Taak Eindopdracht Natuurbeheer en inrichting TB43B resultaat Je krijgt inzicht in beheer- en onderhoudsmaatregelen voor een aantal natuurtypen vooraf Bestudeer boek Ecologisch groenbeheer werktijd 4 weken belang Visie op natuurinrichting & -beheer kunnen communiceren In een natuurgebied kun je volop genieten. Maar het is wel zaak om dit ook de komende jaren te kunnen blijven doen. Dat betekent onderhoud en beheer. Om hier structuur in te brengen maak je een beheersplan, waarin je alle activiteiten die je moet uitvoeren chronologisch achter elkaar zet, over het jaar verdeeld. Je kunt een dergelijk plan uitbreiden door aan te geven: a) welke materialen je steeds nodig hebt, b) of je extra hulp behoeft en/of c) er speciale zaken moeten worden geregeld. DEEL I Locatie - Kies een locatie voor jouw verhaal over natuurgebieden. - Locatieonderzoek: o Bodemsoort o Grondwaterstand o Huidig gebruik o Flora en Fauna o Randen van het gebied o Zorg voor foto s DEEL II Uitwerking beheer en inrichting Je beschrijft: - Een poel/moerasdeel/waternatuur - Een stuk bos - Een bloemrijk grasland - Een stuk heide Neem in je verhaal ook ruigtes mee die je vindt op de overgangen tussen hei/grasland en bos. A. Begin je verhaal met een overzichtskaartje van je gekozen gebied(en), zodat je meer inzicht krijgt in de ruimtelijke afwegingen. (opnemen in PP presentatie) - Toelichting kenmerkende eigenschappen van de locatie(s) o Wat zie je? o Waarom zie je die zaken juist daar (denk aan milieufactoren en beheer)? Door het beantwoorden van deze vragen licht je globaal je natuurtypen toe. Je legt uit welke elementen waar en waarom juist daar voorkomen. B. Maak een beheersplan voor één jaar voor je gekozen gebied.
- Maak een maandenplanning voor alle activiteiten die plaatsvinden in het gebied. Zie hiervoor het schema in de bijlage - Geef per activiteit aan waarom je de voorgestelde handelingen moet uitvoeren. Kan ook in het schema. C. Uitwerking in PP presentatie - Ligging en toelichting op locatiekeuze - Licht de eigenschappen en het beheersplan per natuurtype toe. DEEL III Soorten A. In je natuurgebieden kun je verschillende diersoorten proberen aan te trekken. Maak voor elk van de betrokken natuurtypen in onderstaand schema een actieprogramma voor de bij het onderdeel genoemde soortgroep (kies één diersoort als voorbeeld). - Wat ga je in een jaar doen om deze dieren een aantrekkelijk leefomgeving te bezorgen? Deze uitwerking lever je in op Vibe. B. Maak voor elk van de gekozen dieren een jaaroverzicht van hun eigen activiteiten in je natuurgebied. Deze uitwerking lever je ook in op Vibe. C. Voeg het actieprogramma + jaaroverzicht van hun activiteiten met aantrekkelijk beeldmateriaal toe aan je Powerpoint en licht dit toe tijdens je presentatie. Verwerking Je maakt een PP presentatie van deel I, deel II en deel III. Eisen presentatie: - Duur: maximaal 25 minuten - Educatief verhaal - Wervend en overtuigend verhaal. - Inhoudelijk correct op het gebied van natuurkennis - Koppelingen tussen deel I, II en III Bovenstaande opdrachten lever je tevens in op Vibe. Je moet deze opdracht individueel uitvoeren!
BIJLAGEN: Voorbeelden 1. Soorten Hieronder zie je per natuuronderdeel om welke soorten het gaat, en daaronder een voorbeeld van een uitwerking. Onderdeel Een poel Een bos Een bloemrijk grasland Een heidegebied Soort dier waar beheer op gericht is. Amfibieën (bijv. kamsalamander) Vogels (bijv. bosuil) Vlinders (bijv. oranjetipje) Insekten (bijv. honingbij) Reptielen (bijv. gladde slang) Suggestie ( ook aangeven wanneer) nestkast Voorbeeld bij III-A actieprogramma beheer bosstruweel bosuil Ruig hoekje maken waar muizen zich op kunnen houden en verschuilen. Zij kunnen voedsel voor de uil vormen. Ook nestkastjes ophangen. Uil eet ook jonge vogels! Voorbeeld bij III-B jaaroverzicht dierlijke activiteiten bloemenweide oranjetip Wanneer worden er eitjes afgezet? Welke planten zijn interessant? Wanneer vliegen de vlinders?
2. Beheersplan Hier zie je een aantal voorbeelden van mogelijke beheersmaatregelen over een jaar. Poel/Vijver MAAND ACTIVITEIT TOELICHTING OPMERKINGEN Januari Eventueel sneeuw Licht houdt fotosynthese van algen op gang Voorzichtig, geen verstoring voor de vissen Februari Eventueel sneeuw Licht houdt fotosynthese van algen op gang Voorzichtig, geen verstoring voor de vissen Maart 1.Houdt de vispopulatie in de gaten. 1.Te veel vis belemmert groei amfibieën en verontreinigt het water 1.Vissen wegvangen en nooit in natuur uitzetten 2.Maak uitstapplaatsen voor amfibieën 2.Amfibieen gaan op het land voedsel verzamelen 2.Geen probleem met schuine oevers. April 1.Dode planten vervangen 1.Planten sterven af in de winter 1.Geen planten uit de natuur halen. 2.Eenden verjagen 2. Bij kleine vijver geven broedende eenden veel overlast 2. Bij grote vijver geen probleem Mei Afzetting van amfibieeitjes Kijk s avond met zaklamp in de vijver. Kikkervisjes in de vijver Let op salamanders: eieren apart tussen blaadjes gevouwen Juni Overmaat aan draadalgen Sterke temperatuurwisselingen Algengroei komt op gang door hogere temperaturen en voedsel Juli Idem als juni. Denk ook aan eendenkroos Augustus September Genieten Genieten
Oktober 1.Dode delen van planten 1. Dood materiaal verbruikt zuurstof 2.Eventueel net spannen 2.Bladeren 3.Sterk uitgegroeide planten snoeien of scheuren 4. Leg overwinteringsplaatsen aan voor amfibieën 2.Rottend blad neemt zuurstof weg 4. Enkele amfibieën gaan op land overwinterteren 3.Veel planten woekeren in voedselrijke omgeving 4. Bv hout- of steenstapel 5. zonodig de poel machinaal schonen November Bladeren Rottend blad neemt zuurstof weg Eventueel net spannen December Eventueel sneeuw Licht houdt fotosynthese van algen op gang Voorzichtig, geen verstoring voor de vissen Opmerkingen: groot onderhoud als baggerlaag is erg afhankelijk van bodemmateriaal en moet periodiek over een aantal jaren gebeuren.
Bosstruweel MAAND ACTIVITEIT TOELICHTING OPMERKINGEN Januari Elzenbosjes afzetten, wilgen knotten Niet te laag bij de grond Bij geen vorst Nestkastjes schoonmaken Februari Overig zaagwerk, houtwallen uitdunnen, hagen snoeien, verplanten en aanplanten Takken in bos verwerken Maart Schuilplaatsen maken van snoeihout Rustig aan i.v.m.start broedseizoen Besdragende struiken planten April Planten en verplanten wintergroene struiken Mei Zoek naar nesten Buxus en taxus snoeien Juni Besdragende struiken planten Delen van voorjaarskruiden Juli Water geven van jonge aanplant Augustus Onkruid wieden September Bomen planten, bollen planten, hagen snoeien Beste tijd om bomen te planten, er volgt nu een natte periode Oktober November Onderhoud knotbomen Kan de hele winter December
Bloemenweide MAAND ACTIVITEIT TOELICHTING OPMERKINGEN Januari Februari Maart April Compost verspreiden Maaien wintergroei Bloemenmengsels zaaien Mei Juni Juli Augustus Afknippen uitgebloeide bloemstengels Onkruid wieden Om tweede bloei te bevorderen September Maaien zomerbloei Laat wat ruige hoekjes ongemoeid Overwinterplaatsen voor insecten Oktober November Bladeren wegharken Niet alles schoonmaken December