Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren nr. 1, zomer 2005

Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren nr. 1, zomer 2005 Inleiding Dit is de eerste nieuwsbrief van het project Ketenregie voor Zwerfjongeren. Werk jij met jongeren en kom je wel eens een jongere met problemen tegen die dakloos is of logeert bij vrienden/familie, dan is deze nieuwsbrief iets voor jou. In deze nieuwsbrief kun je informatie vinden over: het project Ketenregie; de definitie van een zwerfjongere die wij in Haaglanden gebruiken; hoeveel zwerfjongeren er zijn in Den Haag; naar wie jij zwerfjongeren kunt verwijzen, deze keer beschrijven we de toegang tot de keten van hulp aan zwerfjongeren In de artikelen over de toegang gaan we in op de rol van Bureau Jeugdzorg (BJZ), het Jeugd Interventie Team (JIT) en de centrale toegang Maatschappelijke Opvang (CTMO). Wat doen deze instellingen en wat kunnen zij voor zwerfjongeren betekenen. Deze elektronische nieuwsbrief komt minimaal 2 keer per jaar uit. Hij wordt verspreid via de instellingen aan al hun medewerkers. Heb je interessant nieuws? Stuur een mailtje naar: Fietje Schelling: f.schelling@jso.nl of Léon van Lier: Leon.vanlier@inholland.nl Het project Ketenregie De missie: de regiegroep streeft ernaar dat geen jongere meer buiten de boot hoeft te vallen en dat dak- en thuisloosheid zoveel mogelijk wordt voorkomen. Aanleiding De Algemene Rekenkamer heeft in een aantal rapporten (2002, 2003, 2004) aangegeven dat het niet goed gaat met de hulp aan zwerfjongeren in Nederland. Er zijn te weinig opvangmogelijkheden en het aanbod blijft achter bij de vraag. Dit was reden voor het stadsgewest Haaglanden om regionaal beleid te gaan ontwikkelen voor deze specifieke doelgroep. Door de invoering van de leeftijdsgrens van 18 jaar in de nieuwe wet op de jeugdzorg vallen zwerfjongeren boven de 18 jaar tussen de wal en het schip. Er is in Den Haag geen specifieke ambulante hulp en opvang meer voor zwerfjongeren. In 2004 is Haagzicht, de nachtopvang voor zwerfjongeren, gesloten en is het T- team, de ambulante hulp aan zwerfjongeren, gestopt met haar werkzaamheden. Een deel van de taken van het T-team is overgenomen door Bureau Jeugdzorg (zie artikel aandachtsfunctionarissen BJZ). Voor opvang zijn zwerfjongeren van 18 jaar en ouder aangewezen op de Maatschappelijke Opvang. Het stadsgewest Haaglanden, de gemeente Den Haag en de gemeente Zoetermeer maakten zich zorgen over deze ontwikkelingen. Daarom is in maart 2005 is gestart met het project Ketenregie Zwerfjongeren. Het stadsgewest Haaglanden wil een regionale aanpak van het zwerfjongerenbeleid, o.a. met een sluitende ke- Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren 1

ten voor zwerfjongeren, met daarin ruimte voor lokale uitwerkingen. De Gemeenten Den Haag en Zoetermeer hebben beiden een project ingediend bij het stadsgewest om de hulp aan zwerfjongeren in hun gemeente te verbeteren. De gemeente Den Haag wil een sluitende ketenaanpak bij de preventieve activiteiten, opvang, begeleiding en nazorg voor (potentiële) zwerfjongeren van 12 tot 25 jaar. De gemeente Zoetermeer wil graag een woonproject voor zwerfjongeren in de gemeente behouden en zich aansluiten bij de ketenaanpak. De projecten worden uitgevoerd door JSO expertisecentrum voor jeugd, samenleving en opvoeding in samenwerking met het Lectoraat Leefwerelden van Jeugd van de Hogeschool InHolland. Fietje Schelling is de projectleider namens JSO en Léon van Lier werkt aan het project mee vanuit het Lectoraat Leefwerelden van Jeugd. Op dit moment praten wij met allerlei verschillende instellingen over hun visie op de aard en omvang van het probleem, de knelpunten en de keten. Dit wordt verwerkt in een adviesrapport. In augustus bespreekt de regiegroep van het project (het stadsgewest, de gemeente Den Haag, de gemeente Zoetermeer en het Zorgkantoor) dit rapport. In oktober wordt er een conferentie georganiseerd voor het hele werkveld. Tijdens deze conferentie zal o.a. gesproken worden over: de aard en omvang van het probleem; de wensen en behoeften van zwerfjongeren zelf; de knelpunten en oplossingen; de keten. Hierna zullen er afspraken gemaakt worden over het verbeteren van de keten en het oplossen van de knelpunten. Definitie zwerfjongeren Sinds 2004 bestaat er een netwerk zwerfjongeren in Den Haag. Dit netwerk bestaat uit instellingen waar zwerfjongeren aan kunnen kloppen voor opvang of hulp zoals Bureau Jeugdzorg, het Jeugd Interventie Team (JIT), St. Jeugdformaat, het Leger des Heils, de Kessler Stichting, Streetcare, St. Luna, het Jongeren Informatie Punt (JIP), de Jutters, de GGD met het Vangnet Zorg en Advies en CTMO (de Centrale Toegang tot de Maatschappelijke Opvang). Het netwerk komt momenteel een keer per maand bij elkaar om informatie uit te wisselen en knelpunten te bespreken. De instellingen hebben met elkaar afgesproken om de volgende definitie te gebruiken: Zwerfjongeren zijn jongeren tot 25 jaar met meervoudige problemen, die dakloos zijn of in de opvang verblijven. Een uitzondering hierop zijn jongeren die met hun ouders in de opvang verblijven. Opvang is crisisopvang of tijdelijke opvang, geen vaste plek in een leefgroep of fasehuis of iets dergelijks. Jongeren die logeren bij vrienden of familie vallen wel onder de definitie. Dit is een landelijke definitie die in 2004 gemaakt is door het ministerie van VWS samen met de jeugdzorg, de Federatie Opvang en het Trimbos Instituut. NIEUWS: De gemeente Rotterdam heeft profielen van zwerfjongeren opgesteld. Het rapport Bandieten, dissidenten, weglopers of verschoppelingen is te downloaden via: http://www.sozawe.rotterdam.nl/docs/bandieten_dissidenten_weglopers_of_verschoppelingen.pdf Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren 2

Hoeveel zwerfjongeren zijn er in Den Haag? De Rekenkamer schatte dat er 100 tot 500 zwerfjongeren in Den Haag zijn. Volgens het netwerk zijn het er in 2004 tussen de 250 en 500. Om een beter beeld te krijgen van de doelgroep hebben veel instellingen eind 2004 afspraken gemaakt over de registratie van zwerfjongeren in Den Haag. Alle instellingen registreren de zwerfjongeren die bij hen aankloppen. Het CTMO verzamelt en verwerkt deze gegevens. Zo krijgen wij met elkaar meer zicht op de omvang van het probleem. In het eerste kwartaal hebben zich 150 zwerfjongeren aangemeld bij de diverse instellingen (slechts 14 jongeren hebben zich bij meerdere instellingen aangemeld). In het tweede kwartaal hebben zich 109 jongeren aangemeld (8 bij meerdere instellingen). In het totaal hebben zich in het eerste half jaar van 2005 244 zwerfjongeren aangemeld voor hulp of opvang in Den Haag. Hiervan was 72% man en 27% vrouw. Eenderde van de jongeren heeft zich gemeld bij het Leger des Heils, een kwart via het Vangnet Zorg en Advies en de overigen via het CTMO, het JIP, Het JIT, Rashida en Streetcare. Bureau Jeugdzorg doet niet mee aan deze registratie. Zij zullen deze zomer wel alle dossiers van hun klanten bekijken om te beoordelen hoeveel zwerfjongeren zij helpen. Via deze nieuwsbrief zullen we je op de hoogte houden van de ontwikkelingen. De toegang Als je te maken krijgt met een zwerfjongere, dan kun je doorverwijzen naar: 1. Bureau Jeugdzorg (BJZ); 2. Centrale Toegang Maatschappelijke Opvang (CTMO); 3. Jeugd Interventie Team (JIT), alleen voor Den Haag en Rijswijk. 1. De aandachtsfunctionarissen binnen Bureau Jeugdzorg (BJZ) Alle vijf vestigingen van Bureau Jeugdzorg hebben zogenoemde 'aandachtsfunctionarissen zwerfjongeren/jongeren in dienst. Het Stadsgewest Haaglanden heeft Bureau Jeugdzorg en Jeugdformaat gevraagd goede afspraken te maken over de overdracht van taken van het voormalige T-team aan Bureau Jeugdzorg. Het aanstellen van deze aandachtsfunctionarissen is het gevolg van deze afspraken. De aandachtsfunctionarissen zijn de ambassadeurs van Bureau Jeugdzorg op het gebied van zwerfjongeren. Intern zijn zij voor collega's het aanspreekpunt rond deze doelgroep. Collega's kunnen bij hen terecht met vragen over het hulpaanbod voor de doelgroep. De aandachtsfunctionarissen hebben/ontwikkelen voor hun regio de sociale kaart rond de doelgroep. Ook maken zij een overzicht van de omvang van de doelgroep, de voorkomende problematiek en de knelpunten in de hulpverlening. Extern zijn zij voor verwijzers het gezicht van Bureau Jeugdzorg voor deze doelgroep. De aandachtsfunctionarissen leggen contact met sleutelfiguren op de vindplaatsen, kunnen informatie geven over het aanbod voor de doelgroep en leveren een bijdrage aan het realiseren van hulp op indicatie in specifieke gevallen. Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren 3

Hieronder kun je lezen wie de aandachtsfunctionarissen zijn: Locatie Aandachtsfunctionaris Bureau Jeugdzorg, vestiging Leidschendam-Voorburg Tel: 070-300 55 00 Bureau Jeugdzorg, vestiging Delft/Westland/Oostland Tel: 015-219 09 37 Bureau Jeugdzorg, vestiging Den Haag Zuid/Rijswijk Tel: 070-30 82 999 Bureau Jeugdzorg, vestiging Zoetermeer Tel: 079-320 80 00 Bureau Jeugdzorg, vestiging Den Haag Centrum/Scheveningen Tel: 070-311 90 25 Angelique Charité Songul Imak Wouter Burggraaf Marjolijn de Koning Allal Achikhi/ Ferry Rinsampessy 2. Centrale Toegang Maatschappelijke Opvang (CTMO) CTMO is de toegang tot de Maatschappelijke Opvang in Den Haag. Dak- en thuisloze mensen van 18 jaar en ouder uit de Den Haag, Rijswijk, Wassenaar, Voorburg-Leidschendam en Zoetermeer kunnen met hun hulpvraag (bijvoorbeeld verslaving of opvang) terecht bij het daklozenloket van de GGD Den Haag op de Laan van Meerdervoort 98. Het loket geeft informatie en advies over dag- en nachtopvang. Ook kan men zich daar aanmelden voor opvang bij de 24-uurs-voorzieningen en voorzieningen voor begeleid wonen van de Kessler Stichting, Stichting Huize Tichelaar, Goodwillwerk Leger des Heils en Stichting Limor. Enkele van deze voorzieningen hebben bedden speciaal bedoeld voor jongeren van 18 tot en met 27 jaar. Vooral verwijzers (instellingen uit de hele regio) melden cliënten bij het CTMO aan voor opvang. Voor iedere cliënt die wordt aangemeld, moet een aanmeldingsformulier worden ingevuld. De coördinator van CTMO neemt daarna telefonisch contact op met de verwijzer voor aanvullende informatie. Een aanmeldingsformulier en folder kunnen telefonisch of per email worden aangevraagd (a.jankie@ocw.denhaag.nl, tel. 070-3537291). CTMO heeft een screeningsteam, dat wekelijks de aanmeldingen bespreekt. Een cliënt weet dus binnen een week naar welke instelling hij/zij wordt doorverwezen. De instelling nodigt de cliënt binnen 10 dagen uit voor een kennismakingsgesprek. Veel instellingen hebben helaas wel een wachtlijst. CTMO heeft via cliëntregistratie zicht op de wachtlijsten en de door- en uitstroom van de voorzieningen. Ieder kwartaal levert CTMO een rapportage met beleidsinformatie aan de gemeente en de instellingen. Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren 4

3. Het Jeugd Interventie Team (JIT) Op 16 juni is het JIT feestelijk geopend. Het JIT is een onderdeel van Bureau Jeugdzorg Haaglanden en werkt in Den Haag in opdracht van de gemeente. De gemeente Rijswijk heeft ervoor gezorgd dat ook Rijswijkse jongeren binnenkort gebruik kunnen maken van de hulp van het JIT. En er zijn ook plannen in andere gemeenten. Het JIT biedt een preventieve, outreachende aanpak voor jongeren die dreigen af te glijden in bijvoorbeeld de criminaliteit. Het JIT wil jongeren weer een perspectief bieden en hen de verantwoordelijkheid laten nemen over hun eigen leven. Voor welke jongeren werkt het JIT? Het JIT geeft ambulante hulp aan jongeren van 12 tot 24 jaar. Met vragen en problemen op verschillende leefgebieden zoals dagbesteding, gezin/familie, vrije tijd, huisvesting, financiën, vrienden, agressie, gedrag en sociale vaardigheden kunnen jongeren bij het JIT terecht. Harddrugsverslaafden, jongeren met zwaar psychiatrische problematiek en illegaal in het land verblijvende jongeren komen niet voor begeleiding in aanmerking Hoe werkt het JIT? De vraag van de jongere staat centraal. De begeleiding van de jongere is intensief. Afhankelijk van de ernst krijgt de jongere een licht, middel of zwaar traject aangeboden. Elke JIT werker begeleidt maximaal 6 jongeren gedurende 13 weken. In geval van nood is er een JIT-werker zelfs 24 uur per dag, zeven dagen per week voor de jongere beschikbaar. Om de jongere heen wordt een contactnetwerk opgezet van werkers uit de jeugdhulpverlening, de gezondheidszorg, het onderwijs, politie en justitie. Deze werken samen met elkaar en worden op maat ingeschakeld zodat actief gewerkt wordt aan de oplossing/behoeften van de jongere. Er wordt (weer) een sociaal netwerk om de jongere gebouwd, bestaande uit positieve contacten uit zijn verleden en heden. Na de intensieve periode wordt de jongere overgedragen aan het contactnetwerk. Het contactnetwerk werkt dan verder aan de realisering van de doelen van de jongere. De werker van het JIT neemt na 3, 6, 9 en 24 maanden contact op over de voortgang. Tussendoor wordt ook informeel contact onderhouden met de jongere, deze wordt niet uit het oog verloren. Hoe meld je aan bij het JIT? Alle organisaties kunnen jongeren aanmelden bij het JIT, zoals het jongerenwerk, de leerplicht, de Werkbeurs, politie, jeugdzorg en andere verwijzende instanties. Jongeren kunnen zich ook op eigen initiatief aanmelden bij het JIT. Aanmelden kan telefonisch en/of schriftelijk via een aanmeldingsformulier. Een medewerker van het JIT zal na overleg met de doorverwijzende/samenwerkende instelling als eerste contact opnemen met de jongere, in een voor hem/haar vertrouwde omgeving. Indien dit niet mogelijk is kan een afspraak gemaakt worden op het kantoor van het JIT. Wil je het JIT bereiken? Je kunt ze in 2005 op deze nieuwe locaties vinden: JIT NOORD JIT ZUID Voor de wijken Schilderswijk, Transvaal, Centrum, Scheveningen, Haagse Hout en Ypenburg Hobbemastraat 67 2526 JG Den Haag tel. 070-3028005 fax 070-4279885 teamleider Elly Aben jit@bjzhlzh.nl (m.i.v. 15 oktober 2005) Voor de wijken Escamp, Laak, Loosduinen, Segbroek, Duindorp, Wateringseveld Soesterbergstraat 127 2546 XP Den Haag tel. 070-3364710 fax 070-3364720 teamleider Nico Kooij jit@bjzhlzh.nl (m.i.v. 1 augustus 2005) Nieuwsbrief project Ketenregie Zwerfjongeren 5