Preventie Tabak, Alcohol en Drugs Deelwerking Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Doelgroep: sleutelfiguren uit diverse sectoren Aanbod: Ondersteunen van organisaties bij het opstellen van een drugbeleid Geven van vormingen en trainingen aan sleutelfiguren Advies en consult (+ infotheek) Partner in diverse overlegstructuren Maatwerk! 1
Contact CGG Waas en Dender Grote Peperstraat 15 9100 Sint-Niklaas 078/35 34 35 preventietad@cggwaasendender.be CGG Eclips (regio Gent) Lange Violettestraat 84 9000 Gent 09/233 58 58 preventietad@cggeclips.be Good practices 2
Kennismaking Wie heeft er al beleid? 3
STAP 0: VOORBEREIDING Voorbereidende initiatieven Draagvlak creëren Werkgroep installeren: vb. Reymeers en Broeders Externe begeleiding door coach 4
STAP 1: VOORONDERZOEK Hoe ga je te werk? Bij wie verzamel je info? Sleutelfiguren van verschillende afdelingen Sleutelfiguren uit verschillende functies Hoe verzamel je info? Bevraging op teams (bij kleine organisatie) Vragenlijst 5
Voorbeeld schema vooronderzoek Draaiboeken Te downloaden via: www.vad.be 6
Draaiboeken STAP 2: VISIE 7
Visie 3 kernelementen: Wat is de algemene opdracht van de voorziening? Wat verstaat de voorziening onder tabak-, alcohol- en ander druggebruik en problemen? Wat wil de voorziening bereiken met het beleid? Wat zijn de algemene doelstellingen per pijler? In de praktijk Visietekst Reymeers: veel bijgestuurd doorheen proces discussie rond nultolerantie 8
STAP 3: PIJLER AFSPRAKEN EN REGELS Afspraken en regels 1. Bepaal de regels Verschillende vormen van gebruik en aanbod Verschillende middelen 2. Bepaal waar en wanneer de regels zullen gelden Ambulant vs residentieel Jongeren- vs volwassenenwerking Binnen de voorziening vs extramuros (vb. uitstap) Week/weekend Gemeenschappelijke vs persoonlijke ruimtes Verschillende woonvormen 9
Afspraken en regels 3. Leg de procedures vast (wie doet wat?) Vermoedens vs feitelijke vaststellingen Verzachtende of verzwarende omstandigheden Minimaal aanspreken vs sanctie opleggen Tabel regels en procedures 10
Juridische handvatten www.vad.be 11
In de praktijk Discussies regelgeving Reymeers: Welke middelen opnemen in beleid? Strenge sanctie tabak in verhouding tot andere middelen Casus J.: procedure gebruik alcohol (team versus zelf aanspreken) 12
Aandachtspunten Houding t.o.v. sancties: Onderwijs: meer ruimte voor sancties Sancties kunnen ook in welzijns- en gezondheidssector Vb. herhaaldelijk dronken tijdens activiteit => toegang ontzeggen Beter gevolgen of consequenties dan sancties Inspraak cliënten Wetgeving Strenger dan de wet mag, lakser niet (vb. -16 en +16-jarigen bij alcohol) Wanneer melden aan juridische instanties? Wat met gevonden product? Residentieel: wat valt onder privé-ruimte? Aandacht voor gokken en gamen 13
Communicatie regels Voorbeeld Broeders: Drugbeleid = intern document Aanpassing schoolreglement Pictogrammen Bladwijzer STAP 4: PIJLER ZORG EN BEGELEIDING 14
Begeleidingsproces In de praktijk Voorbeeld Broeders: Knelpunten: - Wachtlijsten - Aanbod niet op maat van doelgroep 15
Aandachtspunten Dubbele rol (begeleiden en grenzen stellen): Houding van de hulpverlener/begeleider 3 de partij inbrengen Rol expliciteren Aangepaste methodieken: Screening: SUMID-Q Begeleiding: Mijn cliënt en middelengebruik Deskundigheidsbevordering personeel http://www.vad.be/materialen/detail/mijn-client-en-middelengebruik 16
Nuttige websites http://www.slimkicken.be/ https://www.vad.be/doorverwijsgids Vroeginterventie DOELGROEP Jongeren tussen 12 en 25 jaar die experimenteel/regelmatig gamen, gokken, alcohol of andere drugs gebruiken. AANBOD Laagdrempelige en kortdurende hulpverlening, individueel of in groep. PRAKTISCH Geen wachtlijsten & gratis CONTACT CGG s: www.cggwaasendender.be www.cggeclips.be www.zov.be Drugpunt: www.drugpunt.be 17
STAP 5: PIJLER EDUCATIE Hoe ga je tewerk? Stap 1: Doelgroep en boodschap bepalen Stap 2: Hoe en met welk materiaal? Stap 3: Actieplan 18
http://www.vad.be/materialen/detail/een-alcohol--en-drugbeleid-in-het-caw Folders alcohol, drugs, gamen www.vad.be 19
Trip bordspel Aanpassingen Vlaamse context: www.kennisplein.be Tabak https://www.vlaamse-logos.be/ https://www.vlaamse-logos.be/ 20
In de praktijk Broeders: - Drugkoffers Reymeers: - Themadagen/vormingen vanuit ontmoetingscentrum t Evenwicht. - Informatie verdelen via de prikborden in de woning - Informatie verdelen via ons informatiebord in de wachtzaal van onze burelen. Aandachtspunten Objectiviteit Voorlichting op maat Generalisatie Corrigeer verkeerde beeldvorming Gevolgen op korte termijn Oefenen en herhalen Werken met getuigenissen 21
STAP 6 PIJLER OMGEVINGSINTERVENTIES Omgevingsinterventies Algemene omgevingsinterventies: Duidelijkheid over wat cliënt van jou en de werking mag verwachten Voorbeeldfunctie van hulpverleners Toegankelijke klachtenprocedure Middelenspecifieke omgevingsinterventies Afwezigheid van alcohol in de gemeenschappelijke leefruimte Hogere prijs van alcoholische dranken Afdak om onder te roken 22
In de praktijk Reymeers: Cliëntparticipatie Alcohol- en rookvrije woningen Inrichting kamer Keuze begeleider STAP 7: IMPLEMENTATIE EN EVALUATIE 23
In de praktijk Voorbeeldje van Broeders: Vormingen voor leerkrachten Ludieke voorstelling drugbeleid Jaarlijkse voorstelling drugkoffer Uitdaging om thema warm te houden 24
Contact Annabelle Pattyn begeleider (Beschut wonen Reymeers vzw) Reymeersstraat 13A - 9340 Lede 053/80.87.46 annabelle.pattyn@reymeers.be Veronique Clinckspoor orthopedagoog (BuSO Broeders Lokeren) Molenstraat 38 9160 Lokeren 09/348 37 96 clv@broeders.be Cynthia Deman preventiewerker tabak, alcohol en drugs (CGG Waas en Dender) Grote Peperstraat 15-9100 Sint-Niklaas 078/35 34 35 cynthiademan@cggwaasendender.be 25