Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie. Willem Schipper



Vergelijkbare documenten
Mest, mestverwerking en wetgeving

Hergebruik mestwater uit de veehouderij

Quickscan energie uit champost

Watertechniek en mestverwerking

Kosten/baten-analyse MC-installaties en gebruikerservaringen MC

Mest als basis voor energie en grondstoffen

GROENE FOSFOR. Willem Schipper. Willem Schipper Consulting (EX-THERMPHOS INTERNATIONAL)

Voor het eerste deel van de studie (Rapport I) werd met behulp van een enquête informatie en data verkregen van mestexperts uit de Europese Unie.

Mestverwerkingtechnieken

Mestverwerking in De Peel

GRONDSTOFFEN UIT RIOOLSLIB. Leon Korving - Milieubeurs oktober 2012

Workshop Innovatie in mestverwerking en vermarkting Bert Bohnen en Frederik Accoe

Markt voor Mest. Geert Boosten Seminar Mest d.d. 19 juni 2015

Workshop. Mestverwerking: een bron van emissies of een kans voor emissie reductie? Ellen van Voorthuizen Wim van der Hulst Gerard Rijs

Nutriënten & de Circulaire Economie

Mest: de melkkoe voor de productie van grondstoffen. A. Visser Maart 2015

Verwaarding van zeefgoed:

Fosfor in en uit Afvalwater

ZeefGOUD Van Afvalstoffenverwerker naar Energiefabriek en Grondstoffenfabriek. Marco Kwak Projectontwikkeling

Innoveren doe je Samen

Inspiratie- en referentieprojecten ontwerpopdracht biotechniek

De business case: Mest verwaarden. Hans van den Boom Sectormanager Food & Agri Rabobank Nederland

Be- en verwerken van mest: een zegen voor water en milieu?

Mestbeleid in Nederland

VAN AFVAL TOT GRONDSTOF! SAMEN MET U DE JUISTE RECYCLING KOMBINATIE

Landelijke inventarisatie export en verwerking dierlijke mest 2018

Totale verwerking van mest en/of digestaat

GroenLinks Bronckhorst. Themabijeenkomst Groengas Hoe groen is ons gas? 2 juni 2015

Méér uit mest halen Stand van zaken anno 2017

De fosfaatbalans Huidige ontwikkelingen en toekomstvisie Schuiling, R. e.a. InnovatieNetwerkrapport nr E, Utrecht, februari 2011.

ILVO. Nieuwe organische meststoffen: wat zijn ze waard?

Technologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN

Gezamenlijke aanzet uitvoeringsprogramma Mest Eindconcept, versie 30 april 2018

De voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 2 juli 2015 Betreft Voortgang ketenakkoord fosfaatkringloop

1. Foute eiwitten die ziekten veroorzaken Prof. Dr. Patrick van der Wel, Rijksuniversiteit Groningen.

Workshop mestvergisting. Jan Willem Bijnagte CCS Energie advies

Potentieel voor mestafgeleiden als grondstof in de minerale meststoffen- of chemische industrie

CO 2 Een waardevolle grondstof. Peter Simoës

Jaarlijks symposium Vlaco vzw, 16 juni 2011 Hof Ter Velden (Baasrode)

Oplossing mestafzet voor de veehouderij in De Liemers

Agem-cáfe: biogas uit grootschalige mestvergisting. 20 april 2016 Ton Voncken, Programmanager Groen Gas Nederland

Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema

Elementen Thema 1 MAterialen. de kringloop tussen mens / dier en plant uiteggen mbv CO2 en O2

Water hergebruiken is nog maar het begin. Doctoraat van Anh Tran, 26 november 2014

De fosfaatkringloop & kansen voor recycling. Oscar Schoumans & Wouter de Buck Alterra Wageningen UR & Nutrient Platform

OPTIES VOOR MESTVERWERKING

grondstof? Afvalwater als Energie winnen uit afvalwater Verwijderen van medicijnen en hergebruik van meststoffen Veel mogelijkheden

Scheidingsmethoden HHRA, Valkenswaard 10/10/ 16

Innovatieve mestverwerking op de boerderij

Visie en activiteiten KUMAC B.V. Even voorstellen: John Van Paassen

Valorisatie reststromen met aquatische biomassa. Rommie van der Weide, Wim van Dijk, Sander Huurman, Hellen Elissen,...

Mineral Valley Twente: Toonaangevend voor bodem en mestverwerking

Kansen voor de afzet van slib in de landbouw?

Notitie herziening regelgeving tbv uitvoering Ketenakkoord Fosfaatkringloop

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage

Slibdroging in kassen met laagwaardige warmte

Mestverwaarding Op weg naar een duurzame veehouderij

Transitie naar duurzaam gebruik van fosfor

Praktische opdracht ANW Biobased economy keuzekaart

Aan de slag met de uitdagingen uit Europa

DEELSESSIE 3. Duurzame energie: Deelvoorzitter Marga Hoek, Groene Zaak

Cleantech Markt Nederland 2008

SEPARATOR S 655 / S 855

Innovatie in de Hoeksche Waard. Projectleider Biobased Economy Hoeksche Waard Henk Groeneveld

Mededeling aan het AB

VAPPR Haalt eruit wat erin zit

kelingen in mestverwerking

Mestmarkt en mestverwerking

Mest met beleid. Adviesgroep Mestbewerking

Duurzaamheid. De voordelen van blikverpakkingen

Oefenopgaven CHEMISCHE INDUSTRIE

WELKOM. Biobased Business Event Emmen. Over natuurlijke oplossingen gesproken

TCB A057(2010) Den Haag, 15 februari 2010

Integraal GFT of tuin- en keukenafval apart? NVRD - 31 maart 2016 Tim Brethouwer

Verkennend onderzoek mogelijkheden en kansen hergebruik nutriënten (anders dan fosfor) Nutriënten Platform 7 december 2017

Overleg Nutriënten & de Circulaire Economie 19 april 2016, NWP

Grijs Water Recuperatie. Rik Daneels

Debat biomassa Aan de slag, maar met een kritische blik

Duurzame mestverwerking voor productie van schone energie en groene mineralen

Het Groene Hart Werkt

Fosfaat en bio energie. Anton Haverkort

Bekijk de zaak van meerdere kanten!

Ecosysteem voedselrelaties

Beleid / LAP en Cytostatica in incontinentiemateriaal en luiers

Circulaire economie Visie essenscia Dr Saskia Walraedt

Productspecificatie AEC-bodemas, Verbrandingsassen en Slakken

Vloeibaar goud: de routekaart afvalwaterketen

Verwerken van (groene) biomassa en mest:

MY STATEMENT PAPER. De grootte van de biogassector als energieoplossing zal beperkt blijven

Samenvatting. Samenvatting

Afvalwater zuiveren Bezoek Wageningse Alumnivereniging 22 april 2014

Topsurf Nederland. Watertopic B.V. Mark Hensen Van Kersbergen Holding B.V. Loek van Kersbergen Van Oord Doorwerth Holding B.V.

FOSFAATFABRIEK. Coert Petri (Waterschap Rijn en IJssel) Green Deal en Ketenakkoord Fosfaat

De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017

Circulaire Economie Tilburg. Analyse grondstofstromen op gemeenteniveau

Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, 30 mei 2017

Samenvatting ketenanalyse FORZ Toeslagmateriaal

SNB berichten. natuurlijke partners. #58 oktober 2013

Transcriptie:

Potentieel van mestafgeleide producten als grondstof voor de P-industrie Willem Schipper

Fosfor, fosfaat Onvervangbaar element voor leven Wordt aangetroffen in planten en dieren In omloop gebracht door de mens, uit minerale afzettingen Erts kunstmest planten diervoeding mest Mestprobleem = fosfaatprobleem 2 2

Fosfor, fosfaat Toepassing FOSFAAT uit minerale bronnen: (wereldwijd) Kunstmest (95%) Wasmiddelen (4%) Witte fosfor (1%) 3 3

Wat produceert Thermphos International B.V.? Witte fosfor en derivaten Fosforzuur, gedefinieerde fosfaten Fosfonaten (Dequest)...Dat wil zeggen de toepassingen van fosfor en fosfaat buiten de landbouw 4 4

Toepassing Kunstmest: Bulk van de toepassing van fosfaaterts, doch in essentie één soort chemie Fosfor: Relatief kleine toepassing, maar veelheid aan eindtoepassingen 5 5

Waar vinden we fosfor (als chemische verbinding)? 6 6

Waar vinden we fosfor (als chemische verbinding)? 7 7

Thermphos - Vlissingen (Nederland) Coke Elemental Phosphorus Gravel Rock 8 8

Fosfaatrecycling P P P 9 9

Traditionele P-cyclus 10 10

Cradle to Grave 11 11

Fosfor is een element. We kunnen het dus in kringloop houden. Waarom is de fosforindustrie betrokken? 12 12

Waarom is de fosforindustrie betrokken? Wij zijn deel van de fosfaatketen Recycling is de toekomst Voordelen voor alle betrokkenen: afval naar product Uniek: anders dan kunstmestindustrie Duurzaam; cradle-to-cradle 13 13

14 14

Vervangen van primaire door secundaire grondstoffen: Wat kan en wat niet? (technologisch) Waar vinden we secundaire fosfaten? Economische aspecten? Wat te doen? DOEL : vervang 100% van grondstof door secundair fosfaat 15 15

Thermphos:..heeft zich het afgelopen decennium voorbereid op een omschakeling naar secundaire grondstoffen. Regelgeving en technologie zijn geen beletsel voor grootschalige fosfaatrecycling (honderdduizenden tonnen per jaar). 16 16

Potentiële bronnen Rioolslibs (NL: 9 kt P/j) Mest, NL: 84 kt P/j (overschot 10 kt/j?) Industriële bronnen 17 17

De vereisten Technisch-chemische vereisten zoals: Een zeker minimum aan fosfaatinhoud Bepaalde grenzen aan verontreinigingen Verwerkbaarheid (bij voorkeur droog / anorganisch) 18 18

Voorbeeld: rioolfosfaat Grote hoeveelheden fosfaat Meest waardevolle component Nederland: slib verbranding as Dit fosfaat gaat meestal verloren (verdunning) Recycling mogelijk via verbrandingsas Technologisch ingewikkeld, langdurig project Succesvol, met grootste slibverbrander in de EU 19 19

Rioolfosfaat: resultaat Recycling rioolfosfaat met > 90% efficiëntie met bestaande rioolinfrastructuur Technologische hordes overwonnen Op grote schaal (kilotonnen per jaar) In nauwe samenwerking met de slibverbrander 20 20

Het mestdossier Fosfaatgedreven Uiteindelijk een economisch probleem Bewerking zal fosfaat niet vernietigen Derhalve: uitgang voor fosfaat gezocht Als kunstmest, of... Buiten de landbouw 21 21

Trajecten Struviet: zuiver; efficiëntie beperkt? toepasbaarheid / afzetbaarheid? Concentraat als kunstmest? minder geschikt voor fosforproductie Verbrandingsassen: hoge efficiëntie; verontreinigingen? (koper, zink) 22 22

Dikke fractie mest Bevat het meeste fosfaat Enerzijds: organische fractie is lastig voor fosforproductie, en niet direct in het oog springende waarde voor de landbouw (discussie loopt) Afzet in landbouw ->? Limiteringen? Kwaliteit (microbes / antibiotica / metalen)? Anderzijds: organische fractie = energie Derhalve: vergisten en/of verbranden, bv. direct verbranden met de nieuwste technologieën (hoge energie-efficiëntie); As naar fosforproductie 23 23

Mest dus (toch) verbranden of pyrolyseren? Levert as of biochar Kwaliteit versus waarde (hangen sterk samen) Reinigingsstap misschien noodzakelijk, direct meenemen in ontwerpfase (procesgeïntegreerd) 24 24

Wat kan Thermphos betekenen? Grootschalige mogelijkheid voor toepassing mestfosfaat als nuttige grondstof Afzet buiten de landbouw Uniek: reeds bestaand proces met andere vereisten dan kunstmestindustrie / landbouw Dichtbij Vlaanderen 25 25

Wat kan Thermphos betekenen? Diverse opties / materialen mogelijk als grondstof voor P-productie Toepasbaarheid fosfaat uit mestverwerking vanaf het begin meenemen bij mestverwerkings-technologie Bv: as uit verbranding, lijkt kansrijk als grondstof voor fosfor Verontreinigingen kunnen wellicht afgescheiden worden in het proces Wij denken graag mee in de ontwerpfase van een eventuele mestverwerkingsproces 26 26

Fosfaat: cradle to cradle Wij nodigen u uit dit samen met ons te verwezenlijken! 27 27

Contact http://www.thermphos.com/en/documentation/recycling.aspx willem.schipper@thermphos.com 28 28