PRAKTIJK & Tips Deze maand besteedt PC Consument extra aandacht aan Windows XP en in het kader van dit Trucs onderwerp vind je hier tips die allemaal betrekking hebben op de Windows. J OHN VANDERAART De Windows is de meest gebruikte toepassing van Windows XP. Op elk moment dat je tegen het besturingssysteem praat, wordt de Windows namelijk ingeschakeld. Een aantal tips om de Windows nog beter te kunnen bedienen! Maximaliseren met <F11> Wil je de Windows beeldvullend maken, druk dan op functietoets <F11>. Je zult zien dat het hele beeldscherm wordt gebruikt om de Windows te tonen. Dit is vooral reuze makkelijk als je mappen met foto s gaat bekijken, want dan kun Moeilijkheidgraad In deze rubriek wordt bij elke tip en/of truc de moeilijkheidsgraad aangegeven, waardoor je meteen ziet of deze wel of niet geschikt voor je is. Hoewel elke tip en/of truc zodanig wordt uitgelegd dat iedereen hem kan uitvoeren, raden we de lezer aan om zich goed bewust te zijn van zijn eigen kennis en ervaring. Zo vergen de tips met 4 of 5 sterren veel van de lezer. @ Deze tip/truc is op beginnersniveau en iedere lezer van PC Consument beschikt over voldoende kennis en ervaring om deze tip/truc uit te voeren. @@ Nog steeds is deze tip/truc van (redelijk) eenvoudig niveau: de lezer hoeft zich nog niet echt zorgen te maken of hij de tip/truc kan uitvoeren. @@@ De moeilijkheidsgraad begint toe te nemen, maar de gemiddelde lezer van PC Consument is in staat om deze tip/truc naar behoren toe te passen. @@@@ Hier wordt het pittig, want het niveau is behoorlijk hoog. Je kent redelijk wat ins & outs van je pc en je duikt af en toe in de register-editor van Windows. Je kent je pc op een duimpje en je omgeving is blij met je, want op computergebied ben jij de vraagbaak waar ze terecht kunnen. je alle ruimte gebruiken (zie 1). Als je vervolgens een tweede keer op <F11> drukt, wordt het Windows venster weer kleiner gemaakt. Werken met mappen Als je de Windows los opent, zie je dat het werkvenster in twee delen is gesplitst: aan (1) de linkerkant zie je de mappen op je systeem en aan (2) de rechterkant zie je de inhoud van steeds een enkele (= de geselecteerde) map. Het mappenvenster aan de linkerkant kan worden weggehaald en weer worden neergezet met behulp van de menuoptie Beeld» Explorer-balk» Mappen (zie 2). Handig om te weten als de Windows zonder mappenvenster wordt geopend, hetgeen gebeurt als je bijvoorbeeld Deze computer dubbelklikt. Als de werkbalk Standaardknoppen actief is, dan kun je ook op Mappen klikken om tussen het mappenvenster en het takenvenster te schakelen. Nieuwe naam Je geeft een bestand (of een map) een nieuwe naam door het aan te klikken met de <F2>-functietoets, waarna je kunt beginnen met typen. Afsluiten doe je met behulp van <ENTER>. Meerdere bestanden een nieuwe naam geven? Selecteer dan meerdere bestanden en druk daarna op <F2>. Als je de nieuwe naam hebt ingevoerd, dan druk je op <ENTER>, waarna de nieuwe naam (inclusief doornummering) wordt doorgegeven aan alle even eerder geselecteerde bestanden (zie 3). Selecteren doet je met behulp van de linkermuisknop en eventueel de toetsen <SHIFT> en <CTRL>. Ook kunt je de linkermuisknop indrukken, waarna je met de muis een heel gebied selecteert. Kopiëren en verplaatsen Als je een bestand of een map van het ene naar het andere opslagapparaat sleept, dan wordt er gekopieerd. Als je een bestand of map van de ene naar de nadere map op hetzelfde opslagapparaat sleept, dan wordt er verplaatst. Wil je iets op hetzelfde opslagapparaat kopiëren? Hou dan de <CTRL>-toets ingedrukt als je het bestand of de map laat vallen op de andere map. Een andere mogelijkheid: slepen met de rechtermuisknop! Als je dat doet, verschijnt er na het loslaten van de rechtermuisknop een handig keuzemenu (zie 4). <WINDOWS>-toets Links op je toetsenbord (tussen de <CTRL> en de <ALT> in) vind je de <WINDOWS>-toets. Deze speciale systeemtoets kun je gebruiken in samenwerking met de Windows en wel als volgt: - <WINDOWS> Opent het Start-menu. - <WINDOWS + E> Opent een nieuw Windows -venster. - <WINDOWS + D> Gaat naar het Bureaublad en weer terug naar de openstaande vensters. 30
tips_trucs.qxp 28-07-2005 14:44 Pagina 31» tips & trucs - <WINDOWS + F> Opent het Windows-zoekvenster. - <WINDOWS + L> Gaat naar het loginscherm van Windows XP. - <WINDOWS + M> Minimaliseert alle openstaande vensters. - <WINDOWS + R> Opent het dialoogvenster Uitvoeren. - <WINDOWS + U> Opent het dialoogvenster Hulpprogrammabeheer. - <WINDOWS + BREAK> Opent het dialoogvenster Systeemeigenschappen. <CTRL>-bedieningstoetsen In combinatie met het alfabet kan de <CTRL>-toets de nodige sneltoetsen voor je verzorgen. Hieronder zetten we de zogeheten <CTRL>-bedieningstoetsen voor je op een rijtje: - <CTRL + A> Selecteert alle items die op dit moment in het geopende venster staan. - <CTRL + B> Opent het venster Favorieten indelen. - <CTRL + C> Kopieert de huidige selectie naar het Prikbord van Windows XP. - <CTRL + D> Verwijdert de huidige selectie. - <CTRL + E> en <CTRL & F> Opent de zoekfunctie van Windows XP op de locatie waar je je op dat moment bevindt. - <CTRL + H> Opent de Geschiedenis. - <CTRL + I> Opent de Favorieten. - <CTRL + R> Ververst de Details van het huidige venster. - <CTRL + V> Haalt de inhoud van het Prikbord van Windows XP tevoorschijn en zet dit op de plek waar je zich op dat moment bevindt. - <CTRL + W> Sluit de Windows af. - <CTRL + X> Knipt de huidige selectie naar het Prikbord van Windows XP. - <CTRL + Z> Maakt de laatste actie ongedaan. Prullenbak gepasseerd Als je bestanden of mappen van je systeem verwijdert, dan komen ze eerst nog even in de Prullenbak terecht. Op zich handig, want dan is het mogelijk om een fout te herstellen. Wil je bestanden of mappen echt verwijderen, hou dan de <SHIFT>-toets ingedrukt als je (1) op <DEL> drukt of als je (2) kiest voor Verwijderen. Er zal een speciaal dialoogvenster verschijnen dat je er op attendeert dat de gegevens echt worden weggegooid, waarbij de Prullenbak wordt gepasseerd (zie 5). Navigeren met de Windows Als (1) je met de Windows in een map staat, dan kun je de <BACKSPACE>-toets gebruiken om een map hoger te komen. Dit werkt tot je terugbent bij de Windows F 1 Een druk op <F11> zorgt ervoor dat Windows beeldschermvullend wordt gemaakt. 3 3 Het mappenvenster van de Windows kun je manipuleren. 4 Gebruik gewoon de rechtermuisknop tijdens het slepen met bestanden en mappen. 5 Bestanden en mappen meteen helemaal weggooien? Hou dan de <SHIFT>-toets ingedrukt, terwijl je de verwijderopdracht geeft. Functietoets <F2> kan een enkel bestand, maar ook meer bestanden tegelijkertijd herbenoemen. 31
PRAKTIJK -weergave van het Bureaublad. Als (2) het mappenvenster is uitgeschakeld, dan moet je de <CTRL>-toets eens ingedrukt houden, terwijl je een map dubbelklikt. Je zult zien dat de Windows een nieuw venster opent met als inhoud de dubbelgeklikte map. Het oude venster blijft dus ook actief! Statusbalk van Windows Ga naar Beeld» Statusbalk om de statusbalk van de Windows actief te maken. Deze statusbalk komt aan de onderkant van het Windows -venster te staan. In de statusbalk ziet je altijd extra informatie die van toepassing is op de handeling van dat moment. Als je bijvoorbeeld een harde schijf aanklikt, dan krijg je direct te zien hoe het zit met de vrije opslagruimte op die harde schijf (zie 6). De weg terugvinden Als je aan het werk bent met de houden in welke mappen je onlangs nog bent geweest. Als je de Windows afsluit en opnieuw opent, dan raak je deze minigeschiedenis overigens wel kwijt. Bevalt het openen van een nieuwe map in een nieuw Windows -venster eigenlijk beter? Ga dan naar Extra» Mapopties en plaats op het tabblad Algemeen een vinkje voor de optie Elke map in eigen venster openen (zie 7). Extra Standaardknoppen Ga naar Beeld» Werkbalken» Standaardknoppen om de gelijknamige werkbalk in of uit de schakelen. De meeste Windows XP-gebruikers laten de werkbalk Standaardknoppen graag in beeld staan vanwege de faciliteiten die dan direct onder de knop(pen) zitten. De werkbalk Standaardknoppen kun je naar wens aanpassen. Ga naar Beeld» Werkbalken» Aanpassen om daarmee het dialoogvenster Werkbalk aanpassen tevoorschijn te laten halen (zie 8). Het werkt vervolgens heel eenvoudig: de nog niet zichtbare knoppen links in beeld kun je met behulp van Toevoegen overhalen naar de wel zichtbare knoppen rechts in beeld. Klik op Sluiten om vervolgens te kunnen genieten van een werkbalk Standaardknoppen die Windows, dan kun je opeens zomaar verdwalen op je harde schijf. Herken je dit? Maak gewoon gebruik van de menuoptie Beeld» Ga naar. Je zult namelijk zien dat de Windows heeft ontis voorzien van de mogelijkheden waar je graag gebruik van maakt. (Merk op: als je in het dialoogvenster Werkbalk aanpassen op Beginwaarden klikt, dan wordt de werkbalk Standaardknoppen weer in de originele staat teruggebracht.) Toetsenbordselectie Met behulp van de cursortoetsen kun je door een map bewegen. Ga maar eens naar een map met wat bestanden erin. Hier aangekomen, druk je op een van de cursortoetsen om te zien dat je van het ene naar het andere bestand kunt bewegen. De manier waarop dat gebeurt, is afhankelijk van de presentatie van de map; Miniatuurweergaven, Tegels, Pictogrammen en Lijst werken iets anders dan Details. Terwijl je beweegt met de cursortoetsen, moet je <CTRL>-toets eens indrukken. In eerste instantie gebeurt er niets Druk, met de <CTRL>-toets ingedrukt, eens op de <SPATIEBALK> en beweeg daarna verder met de cursortoetsen. Inderdaad: je hebt de beste optie gevonden om losse bestanden te selecteren! In plaats van de <CTRL>-toets moet je ook de <SHIFT>-toets eens proberen in combinatie met de cursortoetsen, want dan kun je een hele reeks bestanden selecteren. 6 7 8 De statusbalk van de Windows is ingeschakeld en je profiteert van de extra informatie die wordt getoond. Met behulp van het dialoogvenster Werkbalk aanpassen voorzie je de werkbalk Standaardknoppen van de Windows van extra knoppen. Elke map die je opent, krijgt gewoon een eigen Windows -venster. 32
» tips & trucs <SHIFT> en Miniatuurweergaven Een map waarin digitale foto s staan, wordt vaak ingesteld op Miniatuurweergaven. In dat geval krijg je meteen een voorvertoning van de afbeelding die bij een bestandsnaam hoort (zie 9). Ga met <BACK- SPACE>-toets een map terug, druk op de <SHIFT>-toets en dubbelklik daarna de map die je zojuist hebt verlaten. Je zult dan zien dat de bestandsnamen niet langer onder de Miniatuurweergaven staan, zodat je meer ruimte hebt om te kijken naar de digitale foto s (zie 10). Het openen van de digitale foto s is geen probleem: dubbelklikken! Deze truc kun je ook toepassen als je bijvoorbeeld van Pictogrammen overschakelt naar Miniatuurweergaven. Je wilt de bestandsnamen wat later weer kunnen zien? Herhaal bovenstaande handelingen nogmaals. Het bestand achter de snelkoppeling Van sommige snelkoppelingen is niet geheel duidelijk welke originele map of welk origineel bestand wordt aangesproken als je ze dubbelklikt. Om op de fysieke locatie van het bestand of de map terecht te komen, vraag je de eigenschappen van een snelkoppeling op. Op het tabblad Snelkoppeling klik je vervolgens op de knop Doel zoeken. Enkele ogenblikken later heb je de originele map of het originele bestand gevonden (zie 11). Vooral handig als een map of een bestand in een systeemmap of in een verborgen map is neergezet. Ja en Nee op alles Soms zal de Windows je een dialoogvenster laten zien waarmee je moet aangeven wat je wilt dat er moet gebeuren. Denk aan het voor de tweede keer kopiëren van dezelfde bestanden naar dezelfde locatie (zie 12). Standaard krijg je de keuzemogelijkheden Ja, Ja op alles, Nee en Annuleren te zien. Je merkt het: de optie Nee op alles ontbreekt. Deze optie kun je simuleren door de <SHIFT>-toets ingedrukt te houden, terwijl je op de knop Nee klikt. Annuleren kun je eveneens kiezen 9 10 (Afb. 9 + 10) Twee keer dezelfde map met Miniatuurweergaven. De ene keer met en de andere keer zonder de bestandsnamen die onder de digitale foto s horen te staan. 11 12 Hoe zit het met de verwijzing naar een Snelkoppeling? In lang niet alle gevallen is direct te zien waar de originele map of het originele bestand zich bevindt. Klik op de knop Doel zoeken. De optie Nee op alles simuleer je door de <SHIFT>-toets in te drukken, terwijl je op Nee klikt. 33
» tips & trucs Bureaublad in Windows Je Bureaublad is in feite een map ergens in C:\Documents and Settings\. Als je het Bureaublad als map wilt openen in de Windows, ga je naar Start» Uitvoeren. Je geeft een. (puntteken) als opdracht en je klikt op de knop OK (zie 13). Enkele ogenblikken later kijk je achter de schermen van je Bureaublad! Alternatief Start-menu Maak een nieuwe map aan op het Bureaublad van Windows XP. In deze nieuwe map plaats je een aantal snelkoppelingen naar programma s die je regelmatig gebruikt. Dit kun je doen door de nieuwe map te openen, waarna je programma-items vanuit het Start-menu over sleept naar de Windows -venster van uiteraard deze nieuwe map. Je zult zodoende zien dat de nieuwe map langzaam maar zeker vol komt te staan met snelkoppelingen. Vervolgens pak je het pictogram van de map op met de linkermuisknop en sleep je naar de uiterste (!) bovenkant van het Bureaublad en laat je de linkermuisknop los. Dit heeft tot gevolg dat het Bureaublad een nieuwe werkbalk krijgt. Klik deze werkbalk rechts aan en verwijder het vinkje voor de optie Titel weergeven. Daarna selecteer je Automatisch verbergen (zie 14). Feitelijk heb je nu een handig alternatief voor het Start-menu gecreëerd. Windows vanuit DOS Ga naar Start» Uitvoeren om met het commando CMD de DOS-opdrachtregel te starten. Met de opdracht explorer <ENTER> start je de Windows. Als je een mapnaam als extra argument gebruikt, dan stuur je de Windows direct naar die map toe (zie 15). Probeer het maar eens met explorer C:\ <ENTER> om in de wortelmap van de C:-harde schijf terecht te komen. Probeer de opdrachten explorer %systemdir% <ENTER> en explorer %homepath% <ENTER> om respectievelijk naar de systeemmap en je persoonlijke map toe te gaan. (Merk op: om de te starten, kun je ook direct bij Start» Uitvoeren gebruiken). Details optimaal in beeld Je bent aan de slag met de Windows? Ga dan eens naar Beeld» Details om alle details van bestanden en mappen te zien. Hier wordt gebruikgemaakt van kolommen die de Naam, de Grootte, enz. aan je tonen. Deze kolommen staan vaak te breed afgesteld. Je kunt dit aanpassen door met de muisknop naar de kopregel van de kolommen toe te gaan. Als je ziet dat de muisaanwijzer verandert in een kruis met links en rechts twee pijlen, dan kun je de kolom met de linkermuisknop breder of smaller maken (zie 16). Als je dubbelklikt, krijgt de kolom de juiste breedte. Als je in de kopregel op een kolomnaam klikt, dan worden de bestanden en de mappen gesorteerd op de waarde die in de bijbehorende kolom staat. Als je nog eens klikt, dan wordt de sortering omgedraaid. Klik met de rechtermuisknop welke kolommen je wel of niet zichtbaar kunt maken. J 13 14 Met behulp van het puntteken als opdracht voor Start» Uitvoeren ga je razendsnel naar de mapweergave van je Bureaublad. 15 Een alternatief voor het Start-menu van Windows XP. Maar dan wel zo sober mogelijk uitgevoerd, inclusief Automatisch verbergen. 16 Een dubbelklik met de linkermuisknop op een strategische plek zorgt ervoor dat de kolommen van Details precies de juiste breedte krijgen. Als je de Windows met de hand wilt starten: explorer <ENTER> in het DOS-opdrachtvenster. 35