Inhoud: Religie voor in bed, op het toilet of in bad 1. Religie en spiritualiteit 11 Religie voor in bed, op het toilet of in bad 11 De twee hoofdaspecten van religie 11 De vorm en de inhoud 12 Weerstand tegen religie 14 Weerstand tegen God 14 Weerstand tegen het woord God 15 Ontkerkelijking 16 Spiritueel ongebonden 16 2. Atheïsme, agnosticisme en theïsme 18 Atheïsme 18 Agnosticisme 19 Theïsme 20 Animisme 20 Polytheïsme 21 Monotheïsme 21 Deïsme 22 Pantheïsme 22 Panentheïsme 23 3. Indeling van de grootste religieuze tradities 25 Het WIN-Gallup onderzoek 25 De zeven grote tradities 26 4. Natuur- en volksreligies 30 Religie in de prehistorie 30 De opkomst van georganiseerde religies 30 Traditionele natuur- en volksreligies in de huidige samenleving 31 Chinese volksreligies 32 Sjamanisme 32 Shintoïsme 32 Yoruba en de Afrikaanse diaspora-religies 33 Overige 33 5. Dharmische religies 34 Hindoeïsme 34 Jaïnisme 38 Boeddhisme 39 Sikhisme 43
6. Abrahamistische religies 45 Jodendom 45 Christendom 46 Islam 50 Baha i-religie 54 7. Overige religies 55 Confucianisme 55 Taoïsme 55 Spiritisme 56 Unitarian Universalism 56 Cao dai 57 Tenrikyo 57 Zoroastrisme 58 Theosofie 58 Antroposofie 59 Rastafari-beweging 59 Falun Gong 60 Mystiek 60 Andere stromingen zijn: 61 8. Valkuilen en kritiek 62 Valkuilen van religie 62 Vergoddelijking 63 De maagdelijke conceptie 63 Seksualiteit en celibaat 64 Verbod op voorbehoedsmiddelen 66 Homoseksualiteit 66 Positie van de vrouw 67 Specifieke kritiek op de Rooms-Katholieke Kerk 68 Elitarisme 69 Religieuze leiders 70 Democratie 71 Is religie opium voor het volk? 72 Overige kritiek 72 9. Religieuze geschriften 75 Gezag 75 Omstreden kennis 76 Tegenstrijdige openbaringen 76 Orthodoxe en vrijdenkende visies 77 10. Is het bestaan van God te bewijzen? 79 Het kosmologische bewijs 79 Het bewijs van ontwerp en de evolutietheorie 80
Het bewijs van wonderen 82 Het bewijs van religieuze ervaringen 82 Het bewijs van het leed 82 11. Waarom is er leed? 83 Argument vanuit de abrahamistische religies 84 Verklaring vanuit het deïsme 85 Verklaringen vanuit de dharmische religies 86 12. De ziel 89 Bijna-doodervaringen 89 De ziel 90 De ziel is de bron van bewustzijn 91 De ziel is de levenskracht 91 De ziel is een schepper 92 De ziel is een genieter 92 De ziel is een sociale genieter 94 De ziel is als een diamant 95 13. Reïncarnatie 96 Het reïncarnatieonderzoek van prof. Ian Stevenson 97 14. Reïncarnatievraagstukken 101 Hoe valt reïncarnatie te rijmen met de bevolkingsgroei? 101 Kunnen we als dier reïncarneren? 101 Waarom vergeten wij vorige levens? 102 Kunnen sommige psychische en lichamelijke problemen het gevolg zijn van nare ervaringen in vorige levens? 102 Kunnen we ook in dezelfde familie reïncarneren? 102 Hoe lang duurt het voordat we weer reïncarneren? 103 Kiest de ziel zelf voor de volgende incarnatie? 103 Kunnen we meerdere levens samen reïncarneren? 103 Kunnen we meerdere levens tegelijk leven? 104 Is de mens het eindstadium van de reïncarnatiecyclus? 104 Hoe begint de ziel met reïncarnatie? 104 Waarom is er reïncarnatie? 105 Wat is de zin van reïncarnatie? 105 Komt de reïncarnatiecyclus ooit een keer ten einde? 106 15. Eigenschappen van God 107 Het oneindige bestaan 107 Alomtegenwoordig 107 Eeuwig 107 De bron van alles 107 De schepper van alles 108
De bestuurder van alles 108 Almachtig 109 Alwetend 109 Niet onderworpen aan tijd 109 Is God onzichtbaar? 109 Zowel immanent als transcendent 110 De wereldziel 110 Wel of niet een persoon? 111 Wel of niet een vorm? 112 Mannelijk, vrouwelijk of onzijdig? 113 Algoed 113 Volkomen rechtvaardig en onpartijdig 113 Als een vader 113 Als een moeder 114 Volledig vrij en onafhankelijk 115 Oneindig mooi 115 De volmaakte leraar en gids 115 Eindeloos geduldig 116 De trouwe vriend of vriendin van iedereen 116 De bron van vrede 117 Onbegrijpelijk 117 Oneindig gelukzalig 117 Lijdt hij nooit? 117 Heeft hij ook slechte eigenschappen? 117 Liefde 118 16. De relatie tussen de mens en God 119 Verschillen en overeenkomsten tussen de ziel en God 119 De verschillende relaties met God 120 De zijnsrelatie 120 De inspiratiebron 120 De ouder-kindrelatie 120 De leraar-leerlingrelatie 121 De gids 121 De meester-dienaarrelatie 122 De vriendschapsrelatie 123 De eenheidsrelatie 123 De liefdesrelatie 123 17. Bidden 124 De vijf categorieën van bidden 125 Categorie 1: Bidden voor het eigen welzijn 125 Categorie 2: Bidden voor het gezamenlijke welzijn van de eigen groep 126 Categorie 3: Bidden voor het welzijn van anderen 126 Categorie 4: Bidden als dankbetuiging 126
Categorie 5: Bidden om uiting te geven aan de liefde voor God of Moeder Natuur 127 18. Meditatie 129 Mantra-meditatie 130 Naam-meditatie 131 Naam-meditatie volgens Sri Caitanya 133 Namen van God in verschillende tradities 134 Wandelmeditatie 138 19. De religie van het leven 140 Schoonheid en creativiteit 140 Een bijzondere samenloop van omstandigheden 141 Tegenslagen en rampen 142 Succes en geluk 143 Liefde en seks 143 De zwangerschap 145 De geboorte en opvoeding van een kind 145 Ouderdom en vergankelijkheid 145 Sterven 146 20. Mystiek 148 Twee soorten mystiek 148 Katholieke mystiek 149 Islamitische mystiek 151 Hindoeïstische mystiek (bhakti-yoga) 152 Natuurmystiek 153 21. Overgave en bevrijding 156 De hemel, Vaikuntha of het Nirvana 157