Overzicht van de volledige index van Oostvleteren Te Boek Dankwoord 5 Voorwoord 7 Inhoudstafel 9 1 Algemene kennismaking met Oostvleteren 13 11 Inleiding: Korte geschiedkundige schets 13 12 Ligging en oppervlakte 17 13 De bodem 18 14 Het reliëf 18 15 Waterlopen 19 16 Bossen 19 17 Wijken en hoeken 20 18 Wegen 20 19 De tram 24 110 Bevolking 25 111 Het wapenschild 27 112 Oostvleterse vlotsmouteters 27 2 Kroniek 21 Romeins tijdvak ( 57 +445) 22 Frankisch tijdvak (445 843) 23 Stedentijd (843 1384) 24 Bourgondisch tijdvak (1384 1482) 31 25 Habsburgs tijdvak (1482 1555) 31 26 Spaans bewind (1555 1715) 31 27 Oostenrijks bewind (1715 14) 32 28 Frans bewind (14 1815) 33 Nederland bewind (1815 1830) 34 210 Onafhankelijk België (1830 ) 35 3 Archeologische opgravingen 47 31 De eerste landbouwers strijken neer in Oostvleteren 47 32 Waterputten uit de Bronstijd en de Vroegere Ijzertijd 47 33 Grafmonumenten uit de Late Ijzertijd 48 331 Site Kasteelweg 48 332 Site Veurnestraat 49 34 Ook de Romeinen vinden Oostvleteren aantrekkelijk 50 341 Site Veurnestraat 50 342 Site Kasteelweg 50 35 Continuïteit in de bewoning tijdens de vroege Middeleeuwen 51 36 Beweging achter het front(1914 1918) 51 37 Recent onderzoek 52 4 De Poperingevaart en de Ijzer 41 De Poperingevaart en zijn bruggen 411 De Poperingevaart 412 De bruggen op de Poperingevaart 42 De Ijzer, zijn bruggen en historische locaties 64 421 De Ijzer 64 422 De bruggen op de Ijzer 67 donderdag 19 november 2015 Pagina 1 van 7
5 6 7 8 423 Historische locaties aan de Ijzer Natuur in Oostvleteren 51 De Ijzer en haar broeken 511 Van smal naar breed 512 Veenwinningen 513 Van Open Broek naar intensief maaigras 514 De terugkeer van weelderige graslandvegetaties 515 Weidevogels profiteren mee 516 Winterse taferelen 517 Aanzitputten 52 Buiten de vallei 521 Hagen en houtkanten 522 Bossen 523 Poelen 524 Wegbermen Tot slot Over de heren en dames van Oostvleteren en de Vleterse eigendommen van 61 Wie waren de heren en dames van Oostvleteren? 62 De bezittingen van de Tempeliers en Hospitaalridders in Oost en 621 Hospitaalridders in Oostvleteren 622 Tempeliers in Vleteren 623 De situatie in 1370 624 De Heerlijkheid van de Tempeliers of Peereboom De Sint Amatuskerk, de Brigidakapel te Elzendamme en de processies 71 Inleiding 72 Sint Amatus, patroonheilige van de kerk 73 Geschiedenis van het kerkgebouw 731 De eerste romaanse kerk 732 De gotische kerk 733 De brand van 22 december 1977 734 De noodkerk en de restauratie 74 De kerkklokken, een apart verhaal 75 Het oude interieur 76 De geestelijke overheid 761 "Pastores" van Oostvleteren 762 "Vice pastores" of onderpastoors 77 De Sint Antoniusdevotie 78 De Brigidakapel te Elzendamme 781 De Heilige Brigida 782 Locatie van de Brigidakapel te Elzendamme De processies 1 Sint Marcusprocessie 2 De kruisprocessie 3 De sacramentsprocessie 4 De Onze Lieve Vrouwprocessie Van armendissen tot OCMW 81 Armendissen 82 Eigendommen van het armenbestuur 83 Steun aan armen en noodlijdenden 84 Godshuizen of gasthuizen 72 80 80 80 81 81 83 83 84 85 85 86 87 87 92 92 93 93 95 97 97 97 99 99 100 101 103 103 105 109 109 112 114 116 116 116 117 117 118 118 118 119 120 120 122 124 donderdag 19 november 2015 Pagina 2 van 7
9 10 11 12 85 De plaatselijke overheid neemt na de Franse Revolutie het initiatief! 125 86 Fusie Gasthuis van Elzendamme met het Armenbestuur (1825) 127 87 De hongerjaren (1845 1847) 127 88 Het Bureel van Weldaad ondersteunt 128 89 Steenkoolbedeling der arme gezinnen in de wintermaanden en 128 810 De Grooten Oorlog: Vluchtelingen overspoelen het dorp 128 811 Commissie van Openbare Onderstand vanaf 1925 1 812 Winterhulp coördineert de hulpverlening tijdens WO II 1 813 Vanaf 1976: OCMW in elke fusiegemeente 1 Scholen 131 91 De situering van de onderwijslocaties 131 92 De oorsprong tot 1830 133 93 De gemeenteschool 135 94 De katholieke scholen 142 95 Het Rijksonderwijs in Oostvleteren van 1967 tot 2002 (35 jaar) 160 96 De hertekening van het onderwijs: fusies en VZW's 163 97 Oudercomité en leerlingenvervoer 170 98 Scholengemeenschap 172 99 Van kennis verzamelen naar talenten ontwikkelen 173 Molens 177 101 Inleiding 177 102 De Hofmolen 1 103 De molen Butaye Becuwe 180 104 De Plaetsemeulen of molen Decroos 180 105 Ampoorters molen 181 106 De Meesters molen 182 107 De Elzendammemolen of Viennes molen 186 108 De Tempelaremolen 187 Brouwerijen 189 111 Inleiding 189 1111 Oudere brouwactiviteiten in Oostvleteren 189 1112 Brouwactiviteiten in de 19de eeuw 190 1113 Brouwactiviteiten tijdens WO I 190 1114 Brouwactiviteiten tijdens WO II 192 112 Brouwerij DEKYNDT in de Kerkhofstraat 192 113 Brouwerij DE DREEF in de Kerkstraat/Kasteelstraat 193 114 Brouwerij DE ROOS in de Kasteelstraat 193 115 Bourwerijen familie Dehaene 201 1151 Brouwerij HET NOORDHOF in de Veurnestraat 201 1152 Andere brouwerijen van de familie Dehaene 206 11521 Brouwerij Sint Andries (Merkem) 206 11522 Mouterij Brouwerij Sint Arnold (Beveren aan de Ijzer) 207 116 Brouwerij VERLENDE Elzendamme 211 117 Brouwerij DE STRUISE BROUWERS Kasteelstraat 211 Herbergen 213 121 Elzendamme 216 122 Veurnestraat 220 123 Westvleterenstraat 224 124 Kortekeer 225 125 Kasteelstraat 2 donderdag 19 november 2015 Pagina 3 van 7
13 14 15 16 126 Boterweg 127 Kasteelweg 128 Martin Vandewynckelstraat 1 Kerkstraat 1210 Oostvleterendorp 1211 Hendrik Deberghstraat 1212 Schazenstraat 1213 Reningestraat 1214 Halve Reningestraat 1215 Woestenstraat 1216 Hoflandstraat 1217 Kruisboomstraat 1218 Burgweg 1219 De Wippe 1220 Poperingestraat 1221 Vermeldingen Schippers te Elzendamme, een wereldje apart Merkwaardige gebouwen 141 Het verdwenen kasteel in de Kasteelstraat 142 De oudste woning verhuist naar Bokrijk 143 De verdwenen rijkswachtkazerne op de Kortekeer 144 De pastorie in de Martin Vandewynckelstraat 145 Het vroegere schoolhuis in de Kasteelstraat 30 146 Het voormalig klooster met meisjesschool in de Kasteelstraat 147 Het fraai dorpsplein aan de kerk 148 Historische hoeven en hun bewoners 1481 Het Noordhof, Veurnestraat 36 1482 Het verdwenen Oosthof, Reningestraat 1483 Het Zuidhuis op de Tempelarehoek, Burgweg 15 1484 De hoeve Sampers, Burgweg 17 1485 Het Westhof, Veurnestraat 24 1486 De hoeve Vandenberghe, een grensgeval in de Reningestraat 25 1487 De hoeve Fortry, Reningestraat 8 1488 De hoeve Ameloot, Boterweg 5 1489 De "Vaguebakhoeve", Hogebruggestraat 7 Oostvleteren tijdens de Franse bezetting (14 1815) 151 De Franse inval 13 14, rampzalig voor onze Westlanddorpen 152 Vrijwilligerskorpsen grijpen naar de wapens! 1 Onze gewesten, een Frans wingewest onder zware belastingsdruk 154 Verplichte militaire dienst 155 Inbeslagneming van kerkelijke bezittingen en priestervervolging 156 Bevrijd van de Franse bezetter Oostvleteren tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914 1918) 161 Het dorp aan de vooravond van WO I 162 Situering van het dorp in het onbezette gebied 163 Vluchtelingen overspoelen het dorp 164 Troepenbewegingen in het dorp 165 Legerrustkampen en militaire voorzieningen in Elzendamme, Lion Belge en 166 Spoor en tramweg 167 Drukke tijden voor de plaatselijke overheid 235 235 236 237 238 240 241 243 244 244 247 247 248 249 249 250 2 257 257 258 259 260 260 261 261 262 262 263 264 265 265 266 266 266 267 269 269 272 273 274 277 277 2 2 280 281 282 283 0 2 donderdag 19 november 2015 Pagina 4 van 7
17 18 19 20 21 168 Bombardementen teisteren het dorp 169 Oostvleterse schoolkinderen in den vreemde 1610 Mislukte pogingen tot evacuatie van de burgerbevolking 1611 Enkele bijzondere gebeurtenissen 1612 Honderd jaar later: nog veel zichtbare sporen van WO I Oostvleteren tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940 1945) 171 Oostvleteren aan de vooravond van WO II 172 Bombardement van mei 1940 zaait dood en vernieling 173 Terugtrekkende Franse en Britse troepen blazen Ijzerbruggen op 174 De plaatselijke overheid tijdens de bezetting 175 "Wit" en "Zwart" in Oostvleteren 176 De burgerbevolking als slachtoffer 177 Vier neergestorte vliegtuigen zorgen voor de nodige beroering 178 De bezetter pleegt roofbouw op één van de laatste stukken bosland 1 Netwerk van Duitse verdedigingswerken in Elzendamme 1710 De meeste krijgsgevangenen spoedig thuis! 1711 Vrijwillige en gedeporteerde dienstnemers en ondergedoken 1712 Chaotische Duitse aftocht 1713 De bevrijding en de vredestoet (juni 1945) 1714 De "oude orde" in ere hersteld 1715 Na oorlogscomité Kermissen en vermakelijkheden 181 Inleiding 182 Kermis in het dorp 183 Antoniuskermis 184 Koekezondag op De Wippe 185 Elzendammekermis 186 Ook dat was kermis 187 Gezellig, maar iets luider bij de Landelijke Pleuten Veldkapelletjes 191 Kapel van de Hendrik Deberghstraat 192 Kapel van de Reningestraat 193 Vandeberghes kapel 194 Devloos kapel 195 Kapel van de Schaephofstee 196 Louwagies kapel 197 Kapel van de Molenstraat 198 Kapel van de Hogebruggestraat 199 Blocks kapel Oostvleteren, missionarissen en missiezusters over de hele wereld 201 Overzicht missionarissen en missiezusters 202 August Hoflack, missionaris en pastoor in Argentinië 203 Edmond Devloo, China missionaris en sinoloog 204 Jozef Pauwelyn, Congo missionaris 205 Germain Louwagie, een eigentijds en boeiend missionaris Markante en verdienstelijke Oostvleternaars 211 Burgemeesters met een grote staat van verdienste 2111 Overzicht van burgemeesters, schepenen, secretarissen en 2112 Achille Garmyn, een halve eeuw ten dienste van Oostvleteren 2113 Maria Smis, een burgemeester met een "burgemeestersuniform" 3 5 6 7 300 307 307 308 309 311 312 319 323 324 325 327 327 328 330 332 333 335 335 335 341 343 345 346 348 349 349 350 350 351 351 351 352 352 3 355 355 358 363 369 371 375 375 375 382 386 donderdag 19 november 2015 Pagina 5 van 7
2114 René De Meester, een kwarteeuw burgemeester 212 Hartstochtelijk en rechtlijnig Vlaams 2121 Oostvleteren in de 20ste eeuw: een rode draad van Vlaams idealisme 2122 Michiel Bulckaert, gouverneur van West Vlaanderen tijdens de 2123 Jeroom Leuridan, Vlaams voorman, VNV volksvertegenwoordiger en 2124 Dr Luc Carton, een leven lang trouw aan zijn AVKS jeugdidealen 213 Meneer Docteur 2131 Charles Devloo, de choleradokter 2132 Dokter Grimmelprez, van vader op zoon 214 Uitblinkers op heel diverse terreinen 2141 Henri Debergh, legercommandant in Congo 2142 Juffrouw Marie José en EH Joris Dewulf, een leven voor de school 2143 Frans Delva, van boer tot agro industrieel 215 Kleurrijke dorpsfiguren 2151 Wiesten Deceuninck 2152 Mijnheer Coudron 21 Polieten van de Stier 22 Verenigingsleven, vroeger en nu 221 Sportverenigingen 2211 Koninklijke Handbooggilde Sint Joris 2212 Wielertoeristenclub "De Lustige Trappers" 222 Jeugdverenigingen 2221 Chiro Pimpernel 223 Soci culturele verenigingen 2231 Algemeen Christelijk Werknemersverbond (ACW) 22310 Koninklijke Harmonie Sint Cecilia 22311 Koninklijke Sint Maartenskring "De kindervrienden" 22312 Kunsthuis VZW "Ex Libris" 22313 Toneelkring "De Vleterzonen" later "Ijzerzonen" 22314 Vlietmara 2232 Gezinsbond 2233 Katholiek Vormingswerk voor Landelijke Vrouwen (KVLV) 2234 Landelijke Gilde 2235 Femma 2236 Open Kristelijk Respectvol Actief (OKRA) 2237 Missiekring 2238 Ziekenzorg 2239 Davidsfonds 23 Jeugdherinneringen van Oostvleternaars 231 Alle stielen en beroepen op de Kortekeer Albert Depyper 232 Afkomstig van een "kortweunste" op De Wippe Gaston Mahieu 233 Oostvleternaar "pur sang" Michel Lobelle 234 Herinneringen van Agnes Dequeker 235 Elzendamme toen Odon Leys 236 Roger Louwagie van het Zuidhuis op de Tempelarehoek 237 Klawieren en sparen Maria en Hilda Delva 238 Het vereningsleven in een stroomversnelling Daniël Garmyn 239 De Kortekeer weleer Fernand Verhulst 24 Inventaris van het burgerlijk kerkhof en de Parkbegraafplaats Bijlage 1 Het gemeentelijk kerkhof van Oostvleteren Burgers Inventarislijst 390 400 400 400 402 409 412 412 414 416 416 418 419 422 422 424 425 4 4 4 431 432 432 434 434 443 451 455 456 459 434 436 438 439 440 441 441 442 461 461 462 463 465 465 467 469 470 471 475 475 donderdag 19 november 2015 Pagina 6 van 7
Bijlage 2 Het gemeentelijk kerkhof van Oostvleteren Militairen Inventarislijst Bijlage 3 De Parkbegraafplaats Vleteren Inventarislijs Biografie Dit boek kwam tot stand dankzij de steun van Colofon 518 521 523 527 528 donderdag 19 november 2015 Pagina 7 van 7