TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN, CIJFERBIJDRAGE 2013

Transcriptie

1 Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij West-Vlaanderen Koning Leopold III-laan 66, 8200 Brugge T F E info@pomwvl.be KBO nummer: _ TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN, CIJFERBIJDRAGE

2 2

3 WOORD VOORAF De sociale economie vervult een bijzondere rol in de economische streekontwikkeling van de provincie West-Vlaanderen. Rekening houdend met het gewijzigde decretale kader en de interne staatshervorming, zal het beleid van de Provincie op het vlak van de sociale economie rond een aantal pijlers worden georiënteerd. De uitvoeringsbesluiten van het Maatwerkdecreet en het Decreet Lokale Diensteneconomie zijn gestemd (vrijdag 19 december 2014). Ze zijn in voege sinds woensdag 1 april Het sociale economie landschap zal er geleidelijk anders gaan uitzien. In dat kader presenteren we dan ook graag de zevende editie van de inventaris Tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen in West-Vlaanderen. Dit jaar werd gekozen voor een beperkte publicatie. Hierin vindt u alle cijfers en tabellen terug met arbeidsmarktcijfers over sociale economie voor de periode 2009 tot en met Over iedere werkvorm van de sociale economie zijn de cijfers beschikbaar tot op regionaal, arrondissementeel en gemeentelijk niveau, zodat elk lokaal bestuur of sociale economieorganisatie voor zijn specifiek werkgebied een helder overzicht ter beschikking krijgt. Verder vatten we de belangrijkste bevindingen samen. Voor specifieke informatie over elke werkvorm (definities en omschrijving) verwijzen we u graag naar onze vorige (en uitgebreide) editie van 2013 (met cijfergegevens over 2012). Deze is digitaal beschikbaar via de website We zijn ervan overtuigd dat deze uitgave opnieuw een handig instrument zal betekenen in uw dagdagelijks (professioneel) engagement. Uiteraard staan onze diensten altijd ter beschikking om verdere toelichting te geven waar gewenst. Jean de Bethune Gedeputeerde voor Sociale Economie Voorzitter POM West-Vlaanderen 3

4 INHOUDSTAFEL 1. WERKZOEKENDEN EN KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN... 9 Tabel 1: Aantal kansengroepen (in % van alle nwwz), gemeenten van West-Vlaanderen, Tabel 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar kansengroep, West Vlaanderen en Vlaams Gewest, TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN Figuur 1: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen SOCIALE INSCHAKELINGSECONOMIE Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen (PWA s)...14 Tabel 3: Aantal personen tewerkgesteld volgens het PWA-statuut naar geslacht, gemeenten van West-Vlaanderen, Arbeidszorg...15 Tabel 4: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 5: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Tabel 6: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 7: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Beschutte werkplaatsen...16 Tabel 8: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 9: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Sociale werkplaatsen...17 Tabel 10: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 11: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Invoegbedrijven...18 Tabel 12: Tewerkstelling in invoegbedrijven, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 13: Tewerkstelling in invoegbedrijven, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Art van de OCMW-wetgeving...19 Tabel 14: Aantal personen tewerkgesteld via art van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, Art. 61 van de OCMW-wetgeving...19 Tabel 15: Aantal personen tewerkgesteld via art. 61 van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, Werkervaringsprojecten...20 Tabel 16: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 17: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), West-Vlaanderen en Vlaams 4

5 Gewest, GESCO-opleidingsprojecten...20 Tabel 18: Aantal doelgroepcursisten in de GESCO-opleidingsprojecten, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Brugprojecten...21 Tabel 19: Gemiddeld aantal leerlingen in een brugproject, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Invoeginterim...21 Tabel 20: Aantal begunstigden in invoeginterim, België, Activiteitencoöperatie...21 Tabel 21: Werking van de activiteitencoöperaties, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Gesubsidieerde diensteneconomie Lokale diensteneconomie...22 Tabel 22: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 23: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Buitenschoolse kinderopvang...23 Tabel 24: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 25: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Stelsel van de dienstencheques...24 Tabel 26: Aantal werknemers in het stelsel van de dienstencheques, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tewerkstellingsbevorderende maatregelen voor kansengroepen in het regulier economisch circuit Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming...24 Tabel 27: Aantal gestarte IBO-contracten, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tabel 28: Aantal IBO ers naar kansengroep, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Tewerkstellingspremie voor 50-plussers...25 Tabel 29: Doelgroeptewerkstelling met tewerkstellingspremie voor 50-plussers, arrondissementen van West-Vlaanderen, Vlaamse Ondersteuningspremie...26 Tabel 30: Aantal personen voor wie minimum één VOP werd uitbetaald, arrondissementen van West-Vlaanderen, Regulier economisch circuit...26 Tabel 31: Doelgroeptewerkstelling van vijf tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het REC, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, SINE...27 Tabel 32: Gemiddelde tewerkstelling via SINE, arrondissementen van West-Vlaanderen, SOCIALE ECONOMIE IN WEST-VLAANDEREN - VASTSTELLINGEN Figuur 2: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen - absolute cijfers

6 Figuur 4: Kansengroepen (aantal en aandeel in % van totaal nwwz) Figuur 5: Evolutie kansengroepen (in relatieve en absolute cijfers, ) Figuur 6: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Figuur 8: Performantie van de regio s Exclusief stelsel van de dienstencheques Inclusief stelsel van de dienstencheques Figuur 9: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie Figuur 10: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie

7 INLEIDING Hoe en waar worden werkzoekenden die het extra moeilijk hebben om een plaats te vinden op de reguliere arbeidsmarkt, de zogenoemde kansengroepen, (her)ingeschakeld op de arbeidsmarkt? Over hoeveel personen spreken we voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest? Wat is de omvang van de sociale economie in West-Vlaanderen? Deze zevende editie van de inventaris Tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen in West-Vlaanderen gaat dieper in op bovenstaande vragen door een waaier van federale en Vlaamse tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen onder de loep te nemen. De publicatie bevat uitgebreide tabellen over de periode met cijfergegevens tot op regionaal, arrondissementeel en desgevallend ook gemeentelijk niveau. Volgende items komen aan bod: het aantal werkzoekenden uit de kansengroepen; de diverse tewerkstellingsinitiatieven om moeilijk te plaatsen werkzoekenden te activeren en hun effectief gecreëerde tewerkstelling voor personen uit de kansengroepen; de omvang van sociale economie in West-Vlaanderen. De tewerkstellingscreatie wordt telkens vermeld voor West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest. Dit laat toe het West-Vlaamse aandeel te berekenen in de totale tewerkstellingscreatie voor Vlaanderen. Waar nemen we het voortouw en waar kan een tandje worden bijgezet? Tot slot nog volgende bemerking: een job hoeft niet noodzakelijkerwijs voltijds te zijn om kansengroepen het gevoel te geven opnieuw 100% deel uit te maken van de samenleving. Alle tewerkstellingscijfers worden daarom in eerste instantie in personen uitgedrukt. Op de website van de POM West-Vlaanderen ( kunt u deze publicatie (en vorige edities) digitaal raadplegen. 7

8 8

9 1. WERKZOEKENDEN EN KANSENGROEPEN IN WEST-VLAANDEREN Kansengroepen zijn werkzoekenden die het extra moeilijk hebben op de arbeidsmarkt of om een job te vinden in het regulier economisch circuit. De VDAB definieert vier categorieën kansengroepen: allochtonen 1, kortgeschoolden 2, personen met een arbeidshandicap en ouderen (50 jaar of ouder). In dit hoofdstuk bestuderen we bijkomend volgende vier groepen: jongeren (min 25-jarigen), langdurige werklozen van meer dan twee jaar en meer dan vijf jaar werkloos en vrouwen. In de beleidsnota sociale economie focust Vlaams minister van Sociale Economie mevrouw Homans op drie specifieke doelgroepen, met name jongeren, 55-plussers en personen met een arbeidshandicap. Met deze vereenvoudiging hoopt de Vlaamse overheid de efficiëntie en de effectiviteit van het doelgroepenbeleid te verhogen. In de volgende edities zullen de cijfers deze focus weerspiegelen. 1 Kansengroep allochtonen (definitie VDAB): iedereen die voldoet aan minstens één van volgende voorwaarden: (1) een nationaliteit hebben die niet behoort tot één van de landen van de Europese Unie of IJsland, Noorwegen, Liechtenstein en Zwitserland, (2) een herkomst hebben die niet behoort tot één van de landen van de Europese Unie of IJsland, Noorwegen, Liechtenstein en Zwitserland. De herkomst wordt bepaald aan de hand van de historiek van nationaliteiten uit de kruispuntdatabank en gaat drie bewegingen terug. Voor deze studie moesten we een keuze maken en hielden we enkel rekening met het criterium van origine: vorige nationaliteit buiten de EU-27 en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA) landen (IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland). In die zin is de definitie van allochtoon hier enigszins enger dan de afbakening die de VDAB hanteert. 2 Kansengroep kortgeschoolden (definitie VDAB): alle personen van wie het hoogst behaalde diploma één van de volgende is: getuigschrift van het lager onderwijs, getuigschrift van de tweede graad van het algemeen-, technisch-, kunst- of beroepssecundair onderwijs, getuigschrift deeltijds beroepssecundair onderwijs, getuigschrift leertijd (middenstandsopleiding), diploma of getuigschrift aan een buitenlandse instelling dat hier niet erkend is. 9

10 Tabel 1: Aantal kansengroepen (in % van alle nwwz), gemeenten van West-Vlaanderen, Ouderen Jongeren Langdurige werklozen Laag- Vrouwen (>= 50 jaar) (< 25 jaar) geschoolden (a) (>= 2 jaar) (>= 5 jaar) Allochtonen (b) nwwz (a.c.) (d) Beernem 51,9 47,2 23,8 21,3 31,2 32,5 43,8 44,1 23,8 20,6 10,0 8,4 4,2 5,6 17,3 17, Blankenberge 47,1 45,8 33,7 33,0 20,5 21,1 61,7 59,7 25,3 23,3 10,5 10,1 10,4 10,5 14,9 16, Brugge 45,1 44,1 23,8 22,6 25,0 24,8 48,0 45,2 22,3 20,3 7,9 7,4 13,8 14,6 14,1 14, Damme 56,9 55,2 33,3 29,9 27,0 25,4 43,7 39,8 23,6 19,4 10,9 8,0 4,0 4,0 20,1 15, Jabbeke 54,7 50,2 26,5 26,4 27,3 28,5 37,6 37,9 26,1 19,1 12,2 9,0 4,9 5,1 15,5 13, Knokke-Heist 48,1 46,9 32,7 33,2 17,3 17,7 41,8 39,3 23,3 19,8 10,4 8,6 12,3 13,6 11,6 11, Oostkamp 49,9 46,8 27,5 23,8 27,3 27,6 44,0 41,6 22,6 19,0 11,5 9,0 7,9 6,3 15,7 15, Torhout 49,5 47,2 25,8 26,9 24,4 25,5 48,9 47,2 25,1 22,2 11,2 9,7 7,3 6,8 24,7 23, Zedelgem 51,9 49,3 26,7 25,0 29,3 32,9 46,4 42,3 22,4 21,6 9,0 8,3 6,7 6,5 18,3 18, Zuienkerke 52,2 62,9 34,8 29,0 21,7 29,0 37,0 33,9 23,9 16,1 6,5 4,8 4,3 1,6 21,7 21, Diksmuide 50,8 44,7 27,2 26,8 30,2 28,2 51,4 48,8 21,4 21,4 5,8 6,5 6,3 7,9 19,5 18, Houthulst 49,0 47,1 28,6 28,1 27,7 29,9 52,9 55,2 24,8 27,1 12,1 11,8 4,9 2,3 22,8 24, Koekelare 52,5 50,9 27,8 26,0 27,8 30,6 53,2 52,6 26,6 23,1 10,1 8,1 1,9 1,7 21,5 20, Kortemark 48,9 46,9 26,0 23,0 29,1 29,2 55,5 51,0 22,5 22,6 10,1 9,1 4,4 4,1 20,3 21, Lo-Reninge 59,2 45,1 34,7 29,4 24,5 23,5 53,1 49,0 24,5 27,5 12,2 9,8 2,0 3,9 18,4 21, Heuvelland 44,7 44,3 34,0 32,8 20,2 23,0 52,1 45,9 23,4 25,1 11,2 9,3 5,3 3,8 19,7 19, Ieper 50,1 46,4 30,5 27,0 20,3 22,7 55,7 54,0 26,0 22,7 10,1 8,5 14,4 16,0 19,4 18, Langemark-Poelkapelle 53,9 51,9 33,1 30,4 27,3 32,3 51,9 55,1 24,0 27,8 8,4 10,8 7,8 12,7 19,5 20, Mesen 55,6 55,9 31,1 20,3 15,6 16,9 62,2 55,9 33,3 32,2 8,9 6,8 4,4 8,5 17,8 16, Poperinge 49,0 50,4 31,7 26,6 25,1 26,4 54,1 49,2 25,9 23,0 11,5 9,7 6,8 7,5 17,8 18, Vleteren 52,6 50,9 24,6 19,3 28,1 31,6 50,9 50,9 28,1 22,8 10,5 8,8 5,3 1,8 17,5 22, Wervik 50,5 48,3 25,0 23,0 27,6 27,9 57,8 56,1 23,2 21,8 9,6 7,7 10,6 11,0 16,7 16, Zonnebeke 57,3 54,7 33,2 31,1 23,1 24,0 53,3 49,3 26,1 24,9 11,1 10,2 4,5 4,4 25,6 22, Anzegem 56,3 54,6 37,5 31,3 20,7 25,0 51,2 46,1 33,6 26,4 17,2 13,7 5,5 4,9 15,6 13, Avelgem 50,2 50,0 29,5 26,3 24,7 25,6 56,4 50,8 27,3 22,2 13,2 9,8 8,4 10,5 13,7 11, Deerlijk 55,3 52,3 33,6 30,0 28,6 28,5 49,8 48,8 31,8 28,8 11,5 10,8 9,7 8,8 12,9 15, Harelbeke 50,8 49,3 28,4 27,8 24,6 23,0 56,0 51,4 27,8 24,9 11,8 10,3 16,0 18,0 13,4 12, Kortrijk 45,1 44,6 25,2 24,4 21,4 22,1 52,0 50,1 27,7 25,1 8,7 7,9 32,9 33,1 13,7 14, Kuurne 47,2 45,8 24,1 24,3 23,8 26,3 51,3 50,0 25,3 22,3 8,8 6,7 26,6 27,9 14,7 13, Lendelede 61,6 56,9 32,3 32,1 25,3 26,6 47,5 46,8 24,2 26,6 12,1 8,3 7,1 7,3 20,2 17, Menen 51,0 48,4 24,7 24,1 22,6 23,3 60,0 56,3 24,3 22,6 9,8 8,4 21,5 21,5 16,2 16, Spiere-Helkijn 53,6 44,7 17,9 19,1 28,6 26,6 53,6 54,3 21,4 24,5 6,0 4,3 2,4 2,1 6,0 5, Waregem 53,2 51,5 30,1 28,2 25,3 25,2 50,7 48,9 29,2 27,4 13,3 11,4 19,0 18,8 14,0 14, Wevelgem 53,4 50,7 29,0 26,6 28,0 27,1 54,6 50,7 27,9 22,9 11,3 9,4 11,6 13,3 15,6 15, Zwevegem 53,1 47,7 34,3 31,0 23,9 24,4 50,0 47,0 28,6 24,0 13,5 10,4 9,4 10,2 14,5 14, Bredene 45,9 44,4 27,5 24,4 21,8 25,5 56,2 53,5 25,3 24,5 10,9 10,0 11,7 12,0 17,6 18, De Haan 48,1 49,7 37,6 36,5 18,0 17,8 48,1 45,2 28,5 27,4 8,9 10,4 9,1 6,6 13,7 15, Gistel 45,6 44,9 28,5 25,6 25,3 27,6 52,7 51,6 28,8 24,4 12,8 11,5 6,8 5,1 12,8 16, Ichtegem 51,7 52,3 29,5 27,5 26,2 27,2 60,4 57,8 26,8 25,7 14,1 13,1 3,4 3,4 24,2 25, Middelkerke 44,4 44,3 34,1 32,8 20,0 22,2 56,7 54,0 28,3 26,4 11,7 10,9 7,0 7,5 16,3 16, Oostende 41,9 41,0 26,0 25,3 20,3 19,7 54,3 52,3 27,3 25,5 9,6 9,5 25,6 26,0 16,3 16, Oudenburg 52,1 49,5 30,5 29,8 24,7 27,4 47,9 45,7 27,9 22,6 13,2 10,1 6,3 6,7 13,2 15, Hooglede 50,6 50,8 30,1 23,5 30,1 30,5 50,0 46,5 18,1 15,0 7,8 4,3 8,4 7,5 13,9 12, Ingelmunster 53,4 49,5 26,0 24,8 26,5 29,3 57,4 52,7 30,4 23,4 14,2 12,6 16,7 15,3 18,1 18, Izegem 51,3 49,5 29,4 25,0 27,5 28,9 54,4 52,6 27,7 24,4 11,9 10,5 11,9 12,1 16,9 17, Ledegem 52,6 53,7 33,9 28,9 28,1 26,3 52,6 48,9 29,2 24,7 11,7 11,6 7,6 8,4 18,1 16, Lichtervelde 55,8 48,5 29,2 26,2 27,4 23,1 48,7 43,1 23,0 18,5 9,7 8,5 8,8 9,2 15,9 14, Moorslede 51,9 48,5 32,2 32,4 24,6 23,0 53,0 51,0 27,9 27,5 13,1 13,7 7,1 7,4 16,9 18, Roeselare 46,7 45,1 24,0 22,4 26,1 25,6 51,7 50,3 22,9 21,4 8,3 7,6 23,3 25,5 17,1 16, Staden 48,5 44,5 27,3 23,2 30,3 33,5 53,8 51,2 20,5 16,5 8,3 4,9 5,3 4,9 20,5 20, Ardooie 51,5 51,4 27,0 24,3 25,2 24,3 49,7 48,1 22,7 18,8 9,2 7,7 6,1 6,6 14,7 16, Dentergem 54,6 51,3 25,5 23,1 30,5 27,5 52,5 53,1 23,4 16,9 11,3 6,9 9,2 6,9 17,0 13, Meulebeke 51,8 50,9 29,1 22,9 24,6 27,1 56,3 56,5 29,1 24,8 13,6 11,7 11,6 11,7 21,1 21, Oostrozebeke 55,7 51,6 32,8 32,0 28,7 24,8 53,3 50,3 27,9 20,3 14,8 10,5 9,8 15,7 18,0 17, Pittem 53,0 49,6 26,0 22,6 28,0 30,4 51,0 49,6 19,0 15,7 11,0 7,0 13,0 9,6 15,0 13, Ruiselede 38,0 39,8 22,8 24,3 19,6 21,4 48,9 52,4 22,8 22,3 9,8 7,8 1,1 1,9 17,4 16, Tielt 50,4 49,7 26,2 24,7 23,2 24,7 50,9 51,4 22,0 17,9 8,6 7,0 16,5 18,3 23,0 22, Wielsbeke 56,4 56,5 30,2 30,6 26,7 27,8 60,4 57,4 28,7 26,4 14,9 12,0 12,4 11,6 13,9 18, Wingene 53,0 49,5 30,2 28,0 22,3 22,9 50,0 48,6 24,8 21,5 13,4 9,8 6,4 6,1 23,8 21, Alveringem 51,0 45,9 26,9 25,2 26,9 29,7 44,2 44,1 21,2 20,7 9,6 8,1 1,9 3,6 10,6 10, De Panne 42,6 42,4 31,4 28,9 20,6 20,7 59,2 58,5 22,5 21,4 8,0 7,2 11,8 14,2 11,8 12, Koksijde 46,1 45,4 35,5 34,5 18,6 20,0 47,6 46,6 25,8 25,4 9,7 8,8 10,4 10,5 11,6 11, Nieuwpoort 46,6 45,8 30,4 26,8 22,7 25,7 58,8 55,7 26,0 23,3 12,2 10,2 10,7 11,4 17,0 16, Veurne 46,5 43,2 24,7 23,5 28,0 27,7 52,3 55,3 21,0 20,1 8,2 7,2 5,8 4,9 18,9 20, Arr. Brugge 47,6 46,1 26,9 25,8 24,3 24,8 48,0 45,6 23,2 20,6 9,3 8,2 11,0 11,5 15,3 15, Arr. Diksmuide 50,7 46,9 27,7 26,1 28,8 28,9 53,0 51,2 23,3 23,1 9,1 8,5 4,7 4,8 20,6 20, Arr. Ieper 50,5 48,5 30,1 26,7 23,3 25,1 55,2 52,8 25,3 23,2 10,3 8,7 10,2 11,2 19,0 18, Arr. Kortrijk 49,9 48,1 27,6 26,2 23,5 24,0 53,5 50,7 27,5 24,6 10,7 9,1 21,5 21,8 14,4 14, Arr. Oostende 44,0 43,4 28,2 27,0 21,0 21,5 54,3 52,1 27,4 25,4 10,4 10,1 18,4 18,4 16,4 16, Arr. Roeselare 49,2 47,2 26,8 24,1 26,9 26,8 52,6 50,4 24,5 22,0 9,8 8,7 17,0 17,9 17,1 16, Arr. Tielt 52,0 50,5 27,9 25,8 25,0 25,6 52,7 52,1 24,5 20,3 11,6 8,9 10,9 11,6 19,2 18, Arr. Veurne 45,8 44,4 31,2 29,2 21,9 23,1 53,2 52,5 24,0 22,8 9,6 8,4 9,5 10,1 13,8 14, Regio Brugge 47,6 46,1 26,9 25,8 24,3 24,8 48,0 45,6 23,2 20,6 9,3 8,2 11,0 11,5 15,3 15, Regio Midden-West-Vlaanderen 50,1 48,3 27,2 24,7 26,2 26,4 52,6 51,0 24,5 21,4 10,4 8,8 14,9 15,8 17,8 17, Regio Oostende 44,0 43,4 28,2 27,0 21,0 21,5 54,3 52,1 27,4 25,4 10,4 10,1 18,4 18,4 16,4 16, Regio Westhoek 49,1 46,9 30,0 27,4 24,0 25,2 54,2 52,4 24,5 23,1 9,8 8,6 8,9 9,7 17,7 17, Regio Zuid-West-Vlaanderen 49,9 48,1 27,6 26,2 23,5 24,0 53,5 50,7 27,5 24,6 10,7 9,1 21,5 21,8 14,4 14, WEST-VLAANDEREN 48,2 46,6 27,9 26,2 23,7 24,3 52,4 50,1 25,5 23,0 10,1 8,9 15,4 15,8 16,1 16, VLAAMS GEWEST 47,3 46,3 25,3 23,8 22,0 22,1 49,0 47,1 25,7 24,4 9,3 8,6 25,6 25,6 13,0 13, (a) Laaggeschoold: geen diploma hoger secundair onderwijs, inclusief middenstandsopleiding en deeltijds beroepssecundair onderwijs. (b) Allochtoon: origine buiten EU-27 en EVA-landen. (c) Niet-werkende werkzoekenden met een arbeidshandicap: - nwwz met Vlaams Fondserkenning inzake tewerkstelling; - nwwz uit het buitengewoon onderwijs; - nwwz met beperkte of zeer beperkte geschiktheid. (d) Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Langdurige werklozen Arbeidsgehandicapten Totaal aantal 10

11 Tabel 2: Evolutie van het aantal niet-werkende werkzoekenden naar kansengroep, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Evolutie Evolutie Vrouwen ,7% ,2% 14,9% 14,8% Ouderen (>= 50 jaar) ,7% ,2% 16,1% 16,2% Jongeren (< 25 jaar) ,2% ,3% 15,8% 16,2% Laaggeschoolden (a) ,6% ,4% 15,6% 15,7% Langdurige werklozen (>= 2 jaar) ,4% ,0% 14,5% 13,9% Langdurige werklozen (>= 5 jaar) ,7% ,4% 15,8% 15,2% Allochtonen (b) ,3% ,6% 8,8% 9,1% Arbeidsgehandicapten (c) ,9% ,8% 18,1% 18,1% Alle nwwz ,3% ,5% 14,6% 14,7% (a) Laaggeschoold: geen diploma hoger secundair onderwijs, inclusief middenstandsopleiding en deeltijds beroepssecundair onderwijs. (b) Allochtoon: origine buiten EU-27 en EVA-landen. (c) Niet-werkende werkzoekenden met een arbeidshandicap: - nwwz met Vlaams Fondserkenning inzake tewerkstelling; - nwwz uit het buitengewoon onderwijs; - nwwz met beperkte of zeer beperkte geschiktheid. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Aandeel West- Vlaanderen in Vlaams Gewest 11

12 2. TEWERKSTELLINGSINITIATIEVEN VOOR KANSENGROEPEN In het vorige stuk bekeken we de omvang van de moeilijk plaatsbare werkzoekenden of kansengroepen in West-Vlaanderen. Het gamma aan (Vlaamse en federale) maatregelen om deze moeilijk plaatsbare werklozen (opnieuw) in te schakelen op de arbeidsmarkt is zeer uitgebreid. Om die veelheid van maatregelen enigszins te structureren, werden deze onderverdeeld in drie categorieën (zie figuur 1): 1. Sociale inschakelingseconomie of sociale tewerkstelling Onder de gemeenschappelijke noemer sociale inschakelingseconomie (SIE) plaatsen we die initiatieven die de activering van moeilijk te plaatsen werkzoekenden via een economische activiteit vooropstellen. De inschakeling (of herinschakeling) van kansengroepen vormt hier het doel, de economische activiteit is het middel om dit te bewerkstelligen. Vanuit een trajectbenadering - van minder naar méér aansluiting met, of doorstroming naar de reguliere arbeidsmarkt - onderscheiden we volgende werkvormen: Semi-formele sociale tewerkstelling: PWA of arbeidszorg; permanent gesubsidieerde tewerkstelling: sociale en beschutte werkplaatsen; degressief gesubsidieerde tewerkstelling: invoegbedrijven; tijdelijke tewerkstelling: tewerkstelling volgens art en art. 61 van de OCMW-wetgeving, de werkervarings-, opleidings- en brugprojecten, invoeginterim en de coaching naar zelfstandig ondernemerschap via de activiteitencoöperatie. 2. Gesubsidieerde diensteneconomie Tot gesubsidieerde diensteneconomie (GDE) rekenen we die maatregelen waarbij er vanuit de overheid een (gesubsidieerd) dienstenaanbod wordt uitgewerkt, dat aanvullend is op het bestaande reguliere aanbod en dat wordt gekoppeld aan de creatie van tewerkstelling voor hoofdzakelijk kansengroepen. De projecten lokale diensteneconomie, buitenschoolse kinderopvang en een gedeelte 3 van de activiteiten van de dienstencheques vallen onder deze noemer. In tegenstelling tot de sociale inschakelingseconomie, is het doel van deze werkvormen niet enkel en alleen de socioprofessionele inschakeling van kansengroepen, maar ook en evenwaardig, het aanbod van collectieve of individuele diensten aan de lokale gebruiker. 3. Tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het regulier economisch circuit en SINE Ook in de reguliere bedrijven (REC) worden kansengroepen tewerkgesteld. De maatregelen waarbij dit met overheidsondersteuning gebeurt, vormen onze derde categorie van maatregelen om moeilijk te plaatsen werkzoekenden opnieuw in te schakelen op de arbeidsmarkt. In deze inventaris belichten we vijf loonkostenverlagende maatregelen, specifiek gericht op kansengroepen: IBO, IBO-interim, tewerkstellingspremie voor 50-plussers en de Vlaamse Ondersteuningspremie. Dan bestaat er ook nog een maatregel voor moeilijk inzetbare werklozen, zowel voor bedrijven die behoren tot het regulier economisch circuit, alsook voor sociale economiebedrijven: SINE (federale maatregel). Tot slot zijn er ook werkgevers die zónder een beroep te doen op specifieke tewerkstellingsbevorderende maatregelen kansengroepen aanwerven. De omvang van deze groep werknemers valt buiten deze studie. 3 Voor de berekening van de tewerkstelling van kansengroepen in het stelsel van de dienstencheques (DC) wordt enkel rekening gehouden met de tewerkstelling binnen de private non-profitbedrijven en de publieke ondernemingen omdat ervan kan worden uitgegaan dat zij (1) de focus leggen op de activering van de kansengroepen, (2) het systeem van de DC hanteren om kansengroepen tewerk te stellen en (3) werken volgens de waarden en de filosofie van de sociale economie. 12

13 In de volgende tabellen berekenen we voor elke maatregel in figuur 1 de gecreëerde tewerkstelling voor de kansengroepen. Vervolgens gaan we na hoeveel personen uit de kansengroepen er worden tewerkgesteld in de sector van de sociale economie in West-Vlaanderen. Figuur 1: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen. Bron: POM West-Vlaanderen op basis van verschillende bronnen. 13

14 2.1. SOCIALE INSCHAKELINGSECONOMIE Semiprofessionele sociale tewerkstelling Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen (PWA s) Tabel 3: Aantal personen tewerkgesteld volgens het PWA-statuut naar geslacht, gemeenten van West-Vlaanderen, Gemeente M V T M V T M V T M V T M V T Beernem Blankenberge Brugge Damme Jabbeke Knokke-Heist Oostkamp Torhout Zedelgem Zuienkerke Diksmuide Houthulst Koekelare Kortemark Lo-Reninge Heuvelland Ieper Langemark-Poelkapelle Mesen Poperinge Vleteren Wervik Zonnebeke Anzegem Avelgem Deerlijk Harelbeke Kortrijk Kuurne Lendelede Menen Spiere-Helkijn Waregem Wevelgem Zwevegem Bredene De Haan Gistel Ichtegem Middelkerke Oostende Oudenburg Hooglede Ingelmunster Izegem Ledegem Lichtervelde Moorslede Roeselare Staden Ardooie Dentergem Meulebeke Oostrozebeke Pittem Ruiselede Tielt Wielsbeke Wingene Alveringem De Panne Koksijde Nieuwpoort Veurne Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST BELGIË Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 18,6% 26,4% 24,0% 18,7% 26,4% 24,0% 18,2% 26,3% 23,6% 18,4% 26,8% 24,1% 18,2% 27,3% 24,0% Aandeel West-Vlaanderen in België 8,2% 12,0% 10,8% 8,3% 12,3% 11,0% 8,2% 12,1% 10,8% 8,2% 12,1% 10,8% 8,1% 12,2% 10,7% 14

15 Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen Arbeidszorg Tabel 4: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Roeselare Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 20,3% 20,6% 20,3% Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 5: Aantal arbeidszorgmedewerkers in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Opmerking: De cijfergegevens van het VSAWSE tonen ons de tewerkstelling in arbeidszorg verbonden aan sociale werkplaatsen (tabel 4 en 5). In tabel 6 hieronder vindt u - dankzij het registratiesysteem van de Ronde Tafel Arbeidszorg - tewerkstellingsgegevens voor alle segmenten van arbeidszorg. Tabel 6: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, arrondissementen van West-Vlaanderen, Algemeen Geestelijke gezondheidszorg VAPH welzijnswerk en onafhankelijk Sociale economie Totaal Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 17,5% 7,6% 26,1% 16,9% 16,9% VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Bron: Ronde Tafel Arbeidszorg, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 15

16 Tabel 7: Aantal arbeidszorgmedewerkers naar sector, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Geestelijke gezondheidszorg VAPH Algemeen welzijnswerk en onafhankelijk Sociale economie Totaal VAPH: Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap. Bron: Ronde Tafel Arbeidszorg, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Permanent gesubsidieerde tewerkstelling Beschutte werkplaatsen Tabel 8: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, Anderen (SINE, MTPW, Plan activa, ) Pmah: Personen met een arbeidshandicap; SINE: Sociale inschakelingseconomie MTPW: Moeilijk te plaatsen werklozen. Bron: VLAB vzw, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 9: Tewerkstelling in beschutte werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, MTPW: Moeilijk te plaatsen werklozen. Bron: Departement Werk en Sociale Economie op basis van ingediende jaarrekeningen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Totaal doelgroepwerknemers Totale tewerkstelling Pmah Validen Arr. Brugge Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 25,4% 61,3% 31,3% 26,7% 27,4% West-Vlaanderen Vlaams Gewest In personen Personen met een arbeidshandicap Anderen (SINE, MTPW, Plan activa, ) Validen Totaal doelgroepwerknemers Totale tewerkstelling In VTE Personen met een arbeidshandicap Anderen (SINE, MTPW, Plan activa, ) Validen Totaal doelgroepwerknemers Totale tewerkstelling

17 Sociale werkplaatsen Tabel 10: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, arrondissementen van West-Vlaanderen, In personen In VTE Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Arr. Brugge ,6 44,8 297,4 Arr. Diksmuide ,5 12,0 64,5 Arr. Ieper ,0 17,3 122,3 Arr. Kortrijk ,1 43,2 286,3 Arr. Oostende ,7 10,9 67,6 Arr. Roeselare ,4 23,8 178,2 Regio Brugge ,6 44,8 297,4 Regio Midden-West-Vlaanderen ,4 23,8 178,2 Regio Oostende ,7 10,9 67,6 Regio Westhoek ,5 29,3 186,8 Resoc Zuid-West-Vlaanderen ,1 43,2 286,3 WEST-VLAANDEREN ,3 152, ,3 VLAAMS GEWEST ,0 849, ,1 Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 19,8% 18,5% 19,6% 19,1% 17,9% 18,9% VTE: Voltijdse Equivalenten; VIA: Vlaanderen in Actie Tewerkstelling zonder arbeidszorg: doelgroepwerknemers, doelgroepwerknemers kringloop, doelgroepwerknemers supported employment, doelgroepwerknemers VIA, doelgroepwerknemers SINE. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 11: Tewerkstelling (exclusief arbeidszorg) in sociale werkplaatsen, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Doelgroepwerknemers - in personen Doelgroepwerknemers - in VTE Omkaderingspersoneel - in personen Omkaderingspersoneel - in VTE Totale tewerkstelling - in personen Totale tewerkstelling - in VTE VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 17

18 Degressief gesubsidieerde tewerkstelling Invoegbedrijven Tabel 12: Tewerkstelling in invoegbedrijven, arrondissementen van West-Vlaanderen, In personen In VTE Invoegbedrijven, dienstenchequeondernemingen Invoegbedrijven, dienstenchequeondernemingen Commerciële invoegbedrijven Totaal Commerciële invoegbedrijven Totaal Arr. Brugge Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 4,4% 11,9% 8,1% 4,6% 12,9% 9,6% VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 13: Tewerkstelling in invoegbedrijven, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Invoegbedrijven, dienstenchequeondernemingen Commerciële invoegbedrijven Totale tewerkstelling (in personen) Totale tewerkstelling (in VTE) VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 18

19 Tijdelijke tewerkstelling Art van de OCMW-wetgeving Tabel 14: Aantal personen tewerkgesteld via art van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST BELGIË Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 16,7% 18,9% 18,5% 17,9% 18,6% 18,4% 17,5% 17,9% 17,8% 17,5% 18,8% 18,4% 17,8% 20,0% 19,4% Aandeel West-Vlaanderen in België 7,8% 7,4% 7,5% 9,5% 7,3% 7,8% 9,0% 7,0% 7,5% 8,7% 7,4% 7,8% 8,7% 8,0% 8,2% MH: personen met recht op financiële maatschappelijke hulp. MI: personen met recht op maatschappelijke integratie. Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Verwerking: POM West-Vlaanderen Art. 61 van de OCMW-wetgeving Tabel 15: Aantal personen tewerkgesteld via art. 61 van de OCMW-wetgeving, arrondissementen van West-Vlaanderen, MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal MH MI Totaal Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST BELGIË Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 33,3% 48,5% 47,2% 11,1% 37,8% 32,6% 53,3% 36,7% 40,6% 55,6% 47,5% 50,0% 64,3% 37,3% 46,8% Aandeel West-Vlaanderen in België 1,6% 4,4% 4,0% 1,3% 4,5% 3,9% 7,2% 4,5% 5,1% 8,6% 5,0% 5,8% 16,7% 4,7% 7,2% MH: personen met recht op financiële maatschappelijke hulp. MI: personen met recht op maatschappelijke integratie. Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 19

20 Werkervaringsprojecten Tabel 16: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), arrondissementen van West-Vlaanderen, In personen In VTE Werkervaringdoorstroming Werkervaring- GESCO Totaal Werkervaringdoorstroming Werkervaring- GESCO Totaal Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 12,7% 10,3% 11,7% 12,2% 10,4% 11,4% (a) Werkervaringsprojecten = werkervaring-doorstroming + GESCO-werkervaring. VTE: Voltijdse Equivalenten; GESCO: Gesubsidieerde Contractuelen Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 17: Aantal begunstigden in werkervaringsprojecten (a), West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest WEP-plus - in personen WEP-plus - in VTE Werkervaringsprojecten - in personen Werkervaringsprojecten - in VTE Totale tewerkstelling - in personen Totale tewerkstelling - in VTE (a) Werkervaringsprojecten = werkervaring-doorstroming + GESCO-werkervaring. VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen GESCO-opleidingsprojecten Tabel 18: Aantal doelgroepcursisten in de GESCO-opleidingsprojecten, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 8,5% 8,4% 11,5% 16,0% 11,2% Bron: Vlaams Subsidieagentschap voor Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 20

21 Brugprojecten Tabel 19: Gemiddeld aantal leerlingen in een brugproject, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Schooljaar Schooljaar Schooljaar Schooljaar ROP Brugge ROP Midden-West-Vlaanderen ROP Oostende ROP Westhoek ROP Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 23,8% 22,9% 22,6% 21,4% Gemiddelde van tien meetpunten (maandelijks). ROP: Regionaal overlegplatform Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: Departement Onderwijs en Vorming, Dienst Beroepsopleiding, Verwerking: POM West-Vlaanderen Invoeginterim Tabel 20: Aantal begunstigden in invoeginterim, België, Personen met recht op maatschappelijke hulp Personen met recht op maatschappelijke integratie Totaal aantal begunstigden In Vlaanderen en West-Vlaanderen waren er geen begunstigden. Bron: POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding, Sociale Economie en Grootstedenbeleid, Verwerking: POM West-Vlaanderen Activiteitencoöperatie Tabel 21: Werking van de activiteitencoöperaties, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Aantal infosessies totaal Aantal werkzoekenden op infosessie Aantal intakegesprekken Aantal mensen actief in traject waarvan traject gestart vóór jaar X waarvan traject nieuw gestart in jaar X Totaal in facturatiefase in jaar X Uitstroom in jaar X zelfstandig hoofdberoep loontrekkend + zelfstandig bijberoep ziekte-uitkering + zelfstandig bijberoep werkloos + zelfstandig bijberoep loontrekkend langdurig ziek/zwangerschap uitgeschreven als werkzoekende werkloos of onbekend Aandeel in functie van afgeronde trajecten (uitstroom) uitstroom naar werk 58% 71% 84% 83% 47% 50% 69% 75% 75% uitstroom zelfst. statuut (hoofd-/bijberoep) 42% 64% 76% 77% 37% 34% 51% 58% 65% terugkeer naar werkloosheid of onbekend 35% 29% 16% 17% 49% 39% 27% 22% 23% overige (ziekte, zwanger, uitgeschreven, ) 8% 0% 0% 0% 4% 10% 3% 3% 2% De West-Vlaamse activiteitencoöperatie Gusto is pas eind 2009 gestart. Bron: Vlaamse activiteitencoöperaties, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 21

22 2.2. Gesubsidieerde diensteneconomie Lokale diensteneconomie Tabel 22: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, arrondissementen van West-Vlaanderen, In personen In VTE Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Doelgroepwerknemers Omkaderingspersoneel Totale tewerkstelling Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 13,6% 15,3% 13,9% 13,6% 16,4% 13,9% VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 23: Tewerkstelling in lokale diensteneconomie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Doelgroepwerknemers - in personen Doelgroepwerknemers - in VTE Omkaderingspersoneel - in personen Omkaderingspersoneel - in VTE Totale tewerkstelling - in personen Totale tewerkstelling - in VTE VTE: Voltijdse Equivalenten. Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 22

23 Buitenschoolse kinderopvang Tabel 24: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, arrondissementen van West-Vlaanderen, In personen In VTE Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 15,6% 15,7% VTE: Voltijdse Equivalenten. Totalen kunnen verschillen als gevolg van afrondingen. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 25: Tewerkstelling in buitenschoolse kinderopvang, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, In personen In VTE WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 15,3% 15,5% 15,7% 15,2% 15,6% 15,6% 15,7% 15,9% 15,3% 15,7% VTE: Voltijdse Equivalenten. Bron: Departement Werk en Sociale Economie, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 23

24 Stelsel van de dienstencheques Tabel 26: Aantal werknemers in het stelsel van de dienstencheques, arrondissementen van West-Vlaanderen, Tewerkstelling van kansengroepen Totale tewerkstelling Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST BELGIË Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 23,4% 22,9% 23,9% 25,5% 25,7% 22,1% 21,1% 21,1% 21,7% 22,1% Aandeel West-Vlaanderen in België 15,6% 15,5% 16,3% 17,4% 17,9% 13,3% 12,6% 12,3% 12,8% 13,1% Om de tewerkstelling van kansengroepen in de dienstenchequeondernemingen te ramen wordt enkel rekening gehouden met de tewerkstelling in de private non-profitondernemingen en deze in de publieke ondernemingen. Zie voetnoot 3 pagina 12. Verdeling volgens de exploitatiezetel van de onderneming. Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen Tewerkstellingsbevorderende maatregelen voor kansengroepen in het regulier economisch circuit Individuele Beroepsopleiding in de Onderneming (IBO) Tabel 27: Aantal gestarte IBO-contracten, arrondissementen van West-Vlaanderen, Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Laaggeschoold Totaal Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 20,5% 19,7% 19,0% 18,6% 17,6% 17,8% 18,3% 18,3% 20,0% 18,9% Verdeling naar arrondissement en regio op basis van bedrijfsvestiging. Deze cijfers wijken af van de gegevens op basis van de regio van de dossierbeheerder. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 24

25 Tabel 28: Aantal IBO ers naar kansengroep, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, (a) (b) Laaggeschoolden Ouderen Langdurige werkzoekenden > 1 jaar Pmah Allochtonen Totaal (a) Op basis van de regio van de dossierbeheerder. (b) Toestand op 31 december Vanaf 2012 worden ook de C-IBO's meegeteld. Elke werkzoekende (hoog- of laaggeschoold, langdurig of recent werkzoekend, jong of oud, ) kan een individuele beroepsopleiding op de werkvloer volgen. De groep andere betreft dus alle werkzoekenden in een IBO-statuut die niet tot de kansengroepen (de vijf vermelde categorieën) behoort. Pmah: Personen met een arbeidshandicap. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen Tewerkstellingspremie voor 50-plussers Tabel 29: Doelgroeptewerkstelling met tewerkstellingspremie voor 50-plussers, arrondissementen van West-Vlaanderen, (a) Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 22,9% 22,2% 24,6% 24,7% 22,7% (a) Op basis van de data waarover de VDAB eind juni 2014 beschikte. Cijfers kunnen afwijken van de cijfers uit vorige editie door premies die laattijdig worden geregistreerd of geannuleerd. Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 25

26 Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP) Tabel 30: Aantal personen voor wie minimum één VOP werd uitbetaald, arrondissementen van West-Vlaanderen, Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST BELGIË Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 21,7% 21,9% 22,3% 22,0% 22,0% Aandeel West-Vlaanderen in België 20,5% 20,7% 21,2% 20,9% 20,9% Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen Regulier economisch circuit (REC) Tabel 31: Doelgroeptewerkstelling van vijf tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het REC, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest IBO (laaggeschoolde IBO's) IBO-interim Instapopleiding (a) (a) Tewerkstellingspremie 50+ (b) VOP (a) Instapopleiding wordt vanaf 2013 niet meer gestart. (b) Premie 50+: momentopname eind juni Bron: VDAB, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 26

27 SINE (Sociale inschakelingseconomie) Tabel 32: Gemiddelde tewerkstelling via SINE, arrondissementen van West-Vlaanderen, Arr. Brugge Arr. Diksmuide Arr. Ieper Arr. Kortrijk Arr. Oostende Arr. Roeselare Arr. Tielt Arr. Veurne Regio Brugge Regio Midden-West-Vlaanderen Regio Oostende Regio Westhoek Regio Zuid-West-Vlaanderen WEST-VLAANDEREN VLAAMS GEWEST BELGIË Aandeel West-Vlaanderen in Vlaams Gewest 26,5% 25,3% 24,9% 24,6% 24,1% Aandeel West-Vlaanderen in België 16,9% 16,0% 15,7% 15,8% 15,6% Jaargemiddelden. In personen uitgedrukt. Bron: RVA, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 27

28 3. SOCIALE ECONOMIE IN WEST-VLAANDEREN - VASTSTELLINGEN Uit de definitie van het toenmalige VOSEC (Vlaams Overleg Sociale Economie) blijkt dat sociale economie niet mag verengd worden tot het domein van de tewerkstelling van kansengroepen ( sociale inschakelingseconomie ), maar zich ook situeert op andere gebieden waar noch de staat - publieke sector - noch de markt - private sector - een antwoord op hebben 4. Sociale economie (VOSEC): een verscheidenheid van bedrijven en initiatieven die in hun doelstellingen de realisatie van bepaalde maatschappelijke meerwaarden vooropstellen en hierbij de volgende basisprincipes respecteren: voorrang van arbeid op kapitaal, democratische besluitvorming, maatschappelijke inbedding, transparantie, kwaliteit en duurzaamheid. Bijzondere aandacht gaat ook naar de kwaliteit van interne en externe relaties. Zij brengen goederen en diensten op de markt en zetten hun middelen economisch efficiënt in met de bedoeling continuïteit en rentabiliteit te verzekeren. Als sociale economie beschouwen we bijgevolg de sociale inschakelingseconomie samen met de gesubsidieerde diensteneconomie (zie figuur 2) 5. Door gebruik te maken van diverse gegevensbronnen, werd voor iedere maatregel uit figuur 2 de gecreëerde tewerkstelling van kansengroepen berekend. In onderstaande overzichten worden alle gegevens samengebracht. Dit laat ons toe te becijferen hoeveel werknemers die behoren tot de kansengroepen worden tewerkgesteld in de sociale economie in West-Vlaanderen. We tellen hiervoor de tewerkstelling van kansengroepen binnen de twaalf werkvormen van de sociale inschakelingseconomie (SIE) samen met de tewerkstelling binnen de drie werkvormen van de gesubsidieerde diensteneconomie (GDE). Om niet dubbel te tellen, corrigeren we voor de invoegtewerkstelling binnen de dienstencheque-ondernemingen. Voor de volledigheid plaatsen we in het eerste overzicht ook de tewerkstellingscijfers voor de vier tewerkstellingsbevorderende maatregelen in het Regulier Economisch Circuit (REC) die aan bod kwamen. Omdat we nooit exact weten hoeveel kansengroepen er worden tewerkgesteld in het reguliere bedrijfsleven maken we bewust geen optelsom over de drie categorieën - SIE, GDE en REC - heen. Ook de tewerkstelling via SINE tellen we niet verder op. SINE kan gecumuleerd worden met andere werkvormen in de SIE en in de GDE. De tewerkstelling gecreëerd door deze maatregel werd dus voor een groot gedeelte reeds meegerekend in de cijfers voor SE Dit schema werd bij de opmaak van de eerste studie (maart 2005) afgetoetst aan de visie van prof. dr. Ides Nicaise, onderzoeker aan het Hoger Instituut voor de Arbeid (HIVA) in Leuven. Tot 2014 kan dit schema nog als kapstok dienen voor het overzicht van sociale economie in West-Vlaanderen. Vanaf dan zal het overzicht van sociale economie er anders gaan uitzien. 28

29 Figuur 2: Vlaamse en federale tewerkstellingsinitiatieven voor kansengroepen (absolute cijfers). Bron: POM West-Vlaanderen op basis van verschillende bronnen. 29

30 Tabel 33: Tewerkstelling van kansengroepen in West-Vlaanderen en het Vlaamse Gewest, West-Vlaanderen Vlaams Gewest Aandeel West- Vlaanderen in Vlaams Gewest Evolutie Berekening West- Vlaanderen Vlaams Gewest Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen ,1% 24,0% -4,7% -4,6% Arbeidszorg ,7% 16,9% +0,6% -0,4% Semi-formele sociale tewerkstelling a ,8% 20,8% -2,8% -2,7% Beschutte werkplaatsen ,6% 26,7% +0,1% -0,2% Sociale werkplaatsen ,3% 19,8% +2,4% -0,3% Permanent gesubsidieerde tewerkstelling b ,9% 25,1% +0,5% -0,2% Invoegbedrijven ,8% 8,1% -39,6% -26,8% Degressief gesubsidieerde tewerkstelling c ,8% 8,1% -39,6% -26,8% Art van de OCMW-wetgeving ,4% 19,4% +5,2% -0,5% Art. 61 van de OCMW-wetgeving ,0% 46,8% +27,6% +36,2% Werkervaringsprojecten ,5% 11,7% +1,5% -0,6% GESCO-opleidingsprojecten ,0% 11,2% -3,9% +37,0% Brugprojecten ,6% 21,4% -6,3% -1,3% Invoeginterim nvt nvt nvt nvt Activiteitencoöperatie ,9% 22,8% -1,8% -5,4% Tijdelijke tewerkstelling d ,5% 16,0% +2,3% +5,9% Sociale inschakelingseconomie a + b + c + d = A ,6% 20,4% -0,4% +0,5% Lokale diensteneconomie ,3% 13,6% -0,9% +4,5% Buitenschoolse kinderopvang ,2% 15,6% +3,6% +1,0% Stelsel van de dienstencheques (non profit en publieke sector) ,5% 25,7% -4,7% -5,5% Gesubsidieerde diensteneconomie (incl. stelsel van de dienstencheques) B ,0% 24,0% -4,1% -4,4% Gesubsidieerde diensteneconomie (excl. stelsel van de dienstencheques) C ,8% 14,7% +1,7% +2,5% Invoegtewerkstelling in combinatie met dienstencheques e ,6% 4,4% -50,8% -37,9% TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (incl. stelsel van de dienstencheques) A + B - e ,1% 22,0% -1,9% -1,0% TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (excl. stelsel van de dienstencheques) A + C ,1% 19,9% -0,2% +0,6% IBO (laaggeschoolde IBO) ,1% 19,9% +8,5% -1,1% IBO-interim ,0% 0,0% +0,0% -75,0% Tewerkstellingspremie voor 50-plussers ,7% 14,5% -22,8% +31,0% Vlaamse Ondersteuningspremie ,0% 22,0% -5,0% -4,8% SINE ,6% 24,1% -1,7% +0,4% Bron: Diverse bronnen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. Tabel 34: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, regio s van West-Vlaanderen, Regio Midden- West- Vlaanderen Regio Zuid- West- Vlaanderen Niet toe te wijzen aan een regio Regio Regio Provincie West- Berekening Regio Brugge Oostende Westhoek Vlaanderen Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen Arbeidszorg Semi-formele sociale tewerkstelling a Beschutte werkplaatsen (doelgroepwerknemers) Sociale werkplaatsen (doelgroepwerknemers, excl. arbeidszorg) Permanent gesubsidieerde tewerkstelling b Invoegbedrijven Degressief gesubsidieerde tewerkstelling c Art van de OCMW-wetgeving Art. 61 van de OCMW-wetgeving Werkervaringsprojecten GESCO-opleidingsprojecten (doelgroepcursisten) Brugprojecten (1) Invoeginterim Activiteitencoöperatie Tijdelijke tewerkstelling d Sociale inschakelingseconomie a + b + c + d = A Lokale diensteneconomie (doelgroepwerknemers) Buitenschoolse kinderopvang Stelsel van de dienstencheques (non-profit en publieke sector) Gesubsidieerde diensteneconomie (2) B Invoegtewerkstelling in combinatie met dienstencheques e TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (2) A + B - e (1) Door de specifieke manier van meten, is de som van de West-Vlaamse regio's niet gelijk aan het cijfer voor West-Vlaanderen. Bron: Diverse bronnen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 30

31 Tabel 35: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Berekening West-Vlaanderen Vlaams Gewest Plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen Arbeidszorg n.b n.b Semiformele sociale tewerkstelling a (2.228) (9.273) Beschutte werkplaatsen (doelgroepwerknemers) Sociale werkplaatsen (doelgroepwerknemers, excl. arbeidszorg) Permanent gesubsidieerde tewerkstelling b Invoegbedrijven Degressief gesubsidieerde tewerkstelling c Art van de OCMW-wetgeving Art. 61 van de OCMW-wetgeving Werkervaringsprojecten GESCO-opleidingsprojecten (doelgroepcursisten) Brugprojecten (1) Invoeginterim Activiteitencoöperatie Tijdelijke tewerkstelling d Sociale inschakelingseconomie a + b + c + d = A (10.378) (49.339) Lokale diensteneconomie (doelgroepwerknemers) Buitenschoolse kinderopvang Stelsel van de dienstencheques (2) Gesubsidieerde diensteneconomie (incl. stelsel van de dienstencheques) B Gesubsidieerde diensteneconomie (excl. stelsel van de dienstencheques) C Invoegtewerkstelling in combinatie met dienstencheques e TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (incl. stelsel van de dienstencheques) A + B - e (17.705) (81.481) TEWERKSTELLING VAN KANSENGROEPEN IN DE SOCIALE ECONOMIE (excl. stelsel van de dienstencheques) A + C (11.115) (54.155) (1) Vanaf 2010: gemiddelde op basis van tien meetpunten. Voorheen: vier meetpunten. (2) Geraamde tewerkstelling van kansengroepen op basis van type onderneming (non profit en publieke sector). Bron: Diverse bronnen, Verwerking: POM West-Vlaanderen. 31

32 Welke kansengroepen zijn er in West-Vlaanderen? Om hoeveel personen gaat het? Figuur 4: Kansengroepen (aantal & aandeel in % van totaal NWWZ) - Van alle categorieën kansengroepen maken de laaggeschoolden al vijf jaar op rij de grootste groep uit. Hoewel hun aandeel in de West-Vlaamse werkloosheidscijfers de voorbije vijf jaar gestaag afnam, maakten ze in 2013 nog altijd meer dan de helft van alle nwwz in West-Vlaanderen uit (50,1%), tegenover slechts 47,1% in het Vlaamse Gewest. - Naast de laaggeschoolden (50,1%), nemen ook de arbeidsgehandicapten (16,2%), de ouderen (26,2%), de jongeren (24,3%) en de werklozen die minstens 5 jaar werkloos zijn (8,9%) in 2013 nog altijd een groter aandeel van de West-Vlaamse werkloosheidscijfers uit dan in Vlaanderen het geval is. - De allochtonen zijn beduidend minder sterk vertegenwoordigd in de groep van alle nwwz in West-Vlaanderen (15,8% in West-Vlaanderen ten opzichte van 25,6% in Vlaanderen) maar hun aantal is tussen 2012 en 2013 in West-Vlaanderen sterker toegenomen dan in Vlaanderen (+12,3% in West-Vlaanderen tegenover +8,6% in Vlaanderen). 32

33 Figuur 5: Evolutie kansengroepen (in relatieve en absolute cijfers, ). - Door de verslechterende conjunctuur en in combinatie met activeringsmaatregelen van de overheid kwamen er op één jaar tijd in West-Vlaanderen 9,3% nwwz bij ten opzichte van +8,5% in Vlaanderen (van nwwz in 2012 naar in 2013 voor West-Vlaanderen). - Voor drie categorieën van kansengroepen is de toename van het aantal nwwz tussen 2012 en 2013 opvallend groter dan het West-Vlaamse gemiddelde: de allochtonen (+12,3%), de jongeren (+12,2%) en de arbeidsgehandicapten (+9,9%). - Bij de langdurige werklozen nam het aantal nwwz daarentegen af. De grootste daling doet zich voor bij de werkzoekenden die langer dan vijf jaar werkloos zijn, hun aantal verminderde met 3,7%. 33

34 Hoeveel personen uit de kansengroepen werden met deze maatregelen bereikt? Hoeveel personen op de arbeidsmarkt werden via sociale economie (her)ingeschakeld op de arbeidsmarkt in West- Vlaanderen? Figuur 6: Tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie, West-Vlaanderen en Vlaams Gewest, Figuur 7: Evolutie van de (West-)Vlaamse sociale economie EXCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques Figuur 7: Evolutie van de (West-)Vlaamse sociale economie INCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques 34

35 - In 2013 stelde de sociale economie (exclusief dienstencheques) in West-Vlaanderen personen uit de kansengroepen tewerk. Dit komt overeen met 3,1% van de bezoldigde tewerkstelling in West-Vlaanderen. De sociale economie - zonder het stelsel van de dienstencheques - is daarmee in West-Vlaanderen van een vergelijkbare grootteorde in termen van tewerkstelling als bijvoorbeeld de West-Vlaamse textielsector ( werknemers op 31 december 2013) of de West-Vlaamse voedingssector ( werknemers per 31 december 2013). - De sociale economie - met de tewerkstellingscijfers van de kansengroepen tewerkgesteld binnen het stelsel van de dienstencheques - bedroeg personen in 2013, een aandeel van 5,1% van de totaal bezoldigde tewerkstelling in West-Vlaanderen. - In Vlaanderen bedroeg het aandeel van de sociale economie in de totale bezoldigde tewerkstelling 2,9% in 2013 (4,3% voor de cijfers inclusief dienstencheques). - De tewerkstellingscijfers EXCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques geven de volgende evolutie weer: de tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie in West-Vlaanderen bleef status quo tussen 2012 en 2013, namelijk een totaal van werknemers of amper 28 personen minder dan vorig jaar. In Vlaanderen nam de tewerkstelling van kansengroepen lichtjes toe met 0,6%. - De tewerkstellingscijfers INCLUSIEF het stelsel van de dienstencheques tonen een evolutie van -1,9% voor West-Vlaanderen en -1% voor Vlaanderen. De beperkte daling is zo goed als volledig op het conto van de dienstencheques te schrijven. De daling van de tewerkstelling binnen het publieke en non-profitluik van de dienstencheques in West-Vlaanderen bedraagt -4,7%. In Vlaanderen dalen de cijfers van de dienstencheques ook sterk (-5,5%), maar wordt het geheel deels gecompenseerd door een opmerkelijke toename van de GESCO-opleidingsprojecten (doelgroepcursisten) die met 37% stegen. Deze laatste groep steeg in 2013 echter niet in West-Vlaanderen (-3,9%), maar kende in 2012 al een markante toename van 77,5%. - De tewerkstellingsevolutie tussen 2012 en 2013 varieert sterk van werkvorm tot werkvorm. Algemeen valt op dat zowel voor de gesubsidieerde diensteneconomie als de sociale inschakelingseconomie de tewerkstellingsgroei in Vlaanderen (+2,5%) groter is dan deze in West- Vlaanderen (+1,7%). Voor de sociale inschakelingseconomie is de tewerkstellingsgroei tussen 2012 en 2013 lichtjes negatief (-0,4%) in West-Vlaanderen (ten opzichte van +0,5% in Vlaanderen). - In de top vijf op basis van tewerkstellingscreatie voor kansengroepen, vinden we net als in 2012 volgende werkvormen terug: beschutte werkplaatsen (4.639 doelgroepwerknemers), art (1.917), PWA (1.633), sociale werkplaatsen (1.041) en arbeidszorg (967). Deze vijf werkvormen staan samen in voor 81,2% van de tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie (zonder het stelsel van de dienstencheques) in West-Vlaanderen in De maatwerkbedrijven zijn goed voor een tewerkstelling van doelgroepwerknemers in 2013, bijna de helft van de volledige tewerkstelling in de sociale economie in West-Vlaanderen, zijnde 45,2%. Op Vlaams niveau daarentegen, hebben de maatwerkbedrijven slechts een aandeel van 35,8% in de totale tewerkstelling van de sociale economie. De hogere West-Vlaamse score is te verklaren door het feit dat de West-Vlaamse beschutte werkplaatsen gemiddeld groter zijn dan de beschutte werkplaatsen in de rest van Vlaanderen (580 in West-Vlaanderen in vergelijking met 260 doelgroepwerknemers voor Vlaanderen). 35

36 Hoe performant is West-Vlaanderen? - Met een aandeel van 19,9% in de Vlaamse tewerkstelling van kansengroepen is de sociale economie meer dan behoorlijk vertegenwoordigd in West-Vlaanderen 6. Dit aandeel ligt ook hoger dan het aandeel van West-Vlaanderen in de bezoldigde tewerkstelling (18,6%) of in de beroepsbevolking (18,2%). West-Vlaanderen speelt een prominente rol inzake activering en tewerkstelling van kansengroepen. Ten opzichte van 2012 is het West-Vlaamse aandeel evenwel lichtjes gedaald (van 20,1% in 2012 naar 19,9% in 2013). - West-Vlaanderen heeft een bijzonder hoog aandeel in de Vlaamse tewerkstelling in art. 61 (46,8%; echter het betreft hier zeer lage aantallen), beschutte werkplaatsen (26,7%), PWA (24%), de activiteitencoöperatie (22,8%) en brugprojecten (21,4%). Voor deze werkvormen scoort West-Vlaanderen hoger dan voor sociale economie in zijn geheel. Maatregelen zoals invoeg, GESCO-opleiding, werkervaring, LDE, BKO en AZ zijn dan weer relatief minder sterk aanwezig. 6 Inclusief de dienstencheques is het aandeel van de West-Vlaamse sociale economie in de Vlaamse sociale economie 22%. 36

37 Hoe is sociale economie (geografisch) verdeeld in West-Vlaanderen? Figuur 8: Verdeling van tewerkstelling en NWWZ naar regio. Exclusief stelsel van de dienstencheques Inclusief stelsel van de dienstencheques - De uitbouw van sociale economie binnen West-Vlaanderen verschilt sterk van regio tot regio én verschilt sterk naargelang het stelsel van de dienstencheques wordt meegenomen of niet. - De regio Zuid-West-Vlaanderen springt er bovenuit met 34,2% van de West-Vlaamse tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie (exclusief dienstencheques). Dit aandeel is beduidend hoger dan het aandeel van de regio in het totale aantal niet-werkende werkzoekenden in West- Vlaanderen (26%) of in de West-Vlaamse bezoldigde tewerkstelling (27%). In de regio Oostende is de sociale economie het minst aanwezig. - In de regio Brugge is sociale economie (16%) veel minder aanwezig in vergelijking met het aandeel van de Brugse regio inzake bezoldigde tewerkstelling (25%) of het aantal niet-werkende werkzoekenden (23%). - Indien het stelsel van de dienstencheques mee in rekening wordt genomen (de rechterfiguur), dan wijzigt het beeld voornamelijk voor de regio s Brugge en Midden-West-Vlaanderen. Deze stijgen in hun aandeel tewerkstelling van kansengroepen in de sociale economie van 16% naar 24% voor regio Brugge en van 18% naar 20% voor Midden-West-Vlaanderen. Een grote verklaring is dat de cijfers van de dienstencheques geteld worden volgens exploitatiezetel van de organisatie (en niet volgens plaats van tewerkstelling van de werkenden). De regio Brugge huisvest een paar grote spelers in de dienstenchequesector. 37

38 Figuur 9: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie. Figuur 10: Tewerkstelling van kansengroepen naar regio in de vijf werkvormen van sociale economie. Tot slot geven de figuren 9 en 10 een beeld van de verdeling over de regio s van West-Vlaanderen van de tewerkstelling van kansengroepen in de vijf grootste werkvormen van de sociale economie. Zuid-West-Vlaanderen genereert de grootste tewerkstelling in West-Vlaanderen met doelgroepwerknemers (40%), gevolgd door Midden-West-Vlaanderen (1.482 werknemers of 21%), de Westhoek (1.289 werknemers of 18%), Brugge (1.087 werknemers of 15%) en ten slotte Oostende (418 werknemers of 6%). Het grote aandeel van Zuid-West-Vlaanderen is te verklaren door de aanwezigheid van de grootste beschutte werkplaats van Vlaanderen, WAAK, met doelgroepwerknemers. Dit is meteen goed voor 45% van de totale doelgroeptewerkstelling in de beschutte werkplaatsen in West-Vlaanderen en meer dan de helft van de doelgroeptewerkstelling in de regio. Ook voor de werkvormen LDE en invoegbedrijven vertegenwoordigt de regio Zuid-West- 38