a. vesalius FACULTEIT GENEESKUNDE - PERMANENTE VORMING AFGIFTEKANTOOR 3000 LEUVEN 1-24STE JAARGANG - NR. 1, APRIL 2013 - P3A9092 - DRIEMAANDELIJKS FEB-MA-APR VERENIGING VAN DE ALUMNI VAN DE FACULTEIT GENEESKUNDE VAN DE KU LEUVEN - ALFAGEN HERESTRAAT 49-3000 LEUVEN
A. Vesalius nr.1 april 2013 Inhoud VOORWOORD...3 EDITORIAAL...4 NIEUWS VAN ALFAGEN Si non e vero...6 Hernieuwing Lidmaatschap 2013...6 Ereleden...7 Kandidaten Alumnus v/h jaar 2013...7 Studiedagen ALFAGEN Gezondheidszorg, uw zorg...9 Ledendag: zaterdag 25 mei 2013... 10 Therapiedag: zaterdag 19 oktober 2013... 11 Vakantievacature... 12 Medica... 13 BMW Prof. Chantal Mathieu, laureaat van de Inbev-Baillet Latour Prijs voor Klinisch Onderzoek... 14 BMW kaffee bracht Macedonië-België naar Doc s bar... 15 KUNST, CULTUUR en reizen Het 6 de Lenteconcert ALFAGEN (zondag 10 maart 2013)... 16 Wie wil graag naar Centraal-Afrika?... 18 ANDREAS VESALIUS Herbeleef de medische revolutie van de 16 de eeuw... 19 Andreas Vesalius geëerd op een postzegel van de Marshall eilanden... 20 Vesalius 1514-2014... 23 ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Vernieuwde website... 24 Allergische rhinitis in Kinshasa... 25 NIEUWS UIT DE UZ LEUVEN Fase VI: hoe zal de nieuwbouw psychiatrie er uitzien?... 25 Ziekenhuiswetenschappen CZV... 28 PROGRAMMA S PERMANENTE VORMING Intensieve cursussen - Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht (KU Leuven)... 30 Intensive courses - The Centre for Biomedical Ethics and Law (of KU Leuven)... 31 Pentalfa programma eerste en tweede semester... 32 COLOFON... 34 2
nr.1 april 2013 A. Vesalius Voorwoord Onze aandacht werd vorige maand getrokken door de studiedag die onze faculteit organiseerde voor de stageleiders. De titel hiervan was: Profiel van de next generation student. Hoe zit het met het opnemen van verantwoordelijkheden en het professioneel gedrag van de nieuwste cohorte studenten vragen sommigen zich af. Wij namen ijverig nota tijdens de studiedag zodat onze alumni ook een idee hadden van wat onze studenten en de stageleiders daarover vertelden. alles wat nieuw is zeer boeiend en om niet alleen met de jongste in opleiding, in contact te komen. wel de afdeling Biomedische nu eveneens de Alumni Zieken- in onze vereniging en binnen de Bij ALFAGEN vinden wij natuurlijk zoeken wij, op allerlei manieren, collegae, maar ook met de artsen Sinds jaar en dag geven wij zo- Wetenschappen, als Medica, en huis Wetenschappen, ruim plaats eigen media. Dat vernieuwing ons blijft boeien, kan men opmaken uit het thema van ons ledencon- gres/ studiedag van 25 mei 2013. De nieuwste ontwikkelin- gen binnen de gezondheidszorg vragen onze aandacht. Het zou erg fijn zijn om hieraan, als medi- sche faculteit en alumni, wat sturing te kunnen geven. In eenzelfde bewe- ging vragen wij onze alumni om kandidaten voor te stellen voor de jaarlijkse prijs Alumni van het jaar. Zie daarover ook de webstek. Dat cultuur onder de aandacht blijft, valt te lezen en te bekijken, in het verslag van het lenteconcert en de nieuwe bijdrage over Vesalius. Wij lichten ook al een tipje van de sluier op van de jaarlijkse therapiedag, waar wij huisartsen aanmoedigen om ermee door te gaan. Ziezo, voor elk wat wils dus! Welgekomen bij ALFAGEN Prof. em. dr. C. Geens Voorzitter ALFAGEN vzw 3
A. Vesalius nr.1 april 2013 Editoriaal Profiel van de Next Generation Student Waarover gaat het? The Next Generation was de titel van de voordracht die Professor Peter Lievens, decaan van de Faculteit Wetenschappen, hield op de jaarlijkse studiedag voor stageleiders van de Faculteit Geneeskunde. Professioneel gedrag, een gezamenlijke verantwoordelijkheid was het thema van het symposium. " The Next Generation Students wie zijn dat dan wel?", vroeg de studentenvertegenwoordiger, die in het zog van Professor Lievens werd meegevoerd, zich terecht af. "Wij zijn de generatie van nu", wist deze jonge man, die duidelijk geen boodschap had aan Next (wat ook iemand uit de zaal trouwens een paternalistisch standpunt noemde). En daarmee was de toon van de studiedag gezet. Decaan Lievens bracht ons een beeld van de Millenials en de kenmerken ervan zijn ook terug te vinden in de masterproef van Marjolein Moonen van de Faculteit Pedagogische Wetenschappen (KU Leuven 2012). Kenmerken en definitie Zoals algemeen bekend heeft de huidige cohorte studenten wat van doen met het nieuwe millennium en vergelijkt men hun gedrag, hun bezig zijn en attitude met wat men merkte bij de collegae die aan het einde van de vorige eeuw aan de universiteit passeerden. De verschillen tonen zich vooral in het gedrag in het alledaagse leven. Daar ziet men nu erg sociale en actieve jongeren, gedreven in ICT, voor wie alles erg snel en intensief moet gaan en die ook nog het kenmerk Multitasking meekrijgen. En wat betekent dit nu eigenlijk voor hun student-zijn? Professor Lievens noemt hen digital natives die meer en anders gaan lezen en op een verschillende manier met kennis omgaan. Een nieuw kenmerk betreft het in groep werken en ook gezamenlijk studeren. Voor hen is verder het contextuele rond hun studies haast even belangrijk als de opleiding zelf. Wat zegt de 'nu - generatie' dan zelf over dit eigen gedrag en bezig zijn? De huidige studenten hebben erg graag dat wij naar hen luisteren en hen als gelijkwaardige gesprekpartners beschouwen. Zij weten maar al te goed dat zij de voorbije jaren en ook nu nog veel verwenning genieten en hebben genoten en zijn daar ook niet rouwig om. Zij vinden het logisch dat generaties naar elkaar luisteren en beseffen dat zij zich aan huidige normen en waarden moeten aanpassen, ook al werden die door vorige generaties bepaald. De informaticawereld, waarin zij geboren zijn, dwong hen reeds zeer vroeg om met deze massieve gegevensstroom om te gaan, die te kanaliseren, te filteren en ook nog met andere voortdurend te delen. Zij beseffen maar al te goed dat zij de net - generatie zijn en niet de next - generation. 4
nr.1 april 2013 A. Vesalius Zij houden van vroege inspraak en proberen af te stemmen op de wissellende referentiekaders die zij aangeboden krijgen of die zich snel weer ontwikkelen. Het hier en nu getoonde of beoordeelde gedrag is daarbij ook niet steeds een correcte vertaling van hun inhoudelijk bezig zijn. Wat doet dit met de opleiding? De universitaire overheid, de faculteitsbesturen, de diverse diensten die zich met onderwijs bezig houden en ook de meeste docenten zijn zich van de huidige mentaliteitsverandering bewust. Iedereen kijkt met interesse naar deze innovatie bij de studentenpopulatie en zoekt uit hoe zij hier moeten mee omgaan. Vaak worden er bij deze evolutie ook kanttekeningen gemaakt. Sommigen menen dat er gevaar bestaat voor gebrek aan diepgang bij deze snelle generatie en zij vragen zich ook af of het globale overzicht niet verloren dreigt te gaan. Het begrip verpampering neemt men nog al eens in de mond en vindt daarin ook de reden om een aantal gedragingen erg storend te vinden. De creatieve geesten aan onze faculteiten zijn intussen al geruime tijd aan de slag om antwoorden te bieden op deze boeiende uitdaging die de nu - generatie ons stelt. De informatie die studenten nodig hebben moet snel, overal en vlot toegankelijk aangeboden worden. De begeleidingskwaliteit en - capaciteit moet sterk verhoogd worden voor deze generatie van zelfstudie en zelfsturing. Nieuwe onderwijsmethodes en technieken dringen zich op. Het leren overstijgt tijd, plaats en formele leerstructuren. Web - Lectures, Peer Discussions en online klassikaal werken, komen nu aan de orde. Vraag is wel hoe de positieve studie-effecten van het regelmatig samenzijn en -werken van studenten en docenten hierbij kunnen meegenomen worden. Het leerproject van studenten moet duidelijk in kaart gebracht worden. Willen de docenten het leerproces op gepaste wijze stimuleren dan moeten zij zowel zicht hebben op de voorkennis van de studenten als een gerichte voorbereiding aanbieden. Een mooie uitdaging De studenten van nu bieden de universiteit weer een mooie uitdaging. Er moeten inderdaad heel wat aanpassingen gebeuren om deze boeiende generatie de juiste ondersteuning te bieden naar een excellente finaliteit. Maar zoals een oude spreuk ons zegt, moet alles veranderen indien wij hetzelfde willen behouden, of een kwaliteitsvol resultaat vergt voortdurend aanpassingen en vernieuwing. In deze tijden past onze docenten dan zeker de bekende bede van Franciscus van Assisi: " Heer, geef mij de moed om te veranderen wat kan, de nederigheid om het onveranderlijke ongemoeid te laten, en de wijsheid om het onderscheid te maken tussen beide." De faculteit die deze uitdaging tijdig ziet, is zeker in staat om samen met de nu-generatie het terrein voor te bereiden voor de generatie van morgen. Prof. em. dr. C. Geens Voorzitter ALFAGEN vzw 5
A. Vesalius nr.3 nr.1 oktober april 2013 2012 Nieuws van Alfagen Si non e vero Significant In de gekende speciaalzaak "In de Confiance" kocht ik een regenmantel, een goede, een betrouwbare, één die echt werkt. Telkens ik hem aandoe, dreigt er regen. (n = 87, p<0,05 confidentie-interval 0.73, 0.96) De onverwerkte waarnemingsdata worden overgemaakt aan de fraudecommissie van de universiteit. Prof. em. dr. L. Missotten Lidmaatschap 2013 ALFAGEN nodigt steeds bij het begin van het jaar de leden en kandidaat-leden vriendelijk uit om het lidmaatschap van de Faculteitskring voor 2013 op te nemen. Indien de betaling aan uw aandacht is ontsnapt, kan u nog steeds uw lidmaatschap hernieuwen. De nodige betalingsmodaliteiten vindt u achteraan in dit boekje. Ieder jaar opnieuw treden velen van onze alumni toe tot de vereniging en wij houden dit graag zo. U kent ons via het A.Vesaliustijdschrift, de webstek: www.vesaliusonline.be, de afdeling Ontwikkelingssamenwerking, de uitnodigingen voor lustrumvieringen, studiedagen en culturele manifestaties. Een toetreding als Steunend Lid waarderen wij natuurlijk heel erg. Voor bijkomende vragen kan u steeds terecht op ons secretariaat via telefoon of e-post. Collegae die net iets meer willen doen kunnen dit via een bijdrage voor Ontwikkelingssamenwerking en /of voor het project rond de viering van A.Vesalius 2014, waarvoor telkens een fiscaal attest vanaf 40 voorzien is. Prof. em. dr. C. Geens Mede namens het ALFAGEN bestuur 6
nr.1 april 2013 A. Vesalius Ereleden 2013 Dokter AGTEN Clement Dokter BROECKAERT Luc Dokter DE PAEP Jan Dokter DE WITTE Elisabeth Prof. em. dr. GEENS Chris Dokter LACQUET Francoise Prof. dr. VAN HOOTEGEM Philippe Dokter VERHOEVEN Eric Kandidaten Alumnus v/h jaar 2013 Onze ledendag is steeds opnieuw het moment waarop wij het resultaat van de traditionele verkiezing Alumnus van het jaar aankondigen. Dat wij goed zijn in die dingen, dat bewijst de laureaat van 2012, professor dr. Chantal Mathieu, die recentelijk de erg begeerde prijs voor klinisch onderzoek van het Fonds Inbev - Baillet Lateur mocht ontvangen (zie hiervoor onder rubriek BMW). Dit wil zeggen dat onze leden een goede neus hebben wanneer zij kandidaten voorstellen. Wij herhalen nog even hoe dit in zijn werk gaat. Voor de Alumnus van het jaar zoeken wij een afgestudeerde van de Faculteit Geneeskunde die op een bijzondere wijze en door diverse activiteiten de uitstraling van de KU Leuven bevordert. De klassieke trias is hierbij bekend: onderwijs onderzoek maatschappelijke dienstverlening Zelden scoort een kandidaat op alle terreinen uitzonderlijk hoog, zoals onze laatste laureaat. Daarom kijkt het keuzecomité vooral naar een goed evenwicht tussen de diverse aspecten en houdt men meestal ook rekening met een aantal contextuele gegevens die het geheel vaak groter maakt dan de som van de delen. De stemgerechtigde ALFAGEN-leden mogen dus via de klassieke post, de elektronische post of fax een kandidatuur voor de Alumnus van het jaar op onderbouwde wijze indienen. Ten laatste op woensdag 15 mei sluiten wij de lijst af en voegen wij alle binnengekomen namen toe aan de kandidaturen die reeds de voorgaande jaren werden verzameld. Een week later gaat het keuzecomité over tot de eindstemming en op zaterdag 25 mei volgt dan de officiële proclamatie aan het slot van de ledendag. De viering zal doorgaan op woensdag 4 december 2013 in de Faculty Club. Deze aankondiging gaat via: webstek www.vesaliusonline.be uitnodigingsbrief ledencongres A. Vesaliustijdschrift Prof. em. dr. C. Geens Voorzitter ALFAGEN vzw 7
A. Vesalius nr.1 april 2013 Voordracht van een kandidaat Alumnus van het jaar 2013 Promotie:... Voorgestelde kandidaat:... Gelieve hieronder een korte omschrijving van de kandidaat te noteren. Vergeet ook niet zijn/haar functie en woon- of werkplaats te vermelden. Welke zijn uw motivaties om deze kandidaat voor te dragen? Wie zijn de andere waarschijnlijke ondersteuners (invullen indien van toepassing)? Gelieve hieronder uw naam, adres, telefoonnummer, e-mailadres en vakgebied op te geven. 8
nr.1 april 2013 A. Vesalius Studiedagen ALFAGEN Gezondheidszorg, uw zorg Shutterstock/Yuri Arcurs Inderdaad, van de alumni van de Faculteit Geneeskunde van de KU Leuven mag niet enkel worden verwacht dat zij aan kwaliteitsvolle gezondheidszorg werken, maar ook dat zij er mee sturing aan geven. Gedurende een halve eeuw, ieder jaar opnieuw, meer dan 50% van de in Vlaanderen afgestudeerde artsen op de markt zetten, is niet niks. Het is dus een heel redelijke vraag om onze alumni voor te stellen over deze materie grondig te reflecteren. En, wanneer zij dit regelmatig doen, dan moeten wij ook zelf mee de bakens uitzetten. Ons befaamd netwerk van alumni, artsenpraktijken en ziekenhuizen moet toelaten om samen met de talloze vertegenwoordigers van onze universiteit in de vele bestuurs- en beleidsraden een woordje mee te spreken. Zo kwamen ALFAGEN en Farmaleuven er toe om een bijzondere studiedag in elkaar te steken waar heel wat tenoren aan het woord komen. De materie zelf die zij behandelen heeft een goede spreiding over het ruime gebied van gezondheidszorg en laat vast geen collega koud. De uitnodigingen komen zowel in het tijdschrift als op de webstek, ad valvas en via de media. Aan allen hartelijk welkom dus! http://nieuws.kuleuven.be/node/11844 en www.vesaliusonline.be Inschrijven is strikt noodzakelijk en kan tot enkele dagen voor de studiedag. Prof. em. dr. C. Geens Voorzitter ALFAGEN vzw 9
A. Vesalius nr.1 april 2013 Ledendag: zaterdag 25 mei 2013 10
nr.1 april 2013 A. Vesalius Therapiedag: zaterdag 19 oktober 2013 Nood aan goede spreiding van huisartsenpraktijken over Vlaanderen (incl. Brussel). Huisarts zoekt Huisarts Thema: Gelukkig blijven er nog heel wat huisartsen, ook na hun 65ste en meer dan 40 jaar praktijk aan de slag. Het moet dus best een leuke job zijn! Toch komt aan alles een einde... en op vele plaatsen in Vlaanderen en Brussel wensen de oudere collegae heel graag jonge huisartsen in de praktijk te introduceren, om zo de continuïteit van de zorg voor de patiënten te verzekeren. Maar hoe doe je dat? Waar zijn regionaal de grootste noden? Wie helpt beide partijen om de juiste afspraken te maken? Vorm : Wij horen getuigenissen van het veld, collegae brengen interessante voorstellen. Er zijn allerlei modellen op de markt, ook de overheid heeft hierover nagedacht. De universiteit weet hoe het zou kunnen, het wordt een boeiende studiedag, bol van informatie met een heel belangrijk en nuttig netwerkmoment. Kortom, wij maken er een boeiende en spetterende informatie- en ontmoetingsdag van. Wie weet doet u de ontdekking van uw leven en botst u op de professionele partner van uw dromen. Uiteraard brengen wij u regelmatig op de hoogte van de evolutie en verdere planning. Ondertussen staan wij ook open voor uw suggesties en medewerking aan dit programma. ALFAGEN is er ook voor u! Shutterstock/lenetstan 11
A. Vesalius nr.1 april 2013 Zomervacature Alumnus dr. Gert Remmerie, promotie 1996, heeft er al een flinke carrière opzitten als huisarts en is nu gevestigd in het zuiden van Frankrijk. Zo schrijft hij, heerst er, zeker in de kuststreek, een grote schaarste aan huisartsen tijdens de drukke zomermaanden. In heel wat regio's in Frankrijk, maar dan vooral in stedelijke gebieden en afgelegen dorpen, is door de vergrijzing van het medisch personeel ondermeer, een groot tekort aan huisartsen. Na een eerdere passage in Bourgondië is onze alumnus nu neergestreken in Le Lavandou waar hij zijn praktijk houdt: een prachtig dorpje aan de Middellandse Zee, zo vertelt hij, en dat weten vele van onze collegae waarschijnlijk ook, maar er is meer in de aanpalende gemeente, luisterend naar de idyllische naam Rayol-Canadelsur-Mer. Recent is de enige arts geëmigreerd en, jawel, de burgemeester is collega Remmerie komen vragen om daar enkele malen per week consultatie te komen houden. Iedereen begrijpt dat dit ook voor deze bijzonder actieve huisarts te veel wordt. In heel de regio waar hij actief is, zijn er slechts een tiental huisartsen voor meerdere dorpen. Binnenkort, met de zomervakantie, strijken daar dan circa 100 000 toeristen neer en dit wordt van het goede helemaal te veel: zonnebrand, allergieën, insecten- en andere beten, kleine en grotere ongevallen met snijwonden en breuken, maag- en darmenteritis, andere cardiovasculaire malaises en sportongevallen zijn er dan ruim in de aanbieding. Logisch dus dat onze collega dringend op zoek is naar hulp in de vorm van één of meerdere collegae die daar van juni tot september 2013 een handje kunnen komen toesteken.ik kan mij inbeelden dat er onder onze alumni wel meerdere huisartsen zijn die zich door dit aanbod aangesproken voelen. Collega Remmerie maakt zich sterk dat hij de administratieve geplogenheden tot en met de erkenning en de toelating van de Orde van geneesheren kan in orde brengen. Hij heeft reeds heel wat voorbereidend werk verricht, kortom, Le Lavandou en Bormes- Les-Mimosas, bieden voor geïnteresseerde collegae een wondermooie werkvakantie. Wij beschikken over de nodige gegevens van onze collega. Geïnteresseerde huisartsen kunnen ons best via een mail hun interesse doorgeven. Wij maken die graag over. Eerst komt, eerst maalt. 12
nr.1 april 2013 A. Vesalius MEDICA Na een deugddoende skivakantie in de lesvrije week stond het 2 e semester ongeduldig op ons te wachten. Naar traditie een vrij druk semester qua studentenactiviteiten, dus stof genoeg om over te vertellen. Om te beginnen was er het Aperitiefconcert, een avond vol met optredens, sketches, Gouden Krijtjes, een receptie achteraf,... Een geweldige avond, maar het hoogtepunt kwam pas op het einde: een ingetogen Medica-lied met 800 studenten, begeleid door viool en piano. Nog nooit was het Medica-gevoel zo groot. Twee weken hierna ging het jaarlijkse galabal door in The Buckingham Palace te Brussel, met als thema Venetian Masks. Iedereen was op z n paasbest uitgedost in zijn/haar mooiste galakledij én met (zelfgemaakte) Venetiaanse maskers. Een leuk zicht en het was eens wat anders dan de traditionele smokings en cocktailjurkjes. Ook andere werkgroepen zetten zich dit jaar wederom hard in. Zo was er werkgroep Sport die een uitwisseling op poten zette met VGK, de Gentse tegenhanger van Medica. Er werd gevoetbald, gebarbecued, gedronken,... De interfacultaire ploeg haalde nooit haar niveau en ging met 4-1 de mist in. Gelukkig zette onze praesidiumploeg deze uitschuiver recht door met 1-3 te gaan winnen. Werkgroep Sociaal zat dit jaar ook niet stil. Deze keer ging het debat over het KIWI-Model. Een model om geneesmiddelen goedkoop te houden via openbare aanbestedingen. Ook dit debat zorgde weer voor een vollopende aula en de inhoud bracht ook deze keer buiten de studentenpopulatie veel in beweging. De rest van het semester staat in teken van 2 zaken. Enerzijds onze eigen verkiezing van de opkomende ploeg. Anderzijds de rectorverkiezing. Daar we met Medica 10% van de studentenstemmen hebben (oftewel 1,25% van het stemmentotaal) kunnen we wel wegen op de debatten. Na de eerste gesprekken met alle kandidaten kunnen we alvast zeggen dat er ons boeiende weken te wachten staan. Frederik (Praeses 2012-2013) & Jasper (opkomend Praeses 2013-2014) 13
A. Vesalius nr.1 april 2013 BMW Professor Chantal Mathieu, laureaat van de InBev-Baillet Latour Prijs Klinisch Onderzoek 2013 voor de Vlaamse gemeenschap HET FONDS INBEV-BAILLET LATOUR REIKT DE PRIJZEN VOOR KLINISCH ONDERZOEK 2013 UIT AAN PROFESSORS LAURENCE BOON EN MIIKKA VIKKULA (UCL) EN PROFESSOR CHANTAL MATHIEU (KU LEUVEN) Om het klinisch onderzoek in België te bevorderen reikt het Fonds InBev-Baillet Latour sinds 2007 de Prijs voor Klinisch Onderzoek uit aan jonge Belgische onderzoekers, één per landsgedeelte. Dit jaar wordt de prijs langs Franstalige kant toegekend aan Professors Laurence Boon en Miikka Vikkula (UCL). Aan Nederlandstalige kant gaat de prijs naar Professor Chantal Mathieu (KU Leuven). Beide laureaten worden door de jury s gelauwerd voor hun baanbrekend en hoogstaand wetenschappelijk onderzoek, respectievelijk in de domeinen vasculaire afwijkingen en diabetes. Professor Chantal Mathieu werd door de jury gelauwerd voor haar baanbrekend onderzoek inzake de onstaansmechanismen van type 1 diabetes, een aandoening die vooral kinderen en jonge mensen treft en hen afhankelijk maakt van insulinetoedieningen om te overleven. Door onderzoek in preklinische proefdiermodellen kon de groep van Prof. Mathieu aantonen dat tekorten aan vitamine D het risico op type 1 diabetes verhogen, terwijl toedieningen van vitamine D in proefdiermodellen de ziekte kunnen voorkomen. Het werk van Prof. Mathieu slaat de brug tussen kliniek en labo, met interventies die erop gericht zijn om het afweersysteem dat de eigen insulineproducerende beta-cellen aanvalt, tegen te houden en te herscholen. Recent konden inzichten die verworven waren in studies bij proefdieren met type 1 diabetes verfijnd worden in mensen. In mensen kunnen hoge dosissen van een antistof gericht tegen afweercellen, anti-cd3, type 1 diabetes tot stilstand brengen gedurende enkele maanden, echter ten koste van nevenwerkingen als koorts en gewrichtslast. Deze observaties leidden ertoe dat Prof Mathieu in het labo lage dosissen van de anti-cd3 is gaan combineren met een nieuwe interventie: genetisch gemanipuleerde bacteriën (Lactococcus Lactis) die proinsuline en een cytokine (IL10) vrijzetten in de darm van diabete muizen. Door deze interventie kon men de ziekte een halt toeroepen in 60% van de dieren. Deze gegevens deden wereldwijd de hoop groeien dat type 1 diabetes zal kunnen genezen worden door een herstel van het afweersysteem. 14
nr.1 april 2013 A. Vesalius Professor Chantal Mathieu is doctor in de geneeskunde (1988) en behaalde haar doctoraat in de Medische Wetenschappen (1994), beide aan de KU Leuven. Ze werd Internist-Endocrinoloog in 1998 en buitengewoon hoogleraar aan de KU Leuven in 2002. Sinds 2009 is Prof. Mathieu Diensthoofd endocrinologie in het universitair ziekenhuis Gasthuisberg. Prof. Mathieu is lid van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde van België en ere-voorzitter van de Vlaamse Diabetesvereniging. Als fundamenteel klinisch navorser FWO Vlaanderen sinds 1999, leidt Prof. Mathieu een laboratorium en klinische onderzoeksdienst in het domein van diabetes. BMW kaffee bracht Macedonië-België naar Doc s bar Bij aankomst in Doc s bar werden we meteen Duivels beloond! Een jenevermix in zwart-geel-rood smeerde onze kelen. Gelukkig maar want de Rode Duivels moesten haast vooruit geschreeuwd worden. Voor aanvang van de match was het ons beloofd: "Bij winst trakteert afstudeerjaar 2010 met een gratis vat!". De Rode duivels hadden het echter lang lastig tegen een stug Macedonië. Aan ons gejuich zal het alleszins niet gelegen hebben... Pas na een half uur spelen, lukte Kevin de Bruyne de 0-1. Na enkele spannende tegenaanvallen van de Macedoniërs, konden we met een gerust gevoel de pauze in. (persbericht April 2013 www.inbev-baillet-latour.com) Pas halfweg de tweede helft kwam het verlossende doelpunt van Eden Hazard: 0-2! "Een vat, een vat, een vat!" werd luidkeels gescandeerd door Doc s. Na de wedstrijd werd dan ook meteen het gratis vat aangesloten en begaf menigeen zich naar het podium voor een onvergetelijke avond. Vooral afstudeerjaar 2010 was prominent aanwezig! Na dit groot succes kijken we natuurlijk al uit naar de volgende activiteit van de Alumni BMW. Gelieve daarom op 24 mei je avond te blokkeren voor de Alumni BMW CANTUS!!! Alle info BMW Alumni : www.alumnibmwleuven.be Tom Cornelissen, Biomedicus 15
A. Vesalius nr.1 april 2013 Kunst, cultuur en reizen Het 6de Lenteconcert ALFAGEN (zondag 10 maart 2013) Berliner Philharmonisch strijkkwintet en Roeland Hendrickx (klarinettist) " Het was onvoorstelbaar goed en wie er niet bij kon zijn heeft iets wondermoois gemist", zo wist onze correspondent ter plaatse. En gelijk had de man! Onder de bezielende leiding van onze vice-voorzitter dr. Ann Cornelis en met de onvoorwaardelijke steun en inzet van onze al even gedreven collega Urbain Boutelegier, huisarts te Brugge, werd het ALFAGEN en Farmaleuven Lenteconcert weer een onvergetelijk cultuurmoment. Reeds tijdens de receptie van het 5 de lenteconcert in 2012, met Thomas Blondelle en Liebrecht Vanbeckevoort, gingen onze beide netwerkers aan de slag. Nauwelijks drie maanden later stond hun nieuwe concert, nu met strijkkwintet en klarinet in de stijgers. En kort daarna ontvingen wij ook de zegen van rector Mark Waer: " Een fantastische klarinettist en het zou mooi zijn mochten de Berliners met hem willen spelen." En zo geschiedde dus. Onze anatomopatholoog, dr. Ann Cornelis, onze penningmeester en muziekkenner bij uitstek Prof. em. dr. Luc Missotten, en natuurlijk onze collega en vriend Urbain Boutelegier hebben weer alles uit de kast gehaald om het concert tot in de puntjes klaar te krijgen. Maar voor de concrete uitwerking konden wij gelukkig weer rekenen op het onvolprezen secretariaat van ALFAGEN. Van vrijwilliger tot diensthoofd over gewone medewerkers en uitgebreide hulp van het secretariaat van Biomedische wetenschappen en van de faculteit, werd blijk gegeven van zeer grote inzet, deskundigheid en dienstbaarheid. De soms haast onoplosbare technische problemen werden met de glimlach gecounterd. En zo konden de ruim 400 aanwezigen en genodigden genieten van een onuitgegeven optreden. Het werd al Mozart wat de klok sloeg. De kunstenaars spraken hun verbazing uit over dit zeer aandachtige en geboeide publiek en over de feilloze organisatie en de bijzondere zorg voor de kunstenaars. 16
nr.1 april 2013 A. Vesalius Als ALFAGEN-voorzitter en mede namens mijn collega van Farmaleuven en de beide besturen, dank ik alle trouwe aanwezigen op ons traditioneel lenteconcert. Maar ook feliciteer ik alle mensen die hieraan meegewerkt hebben en die dankzij hun niet aflatende inzet, ook ver boven de klassieke werkuren, voor dit project het beste van zichzelf gaven. En tot slot nogmaals een kort overzicht van het programma: Wolfgang Amadeus Mozart - Divertimento in F, KV138 - Klarinetkwintet KV 587 Allegro Larghetto Menuetto Rondo - Gran Partitia KV 361 / 370a Largo - molto allegro Menuetto Adagio Finale - molto Allegro 17
A. Vesalius nr.1 april 2013 Wie wil graag naar Centraal-Afrika? Heel wat collegae blijven ons vragen stellen over een mogelijk initiatief van ALFAGEN, de faculteit of de KU Leuven / Alumni reizen betreffende een bezoek aan Congo. Wij hadden zelf wel de kat de bel aangebonden door onze eigen wensen ter zake naar voor te brengen. En ja, het waren er wel geen vliegtuig vol, maar toch een belangrijke groep collegae toonden interesse. Over het speurwerk ter zake kon u lezen in de voorbije nummers van het tijdschrift. Meer informatie over een mogelijke oplossing leest u op onze webstek. Wij bevelen u aan om via Tierra Natuurreizen (www.tierra.be) kennis te maken met een boeiend programmavoorstel voor een reis naar le Bas Congo. Door onze goede contacten met deze organisatie - evenwel zonder contractuele verbintenissen of bepaalde overeenkomsten - is het aangewezen te vermelden dat u via ons bij hen terechtkwam. Het zou ons wel benieuwen, om van collegae die de sprong wagen, een leuk verslag te krijgen voor dit tijdschrift. Veel succes! Lees meer op www.vesaliusonline.be Prof. em. dr. C. Geens Voorzitter ALFAGEN vzw 18
nr.1 april 2013 A. Vesalius Andreas Vesalius Herbeleef de medische revolutie van de 16de eeuw ANDREAS VESALIUS, The Fabric of the Human Body Een geannoteerde vertaling naar het Engels van De Humani Corporis Fabrica (edities van 1543 en 1555) door Daniel H. Garrison en Malcom H. Hast, uitgegeven bij Karger (Basel, Zwitserland). Technische fiche: 2 volumes, ca. 1400 bladzijden. Formaat: 315 x 435 mm. Hard cover met hoes. Voorziene publicatiedatum: september 2013. Wat mag u verwachten? De vertaling van De humani corporis fabrica is trouw aan het taalgebruik van Vesalius en informeert de lezer zo over diens denkwijze. Retoriek en taal zijn daarbij cruciale elementen. De moderne vormgeving illustreert aan de hedendaagse lezer de complexiteit en het baanbrekende karakter van deze mijlpaal in de geschiedenis van de geneeskunde. Kennis van het Latijn is daarbij niet nodig. Door het gebruik van kleuren kunnen de noten bij de edities van 1543 en 1555 gemakkelijk worden geïdentificeerd. De vertaling bevat verwijzingen naar een nooit gepubliceerde derde editie en dit op basis van recent ontdekte notities in Vesalius eigen handschrift. Verder worden notities weergegeven met betrekking tot de Kynawortelbrief (Epistola, rationem modumque propinandi radicis Chynae decocti, 1546), de Tabulae Anatomicae Sex (1538), de Aderlatingsbrief (Epistola, docens venam axillarem dextri cubiti in dolore laterali secandam: et melancholicum succum ex venae portae ramis ad sedem pertinentibus, purgari, 1539). Hedendaags design en digitale scans in hoge resolutie van de 273 houtsneden. Er werd daarbij bijzondere aandacht besteed aan de kwaliteit van de leesbaarheid en aan het weergeven van de intentie van Vesalius. Voor de eerste keer wor- 19
A. Vesalius nr.1 april 2013 den de Nomina Anatomica en Terminologia Anatomica bijgevoegd om de beschrijvingen van Vesalius te voorzien van de moderne medische terminologie. Voorwoord door de vertalers en inleiding door de medische historici Vivian Nutton en Nancy Siraisi. En... natuurlijk een interessante prepublicatieprijs (tot 31 augustus 2013) à 890 EUR (normale prijs: 1320 EUR (prijs inclusief btw en verzendingskosten). U kan bestellen via www.accomedical.be of ook mailen naar patrick.schillemans@acco.be Andreas Vesalius geëerd op een postzegel van de Marshall eilanden Ill. 1: Reeks postzegels die 20 beroemde wetenschappers eren, uitgegeven door de postdienst van de Marshall eilanden (2012). Andreas Vesalius is afgebeeld op nr. 11 (derde rij, eerste zegel links). 20