Zuigerstangloze, magneetgekoppelde pneumatische cilinders Gebruikshandleiding - Nederlands Serie P1Z
Zuigerstangloze, magneetgekoppelde pneumatische cilinders Inhoudsopgave 1 Woord vooraf bij de gebruikshandleiding 2 2 Veiligheid 3 3 Beschrijving van de P1Z 4 3.1 Technische gegevens 4 3.2 Werking 5 3.3 Toepassing 5 3.4 Transport en opslag 5 4 Inbouw in machine of installatie 5 4.1 Voorbereidingen 5 4.2 Inbouw 6 4.3 Smering 6 4.4 Schokdemper 7 5 Inbedrijfstelling 8 6 Buitenbedrijfstelling 8 7 Onderhoud/service 9 7.1 Reiniging en smering 9 7.2 Onderhoudsintervallen 9 8 Verwijdering 9 9 Reparatie 10 9.1 Storingen oplossen 10 9.2 Verbinden van zuiger en slede 10 9.3 Demontage uit de installatie 11 1 Woord vooraf bij de gebruikshandleiding De gebruikshandleiding moet worden gelezen en nageleefd door elke persoon die met werkzaamheden aan de P1Z belast is, bijv.: de bediening, inclusief voorbereiding, oplossing van storingen tijdens het arbeidsproces, oplossing van productie-uitvallen, onderhoud, gebruik en verwijdering van gevaarlijke stoffen (bedrijfs- en hulpstoffen), service (onderhoud, inspectie). Naast de gebruikshandleiding en de geldende voorschriften voor preventie van ongevallen en milieubescherming dienen ook de erkende vaktechnische regels voor veilig en vakkundig werken te worden nageleefd. De exploitant is verplicht om aan volgende voorwaarden te voldoen: naleving van 89/655/EG (minimumvoorschriften inzake veiligheid en gezondheid bij het gebruik door werknemers van arbeidsmiddelen op de arbeidsplaats) en van de andere geldende nationale voorschriften inzake arbeidsveiligheid, naleving van de voorschriften van deze gebruikshandleiding. Technische wijzigingen voorbehouden. Auteursrecht Het auteursrecht van deze handleiding berust bij Parker Hannifin Manufacturing Germany GmbH & Co. KG. Copyright 2010. Deze handleiding mag geheel noch gedeeltelijk verveelvoudigd, verspreid, voor concurrentie gebruikt of voor anderen toegankelijk gemaakt worden. Inbreuken kunnen leiden tot strafrechtelijke gevolgen. 2
Serie P1Z NL 2 Veiligheid De bedrijfsveiligheid van de P1Z is alleen bij beoogd gebruik gegarandeerd. Dit wil zeggen, als de P1Z wordt ingezet om: laten te bewegen, kracht uit te oefenen. De P1Z werkt met perslucht (andere media op aanvraag). Verder dient rekening te worden gehouden met: alle in de orderbevestiging vastgelegde bepalingen, deze gebruikshandleiding en de catalogus P1Z. Elk ander gebruik geldt als oneigenlijk. Dit kan risico s voor personen en zaken veroorzaken. Voor schade als gevolg hiervan kunnen wij niet aansprakelijk worden gesteld. Bedieningspersoneel De exploitant van de complete installatie dient ervoor te zorgen dat alleen bevoegd en gekwalificeerd vakpersoneel met de P1Z omgaat. Bevoegd vakpersoneel zijn geschoolde vakmensen van de exploitant, de fabrikant en de servicepartner. Veiligheidsbewust werken De gegevens van deze gebruikshandleiding dienen in acht te worden genomen. Niet toegestaan zijn eigenmachtige veranderingen aan de P1Z en werkwijzen die de veiligheid van de P1Z in het gedrang brengen. Opmerking bij magneten De cilinders P1Z bevatten sterke magneten. Daarom mogen ze niet worden ingezet in een omgeving waar de cilinder wordt blootgesteld aan stoffen die magnetiseerbaar zijn of die magnetische deeltjes bevatten (bijv. staalspaanders). Anders zouden defecten van de slede kunnen optreden. Voorwerpen en apparaten die door het magneetveld schade kunnen leiden of hun werking kunnen verliezen, dienen uit de buurt van de cilinder te worden gehouden. Verklaring van symbolen en instructies Instructies die met deze symbolen zijn gemarkeerd, helpen levensgevaar en het risico op letsel te voorkomen. Zorg dat alle gebruikers deze instructies kennen. Symbool Verklaring Let op: veiligheidsrelevante passages van de gebruikshandleiding worden van dit symbool voorzien. Let op: gevaar door knellen! Let op: gevaar door sterk magneetveld Informatie: symbool voor tips en instructies die de omgang met de machine vergemakkelijken en schade helpen te voorkomen. 3
Zuigerstangloze, magneetgekoppelde pneumatische cilinders Het typeplaatje Dit typeplaatje vindt u op de slede van de P1Z: Ordernummer productie Bestelnummer klant Typebenaming (productcodenummer) Diameter Werkdrukbereik Het typeplaatje mag in geen enkel geval verwijderd of vernield worden. Kalenderweek Kalenderjaar Slaglengte Variantcode (zie catalogus) 3 Beschrijving van de P1Z (standaarduitvoering / met parallelgeleiding) 3.1 Technische gegevens Zuigerdiameter Ø (mm) 16 20 25 32 40 Max. slaglengte (mm) standaard met parallelgeleiding 4 1000 750 1500 1000 2000 1500 2000 1500 2000 1500 Slagtolerantie (mm) tot 1000 mm 0/+1,5 Slagtolerantie (mm) > 1000 mm 0/+2 Temperatuurbereik ( C) 0 tot 60 Bedrijfsmedium gefilterde, droge perslucht, geolied of ongeolied (andere media op aanvraag) Persluchtaansluiting M5 G1/8 G1/8 G1/8 G1/4 Trekkracht magneet (N) 157 236 383 703 942 Snelheidsbereik (m/s) Standaard 0,1 tot 1,3 Parallelgeleiding 0,05 tot 0,4 Min. bedrijfsdruk (bar) Standaard 1,8 Parallelgeleiding 2,3 2,0 Max. bedrijfsdruk (bar) 6,5 7 Demplengte (mm) (alleen standaarduitvoering) 9 15 15 12 19 Gewicht (kg) bij 0 mm slaglengte standaard met parallelgeleiding per 100 mm slaglengte standaard met parallelgeleiding 0,28 0,9 0,043 0,2 0,46 1,52 0,082 0,33 0,83 1,7 0,088 0,42 1,35 3,63 0,14 0,53 Alle overige uitvoerige informatie over afmetingen, benodigde ruimte, aansluitmaten, krachten, belastingen, snelheden en dempingsenergie, en andere aanvullende gegevens vindt u in de catalogus P1Z. 2,01 5,44 0,16 0,86
Serie P1Z NL 3.2 Werking Door afwisselende beluchting van de persluchtaansluitingen beweegt de zuiger zich heen en weer in de buis. Door magnetische koppeling wordt de kracht van de zuiger op de slede overgedragen. De last wordt direct op de slede/geleiderail bevestigd. De smering gebeurt door een continue vetsmering. Alleen standaarduitvoering: De instelbare eindpositiedemping aan beide zijden gebeurt pneumatisch. Uitvoering met parallelgeleiding: De eindpositiebegrenzing gebeurt met elastomeerdempers, optioneel met hydraulische schokdempers. BELANGRIJK! Bij olienevelsmering moet de cilinder tijdens het bedrijf continu van olie worden voorzien. 3.3 Toepassing Het beoogde gebruik van de P1Z is het tranport van massa (bijv. onderdelen). 3.4 Transport en opslag Voor transport en opslag dienen geschikte verpakkingen te worden gebruikt ter bescherming tegen vuil, nat en geweld. Er bestaat risico op letsel. Houd bij het hanteren rekening met het gewicht van de cilinder. 4 Inbouw in machine of installatie Montagewerkzaamheden en inbedrijfstelling mogen uitsluitend door vakpersoneel worden uitgevoerd! Waarschuwing! Door beschadigingen van de cilinderbuis ontstaan storingen. 4.1 Voorbereidingen Vóór de inbouw dient u zich ervan te verzekeren dat bij het gebruik van de P1Z de toelaatbare grenswaarden voor krachten, momenten en afmetingen (hinderlijke kanten) niet worden overschreden. De steunvlakken van de bevestigingspunten moeten parallel en op hetzelfde niveau liggen. De montage dient altijd zo te worden uitgevoerd, dat: de geldende voorschriften in acht worden genomen (bijv. EN 983), de P1Z vrij van trekkrachten is ingebouwd, alle aansluitingen en bedieningsonderdelen bereikbaar zijn, het typeplaatje aan de cilinder leesbaar is. Bronnen van gevaar die tussen deze cilinder, inclusief bijgeleverd origineel toebehoren, en inrichtingen van de klant ontstaan, dienen door de exploitant te worden beveiligd. 5
Zuigerstangloze, magneetgekoppelde pneumatische cilinders 4.2 Inbouw (standaarduitvoering en met parallelgeleiding) 4.2.1 Mechanisch 4.2.2 Pneumatisch Bevestig de nuttige last uitsluitend aan de daarvoor bedoelde bevestigingspunten. Plaats de nuttige last zo, dat de krachten en kantelmomenten aan de zuiger onder de waarde liggen die in de catalogus P1Z zijn aangegeven. Verhinder forcerende krachten bij extern lineair geleide lasten, door goed compenserende aankoppeling en verbinding. Neem de toelaatbare massa en snelheid volgens het dempingsdiagram in de catalogus P1Z in acht. De gegevens moeten in acht worden gehouden. Schakelvoorbeelden Stuur de cilinders aan via twee 3/2 of één 5/3 wegklep, rust stand open. Vermijd ongecontroleerde bewegingen bij de inbedrijfstelling of na een ongewilde stop. Gebruik ventielen, softstartkleppen of dergelijke uit ons catalogusaan bod. Verhinder besturingstechnisch dat de zuiger tegen een volledig ontluchte cilinderruimte loopt. Stel de snelheid in met smoorterugslagkleppen uit ons catalogusaanbod, die direct in de cilinder worden geschroefd. Gebruik voldoende gedimensioneerde persluchtaansluitingen. Monteer magneetschakelaars niet dicht bij ferritische onderdelen of bewegende lasten. 4.3 Smering De P1Z is geschikt voor bedrijf met ongeoliede perslucht. Na bedrijf met geoliede perslucht moeten de cilinders verder met geoliede perslucht worden gebruikt. 6
Serie P1Z NL 4.4 Eindpositiebegrenzing Standaarduitvoering De eindpositiedemping gebeurt aan beide zijden door een instelbare dempingschroef. Met parallelgeleiding De cilinder met parallelgeleiding kan ofwel met elastomeerdempers of met hydraulische schokdempers worden gebruikt. De instelling van de dempers dient volgens onderstaande afb. of tabelwaarden te gebeuren. Hydraulische schokdempers AA A B AB A min. A max. AA max. B min. B max. AB max. Ø 16 8,7 16 18 8,7 25 27 Ø 20 15 43 47 15 52 55 Ø 25 15 43 47 15 52 55 Ø 32 23 61 56 23 69 66 Ø 40 22 55 49 22 67 64 Elastomeerdempers (rubberbuffers) AA A B AB A min. A max. AA max. B min. B max. AB max. Ø 16 2 10 13 2 10 13 Ø 20 2 5 10 2 14 20 Ø 25 2 5 10 2 14 20 Ø 32 3,5 7 12 3,5 7 12 Ø 40 2 6 11 2 5 11 7
Zuigerstangloze, magneetgekoppelde pneumatische cilinders 5 Inbedrijfstelling Montagewerkzaamheden en inbedrijfstelling mogen uitsluitend door vakpersoneel worden uitgevoerd! Let op! Sterk magneetveld! De invloed op zeer gevoelige omgevingen, bijv. meettechniek, kan niet worden uitgesloten. Wordt de klemkracht tussen de twee magneetpakketten van de zuiger en de slede overschreden, dan kunnen beide van elkaar worden gescheiden. In deze toestand heeft de cilinder geen enkele functie meer (zie hoofdstuk 9.2 Verbinden van zuiger en slede ). De magnetische trekkrachten voor de afzonderlijke diameters bedragen: Diameter (mm) Ø16 Ø20 Ø25 Ø32 Ø40 Magneetkracht (N) 157 236 383 703 942 Door de configuratie en beveiliging van het toepassingsgeval dient te worden gegarandeerd dat deze krachten niet worden overschreden. Knelgevaar De lineaire aandrijving kan snelle lineaire bewegingen met grote kracht genereren. Deze kunnen letsel door knelling van lichaamsdelen of schade door botsing met andere installatieonderdelen veroorzaken. Controleer vóór de inbedrijfstelling: Kunnen afdekkingen en/of beschermroosters doeltreffend verhinderen dat in het bewegingsbereik van de cilinder wordt gegrepen? Is de slede met de hand verschuifbaar over het gehele verplaatsingsbereik? Hierbij dienen mogelijke botsingspunten vastgesteld en verwijderd te worden en moet de werking van de magneetschakelaars voor de positiebepaling worden gecontroleerd. Eindpositiedemping bij cilinders in standaarduitvoering Breng de slede in de middenstand en draai beide dempingschroeven voor de eindpositiedemping helemaal in. Draai ze vervolgens ca. een halve omwenteling open. Eindpositiedemping bij cilinders met parallelgeleiding Zie hoofdstuk 4.4 Voorzichtig, automatische bewegingen! Beide cilinderruimten langzaam beluchten. Eén zijde ontluchten, de zuiger verplaatst zich naar een eindpositie. Algemeen proefdraaien starten. Snelheid met smoorterugslagklep instellen. Eindpositiedemping met dempingschroef instellen. De eindpositiedemping dient zo te worden ingesteld, dat een schok- en trillingsvrij bedrijf gegarandeerd is. 6 Buitenbedrijfstelling Risico s na het uitschakelen van de P1Z of de complete installatie Zelfs na ontluchting van de complete installatie kan de cilinder nog onder druk staan. Hierdoor kunnen ongecontroleerde bewegingen van de zuiger optreden. Neem de gebruikshandleiding van de complete installatie in acht. 8
Serie P1Z NL 7 Onderhoud/service Let op! Onderhouds- en reparatiewerkzaamheden mogen alleen door getraind of geschoold personeel worden uitgevoerd! Knelgevaar Voer onderhoudswerkzaamheden uitsluitend bij een uitgeschakelde machine en ontluchte persluchtinstallatie uit. Voorbereiding Schakel de hoofdschakelaar uit en beveilig hem tegen onbedoeld inschakelen. Demonteer de noodzakelijke onderdelen om de slede vrij te kunnen bewegen. Demonteer indien nodig de cilinder volledig. 7.1 Reiniging en smering Gebruik voor het reinigen van de cilinder uitsluitend materiaalvriendelijke middelen en pluisvrije doeken. Gebruik geen hogedrukreiniger! Standaarduitvoering Cilinder P1Z-S16, 20, 32 Reinig en smeer de gehele cilinderbuis aan de buitenzijde met vet op basis van lithiumzeep. Cilinder P1Z-S25, 40 Reinig de cilinderbuis en smeer de slede via de smeernippels bij, tot er vers vet zichtbaar wordt. Gebruik een vet op basis van lithiumzeep. Cilinder met parallelgeleiding Smering van de cilinder zoals bij standaarduitvoering. De geleidestangen en glijbussen moeten niet worden nagesmeerd. 7.2 Onderhoudsintervallen Aanbevolen smeerintervallen: om de 500 km. Houd er rekening mee dat de smeerintervallen korter moeten bij: hoge temperatuurbelasting, sterke verontreiniging, aanwezigheid van vetoplossende vloeistoffen of dampen. 8 Verwijdering Neem ook de gebruikshandleiding van de complete installatie in acht! Neem onvoorwaardelijk de voorschriften en wetten voor de verwijdering van milieubelastende stoffen in acht. 9
Zuigerstangloze, magneetgekoppelde pneumatische cilinders 9 Reparatie Maak a.u.b. gebruik van de mogelijkheid om de P1Z door onze reparatieservice te laten repareren. 9.1 Storingen oplossen Storing Mogelijke oorzaak Oplossing Ongelijke beweging van de slede. Smering ontbreekt. Smoorterugslagklep verkeerd gebruikt. Cilinderbuis verontreinigd. Cilinderbuis beschadigd. Oliesmering controleren. Bijsmeren. Altijd de afvoerlucht smoren. Reinigen, smeren, afdekking gebruiken. Contact opnemen met Parker. De slede verplaatst zich niet naar de eindpositie. Eindpositiedemping, dempingschroef helemaal gesloten. Magnetische koppeling verbroken. Dempingschroef iets openen. De slede tegen de afstotingskracht in stevig in de eindpositie duwen, tot zuiger en slede weer aaneen worden gekoppeld (zie ook volgend hoofdstuk). 9.2 Verbinden van zuiger en slede Uitlijning van zuiger en slede in het geval van loskoppeling Zijn zuiger en slede losgekoppeld, bijv. door een blokkerende last, dan kunnen ze als volgt weer worden uitgelijnd: 1. Maak de cilinder drukloos. Vergrendel de complete cilinder. 2. Schuif bij de horizontaal liggende cilinder de binnenin liggende zuiger met de slede naar het zuigeruiteinde. (De slede duwt de zuiger voor zich uit). 3. Schuif de slede terug naar het andere uiteinde van de cilinder. Let op! Bij het volgende proces dient u op een veiligheidsafstand van de cilinder te blijven. Risico op letsel! Schuif de slede niet handmatig op de zuiger. Risico op letsel! Ga niet in het verlengde van de bewegingsrichting van de zuiger staan. Beschadig het buitenoppervlak van de cilinderbuis niet! 4. Geef perslucht aan de zijde waar de zuiger ligt. Gebruik hiervoor de maximale druk van 7 bar, die voor deze cilinder is toegestaan. De zuiger wordt versneld en in de slede geduwd. 5. Maak de cilinder drukloos. 10
Serie P1Z NL 6. Controle Schuif de slede (en dus ook weer de zuiger) achtereenvolgens in beide eindposities van de cilinder. De afstand van het midden van de slede tot het betreffende einddeksel moet in beide gevallen gelijk zijn. Als de slede asymmetrisch op de zuiger zit, moet de slede op die zijde van de cilinder worden geschoven, waar zijn afstand tot het einddeksel het kleinste is. 7. Daarna dient de slede ca. 5 mm te worden teruggeschoven en op deze plek te worden vastgezet (vastklemmen of afstandshouder tot einddeksel). 8. Geef met inachtneming van de veiligheidsafstanden nogmaals druk op die zijde van de cilinder, die van de slede is afgekeerd (zie punt 4). 9. Controleer opnieuw de correcte uitlijning zoals onder 6). Is het niet mogelijk om slede en zuiger op deze manier uit te lijnen, dan moet de complete cilinder voor reparatie naar onze service worden gestuurd. 10. Zit de slede centraal op de zuiger, dan kan de cilinder na een grondige controle op beschadigingen weer in bedrijf worden gesteld. 9.3 Demontage uit de installatie Knelgevaar Ga bij de demontage van de P1Z bijzonder voorzichtig te werk. Neem hoofdstuk 2, pagina 4 Veiligheid en de plaatselijke veiligheidsvoorschriften in acht. Gevaren zijn: Restdruk in leidingen en regelelementen Maak de cilinder/installatie langzaam drukloos, om de restdruk in leidingen en regelelementen af te laten. Scherpe randen Om snijwonden aan scherpe randen te voorkomen, dienen veiligheidshandschoenen te worden gedragen. Verplaatsen van de zuiger Om ongecontroleerde bewegingen van de zuiger te vermijden, moet de cilinder/installatie langzaam worden ontlucht. In verticale of schuine positie dient de zuiger, wegens valgevaar, vóór het ontluchten in de onderste eindpositie te worden gebracht. 11
Parker Worldwide Europe, Middle East, Africa AE United Arab Emirates, Dubai Tel: +971 4 8127100 parker.me@parker.com AT Austria, Wiener Neustadt Tel: +43 (0)2622 23501-0 parker.austria@parker.com AT Eastern Europe, Wiener Neustadt Tel: +43 (0)2622 23501 900 parker.easteurope@parker.com AZ Azerbaijan, Baku Tel: +994 50 2233 458 parker.azerbaijan@parker.com BE/LU Belgium, Nivelles Tel: +32 (0)67 280 900 parker.belgium@parker.com BY Belarus, Minsk Tel: +375 17 209 9399 parker.belarus@parker.com CH Switzerland, Etoy Tel: +41 (0)21 821 87 00 parker.switzerland@parker.com CZ Czech Republic, Klecany Tel: +420 284 083 111 parker.czechrepublic@parker.com DE Germany, Kaarst Tel: +49 (0)2131 4016 0 parker.germany@parker.com DK Denmark, Ballerup Tel: +45 43 56 04 00 parker.denmark@parker.com ES Spain, Madrid Tel: +34 902 330 001 parker.spain@parker.com FI Finland, Vantaa Tel: +358 (0)20 753 2500 parker.finland@parker.com FR France, Contamine s/arve Tel: +33 (0)4 50 25 80 25 parker.france@parker.com GR Greece, Athens Tel: +30 210 933 6450 parker.greece@parker.com HU Hungary, Budapest Tel: +36 1 220 4155 parker.hungary@parker.com IE Ireland, Dublin Tel: +353 (0)1 466 6370 parker.ireland@parker.com IT Italy, Corsico (MI) Tel: +39 02 45 19 21 parker.italy@parker.com KZ Kazakhstan, Almaty Tel: +7 7272 505 800 parker.easteurope@parker.com NL The Netherlands, Oldenzaal Tel: +31 (0)541 585 000 parker.nl@parker.com NO Norway, Asker Tel: +47 66 75 34 00 parker.norway@parker.com PL Poland, Warsaw Tel: +48 (0)22 573 24 00 parker.poland@parker.com PT Portugal, Leca da Palmeira Tel: +351 22 999 7360 parker.portugal@parker.com RO Romania, Bucharest Tel: +40 21 252 1382 parker.romania@parker.com RU Russia, Moscow Tel: +7 495 645-2156 parker.russia@parker.com SE Sweden, Spånga Tel: +46 (0)8 59 79 50 00 parker.sweden@parker.com SK Slovakia, Banská Bystrica Tel: +421 484 162 252 parker.slovakia@parker.com SL Slovenia, Novo Mesto Tel: +386 7 337 6650 parker.slovenia@parker.com TR Turkey, Istanbul Tel: +90 216 4997081 parker.turkey@parker.com UA Ukraine, Kiev Tel +380 44 494 2731 parker.ukraine@parker.com UK United Kingdom, Warwick Tel: +44 (0)1926 317 878 parker.uk@parker.com ZA South Africa, Kempton Park Tel: +27 (0)11 961 0700 parker.southafrica@parker.com North America CA Canada, Milton, Ontario Tel: +1 905 693 3000 US USA, Cleveland Tel: +1 216 896 3000 Asia Pacific AU Australia, Castle Hill Tel: +61 (0)2-9634 7777 CN China, Shanghai Tel: +86 21 2899 5000 HK Hong Kong Tel: +852 2428 8008 IN India, Mumbai Tel: +91 22 6513 7081-85 JP Japan, Tokyo Tel: +81 (0)3 6408 3901 KR South Korea, Seoul Tel: +82 2 559 0400 MY Malaysia, Shah Alam Tel: +60 3 7849 0800 NZ New Zealand, Mt Wellington Tel: +64 9 574 1744 SG Singapore Tel: +65 6887 6300 TH Thailand, Bangkok Tel: +662 717 8140 TW Taiwan, Taipei Tel: +886 2 2298 8987 South America AR Argentina, Buenos Aires Tel: +54 3327 44 4129 BR Brazil, Sao Jose dos Campos Tel: +55 12 4009 3500 CL Chile, Santiago Tel: +56 2 623 1216 MX Mexico, Apodaca Tel: +52 81 8156 6000 VE Venezuela, Caracas Tel: +58 212 238 5422 2013 Parker Hannifin Manufacturing GmbH & Co. KG - Technische wijzigingen voorbehouden. Parker Hannifin Manufacturing Germany GmbH & Co. KG Pneumatic Division Europe Origa Industriestraße 8 70794 Filderstadt, Germany Tel: +49 (0)7158 1703-0 Fax: +49 (0)7158 64870 E-Mail: info-origa-de@parker.com www.parker-origa.com P-A7P020NL 10/2013