DE BRUINVIS. Kleinste walvisachtige van ons grootste natuurgebied, de Noordzee

Vergelijkbare documenten
Op zoek naar walvissen in de Oosterschelde

LESBESCHRIJVING GROEP 1-2

... Hoe ziet een Rijke Noordzee eruit?

[datum woensdag 15 april, auteur Guido Keijl, gepubliceerd op

inhoud 1. Dolfijnen 2. De bouw van een dolfijn 3. De zintuigen 4. De school 5. Voedsel 6. Sprongen en spel 8. Gevaar! 9.

Zeezoogdieren in de Noordzee

LESBESCHRIJVING GROEP 3-4

Stichting SOS Dolfijn E. Everaarts Valkhof LL NIJKERK. Datum 29 juni 2017 Betreft Beslissing aanvraag Art. 75 Flora- en faunawet

De orka. De geschiedenis van de orka. Kenmerken van de orka

DE GEWONE ZEEHOND. Huiler

GEWONE ZEEHOND. Huiler

LESBESCHRIJVING GROEP 5-6

CALIFORNISCHE ZEELEEUW

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Vacature: Vrijwilliger Dierzorg.

DE CALIFORNISCHE ZEELEEUW

ZEEHONDEN informatiepakket

Bewoners. Noordzee. Introductie. Als de Noordzee een paspoort zou hebben dan zou het er zo uitzien:

LESBESCHRIJVING GROEP 7-8

Vacature: Vrijwilliger Dierzorg.

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!. VISSERIJ 5 6 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Over haaien, vissen en bruinvissen. Leerlingen ontdekken het verschil tussen hondshaaien, bruinvissen en vissen.

LEERLINGENBLAD VAN:... NAAR DE HAAIEN! DOE-HET-ZELF LES BASISONDERWIJS GROEP 7 & 8 EEN WERELD VOL WATER

BESLUIT WET NATUURBESCHERMING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND

de bruinvis is terug 104 Een bruinvis in het zeezoogdieren centrum fjord&bælt in Kerteminde, Denemarken. foto: peter verhoog

ONTWERPBESLUIT WET NATUURBESCHERMING VAN GEDEPUTEERDE STATEN VAN GELDERLAND

Wat beweegt de Bruinvis? Mardik Leopold

6,9. Werkstuk door een scholier 3639 woorden 3 december keer beoordeeld. Inhoudsopgave

inh oud 1. Leven onder water 3 2. Dieren en planten 3. Vissen 4. Kwallen 5. Zoogdieren 6. Schaaldieren 7. Stekelhuidigen 8. Zeewier 9.

Stichting strand in zicht, Voorne Maasvlakte. (Voorheen Stichting zeehonden centrum Voorne) Jaarverslag BSN/RSIN

GIDS VOOR INFORMATIE EN ACTIE 2013 M R C C

EUROPEES PARLEMENT. Commissie verzoekschriften MEDEDELING AAN DE LEDEN

Programma. De Noordzee. 17 maart Eelco Leemans Stichting De. Ø Inleiding Ø Stichting De Noordzee Ø De Noordzee: ecosysteem en natuurgebieden

11 BELANGRIJKE REDENEN WAAROM RECREATIEVE KIEW- EN WARRELNETTEN MOETEN VERBODEN WORDEN IN BELGIE

A1 Wat is de boodschap van de Plastic Soup Surfer? Zijn boodschap/missie is om aandacht te vragen voor plastic afval in zee

Potvis op de dool. Wat is een potvis? De potvis in Heist. Waar leeft de potvis? Stijn Dekelver. baleinwalvissen. De potvis is een

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Help plastic afval de zeeën uit

Haag - Rohrbeck. Luister naar de zee!

Mens, natuur & milieu

DOLPHIN WARRIOR

Vacature: Vrijwilliger Dierzorg.

Dit document geeft u een overzicht van de activiteiten van het team SOS Dolfijn in het jaar 2017.

Beet! 1. Aanzetten. 1a. Beet! Jij gaat aan de slag met het dossier Beet!. Welke onderdelen van het dossier ga jij maken? Overleg met je docent.

5,4. Werkstuk door Sanne 729 woorden 8 januari keer beoordeeld. De orka. Dier

Werkstuk Biologie Walvissen

Ja hoor, antwoordde meneer Raaf. Ik vlieg een stuk noordwaarts, dan zien jullie de Waddeneilanden ook nog. En maak je geen zorgen, jullie zitten hoog

Inhoud. Beste leerkracht, Dolfijnen. Bruinvissen. Walrussen. Zeeleeuwen. Zeehonden. Roggen. Haaien. Interview dierenverzorgers

Eindexamen vmbo gl/tl Nederlands II

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN

Zoogdieren van de Habitatrichtlijn,

Beste leerkracht, Instructies Voorpret Lespakket

CALIFORNISCHE ZEELEEUW

Want wat betekent die grote hoeveelheid zwerfafval voor de natuur, de dieren en de mensen?

Ik ben het Net. Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! VISSERIJ 7 8 GROEP. Dit verhaal is onderdeel van de Europese Verhalenkoffer.

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Bewoners van de Noordzee

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Dolfijnen behoren tot de walvisachtigen. Er bestaan 2 soorten walvissen:

Kijken! Kijken! Niet kopen!

Educatief voorbereidingspakket 2 de - 3 de graad. Bereid je uitstap naar Boudewijn Seapark voor samen met je leerlingen!

Oosterschelde van de Oesterdam naar Gorishoek en Yerseke

Onderliggend document geeft een overzicht van de verschillende operationele activiteiten die in 2018 door SOS Dolfijn zijn verricht.

1 Kent u het bericht van de Wageningen Universiteit over de mogelijke oorzaken van strandingen van walvissen?

IMARES Wageningen UR T.P. Bult Ankerpark AG DEN HELDER. Datum 16 februari 2016 Betreft Beslissing aanvraag Art. 75 Flora- en faunawet

Spreekbeurt of Werkstuk over dolfijnen

5,9. Werkstuk door een scholier 2517 woorden 12 april keer beoordeeld. Inhoud

Een handboek voor het helpen van haaien

THEMA 2 ALLES WAT LEEFT. LES 1 Ecosystemen en voedselketens. Deze les gaat over: Bij dit thema horen ook: Ecosysteem de Noordzee Voedselketens

Naam: Groep: Soorten 1. Er bestaan ongeveer 34 verschillende soorten dolfijnen. Kun jij er vier opzoeken en

TOETS BIODIVERSITEIT

6,4. Werkstuk door een scholier 1095 woorden 3 juni keer beoordeeld. Inhoudsopgave:

Seamarco B.V. R.A. Kastelein Julianalaan CC HARDERWIJK. Datum 12 augustus 2016 Betreft Beslissing aanvraag Art. 75 Flora- en faunawet

De volgende verslagen zijn door de kinderen geschreven. Hierin vertellen ze wat we gedaan hebben en wat ze van de schoolreis vonden. Veel leesplezier!

5,6. Werkstuk door een scholier 2119 woorden 26 maart keer beoordeeld. Nederlands

Beach Clean-up Naam: Klas: Mentor: Vakgroep Biologie ( ) Penta college CSG Scala Rietvelden

Voordelta Een bijzondere zee

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Dagje naar zee. Yosei

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

DE IJSBEER. Super speurneus

Op jacht naar de mythische bewoner van de Oosterschelde: de bruinvis

DIERENWELZIJNSORGANISATIES DEN HELDER. Oktober 2013 Nummer 2

Strategieles Sleutelschema s niveau A

ZWERFAFVAL EN PLASTIC SOEP

Kijken! Kijken! Niet kopen!

Cursistenmateriaal Werkblad 4 Niveau A2 / 1F ... Opdracht 1, Lezen Lees de tekst. Beantwoord daarna de vragen op bladzijde 3.

De ondergang van de Spaanse Armada een spannend verhaal

Beleidsplan Zeehondenopvang Eemsdelta

De zee wat denk je zelf? Eerste kennismaking met zee d.m.v. ludieke quiz. Deze kan vragen en discussies oproepen over de zee.

Fauna en flora van de Noordzee

Impact windenergie op Noordzeemilieu: kansen & bedreigingen

Noordzee Gebiedsagenda 2050

LESMAP BIJ POPPENSPEL ALS EEN VIS IN DE ZEE

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

Ik houd mijn spreekbeurt over duiken omdat ik het een leuk onderwerp vind en mijn vader en moeder ook hebben gedoken. Duiken is een onderwatersport.

DE HUMBOLDT PINGUÏN. Een levend kostuum

LEVENDE OCEANEN DOCENTENHANDLEIDING

DE SIBERISCHE TIJGER

Transcriptie:

DE BRUINVIS Kleinste walvisachtige van ons grootste natuurgebied, de Noordzee

Bruinvis paspoort Lengte Gewicht Leeftijd Groepsgrootte 1-10 Voedsel vrouw ± 1,60 m man ± 1,45 m vrouw ± 60 kg man ± 50 kg ± 10 jaar, oudste bruinvis: 25 jaar Vis, o.a. haring en kabeljauw Rond 08:45 uur komt in het opvangcentrum van SOS Dolfijn de melding van een gestrande bruinvis binnen. De dolfijnenambulance vertrekt direct naar Hoek van Holland. s Middags komt bruinvis Jerry veilig aan in Harderwijk. Na een kort onderzoek wordt Jerry de komende dagen ondersteund bij het zwemmen en krijgt hij vocht toegediend. Als dit goed aanslaat kan over een aantal dagen een voorzichtige prognose worden gegeven over het herstel. Levende bruinvis gestrand! Beschermde diersoort? Ondanks dat bruinvissen op de lijst van beschermde diersoorten staan, worden ze nog steeds bedreigd. Jaarlijks spoelen er op de Nederlandse kust honderden dode bruinvissen aan. Volgens de Habitatrichtlijn (EU) en Flora en Fauna wet is de Nederlandse overheid verplicht om de bruinvis te beschermen. Gevaren voor de bruinvis Het is een naar gezicht, een dode bruinvis op het strand. Er zijn verschillende oorzaken voor het stranden van dode bruinvissen. Bijvangst Jaarlijks raken tientallen bruinvissen verstrikt in visnetten en verdrinken hierdoor. Vervuiling Chemisch afval, drijvend afval zorgt voor verwonding of verst(r)ikking. Geluidsoverlast Honderden schepen die dagelijks over de Noordzee varen, heien van windmolens en het boren van olieplatforms: de kakofonie van onderwatergeluiden bedreigen de bruinvis met zijn gevoelige oren. Bruinvistelling op de Oosterschelde Het lijkt erop dat bruinvissen zich definitief hebben gevestigd in de Oosterschelde. Dit weten we dankzij bruinvistellingen van Stichting Rugvin op de Oosterschelde. Hoe zo n bruinvistelling gaat? Met minimaal 8 boten vaar je in linie en kam je de hele Oosterschelde uit. Als het windstil is, kan geen bruinvis aan de aandacht ontsnappen!

Bewoners van de Noordzee Nederlandse wateren: het leefgebied van de bruinvis Bruinvis Witsnuitdolfijn Tuimelaar gasten in de Noordzee Gewone dolfijn Witflankdolfijn Walvis- en dolfijnonderzoek op de Noordzee Uren turen door een verrekijker, hoog vanaf de brug van de veerboten van Stena Line. Grote kans dat je een bruinvis spot. Of zelfs een paar honderd! In 2010 werd een recordaantal bruinvissen gespot: 316 dieren in 2 dagen tijd. Sinds 2005 varen elke maand twee onderzoekers mee met de veerboot tussen Hoek van Holland en Harwich. Zij noteren alle walvisachtigen die ze zien. Met dit onderzoek krijgen we een goed beeld van de soorten die in de Noordzee voorkomen. Griend Dwergvinvis Gestreepte dolfijn melding: Bruinvis gespot Duco van Keimpema: Ruim een half uur een bruinvis voor mijn boot gehad. Spelend in de boeggolf onderweg van Brouwershaven naar Bruinisse. Geweldig!! Via www.noordzee.nl/melding komen regelmatig meldingen binnen van zeilers of wandelaars die bruinvissen spotten: Jouke Altenburg: Twee bruinvissen zwommen voor de zandbanken ter hoogte van strandpaal zeven. Zeker een uur lang in de telescoop gehad. Zee was helemaal vlak, dus het rugvinnetje was prima te zien. Timo Leemans: Op 22 mei zag ik de restanten van een dode bruinvis in een visnet dat was aangespoeld op het strand bij Oostvoorne.

Whalewatchen in Nederland Een kleine, zwarte vin breekt het spiegelgladde water van de Oosterschelde. Een nóg kleiner vinnetje volgt snel. Eén seconde boven water, en weer onder. Dit scenario herhaalt zich een paar keer, om vervolgens een poosje te verdwijnen onder het wateroppervlak. Slechts de footprints van de dieren achterlatend. Waar zal het moeder-kalf paar opnieuw opduiken? In onze eigen Hollandse wateren zwemt een unieke diersoort: de bruinvis. In het Nederlandse gedeelte van de Noordzee zwemmen naar schatting 36.000 bruinvissen. De beste tijd om de dieren waar te nemen is tussen februari en april. In de Oosterschelde, onderdeel van de Nederlandse Delta, komen enkele tientallen exemplaren voor. Als toppredator van de Noordzee die bovenaan de voedselketen staat, is de bruinvis een belangrijke diersoort die beschermd moet worden. Onderzoek, educatie en wet- en regelgeving zijn hierbij van groot belang. Hoe herken ik een bruinvis op zee? Stichting Rugvin Bruinvis, witsnuitdolfijn, dwergvinvis: Stichting Rugvin weet welke soorten er in de Noordzee voorkomen. Sinds 2005 doet Rugvin onderzoek naar het voorkomen van walvisachtigen in de Noordzee en Oosterschelde. Via voorlichting worden Nederlanders op de hoogte gehouden van de uitkomsten. LOGO Stichting SOS Dolfijn Stichting De Noordzee Levende bruinvis gestrand? Dan komt SOS Stichting De Noordzee zet zich in voor een Het logo kan op verschillende achtergronden worden gebruikt. Dolfijn in actie! In het opvangcentrum - duurzaam gebruik van de Noordzee. Het De kleur van het logo is altijd 100%. Het logo komt het best tot zijn recht gevestigd met rondom in het ruimte. Dolfinarium Plaats het - kunnen logo dus zieke bij voorkeur doel? niet Een bij gezonde zee vol bruinvissen, afleidende bruinvissen beeldelementen. in alle rust herstellen voordat ze krabben, vis en ander leven. Voor bruinvisbescherming lobbyt Stichting De Noordzee in worden teruggebracht naar zee. Het publiek leert hier alles over bruinvissen. Ook wordt Den Haag en verbindt zij de hoofdrolspelers onderzoek gedaan naar ziektes en gehoor bij op dit gebied in Nederland. bruinvissen. LOGO VRIJSTAAND RUGVIN www.rugvin.nl pantone 2935 pantone 282 www.sosdolfijn.nl www.noordzee.nl/bruinvis Houd genoeg ruimte langs het logo. Foto s: W.J. Strietman, S. De Wolf, P. Toft, SOS Dolfijn, Stichting De Noordzee. Illustraties: M. de Ruiter Deze brochure is mede mogelijk gemaakt door het Wereld Natuur Fonds. LOGO BLAUWE ACHTERGROND pantone 2935 pantone 282

Gewone bruinvis Phocoena phocoena