Samenvatting door een scholier 1125 woorden 25 januari 2005 6,3 98 keer beoordeeld Vak Scheikunde Hoofdstuk 4; Schoonmaken; 4.1 a; Vuil Reinigende cosmetica; om jezelf schoon te maken Versierende cosmetica; om jezelf mooi te maken Verzorgende cosmetica; om jezelf te verzorgen Een schoonheidsspecialist houdt zich bezig met het verfraaien en het verzorgen van het uiterlijk. Bij schoonmaken heeft water 2 functies; Spoelen Alcohol» viltstift Wasbenzine» teer & verf Een schoonmaakmiddel verwijdert vuil door; Schuren Bleken Omzetten Bij het kiezen van een schoonmaakmiddel moet je rekening houden met; Het soort vuil De soort ondergrond Het milieu 4.1 b; Hoe het vroeger was De Romeinen gebruikten 200 jaar geleden urine als schoonmaakmiddel. Toch werd ook heel vroeger al zeep gebruikt. In 4000 voor Christus maakte men zeep door as te koken in olie. Deze manier van zeepbereiding heet zeepzieden. https://www.scholieren.com/verslag/20197 Pagina 1 van 5
Natuurzeep wordt gemaakt uit natuurlijke vetten en oliën. Synthetische zeep (detergent) wordt gemaakt uit aardolie. 4.2 a; Cosmetica In de huid zitten haren. Haren groeien in een haarzakje. De talgkliek in het haarzakje maakt talg. Talg is nodig om haar en huis soepel te houden. Van teveel talg worden haar en huid vet. Aan dit vet gaat vuil zitten. Daarom moet je je regelmatig wassen. Bij mensen die snel vet haar krijgen, maakt de talgklier veel talg. Als de talgklier te weinig talg maakt, worden de hoofdhuis en het haar te droog. Huiscellen komen dan los van de huis. Dit heet roos. In je huid zitten ook zweetklieren. Deze maken zweet, vooral als je het warm hebt. Ook aan zweet blijft vuil plakken. Huid en haar worden vies doordat aan vet (talg) en zweet vuil blijft plakken. Deze moeten dus gereinigd worden met zeep, shampoo of crème. Zeep Zeep zorgt ervoor dat vet in water oplost. Shampoo In shampoo zit een synthetische zeep (detergent). Het detergent maakt het haar schoon.deze zepen geven geen aanslag met kalk uit leidingwater. Een gewone zeep doet dit wel. Deze aanslag maakt het haar dof. Crème Een crème is een mengsel van olie en water. Olie en water mengen niet met elkaar. Daarom wordt er een emulgator toegevoegd. Een emulgator zorgt ervoor dat een mengsel van water en olie niet ontmengt. 4.2 b; Wat doet zeep? Zeep heeft 2 functies; Natmaken Oppervlaktespanning is de stevigheid van een vloeistofoppervlak. Door oppervlaktespanning kan een punaise op het water blijven liggen. Als je daar een druppeltje zeep bij gooit, zinkt de punaise. Zeep verkleint dus de oppervlaktespanning van water. Zepen worden daarom ook wel oppervlakte-actieve stoffen genoemd. Door de oppervlaktespanning blijven moleculen van een waterdruppel bij elkaar. Het water kan zich hierdoor niet verspreiden. Het textiel wordt niet goed nat. Met zeep gebeurt dit wel. Hierdoor blijven de watermoleculen van een waterdruppel niet meer bij elkaar. Zo kan het water overal doordringen. Zeep zorgt dus voor natmaken. https://www.scholieren.com/verslag/20197 Pagina 2 van 5
Hydrofoob; stoffen die zich niet mengen met water { wasbenzine, olie, terpentine } Hydrofiel; stoffen die wel mengen met water { alcohol, zwavelzuur } Hydrofobe en hydrofiele stoffen mengen niet met elkaar. Met een emulgator erbij mengen ze wel. Dit komt door de bijzondere bouw van emulgatordeeltjes. Een emulgator heeft een hydrofobe staart en een hydrofiele kop. Zeep is een emulgator. Zeep zorgt dus voor het oplossen van vuil. 4.3 a; Vuile was Bij wassen in de wasmachine moet je; Een geschikt wasmiddel kiezen Het juiste wasprogramma draaien Er zijn verschillende wasmiddelen. Sommige gebruik je voor een speciaal soort was; Voorwasmiddel; om het ergste vuil te verwijderen Witwasmiddel; voor de witte was Bontwasmiddel; voor de gekleurde was Fijnwasmiddel; voor het wassen van tere weefsels { wol, zijde } Een hoofdwasmiddel is een combinatie van deze wasmiddelen. Daarmee krijg je de meeste soorten schoon. Samenstelling hoofdwasmiddel; Detergent; verwijdert vetvlekken Ontharder; maakt de kalk in leidingwater onschadelijk Bleekmiddel; bleekt gekleurde vlekken zodat ze niet meer zichtbaar zijn Enzymen; breken eiwitten af Volgens de wet moet minimaal 90% van een detergent biologisch afbreekbaar zijn. Vroeger was dit niet zo. Hierdoor ontstonden grote concentraties zeep in het oppervlaktewater. Het wasprogramma regelt; Het draaien van de trommel; In stilstaand water komt het vuil niet goed los van het wasgoed. De temperatuur van het waswater; in warm water lost vuil sneller op. Te heet» wasgoed kan krimpen of verkleuren. De wastijd; rekening houden met de hoeveelheid was, de soort was, en hoe vuil hij is. Hardnekkige vlekken; Vlekkenmiddel { aceton, wasbenzine, terpentine & alcohol } Stomerij; Dry cleaning met cfk s» chemisch afval, schadelijk voor milieu 4.3 b; Hard water Hard water, is water met veel kalk. Hoe meer kalk, hoe groter de hardheid van het water. Dit geven we https://www.scholieren.com/verslag/20197 Pagina 3 van 5
aan in duitse hardheidsgraad (D ) Water met een hardheid die groter is dan 18 D noemen we hard water. Als je hard water verwarmt, ontstaat er een kalkachtige aanslag. Dit heet ketelsteen. Dit is moeilijk te verwijderen. Ketelsteen ontstaat in apparaten waarin water wordt verwarmd. Door een dikke laag ketelsteen kunnen die apparaten doorbranden of de leidingen kunnen dicht gaan zitten. Door ketelsteen; Wordt warmtegeleiding slechter Duurt het doorstromen van water in leidingen langer Hard water geeft met zeep een neerslag. Dit heet kalkzeep. Met kalkzeep kun je je niet wassen. Door kalkzeep; Is meer zeep nodig Krijgt wasgoed een grauwe kleur Het is soms nodig om de kalk uit het water te halen. Dit heet ontharden. Ontharden kan op verschillende manieren. { koken, geschikte stof toevoegen, ionenwisselaar } - Als je hard water kookt, ontstaat ketelsteen. In het water dat overblijft, zit minder kalk, dus is ook minder hard. - Als je soda toevoegt aan hard water, ontstaat een suspensie. Als je dit filtreert, is het filtraat zacht water. Jarenlang zijn hiervoor fosfaten gebruikt. Het voordeel hiervan is dat je het niet hoeft te filtreren, maar ze zijn schadelijk voor het milieu. - Als je hard water door een kolom met een ionenwisselaar laat stromen, komt er zacht water uit. Een ionenwisselaar bestaat uit kleine bolletjes kunsthars. De kalk in hard water wordt vervangen door onschadelijke stoffen uit de ionenwisselaar. Hier kun je bijvoorbeeld demiwater mee maken. 4.4 a; Zure en basische schoonmaakmiddelen Zure stoffen» zure smaak (azijn, citroensap) Basische stoffen» smaken naar zeep en voelen glibberig aan (soda, ammonia) Met een indicator kun je testen of een stof zuur of basisch is. Lakmoes; Zuur» rood Basisch» blauw Fenolftaleïen; Zuur» kleurloos https://www.scholieren.com/verslag/20197 Pagina 4 van 5
Basisch» paarsrood Zure stoffen» ph is kleiner dan 7. Neutrale stoffen» ph is gelijk aan 7. Basische stoffen» ph is groter dan 7. Zure schoonmaakmiddelen kun je gebruiken om kalkaanslag te verwijderen. Basische schoonmaakmiddelen kun je gebruiken om te ontvetten. 4.4 b; Zure en basische stoffen bij elkaar Een basische stof maakt een zure stof minder zuur en een zure stof maakt een basische stof minder basisch. Zure en basische stoffen neutraliseren elkaar. Met een titratie kun je de concentratie van een zure of een basische oplossing bepalen. Als je de concentratie van een zure oplossing wil bepalen, voeg je eerst een indicator toe. Daarna voeg je basische oplossing toe tot de kleur van de indicator omslaat. Je hebt dat het eindpunt behaald. De zure stof is dan geneutraliseerd. Als je de concentratie wil bepalen, moet je dezelfde stof met 2 stoffen neutraliseren. 1 bekende, en 1 onbekende. Dan vul je onderstaand schema in, en bereken je de concentratie met kruisproducten. Concentratie (mg/ml) Volume (ml) Bekend?? Onbekend?? https://www.scholieren.com/verslag/20197 Pagina 5 van 5