Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)
Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)
Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)
Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)
Innovatieprogramma Intelligente Netten - IPIN 1. Geleerde lessen uit proeftuinen en IPIN programma 2. Smart Grids in het innovatiesysteem 3. Vervolg Smart Grids in 2016 5
1. IPIN proeftuinen 12 Proeftuinen 5 leertrajecten 1 internationaal testbed 6
Herkomst middelen Publiek 45% 41% 28% Privaat 55% Grote bedrijven (45) MKB (11) Netbeheerder (4) 9% Regionaal / lokaal (13) Kennisinstellingen (7) 4% 2% 16% EZ Totaal 37,8 miljoen
IPIN product markt combinaties Markten Huishoudelijk/ Producten & consumenten diensten Huishoudelijk en zakelijk Zakelijk/ commercieel incl. netbeheer Industrieel Energie regelsysteme n & -diensten JEM Couperus PMC II TEXEL Heijplaat Lochem ProSECco INZET Evander Flexibele energie infrastructuur DC=Decent TU Delft Campus Modienet 8
9 Actoren IPIN in beeld, bij start
10 Actoren IPIN en TKI S2SG na 3 jaar
Proeftuin Lessons learned INZET Technisch staat niets in de weg, maar flexibiliteit heeft (nog) geen waarde. Oproep: wet- en regelgeving aanpassen voor verdienmodellen rond flexibiliteit. Couperus Met 0,8 C bandbreedte (warmte instelling woningen) kunnen we het inschakelen van de warmtepomp 6-8 uur uitstellen. Heijplaat Sociale voorzieningen onder druk duurzaamheid minder urgent pakket met TOON (180 woningen) meer met elkaar. 11 DC=DeCent DC netwerk glastuinbouw business case spin offs: sociale woningbouw, zon-pv park, openbare verlichting. Green Deal voor regelgeving DC.
Proeftuin Lessons learned Campus TU Delft Met slim warmtenet op lagere temperatuur duurzame bronnen aansluiten en flexibelere sturing op piek momenten. En 10-20% energiebesparing. Lochem Stresstest : overbelasting net met elektrische auto s en warmtepompen black-out (met luid applaus) meer gerichte oplossingen: tarieven - vraagsturing. EVANDER Geen technische bezwaren, maar wetten staan in de weg voor grootschalige combinatie van duurzame energie met elektrisch vervoer. 12 PMC2 Enthousiaste deelnemers. Baten van flexibiliteit tot 3,5 miljard. Wel marktpartij nodig die flexibiliteit beheert en verdeelt.
Proeftuin Lessons learned ProSECco Kantoor en wijken: all-electric, gas & elektriciteit en warmte. Eén marktmodel met de gebruikersgroepen. Modienet Ontwikkelmethode flexibele energie infra op nieuw bedrijventerrein met windpark. I.v.m. belemmerende regels naar ACM spin off: bestaande terreinen. JEM Enthousiaste deelnemers, effectieve vraagsturing. Nu variabele tarieven werken, is het daarvoor makkelijker lobbyen. 13 Texel 5-10% energiebesparing, pieken in het energiegebruik lager. Zolang flexibiliteit in het marktsysteem niet mogelijk is en/of geen waarde heeft, kunnen we niet verder.
5 kennis- & leertrajecten Standaarden Gebruikersonderzoek & -benadering Nieuwe producten & diensten Wet- & regelgeving Visie 14 www.rvo.nl/smartgrids APP: Smart Grids TKI
International Testfacility (ITF) Doel: Simulatie grootschalige uitrol en voor klant scenario s stress testen uitvoeren. Partners: TNO - DNVGL TU/e - ICT Automatisering Vito -Entrance Looptijd: 2014 - eind 2015, Vervolg: Samenwerking USA Nederland 15
16 ITF - architectuur plaatje
Uitkomsten IPIN congres Urgentie? Waarde van flexibiliteit? Nieuwe tarief structuren? www.rvo.nl/smartgrids 17
2. Onderzoek resultaten Innovatiesysteem analyse 18
19 Voorlopige resultaten TIS analyse
3. Smart grids in 2016? TKI Switch2SmartGrids TKI EnerGO TKI Solar Energy TKI Urban Energy Experimenten AmvB DEI Systeem Integratie 20
Programmalijnen TKI Urban Energy (vanaf 2016) PV technologieën ZEGO 2012-2014 2012-2014 Compacte conversie & opslag Multifunctionele bouwdelen Energie opwekking, distributie & opslag op gebiedsniveau Regeling energieprestatie & control 2012-2014 Informatie & control systems voor flexibiliteit in energie infra (2) Energie management voor flexibiliteit energiesysteem (1) 1. Zonnestroomtechnologie 2. Warmte en koude installaties 3. Multifunctionele bouwdelen 4. Flexibele energie infrastructuur 5. Energieregelsystemen en diensten 21
Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)
Smart Grids proeftuinen Innovatieprogramma Intelligente Netten (IPIN)