Omgevingsanalyse Brugge ikv kinderopvang 2014 1
1. Situering doelgroep (Bron: Rijksregister, 01/01/2014) De eerste tabel toont de absolute aantallen van de verschillende leeftijdsgroepen. De som van de deelgemeenten is niet gelijk aan het totaal voor de stad Brugge. Dit komt doordat er een restcategorie niet gekend is. Hierin zitten adrespunten die niet aan een bepaalde deelgemeente kunnen toegekend worden. # 0-2 jaar 3-5 jaar 6-8 jaar 9-11 jaar 12-14 jaar 0-14 jaar Assebroek 569 645 570 557 570 2.911 Brugge 943 873 872 855 908 4.451 Dudzele 64 101 113 115 81 474 Koolkerke 78 107 145 121 140 591 Lissewege en Zeebrugge 210 230 191 191 205 1.027 Sint-Andries 487 496 538 558 607 2.686 Sint-Kruis 389 451 417 417 441 2.115 Sint-Michiels 292 318 322 319 353 1.604 STAD BRUGGE 3.147 3.340 3.286 3.224 3.397 16.394 Arro Brugge 7.348 7.959 7.896 7.570 7.947 38.720 Prov W-VL 34.714 36.690 35.782 34.006 35.344 176.536 In onderstaande tabel worden de percentages getoond van de verschillende leeftijdsgroepen, berekend ten opzichte van het totaal aantal inwoners in de betreffende deelgemeente. % 0-2 jaar 3-5 jaar 6-8 jaar 9-11 jaar 12-14 jaar 0-14 jaar Assebroek 2,97 3,36 2,97 2,90 2,97 15,18 Brugge 2,59 2,40 2,40 2,35 2,49 12,23 Dudzele 2,59 4,08 4,57 4,65 3,28 19,17 Koolkerke 2,37 3,25 4,40 3,67 4,25 17,93 Lissewege en Zeebrugge 2,91 3,19 2,65 2,65 2,85 14,25 Sint-Andries 2,53 2,58 2,79 2,90 3,15 13,95 Sint-Kruis 2,48 2,88 2,66 2,66 2,82 13,50 Sint-Michiels 2,46 2,68 2,72 2,69 2,98 13,53 STAD BRUGGE 2,67 2,83 2,79 2,74 2,88 13,91 Arro Brugge 2,63 2,84 2,82 2,70 2,84 13,84 Prov W-VL 2,94 3,11 3,04 2,88 3,00 14,98 De cijfers tonen ons dat de stad Brugge (13,9%) een gelijkaardig percentage 0-14-jarigen huisvest in vergelijking met het arrondissement Brugge (13,8%). In vergelijking met de provincie (15%) ligt het 2
aandeel net iets lager. Van alle deelgemeenten heeft Dudzele het hoogste aandeel 0-14-jarigen (19,2%) en deelgemeente Brugge het laagste aandeel (12,2%). Wat betreft de verdeling in kleinere leeftijdsgroepen, liggen de percentages erg dicht bij elkaar. Voor de stad Brugge geldt het volgende: 2,7% van alle inwoners is tussen 0 en 2 jaar, 2,8% is tussen 3 en 5 jaar, eveneens 2,8% is tussen 6 en 8 jaar, 2,7% is tussen 9 en 11 jaar en tenslotte 2,8% is tussen 12 en 14 jaar. Om wat meer duidelijkheid te krijgen tussen de verschillende deelgemeenten, onderstaande grafiek. Enkele bevindingen: Dudzele springt eruit met de hoogste aandelen 3-5 jaar, 6-8 jaar en 9-11 jaar. Ook Koolkerke springt eruit, maar dan voor de categorieën 6-8 jaar, 9-11 jaar en 12-14 jaar. Voor de 0-2-jarigen scoort Koolkerke het laagst. Deelgemeente Brugge scoort telkens laag, of het laagst. Sint-Andries scoort eerder laag in de jongste groepen (0-2 jaar en 3-5 jaar), maar dan eerder hoog in de oudere groepen (6-8 jaar, 9-11 jaar en 12-14 jaar). Dit geldt ook in grote lijnen voor Sint-Kruis en Sint-Michiels. De percentages voor Assebroek zijn voor alle leeftijdsgroepen redelijk gelijk en horen bij de hoogste van alle deelgemeenten. Lissewege en Zeebrugge: eerder hogere aandelen voor de jongste groepen (0-2 jaar en 3-5 jaar) en dan weer eerder laag voor de oudere groepen (6-8 jaar, 9-11 jaar en 12-14 jaar). Deze bevindingen worden eveneens weerspiegeld in de volgende tabel, waarin de percentages weergegeven worden van de verschillende leeftijdsgroepen, berekend ten opzichte van de groep 0-3
14-jarigen. Zo wordt duidelijk of een deelgemeente meer baby s en kleuters huisvest of eerder meer lagere schoolkinderen en jonge tieners. % 0-2 jaar 3-5 jaar 6-8 jaar 9-11 jaar 12-14 jaar Assebroek 19,55 22,16 19,58 19,13 19,58 Brugge 21,19 19,61 19,59 19,21 20,40 Dudzele 13,50 21,31 23,84 24,26 17,09 Koolkerke 13,20 18,10 24,53 20,47 23,69 Lissewege en Zeebrugge 20,45 22,40 18,60 18,60 19,96 Sint-Andries 18,13 18,47 20,03 20,77 22,60 Sint-Kruis 18,39 21,32 19,72 19,72 20,85 Sint-Michiels 18,20 19,83 20,07 19,89 22,01 STAD BRUGGE 19,20 20,37 20,04 19,67 20,72 Arro Brugge 18,98 20,56 20,39 19,55 20,52 Prov W-VL 19,66 20,78 20,27 19,26 20,02 We zien dat de verdeling redelijk gelijk is voor de stad Brugge, het arrondissement Brugge en de provincie. In de deelgemeenten is dit niet altijd zo. Dat toont de volgende grafiek ook duidelijk. Voor de Stad Brugge zijn de verschillen erg klein: alle aandelen liggen heel dicht bij 20%. Dit geldt ook voor Assebroek waar de enige uitschieter de leeftijdsgroep 3-5 jaar is en voor deelgemeente Brugge waar de 0-2-jarigen en de 12-14-jarigen in kleine mate erbovenuit springen. 4
Voor Dudzele en Koolkerke is het lagere aandeel 0-2-jarigen opvallend. Daarnaast huisvest Dudzele blijkbaar ook een lager aandeel 12-14-jarigen. Voor Lissewege en Zeebrugge zien we de hoogste percentages bij de 0-2-jarigen en de 3-5-jarigen. Voor Sint-Andries en Sint-Michiels stijgt het aandeel naarmate de leeftijd stijgt: met andere woorden hogere percentages voor de oudere leeftijdsgroepen. In Sint-Kruis tenslotte is het aandeel baby s het laagst, maar het aandeel 3-5-jarigen het hoogst, samen met de 12-14-jarigen. Tot slot bekijken we de evolutie van de leeftijdsgroep 0-14 jaar. De tabel toont de groei-indexen 2004-2014. Ligt de index boven de 100, dan is er sprake van een stijging van het aantal. Ligt de index onder de 100, dan is er sprake van een daling van het aantal. 2004-2014 0-2 jaar 3-5 jaar 6-8 jaar 9-11 jaar 12-14 jaar Assebroek 96,77 116,22 85,46 74,27 79,83 Brugge 90,41 86,09 90,08 81,12 87,64 Dudzele 70,33 146,38 161,43 149,35 93,10 Koolkerke 75,00 93,86 123,93 99,18 110,24 Lissewege en Zeebrugge 92,51 97,87 74,03 87,21 85,42 Sint-Andries 85,59 79,74 79,47 88,71 90,06 Sint-Kruis 97,74 105,13 76,37 69,85 78,75 Sint-Michiels 92,99 99,07 89,94 86,68 82,09 STAD BRUGGE 94,39 99,43 89,71 84,46 87,82 Arro Brugge 100,93 100,40 91,43 82,43 83,92 Prov W-VL 107,45 105,76 95,95 84,04 84,61 Voor de stad Brugge zien we dat alle leeftijdsgroepen tussen 0 en 14 jaar een daling van het aantal kenden de voorbije 10 jaar. De daling is het grootst bij de 9-11-jarigen. In het arrondissement Brugge en de provincie is er wel een stijging te zien voor de jongste leeftijdsgroepen (0-2 jaar en 3-5 jaar). Wat betreft de deelgemeenten is de algemene trend eveneens dalend. Er zijn enkele uitzonderingen. In Assebroek nam het aantal 3-5-jarigen toe de voorbije 10 jaar; in Dudzele zien we zowel voor de 3-5-jarigen, de 6-8-jarigen en de 9-11-jarigen een stijging; In Koolkerke is het aantal 6-8-jarigen en het aantal 12-14-jarigen nu hoger dan 10 jaar geleden; tot slot is in Sint-Kruis het aantal 3-5-jarigen gestegen de laatste 10 jaar. Bij de interpretatie van deze cijfers moet wel enige voorzichtigheid gehanteerd worden bij de bepaling van de mate van daling of stijging. Dit geldt vooral voor Dudzele en Koolkerke: de absolute aantallen zijn hier niet zo groot, waardoor een (kleine) verandering zorgt voor extremere groei-indexen. Een extra hulp om de evolutie te bekijken zijn de onderstaande grafieken: die geven de ganse evolutie weer tussen 2004 en 2014 voor de 5 leeftijdsgroepen. 5
6
7
2. Scholen: aanbod (Bron: Departement Onderwijs, schooljaar 2011-2012) Onderstaande kaarten geven de spreiding weer van de basisscholen in Brugge, naargelang het aantal leerlingen van de school en opgesplitst in kleuter- en lager onderwijs. 8
9
10
3. Kinderopvang: aanbod (Bron: Kind en Gezin, toestand 01/02/2013) De onderstaande tabel toont per voorzieningstype het aantal vestigingsplaatsen in Brugge alsook de totale capaciteit per type. Voorzieningstype Aantal vestigingsplaatsen Capaciteit Voorschools 199 1.927 DVO Dienst voor Onthaalouders 133 559 KDV Kinderdagverblijf 8 351 ZKDV Zelfstandig Kinderdagverblijf 46 927 ZOO Zelfstandig Onthaalouder 11 70 LODIV Lokale Dienst voor vakantieopvang 1 20 Buitenschools 20 644 IBO Initiatief voor Buitenschoolse Opvang 7 299 ZBO Zelfstandige buitenschoolse opvangvoorziening 8 184 BOKDV Buitenschoolse Opvang verbonden aan kinderdagverblijf 2 70 VOP Vakantieopvang 2 49 LODIB Lokale Dienst voor buurtgerichte opvang 1 42 TOTAAL 219 2.571 Wat betreft de dienst voor onthaalouders zijn de 133 onthaalouders aangesloten bij eenzelfde dienst. Wat betreft de IBO s, is er voor 1 IBO geen capaciteit gekend (in deelgemeente Brugge Petteflet). In de onderstaande tabellen worden deze cijfers opgesplitst naar de deelgemeenten. De A-kolom geeft telkens het aantal vestigingsplaatsen weer, terwijl de B-kolom de capaciteit weergeeft. Van de onthaalouders aangesloten bij een dienst voor onthaalouders zijn er 17 ongekende adressen, die dus ook niet aan een deelgemeente toegekend kunnen worden. Voor de capaciteit van de onthaalouders aangesloten bij een dienst, gaan we uit van een gemiddelde capaciteit van 4,2 kindjes per onthaalouder (559/133). DVO KDV ZKDV ZOO LODIV Voorschools A B A B A B A B A B A B Assebroek 19 80 1 80 9 162 3 20 0 0 32 342 Brugge 25 105 2 77 10 192 3 15 1 20 41 409 Dudzele 7 29 0 0 0 0 2 14 0 0 9 43 Koolkerke 4 17 0 0 0 0 0 0 0 0 4 17 Lissewege en Zeebrugge 11 46 1 28 4 96 0 0 0 0 16 170 Sint-Andries 24 101 2 62 10 216 3 21 0 0 39 400 Sint-Kruis 10 42 1 84 5 108 0 0 0 0 16 234 Sint-Michiels 15 63 1 20 8 153 0 0 0 0 24 470 STAD BRUGGE 133 559 8 351 46 927 11 70 1 20 199 1.927 11
IBO ZBO BOKDV VOP LODIB Buitenschools A B A B A B A B A B A B Assebroek 1 72 3 60 0 0 1 25 0 0 5 157 Brugge 2 50 1 16 0 0 0 0 0 0 3 66 Dudzele 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Koolkerke 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Lissewege en Zeebrugge 1 21 1 18 0 0 1 24 1 42 4 105 Sint-Andries 1 40 0 0 1 16 0 0 0 0 2 56 Sint-Kruis 0 0 3 90 1 54 0 0 0 0 4 144 Sint-Michiels 2 116 0 0 0 0 0 0 0 0 2 116 STAD BRUGGE 7 299 8 184 2 70 2 49 1 42 20 644 Oplijsting: KDV: Blydhove, De Blauwe Lelie, De Peuterhaven, Hermelijn, Knuffel, Ons Tuintje, Oogappel en Zonnebloem ZKDV: Baby Garden I, Babyhuis Pietje Pek, Bachviooltje, Bam Bam Kids, Blydhove Nono, Blydhove Veltem, Bolleke Beer, Bootje, Bubbel, Bubbeltje, De bezige bijtjes, De Kikker, De Kikker 3, De Kikker 4, De Kikker II, De Lindebloesem, De Poppenkast, De Sieze, Het Baby Bengeltje, Het Bengeltje, Kadee, Kiekeboe, Beukenfee, Pinguin, La Luna, Mariawende: ons huisje, Mini-Palet, Minitoba, Nijntje, Peuterhuis Pietje Pek, Piepeloe, Pietje Pek, Pimpampoeltjes, Piratenkids, Sprankelhuis, Sprankelnest, Sprankeltje, Sprankeltop, Sprankeltuin, t Babyhuisje aan de waterkant, t Hobbelpaard, t Kriebeltje, t Pimpeloentje, t Vlindertje, t Zonnetje, Ukkepuk ZOO: Fany Kinderopvang, Floréal Linda, Doremitje, Nina Nona, Onthaalmama Lindsey, Ranson Jeaninne, t Herderke, Van Dycke Trees, Verlinde Nicole, Verschaeve Lutgard, Wallaert Berlinda LODIV: Kinderopvang Stampertje IBO: De Paddenstoel, Kakelbont-AKK, Kakelbont-MOK, Moesje, Opvang buiten de school Pietje Pek, Petteflet, t Ravotterke ZBO: Beukenfee II, Blydhove Speelkasteel 1, Blydhove Speelkasteel 2, De Plonsjes, Kinderwerking Sint-Jozef, Mariawende: Mini-huis, Minihuis Male, Speelhuis Kiekeboe BOKDV: Hermelijn, t Speelhuis VOP: Blydhove Speelkasteel 3, Zocjes Lissewege LODIB: De Zocjes Voor de verschillende voorzieningstypes worden kaartjes met de spreiding weergegeven. Voorschools: 12
13
14
15
16
17
18
Buitenschools: 19
20
21
22
23
24
4. Nood aan opvang Op basis van een onderzoek van het WES, kunnen we een berekening maken van de behoefte aan voorschoolse kinderopvang. Hierbij zijn er 2 uitgangspunten: 65% van de kinderen heeft nood aan opvang Per voltijdse opvangplaats kunnen 1,307 kinderen opgevangen worden, want niet elke kind gaat voltijds naar de opvang. Het oorspronkelijke cijfer was 1,153. Dit werd aangepast specifiek voor Brugge, op basis van een enquête uitgevoerd bij Kind&Gezin, waarbij gevraagd werd hoeveel kindjes effectief opgevangen worden (teldatum eerste week van februari). Dit werd dan vergeleken met de capaciteitsgegevens. Voor de berekening wordt gebruik gemaakt van bevolkingscijfers op 01/01/2014 en van capaciteitsgegevens van Kind & Gezin op 01/02/2013. Op basis van prognoses kunnen we een uitspraak doen over het aantal kindjes binnen 5 jaar (2019). Het probleem hier is dat er bij prognoses vaak gewerkt wordt met leeftijdscategorieën van 5 jaar (bijgevolg 0-4 jaar). Deze leeftijdsgroep zou volgens onze prognoses dalen met 0,5% de komende 5 jaar. We gebruiken dezelfde voorspelling voor de leeftijdsgroep 0-3 jaar. Op basis hiervan kunnen we concluderen dat het aantal 0-3-jarigen in 2019 4.226 zal bedragen (4.247 0-3-jarigen op 01/01/2014). Ervan uitgaande dat 65% van die groep kinderen nood heeft aan opvang: 4.226*65% = 2.747 kinderen. Er is op 01/02/2013 in Brugge een aanbod van 1.927 voorschoolse opvangplaatsen. In die 1.927 opvangplaatsen worden 1.927*1,307 kinderen opgevangen = 2.519 kinderen. Conclusie: 2.747 kinderen met behoefte aan opvang in Brugge Beschikbare plaatsen voor 2.519 kinderen = tekort aan opvang voor 228 kinderen Om die 228 kinderen op te vangen, heb je 174 opvangplaatsen nodig (228/1,307 = 174) Er zitten een aantal veronderstellingen in de redenering: Nood aan opvang (65%) blijft constant Bezettingsgraad van de opvang (per plaats kan je 1,307 kinderen opvangen) Aanbod blijft constant (1.927 opvangplaatsen) Prognosecijfers blijven ook hypothetisch 25
5. Van waar komen de kindjes in de opvang? Op basis van enquêtes die Kind & Gezin rondstuurde in februari 2014 kunnen we een beeld krijgen van de woonplaats van de kinderen die opgevangen worden in de Brugse voorschoolse kinderopvang. De tabel hieronder toont de woonplaats van de kindjes. Aantal kinderen % kinderen Assebroek 356 19,69 Brugge 466 25,77 Dudzele 18 1,00 Koolkerke 14 0,77 Lissewege 21 1,16 Zeebrugge 81 4,48 Sint-Andries 305 16,87 Sint-Kruis 156 8,63 Sint-Michiels 125 6,91 STAD BRUGGE 1.542 85,29 Oostkamp 52 2,88 Zedelgem 24 1,33 Knokke-Heist 12 0,66 Damme 31 1,71 Blankenberge 20 1,11 Zuienkerke 11 0,61 Oostende 5 0,28 De Haan 15 0,83 Bredene 5 0,28 Oudenburg 2 0,11 Gistel 3 0,17 Ichtegem 3 0,17 Jabbeke 43 2,38 Kortrijk 2 0,11 Veurne 1 0,06 Houthulst 1 0,06 Koksijde 1 0,06 Koekelare 1 0,06 Beernem 13 0,72 Wingene 1 0,06 Ruiselede 1 0,06 Roeselare 1 0,06 Lichtervelde 1 0,06 Torhout 6 0,33 Hooglede 1 0,06 Ardooie 1 0,06 Poperinge 1 0,06 Aalter 2 0,11 Maldegem 4 0,22 26
Gent 1 0,06 Buitenland (Nederland) 1 0,06 TOTAAL 1.808 100,00 De volgende tabel toont de omgekeerde beweging: waar gaan kindjes met woonplaats in Brugge naar de opvang? Aantal kinderen % kinderen STAD BRUGGE 1.542 92,17 Aalter 1 0,06 Beernem 14 0,84 Blankenberge 9 0,54 Brasschaat 1 0,06 Damme 5 0,30 De Haan 7 0,42 Diksmuide 1 0,06 Gent 1 0,06 Ichtegem 1 0,06 Jabbeke 13 0,78 Knokke-Heist 34 2,03 Maldegem 1 0,06 Menen 1 0,06 Oostende 3 0,18 Oostkamp 8 0,48 Opwijk 20 1,20 Roeselare 1 0,06 Torhout 2 0,12 Zedelgem 7 0,42 Zuienkerke 1 0,06 TOTAAL 1.673 100,00 27