Op wijze wijken staat geen leeftijd Maandag 27 januari 2014 Activiteit De Lokale Seniorenraad Gent Oost, het lokaal dienstencentrum Speltincx en de Gebiedsgerichte Werking van de Stad vroegen eind 2013 aan heel wat senioren wat hun wijk wijzer voor alle leeftijden kan maken. De gebundelde voorstellen en ideeën werden aan OCMW-voorzitter en schepen Rudy Coddens overhandigd op een heuse seniorennamiddag. Iedereen was van harte welkom voor o.a. een babbel met koffie en pannenkoeken en rondleidingen. Ook burgemeester Daniël Termont schoof mee aan tafel. Aanwezig Burgemeester Daniël Termont, schepen en OCMW-voorzitter Rudy Coddens, Sandra Wattenberghe (kabinet schepen Rudy Coddens), Maureen Bauwens (centrumleider ldc Speltincx), Doris Curio (voorzitter Lokale Seniorenraad Gent Oost), Anne Bosmans (teamcoach ergo-kiné-animatie WZC Ter Hovingen), medewerkers en vrijwilligers van ldc Speltincx, medewerkers, vrijwilligers en bewoners van WZC ter Hovingen, Els Devriendt (OCMW Gent), Martine De Troch (Seniorendienst Stad Gent), Rosita Dumortier (vrijwilligster Seniorenloket Seniorendienst Stad Gent), een 120-tal senioren van de wijken Oud Gentbrugge en Gentbrugge, Koen Venegas Aernouts, Els Lecompte en Fien Matthys (Gebiedsgerichte Werking) 1
Voortraject Eind 2013 hebben de Lokale Seniorenraad Gent Oost, ldc Speltincx en de Gebiedsgerichte Werking de senioren in de wijken Oud Gentbrugge en Gentbrugge gevraagd naar hun ideeën en voorstellen om hun wijken wijzer te maken voor alle leeftijden. Op volgende locaties in de wijken werden ideeënboxen met reageerkaarten geplaatst: - Wijkgezondheidscentrum De Punt - Woon- en Zorgcentra Ter Hovingen en Weverbos - Clubhuizen voor Senioren Robinia en Bassijn - Buurtcentrum De Vaart - Ldc Speltincx Dit leverde een 70-tal signalen, vragen en wensen voor de wijk op. Verslag Meer dan 100 senioren van de wijken Oud Gentbrugge en Gentbrugge waren aanwezig op de seniorennamiddag waar ze getrakteerd werden op koffie en pannenkoeken. Ze kwamen ook luisteren naar schepen en OCMW-voorzitter Rudy Coddens en burgemeester Daniël Termont. Burgemeester Daniël Termont nam het woord: - het stadsbestuur en het OCMW vinden informeren van de burgers heel belangrijk en doen dat ook op verschillende manieren (Stads TV, Wijs!, Stadsmagzine, nieuwsbrieven, sociale media, ) - over voldoende informatie beschikken is de basis om ook uw gedacht te kunnen zeggen. We hechten veel belang aan de mening van de Gentenaar en organiseren samen met Gebiedsgerichte Werking inspraakactiviteiten. Vroeger organiseerde Gebiedsgerichte Werking wijkdebatten en debatcafés, nu zijn die vervangen door de nieuwe formule Wijk van de Maand. Daarbij komt het college van burgemeester en schepenen naar de wijk, om te luisteren naar de mensen en samen ter plekke over oplossingen na te denken. - adviesraden zoals de Lokale Seniorenraden verrichten veel en mooi werk en er wordt volop ingezet op de adviserende rol van die raden om tot de best mogelijke samenwerking te komen. 2
De ontvangen signalen uit het voortraject werden door verschillende wijkpartners (ldc Speltincx, WZC Ter Hovingen, Lokale Seniorenraad Gent Oost) en Gebiedsgerichte Werking samengevat in een nieuwjaarsbrief. Die brief werd door Doris Curio, bewoner van de wijk Oud Gentbrugge en tevens voorzitter van de Lokale Seniorenraad Gent Oost, voorgelezen aan schepen en OCMW-voorzitter Rudy Coddens en burgemeester Daniël Termont. De nieuwjaarsbrief: Zoals u ziet, schepen Coddens en burgemeester Termont, zijn we hier met veel senioren samen gekomen om u te ontmoeten. Vooreerst wensen wij u een gezond en een gelukkig nieuw jaar vol inspiratie. Wij, senioren uit de wijken Oud Gentbrugge en Gentbrugge, willen u in deze nieuwjaarsbrief heel wat opmerkingen en suggesties meegeven waar u misschien wel iets aan zult hebben bij het uitstippelen van uw beleid. Wij zijn blij dat u van Gent de meest kindvriendelijke stad van Vlaanderen of zelfs van Europa wilt maken. Wij hopen dat onze (achter)kleinkinderen zo een schitterende toekomst tegemoet gaan in de schuunste stad van t land. De laatste tijd horen wij fluisteren dat Gent een leeftijdsvriendelijke stad wil zijn. Een stad voor alle leeftijden dus en niet in het minst voor de groeiende groep oudere Gentenaars. Dat vinden wij natuurlijk nóg beter en daarbij denken wij ook een beetje aan onszelf, de senioren. Alhoewel, dé senioren, die bestaan niet. Maar dat wist u waarschijnlijk al. Het liefst van alles doen wij gewoon zoals iedereen. Tenminste, als dat mogelijk is. Voor sommige zaken vragen wij toch wel een beetje extra aandacht. Bijvoorbeeld bij alles wat met mobiliteit te maken heeft. Wij zijn namelijk soms wat trager en worden sneller moe. Of we zijn niet meer zo goed te been en bang om te vallen op straat. Toch willen we graag zoveel mogelijk buiten komen. Dat schijnt goed te zijn voor de gezondheid en zo komen we meer onder de mensen. We merken dat er de laatste tijd veel voetpaden vernieuwd worden. Jammer dat er nog teveel overblijven die in slechte staat zijn, met veel te hoge stoepranden. Of er staat van alles in de weg zodat we met onze rolstoel of rollator de rijweg op moeten. Een gevaarlijke situatie, ook voor moeders en vaders met hun kleintjes in de buggy. Zitbanken, waar we af en toe kunnen uitrusten en een babbelke sloan, die missen we nog op veel plaatsen. Er mogen gerust meer plaspunten komen, ook voor vrouwen. En geef ons aub. genoeg tijd om over te steken aan de voetgangerslichten. Er is nog veel werk om alle gebouwen gemakkelijk toegankelijk te maken. Eens in een rolstoel beland worden we niet altijd overal met open armen ontvangen, vooral niet als we met een groep rolstoelgebruikers ergens naartoe willen. De bewoners van het woonzorgcentrum Weverbos klagen over een gebrek aan openbaar vervoer: daardoor kunnen ze zélf niet weg en ze zien enkel nog bezoekers die met de auto komen. Wilt u er bij De Lijn aub. op aandringen dat er bij ieder rusthuis een volwaardige tram- of bushalte komt? Voor jonge mensen is 500 m stappen naar de halte geen probleem, voor minder mobiele ouderen is het dat wél. 3
Met de plannen van de Stad om een speeltuintje aan te leggen naast de deur zijn de bewoners heel content. Hun (achter)kleinkinderen kunnen dan tijdens het bezoek buiten spelen en daar genieten zij zelf ook van. Wij vinden het een leuk intergenerationeel initiatief voor de hele buurt, dat zeker navolging verdient. Nog even terug naar de mobiliteit: het busje van Speltincx is al voor 100% bezet. Daarom is het jammer dat er te weinig vrijwilligers zijn die met hun eigen wagen de minder mobiele senioren heen en weer kunnen vervoeren naar de activiteiten. Nochtans doen heel wat senioren vrijwilligerswerk in allerlei organisaties en zij kunnen daar écht niet meer gemist worden. Anderen die zich ook graag willen inzetten hebben nog een beetje last van koudwatervrees. Misschien kunnen zij via het Vrijwilligersloket voor Senioren boeiend vrijwilligerswerk vinden? Over geschikte woningen en appartementen hebben we ook wel wat ideeën. Of over het aanpassen van onze eigen huizen zodat we er nog lang kunnen blijven wonen. En kunt u er aub. voor pleiten dat de huurprijzen betaalbaar blijven? Met Speltincx in onze wijk zijn we dik tevreden, de verbouwing is een goede investering geweest! We zouden nog méér kansen krijgen om elkaar te ontmoeten mocht er een betere samenwerking komen met de Clubhuizen en met het Buurtwerk. Wat wij betreuren, is dat de Sint-Jozefskliniek hier binnenkort zal verdwijnen. Dankzij de komst van het Wijkgezondheidscentrum De Punt is betaalbare zorg voor jong en oud gelukkig toch verzekerd. Het woonzorgcentrum Ter Hovingen breidt uit en beschikt nu over een mooie, ruime cafetaria waar wij vanaf januari ook op zaterdag welkom zijn. Dat doet ons plezier, want dan zijn Speltincx, de Clubhuizen en het Buurtcentrum gesloten. De Lokale Seniorenraad zorgt ervoor dat wij goed geïnformeerd zijn en dat onze stem gehoord wordt in de Stad. Dat het - ondanks alle inspanningen en goede bedoelingen - niet gelukt is om de buurtmaaltijden in De Vaart te behouden vinden we nog altijd zeer spijtig. Wij blijven ons zorgen maken over de kwetsbare ouderen in de Sas- en Bassijnwijk. Gelukkig houdt Toontje daar ook een oogje in het zeil. Omdat we weten dat veel mensen eenzaam zijn, rekenen we erop dat de Stad buurtzorg zal stimuleren en mantelzorgers ondersteunen. Vooral mensen die voor demente familieleden of buren zorgen kunnen die steun goed gebruiken. Wellicht verdient Gent dan óók nog de eretitel dementievriendelijke stad. Dankzij de vele Wijk aan Zet activiteiten leren buren van alle leeftijden en allerlei pluimage elkaar beter kennen. Vooral kleine initiatieven kennen veel succes. Enkele slimme senioren denken aan een rijdende buurtwinkel met een geweun klapke als toemaatje bij het boodschappen doen in hun straat. Oud worden en oud zijn in een aangename wijk is het voor ons zeker niet allemaal kommer en kwel. We weten nog wel hoe we ons kunnen amuseren in onze buurt! En zie ons hier samen zitten met een schepen en een burgemeester die naar ons luisteren. Ge weet toch wat ze op zijn schuun Gents zeggen als oude mensen teveel zagen en klagen? Zo van: t Es toch îrg, en vroeger koste kik dit en dat, ter es gîenen hoazoard aan veur èwd te worde Wie da nie èwd wil worde moe hem joenk versmuure. Wees gerust, schepen Coddens en burgemeester Termont, dat zijn we niet van plan want wij voelen ons goed in Oud Gentbrugge en Gentbrugge. Er is veel groen, er is de laatste jaren veel geïnvesteerd en er staan nog heel wat verbeteringen op stapel. Kortom, het is voor Gentenaars van alle leeftijden vrîe wijs om hier te wonen! Gent, 27 januari 2014. 4
Schepen en OCMW-voorzitter Rudy Coddens bedankte mevrouw Curio voor haar bijdrage en feliciteerde de organisatoren met de zeer geslaagde activiteit. De vele signalen en ideeën waren hem niet onbekend en zullen dan ook deel uitmaken van zijn beleid. Hij reageerde al onmiddellijk op een aantal aandachtspunten die in de nieuwjaarsbrief aan bod kwamen: Het ouderenbeleid zal de komende jaren absoluut focussen op Gent, op weg naar een leeftijdsvriendelijke stad met aandacht voor de verschillende levensdomeinen van senioren. We willen vooral buurtgericht werken om zoveel mogelijk ouderen de kans te geven om in hun eigen vertrouwde omgeving en in hun eigen huis te blijven wonen. De Stedelijke Seniorenraad en de zes lokale seniorenraden in Gent willen we nog meer ondersteunen zodat ze hun adviserende rol ten volle kunnen waarmaken. Qua toegankelijkheid van openbare ruimtes en gebouwen hebben we als overheid een voorbeeldfunctie. In principe zouden alle openbare gebouwen en de publieke ruimte toegankelijk moeten zijn voor mensen met een beperking. In sommige gevallen is dat niet mogelijk, bijvoorbeeld in historische gebouwen, maar mits bepaalde aanpassingen kan er veel bereikt worden. Een toegankelijke omgeving is ook heel belangrijk voor ouderen om te kunnen blijven deelnemen aan het maatschappelijk leven. Het is daarom van groot belang dat we aandacht hebben voor rustbanken op de juiste plaatsen, voldoende openbare toiletten, veilige en goed onderhouden voetpaden met verlaagde boordsteen waar je dus vlot op en af kan, een verkeersveilige omgeving, toegankelijke bussen en trams,... Op vlak van wonen willen we een variatie aan alternatieve woonvormen kunnen aanbieden en ook inzetten op betaalbaar wonen. We bekijken hoe we sociale woningmaatschappijen kunnen bijstaan, bijvoorbeeld bij de realisatie van 2 projecten met sociale en aangepaste woningen in Gentbrugge. Via ergotherapie aan huis geven de ergotherapeuten van de lokale dienstencentra advies over kleine aanpassingen aan de woning bij senioren thuis en begeleiden hen daarbij. We zullen ook ons PAS-systeem (personenalarmsysteem) verder uitwerken voor mensen zonder voldoende mantelzorgers. Wie niet meer autonoom thuis kan blijven wonen kan in één van de woonzorgcentra van het OCMW terecht. 5
We moeten ons bewust zijn van de verschillen binnen onze oudere bevolking: oudere, maar ook jonge senioren, senioren met Vlaamse roots naast ouderen met een migratieachtergrond, hoog- en laaggeschoolden, kwetsbare ouderen... Aan die kwetsbare senioren zullen wij bijzondere aandacht besteden, op verschillende vlakken. We hechten ook steeds meer belang aan intergenerationele projecten. Kinderen, jonge en oudere Gentenaars kunnen elkaar inspireren en heel wat van elkaars inzet, dromen en ervaring leren. Wat de Clubhuizen voor Senioren betreft - in Oud Gentbrugge en Gentbrugge zijn dat de clubhuizen Bassijn en Robinia - is het de bedoeling dat het laagdrempelige open ontmoetingshuizen worden én dat ze samenwerken in de wijk met bijvoorbeeld het buurtwerk en de lokale dienstencentra via antennewerking. Waar we zeker nog meer werk van willen maken, dat is van het uitbouwen van buurtgerichte netwerken rond mensen die vereenzaamd dreigen te raken. We zullen kijken welke organisaties aanwezig zijn in de wijk en samen met hen onderzoeken welke acties we kunnen ondernemen. De buurtmaaltijden in de Vaart zijn er niet meer, maar in Ledeberg is er nu wel de Welzijnsknoop met het nieuwe sociaal restaurant. Daar kan iedereen terecht, ook Gentbruggenaren dus, voor een maaltijd, eventueel aan sociaal tarief. Je vindt er ook onder meer het Welzijnsbureau, de Woonwinkel, het Buurtwerk, het lokaal dienstencentrum De Knoop, Er zit dus heel wat dienstverlening samen onder één dak. Voor ouderen met dementie doen we al heel veel in Gent en ook in de toekomst zullen we daar sterk blijven op inzetten. Onder meer door ons personeel goed te informeren en te vormen. Hoe vroeger een dementieprobleem wordt opgemerkt, hoe meer kans om de voortgang te vertragen. We hebben het label dementievriendelijke stad nog niet aangevraagd, hoewel ik ervan overtuigd ben dat we daarvoor in aanmerking zouden komen. Ik hoop dat ik u toch wat meer duidelijk heb kunnen maken waar we mee bezig zijn en vooral dat er toch wel hard gewerkt wordt aan een beleid in het belang van de steeds groter wordende groep senioren in onze stad. Wenst u een gedrukt exemplaar van dit verslag, contacteer dan uw wijkregisseur Fien Matthys, josefien.matthys@gent.be, 09/266 82 29. Sfeerbeelden en korte filmpjes van de burgemeester en schepenen vindt u op de blog www.gent.be/oudgentbrugge-gentbrugge. Heeft u zelf een creatief idee voor de wijken, plaats het dan op onze digitale ideeënkaart op de blog. 6