Hebt u zorg nodig? Informatie over de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten en het aanvragen van zorg JANUARI 2010
INHOUDSOPGAVE Waar gaat deze folder over? Welke zorg hoort bij de AWBZ? Vijf zorgfuncties Hoe vraagt u AWBZ-zorg aan? Uitleg Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Stap 1 U belt met het CIZ Stap 2 U krijgt het besluit Stap 3 Het regelen van de zorg en kosten - Zorgkantoor Friesland - Eigen bijdrage - Zorg in natura of persoonsgebonden budget Bent u niet tevreden over het besluit? Hebt u een klacht? Contactgegevens 4 4 6 6 6 7 7 8 8 9 9 11 3
Waar gaat deze folder over? Mensen hebben soms hulp en zorg nodig. Bijvoorbeeld als ze ziek zijn of een beperking hebben. Dit kan een lichamelijke of geestelijke beperking zijn. Als iemand zorg nodig heeft, moet er van alles worden geregeld. Daarom bestaat de AWBZ: de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. Alle mensen in Nederland kunnen AWBZ-zorg aanvragen. Soms moet u een (klein) deel van de kosten zelf betalen. Dit is de eigen bijdrage. Misschien hebt u zorg nodig, of uw partner, kind of ouder. Deze folder gaat over de AWBZ en welke zorg bij de AWBZ hoort. U leest ook hoe u deze zorg kunt aanvragen en wie beslist of u de zorg krijgt. Zorgkantoor Friesland heeft de folder voor u gemaakt. Welke zorg hoort bij de AWBZ? De AWBZ gaat over vijf verschillende soorten zorg. We noemen dit de vijf zorgfuncties. Hier leest u wat precies bij de AWBZ hoort: Functie 1: Hulp bij persoonlijke verzorging Bijvoorbeeld: hulp bij wassen, douchen, toiletbezoek, aankleden, eten & drinken, ogen druppelen en scheren. VOORBEELD VAN EEN ZORGFUNCTIE Mevrouw de Jong is 73 jaar en woont alleen. Ze kan zichzelf wassen en aankleden. Maar ze vindt het moeilijk om dingen te onthouden en te regelen. Mevrouw de Jong mist soms structuur en heeft dan geen overzicht meer. Ze vergeet wel eens om zich aan te kleden. Haar zus heeft daarom zorg aangevraagd bij het CIZ. Het CIZ heeft besloten dat mevrouw de Jong begeleiding (functie 3) krijgt. Een medewerkster van de thuiszorg komt nu vaak even langs. Zij begeleidt mevrouw de Jong bij het indelen van de dag. Mevrouw heeft meer structuur en weet bijvoorbeeld weer wanneer ze zich moet aankleden. met een begeleider. Een ander voorbeeld is dagbesteding voor mensen met een beperking. Functie 4: Behandeling Bijvoorbeeld: revalideren na een beroerte en behandeling van lichamelijke klachten bij een blijvende ziekte (zoals MS of Parkinson). Soms is een korte behandeling genoeg, soms heeft iemand lange tijd behandeling nodig. Dagbehandeling in een groep in het verpleeghuis hoort ook bij deze functie. Functie 5: Verblijf Bijvoorbeeld: verblijf in een verzorgingshuis of verpleeghuis, een beschermde woonvorm met begeleiding, een logeerhuis voor het weekend, een gezinsvervangend tehuis of 24-uurs zorg in een instelling voor mensen met een beperking. Het verblijf kan tijdelijk zijn of voor altijd. Soms lukt het niet meer om thuis te wonen. Bijvoorbeeld omdat iemand dingen vergeet, niet meer kan lopen/bewegen of zich heel erg somber voelt. Het is belangrijk dat iemand dan ergens naar toe kan, waar dag en nacht goede zorg is. ZORGZWAARTEPAKKET BIJ VERBLIJF Mensen die (even) niet meer thuis kunnen wonen, krijgen van het CIZ een indicatiebesluit in de vorm van een zorgzwaartepakket. Hierin staat informatie over de persoon zelf, welke zorg nodig is en voor hoeveel uren. Dit pakket is helemaal afgestemd op de cliënt. In de folder Zorgzwaartepakket staat meer informatie. De folder ligt bij huisartsen, gemeenten en Zorgkantoor Friesland. Op de website www.zorgkantoorfriesland.nl staat ook informatie over het zorgzwaartepakket. Staat de zorg die u zoekt hier niet bij? U kunt altijd bellen met Zorgkantoor Friesland en vragen waar u terecht kunt. Het telefoonnummer staat op de achterkant van deze folder. Let op: Hebt u hulp in het huishouden nodig? Bel dan met uw gemeente. Deze hulp hoort namelijk niet bij de AWBZ, maar bij de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Functie 2: Verpleging Bijvoorbeeld: een wond of stoma verzorgen, een katheter verwisselen, medicijnen klaarzetten en geven, beademen, vernevelen, pijn bestrijden en sondevoeding geven aan kinderen. Functie 3: Begeleiding Bijvoorbeeld: hulp om de dag goed in te delen of oefenen in omgaan met geld. Het oefenen kan in een groep (bijvoorbeeld in het verzorgingshuis) of thuis 4 5
Hoe vraagt u AWBZ-zorg aan? Hebt u (of uw partner, kind, ouder) AWBZ-zorg nodig zoals beschreven in de vijf functies? U kunt dan een aanvraag doen bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) in Heerenveen. Het CIZ is een onafhankelijke organisatie die uw aanvraag beoordeelt. Het CIZ onderzoekt of u AWBZ-zorg kunt krijgen en voor hoe lang. U kunt ook meteen bellen naar de zorgaanbieder waar u graag zorg van wilt. U kunt dan vertellen welke zorg u nodig hebt. Deze zorgaanbieder helpt u dan bij het aanvragen van de zorg. BUREAU JEUGDZORG Wilt u zorg aanvragen voor een kind tot 18 jaar met psychiatrische problemen (tot 23 jaar als het kind al zorg krijgt)? Dan kunt u bellen met Bureau Jeugdzorg Friesland: (058) 233 37 77. Het adres is Tesselschadestraat 2, 8901 BC Leeuwarden. Meer informatie over Bureau Jeugdzorg staat op de website www.bjzfriesland.nl. De aanvraag bestaat uit drie stappen. Begin bij stap 1. Stap 1: U belt met het CIZ U belt met het CIZ in Heerenveen. Het telefoonnummer is (088) 789 11 20. U vertelt aan de medewerker welke zorg u nodig hebt (dagelijkse verzorging, verpleging, begeleiding, behandeling of verblijf) en waarom. U vertelt ook of u een persoonsgebonden budget wilt of zorg in natura (als u al een keus hebt gemaakt). Bij stap 3 leest u wat dit precies betekent. De medewerker van het CIZ luistert naar uw vraag. De medewerker heeft meestal meer informatie nodig. Dan krijgt u een formulier thuisgestuurd. Op dit formulier staan vragen over hoe u woont en over uw gezondheid. Vindt u het moeilijk om dit formulier in te vullen? Misschien kan een familielid of kennis helpen. Als u gehandicaptenzorg aanvraagt, kan MEE Friesland u helpen bij het invullen (de adresgegevens staan op de achterkant van deze folder). U zet een handtekening op het ingevulde formulier en stuurt het naar het CIZ in Heerenveen. Als uw situatie heel ingewikkeld is of als u verblijf aanvraagt, komt een medewerker van het CIZ bij u op bezoek. Om te zien hoe u woont en wat u (of uw partner, kind, ouder) wel en niet meer kan. U wordt altijd eerst gebeld, er komt nooit zomaar iemand langs. Stap 2: U krijgt het besluit Als het CIZ alle informatie heeft, maakt de medewerker zo snel mogelijk een besluit. Dit heet het indicatiebesluit. U krijgt dit besluit binnen zes weken. Het is een brief die u per post ontvangt. In de brief staat of u de gevraagde zorg krijgt. Er staat ook welke zorg u precies krijgt (de functies), hoeveel uren en voor welke periode. Bij deze brief zit een folder met meer informatie over het CIZ. Misschien staat in de brief dat u geen zorg krijgt. Het CIZ schrijft dan ook waarom dat zo is. Stap 3: Het regelen van de zorg en kosten Deze stap geldt alleen als in het besluit staat dat u zorg krijgt. Stap 3 bestaat uit drie delen: Zorgkantoor Friesland Het CIZ stuurt het besluit naar Zorgkantoor Friesland. Het zorgkantoor weet nu dat u zorg nodig hebt en regelt dat u de juiste zorg krijgt van een organisatie. Dat kan bijvoorbeeld een thuiszorgorganisatie zijn, maar ook een verzorgingshuis, verpleeghuis of een instelling voor begeleid wonen. U kunt uw voorkeur voor een bepaalde instelling doorgeven aan het zorgkantoor. Hebt u nog niet gekozen voor een bepaalde organisatie of instelling? Dan belt Zorgkantoor Friesland u om te vragen wat u wilt. 6 7
Eigen bijdrage Soms moet u een (klein) deel van de kosten zelf betalen. Dit is de eigen bijdrage. Het Centraal Administratie Kantoor (CAK) rekent uit hoeveel u moet betalen. Dit hangt af van uw leeftijd, inkomen en het aantal personen in uw gezin. Het CAK vertelt precies wat u moet betalen. U betaalt de eigen bijdrage ook aan het CAK. Meer informatie staat op de website www.hetcak.nl Zorg in natura of persoonsgebonden budget U kunt kiezen voor zorg in natura of een persoonsgebonden budget. Maar wat betekent dat? U mag kiezen: wilt u zorg in natura of een persoonsgebonden budget? Dit vertelt u meteen aan het CIZ als u zorg aanvraagt. U kunt alleen een PGB krijgen voor de functies persoonlijke verzorging, verpleging en begeleiding, maar niet voor behandeling of verblijf. Wilt u meer weten over zorg in natura of een PGB? Dan kunt u bellen met Zorgkantoor Friesland. Het zorgkantoor organiseert iedere eerste dinsdag van de maand een voorlichtingsbijeenkomst over het PGB. U krijgt dan informatie over het gebruik en de werking. Zorg in natura: het zorgkantoor regelt alles. U vertelt alleen van welke organisatie u de zorg graag wilt hebben. U kunt kiezen uit zorgaanbieders waar het zorgkantoor afspraken mee heeft gemaakt. Een actuele lijst met zorgaanbieders en hun zorgaanbod staat op de website www.zorgkantoorfriesland.nl. Zorgkantoor Friesland geeft uw gegevens door aan de door u gekozen zorgaanbieder. U spreekt vervolgens met de zorgaanbieder af hoe u de zorg (uit uw besluit) precies krijgt. Persoonsgebonden budget: wilt u graag zelf afspraken maken met zorgverleners? Dan is een persoonsgebonden budget (PGB) misschien geschikt voor u. Bijvoorbeeld omdat u iemand kent die de zorg kan geven. U kunt dan zelf de dagen en tijdstippen afspreken waarop uw zorgverlener komt. Veel mensen met een PGB vinden het fijn om een vaste zorgverlener te hebben die ze zelf kiezen. U kunt een PGB aanvragen bij Zorgkantoor Friesland. U krijgt dan een bepaalde hoeveelheid geld, waarmee u de zorg koopt die in het indicatiebesluit staat. Dat geeft vrijheid, maar ook verplichtingen. U moet bijvoorbeeld een administratie bijhouden en een overeenkomst afsluiten met de organisatie of persoon die u zorg geeft. Het zorgkantoor wil ook precies weten hoe u het geld uitgeeft. VOORBEELD VAN EEN PERSOONSGEBONDEN BUDGET Edwin is 23 jaar en heeft een lichamelijke beperking. Hij kan niet lopen en zit in een rolstoel. Hij heeft sinds kort een eigen woning en kan veel dingen zelf. Edwin heeft wel hulp nodig als hij in en uit bed wil. Maar hij bepaalt graag zelf op welke tijden. Soms kijkt hij namelijk naar een late film of slaapt hij uit. Edwin heeft persoonlijke verzorging (functie 1) aangevraagd bij het CIZ. In zijn besluit staat dat hij deze zorg krijgt. Zijn goede vriend Kees woont dichtbij en wil hem graag helpen. Daarom kiest Edwin voor een persoonsgebonden budget (PGB). Hij maakt goede afspraken met Kees en stelt een contract op. Daarin staat bijvoorbeeld welke zorg Kees geeft en hoeveel geld hij krijgt. Edwin is nu niet afhankelijk van de werktijden van de thuiszorg. Hij schrijft precies op wanneer Kees komt en hoe hij het PGB uitgeeft. Edwin is erg blij dat zijn goede vriend hem nu helpt. Bent u niet tevreden over het besluit? Misschien staat in het besluit van het CIZ (stap 2) dat u geen zorg krijgt. Of dat u minder (of andere) zorg krijgt dan u hebt gevraagd. U kunt dan binnen zes weken bezwaar aantekenen. In de brief van het CIZ en op de website www.ciz.nl vindt u meer informatie. Hebt u een klacht? Als u AWBZ-zorg krijgt, hopen wij dat u tevreden bent. Het kan helaas gebeuren dat u niet tevreden bent over de zorg. Of over de persoon, organisatie of instelling die de zorg geeft. Het is belangrijk dat u dit eerst aan hen vertelt. 8 9
Misschien vindt u samen een oplossing. Lukt dat niet? Stuur dan een brief met uw klacht naar deze persoon, organisatie of instelling. Bent u niet tevreden over de reactie? Dan kunt u een brief sturen naar Zorgkantoor Friesland. Het zorgkantoor overlegt met de persoon, organisatie of instelling die de zorg geeft. Wij helpen graag om uw klacht op te lossen. Misschien hebt u een klacht over Zorgkantoor Friesland. Bijvoorbeeld over hoe iemand met u sprak aan de telefoon. Of omdat u erg lang moest wachten op een antwoord. U kunt dan een brief sturen naar het zorgkantoor. Het adres staat op de achterkant van deze folder. U kunt ook het klachtenformulier invullen op de website www.zorgkantoorfriesland.nl De klachtencommissie van het zorgkantoor leest uw klacht en geeft antwoord. Misschien wil de klachtencoördinator graag nog meer informatie. Bent u niet tevreden over de reactie van het zorgkantoor? Dan kunt u binnen een jaar uw klacht doorgeven aan de Nationale Ombudsman. In de folder Klachten zorgkantoor leest u meer hierover. Deze folder ligt bij Zorgkantoor Friesland en staat ook op de website. CONTACTGEGEVENS Zorgkantoor Friesland Harlingertrekweg 53 (bezoekadres) Postbus 730 8901 BM Leeuwarden Telefoonnummer: (058) 291 38 27 Website: www.zorgkantoorfriesland.nl Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) Heerenveen Trambaan 5 8441 BH Heerenveen Telefoonnummer: (088) 789 11 20 Website: www.ciz.nl Bureau Jeugdzorg Friesland Tesselschadestraat 2 Postbus 312 8901 BC Leeuwarden Telefoonnnummer: (058) 233 37 77 Website: www.bjzfriesland.nl MEE Friesland Sixmastraat 3 8932 PA Leeuwarden Telefoonnummer: (058) 284 49 11 Website: www.meefriesland.nl 10 11
Informatie over Zorgkantoor Friesland Sinds 1998 voeren zorgkantoren de AWBZ uit. De zorgverzekeraars in Nederland hebben de zorgkantoren samen opgezet. Er zijn 32 zorgkantoren in Nederland. Zorgkantoor Friesland werkt voor alle inwoners van de provincie Friesland. Wanneer iemand zorg nodig heeft, probeert Zorgkantoor Friesland dit zo goed mogelijk te regelen. Het maakt voor AWBZ-zorg niet uit bij welke organisatie u een zorgverzekering hebt. Zorgkantoor Friesland werkt voor alle verzekerden in de provincie. Harlingertrekweg 53 (bezoekadres) Postbus 730 8901 BM Leeuwarden Telefoonnummer: (058) 291 38 27 Z-KTR 018 01 10 WWW.ZORGKANTOORFRIESLAND.NL