en door de ondersteuning van individuen, heeft Cordaid goed zicht op wat er in de Nederlandse samenleving speelt. Cordaid gelooft dat structurele verandering ook van politiek en beleidsmakers moet komen. Daarom zet Cordaid zich samen met haar netwerk tevens in voor beleidsbeïnvloeding en het zichtbaar maken van onrecht. Cordaid werkt met verschillende organisaties samen: Projectmatig: 1) Diaconale initiatieven gericht op armoede en sociale uitsluiting 2) Maatschappelijke organisaties 3) Migrantenorganisaties 4) Serviceclubs in Nederland 5) Instellingen voor maatschappelijk werk 6) Samenwerkende Moslim Hulp Organisaties (SMHO) en Resto VanHarte rondom de Offerfeestactie Netwerken en lobbyorganisaties: 1) Sociale Alliantie: Netwerk van een groot aantal landelijke en provinciale organisaties, zoals de Raad van Kerken en de vakbonden CNV en FNV, dat activiteiten en thema s verbindt. 2) Multilateraal Beraad voor kerk en samenleving: Beraad onder leiding van bisschopreferent monseigneur De Korte. 3) Arme Kant van Nederland/EVA: Een interkerkelijke werkgroep van de Raad van Kerken in Nederland en het arbeidspastoraat DISK, die vanuit de kerken campagnes voert tegen verarming en verrijking. 4) Maatwerk bij Terugkeer/Platform Duurzame Terugkeer: Faciliteert een menswaardige terugkeer van ex-asielzoekers en migranten zonder verblijfspapieren naar hun land van herkomst. 5) Migranten Consortium: Netwerk van Nederlandse migrantenorganisaties op het terrein van migratie en ontwikkeling. 6) Justitia et Pax: Justitia et Pax staat voor mensenrechten en sociale gerechtigheid, wereldwijd en in Nederland. 7) Kenniscentrum Religie en Ontwikkeling: Een samenwerkingsverband van Cordaid, ICCO, de Islamitische Universiteit Rotterdam, Seva Network Foundation en de Stichting Oikos. Hun doelstelling is: de betekenis van religie voor duurzame ontwikkeling, internationale samenwerking en samenlevingsopbouw onder de aandacht brengen. 8) Caritas Europa: Caritas Europa en haar lidorganisaties ontwikkelen beleid voor politieke beleidsbeïnvloeding op Europees en nationaal niveau, onder andere rondom armoede en sociale ongelijkheid, migratie en asiel. Offerfeestactie van SMHO bij Resto VanHarte 6 7
Cordaid is één van de grootste internationale ontwikkelingssamenwerkingsorganisaties in Nederland. Wij richten ons op het bestrijden van armoede door het veranderen van ongelijke machtsverhoudingen. Wereldwijd en ook in Nederland. We geloven in sociale en economische rechtvaardigheid voor iedereen. De kracht van Cordaid in Nederland Mensen staan centraal Inzet op kleinschalige én structurele veranderingen Impuls aan innovatieve projecten Financiert daar waar anderen het niet doen Voor de meest kwetsbare groepen in armoede Relaties met diaconale en maatschappelijke organisaties Makelaarsfunctie in het bij elkaar brengen van initiatieven Wisselwerking tussen individuele ondersteuning, project financiering en beleidsbeïnvloeding Uniek binnen ontwikkelingsorganisaties Geïnteresseerd in samenwerking of financieringsmogelijkheden? Neem dan contact op met Kristel Ashra of Marianne van Dockum, via telefoon (algemeen) 070 3136 300 of kristel.ashra@cordaid.nl of marianne.van.dockum@cordaid.nl www.cordaid.nl www.cordaidbondzondernaam.nl 8