Blijkerijstraat 1 Oude Meirstraat 39 2390 Oostmalle directie.kleuters@immaculata-oostmalle.be DE VERKEERSKRANT
Info over het 10op10-project Ouders zijn een voorbeeld voor hun kinderen, ook in het verkeer. De mate waarin ouders kiezen voor duurzame mobiliteit en de aandacht die ze besteden aan veilige verplaatsingen zullen mee bepalend zijn voor de latere vervoerskeuze en het verkeersgedrag van hun kinderen. Samen het verschil maken Gelukkig hebben veel ouders al het voordeel van de fiets ontdekt of kunnen ze tijd uittrekken om te voet met de kinderen naar school te stappen. Samen met de basisscholen en de ouders wil ook de provincie Antwerpen met het 10op10-project kinderen extra kansen geven om hun rol als jonge stapper, fietser en passagier in te oefenen om later op een verantwoorde wijze deel te nemen aan het verkeer. Als ouder ben je de eerste en belangrijkste verkeersopvoeder van je kind. Je kunt hem of haar al vanaf jonge leeftijd leren om op een veilige en vaardige manier deel te nemen aan het verkeer. Jonge kinderen leren vooral door te imiteren, ga daarom regelmatig met je kind op stap in het verkeer en geef daarbij steeds het goede voorbeeld.
De belevingswereld van je peuter en kleuter De wereld, en dus ook het verkeer, ziet er voor je kind anders uit dan voor jou als ouder. Kleuters zijn klein, hun gezichtsvermogen is beperkt, ze kunnen de geluiden uit hun omgeving nog niet goed lokaliseren. Jonge kinderen zijn spontaan en impulsief in hun gedrag. Ze zijn snel afgeleid en kunnen nog geen twee dingen tegelijkertijd, zoals spelen en uitkijken. Jonge stappers Vertel wat je ziet en hoort als je samen met je kind op stap bent en verwoord wat jullie doen! Zodra de buggy aan de kant blijft staan, stapt je kind aan je hand mee. Zeker op kleuterleeftijd betekent je hand nog een grote veiligheid voor je kind. Kinderen hebben immers een andere belevingswereld; een vriendje aan de overkant of een rollende bal kan plots zijn volle aandacht krijgen, waardoor je kind onverwacht de straat wil oplopen. Stop altijd aan de stoeprand voor je samen oversteekt. Leer je kind stappen aan de huizenkant, jijzelf stapt altijd aan de straatzijde! Kijk altijd mee met je kind bij het oversteken.
Alleen oversteken Alleen oversteken is voor kinderen een complex gebeuren, niet alleen omdat ze eerst gericht moeten stoppen en kijken, ze moeten ook inschatten wanneer de aankomende wagen precies bij hen zal zijn en hoeveel tijd ze hebben om veilig over te steken. Het duurt tot de leeftijd van negen à tien jaar vooraleer kinderen in staat zijn om individueel op een veilige manier over te steken. Voordien kan en moet dit onder begeleiding geoefend worden. Laat je kind eerst in een rustige omgeving alleen beslissen om over te steken. Samen leren fietsen Fietsen leert je kind al vanaf peuter- en kleuterleeftijd, bij voorkeur op een loopfiets, zodat je dreumes ervaart hoe hij zijn evenwicht bewaart. Een loopfiets met een rem heeft het voordeel dat ook het remmen al snel geoefend wordt. Met driewielers, fietsen met zijwieltjes... leren kinderen op een andere manier hun evenwicht houden dan op een tweewielige fiets. Het is moeilijk om gedrag dat we automatiseren weer af te leren, daarom geef je je kind best eerst een loopfiets om daarna zonder zijwielen over
te stappen op een gewone trapperfiets. Op deze manier leren kinderen sneller fietsen. De lagere schoolleeftijd is een ideale leeftijd om vaak te fietsen op het plein of in de tuin en samen met (groot)ouders ervaring op te doen in het verkeer. Door de jaren heen worden kinderen steeds behendiger op hun fiets. Om hen daarbij te helpen wordt er best zowel op de basisschool als thuis vaak spelenderwijs, in een beschermde omgeving, geoefend op stuurvastheid. Zodra je kind in het echte verkeer fietst, is er geen ruimte meer voor spel of experiment. Je kind moet gericht kijken en luisteren, duidelijk aangeven aan andere bestuurders waar hij naartoe gaat, de betekenis van verkeersborden en regels kennen en het gedrag van de andere weggebruikers correct inschatten. Help je kind hierbij door nauwlettend toe te kijken op zijn gedrag, bij te sturen waar nodig, een compliment te geven als het goed gaat, uit te leggen waarop hij dient te letten... Tips Leer je kind rechts naast zijn fiets stappen en rechts op- en afstappen, aan de veilige kant van de rijbaan. Start van in het begin met het dragen van de fietshelm om het hoofd te beschermen. Een kind, jonger dan 9 jaar, mag op de stoep fietsen op voorwaarde dat de wieldiameter niet groter is dan 50 cm.
Zodra je samen op de rijbaan fietst, rij je best links van je kind, zo vorm je een buffer tussen hem en het verkeer. Fietst je kind al wat vlotter, laat hem dan voor je fietsen, maak vooraf goede afspraken en kom onmiddellijk tussenbeide als je kind nog een (beginners)fout maakt. Oversteken doe je best te voet, met de fiets aan de hand heb je immers ook voorrang op een zebrapad en kan je kind de situatie beter leren inschatten Alleen met de fiets op pad Pas wanneer je kind over de nodige stuurvastheid beschikt en de verkeersregels kan toepassen, leert het geleidelijk aan al fietsend deelnemen aan het echte verkeer. Eerst in een rustige omgeving, geleidelijk aan in complexere verkeerssituaties. Het duurt tot ongeveer twaalf jaar voordat je kind in staat is om zich zelfstandig als fietser door het verkeer te begeven. Dit is ook de reden waarom de school pas op deze leeftijd een fietsexamen organiseert. Zichtbaarheid Zien en gezien worden is erg belangrijk in het verkeer, voor klein én groot! Jij en je kind kunnen jullie laten zien door oogcontact te maken met aankomende chauffeurs als jullie willen oversteken, door met een uitgestrekte arm kenbaar te maken wanneer jullie met de fiets een bocht willen nemen en door je kind en jezelf te kleden in reflecterende fluokledij.
Het openbaar vervoer Het openbaar vervoer vormt vaak een goed alternatief wanneer de school moeilijk te voet of met de fiets bereikbaar is. Het openbaar vervoersaanbod van De Lijn is voor kinderen jonger dan zes jaar gratis. Met de treinen van de NMBS reizen kinderen van nul tot en met twaalf jaar onder begeleiding gratis (maximum vier kinderen per begeleider). Je kind als passagier Verplaats je je met de wagen, zorg er dan voor dat niet alleen jij, maar ook al je passagiers, goed vastgeklikt zijn met de gordel. Voor baby s en peuters voorzie je uiteraard een aangepast zitje, kleuters (met een lengte tussen 1,10 en 1,35 meter) dienen ook nog op een verhogingskussen te zitten. 10op10-subsidies voor deelnemende scholen De provincie verleent subsidies aan scholen van het basisonderwijs die deelnemen aan het 10op10-project. Deze subsidie ondersteunt de activiteiten en inspanningen van scholen voor een veiliger verkeer en een bewuste mobiliteit. Om de fietsvaardigheden van onze kleuters nog meer te oefenen kochten we hiervan loopfietsen aan.
Plichten van fietsers Als fietser bent u een zwakke weggebruiker. U wordt hiervoor extra in bescherming genomen door de wet. Maar dat betekent niet dat u geen verplichtingen heeft. U mag geen misbruik maken van de voorrang die u als fietser op bepaalde plaatsen heeft, want dan kunt u andere weggebruikers in gevaar brengen. U bent verplicht om de verkeerswetgeving na te leven om uw eigen veiligheid en die van anderen te garanderen. Daarnaast moet u ervoor zorgen dat uw fiets en uw uitrusting steeds in orde zijn. Als fietser moet u steeds op het fietspad rijden. Volgens de verkeersregels moet u gebruikmaken van de oversteekplaatsen en wegen die voor fietsers bestemd zijn. U moet steeds de rechten van de andere zwakke weggebruikers respecteren. Onvoorzichtig rijgedrag is ook voor fietsers niet toegelaten. Fietsers hebben geen voorrang op een oversteekplaats voor fietsers. Ze mogen zich slechts voorzichtig op de oversteekplaats begeven en moeten op de naderende voertuigen letten.
Wist je dit al? Het is in België verboden met de fiets te rijden terwijl je een hond aan de leiband hebt. Boete van 52,50 euro. Fietsers zijn verplicht hun arm uit te steken wanneer ze links of rechts afslaan en wanneer ze inhalen of zijwaarts uitwijken. Ook op een rond punt. Als het onmogelijk is je arm uit te steken wegens glad wegdek of gevaar tracht dan zo goed mogelijk je bedoelingen duidelijk te maken, door bijvoorbeeld over je schouder te kijken. Als er op een kruispunt vrachtwagens rijden, blijf je best ver achter hen. Plaats je in elk geval nooit naast een vrachtwagen, want als fietser sta je dan in de dode hoek van de vrachtwagen. De voordelen van een loopfietsje Spelenderwijs leert het kind spelenderwijs de coördinatie tussen rijden, sturen en stoppen. Evenwichtsgevoel te ontwikkelen Gevoel voor snelheid, afstand en ruimtelijk inzicht. Bovendien oefent het kind de motoriek van het op- en afstappen met de loopfiet s. En omdat de voeten steeds op of bij de vloer zijn, geeft de loopfiets het kind zekerheid. Deze combinatie van positieve ervaringen stimuleert het kind om door te gaan.
Motorieke vaardigheden Een loopfiets is ook uitermate geschikt voor kinderen die voor de ontwikkeling van hun motorieke vaardigheden een steuntje in de rug nodig hebben. Waarom een loopfiets? Een loopfiets is leuk buitenspeelgoed voor je kind, en daarnaast nog eens bevorderlijk voor de motorische ontwikkeling. Je kind leert zijn evenwicht te bewaren met de loopfiets. Daarnaast is het goed voor de coördinatie tussen rijden, sturen en stoppen. Ook de combinatie van snelheid en afstand wordt met de loopfiets getraind. Er zijn loopfietsen met twee, drie of vier wielen. De loopfietsen met 2 wielen lijken het meest op een gewone fiets. Een loopfiets met 2 wielen prikkelt het evenwicht dus het meest effectief. Loopfietsen met drie of vier wielen zijn goed geschikt voor erg jonge kinderen of kinderen die motorisch gezien nog niet zo stabiel zijn. Voordelen van een loopfietszadel Zijn unieke vorm geeft de benen alle vrijheid om op een natuurlijke manier voor- en achterwaarts te bewegen. Door de loopfietsbeweging (voor- en achterwaartse beweging van de benen) onstaat een neerwaartse beweging (in tegenstelling tot fietsen waarbij men eerder iets omhoog komt ).
Door de kuilvorm van het zadel kleven kinderen als het ware vast aan hun loopfiets. Zij voelen zich zekerder en veiliger op een loopfiets met loopfietszadel. Nadelen van een gewoon zadel Pijn in de lies tijdens het loopfietsen. Een gewoon fietszadel dwingt de kinderen om een onnatuurlijke beweging te maken. Ze slaan als het ware met hun been naar buiten. Loopfietsen met een kinderfietszadel zijn niet geschikt voor langere afstanden en alleen voor rondom het huis. Fietsen zonder kleerscheuren Herinner jij je nog die eerste keer op de trappers? Met bevend stuur probeer je je een weg te banen langs de obstakels die ze voor je hebben neergezet. Tip: draag altijd een fietshelm. Over het algemeen leren kinderen fietsen op een fiets met twee wielen tussen de leeftijd van 4 en 7 jaar. Voor die leeftijd kan je ze al op een stapfiets leren wennen. Stel het zadel van de fiets goed af, zodat je kind met de voeten aan de grond kan. Een fiets koop je niet als een stuk speelgoed. De eerste fiets is meestal een 12 inch - model (komt overeen met een kledingmaat van 92 à104 cm). Op de allerkleinste fietsen worden vaak zijwieltjes gemonteerd. Het nadeel is dat je kind zo niet leert om in evenwicht te blijven. Om het evenwicht te bewaren, zorg je dat je een zekere snelheid hebt en kijk je ver genoeg voor je
uit. Leren fietsen doe je best in een beschermde omgeving zoals je tuin of in een park. Eens je kind vertrokken is, kan je het vasthouden bij de schouder, arm of jas. Je kan helpen bij het trappen door het ritme aan te geven : Trappen, trappen. Fietsers jonger dan 9 jaar mogen altijd op het trottoir rijden, op voorwaarde dat de wielen een wieldiameter van maximum 50 cm hebben. In de eerste maanden/jaren rij je best (links) mee met je kind. Wanneer het al wat meer ervaring heeft kan je achter hem of haar rijden. Maak concrete afspraken voor het vertrek. Bijvoorbeeld als ik stop roep, stop je onmiddellijk. Een kind leert door te imiteren, geef dus zelf het goede voorbeeld. En tot slot, oefenen, oefenen, oefenen. Vanaf ongeveer 10 jaar kan een kind alleen de baan op.