ELFSTEDENHAL LEEUWARDEN Duurzaamheids verslag 2016 conform GRI
Inhoudsopgave VOORWOORD... 4 1. BEDRIJFSPROFIEL BOUWGROEP DIJKSTRA DRAISMA... 6 1.1 Begrip in de bouw... 6 1.2 Bouwgroep Dijkstra Draisma... 6 1.3 Vestigingen... 6 1.4 Houtkonstruktie Hogedijken / TiFa te Dokkum... 7 1.5 Dijkstra Ontwikkeling te Bolsward... 7 1.6 Onderscheiding met collega bouwbedrijven... 7 1.7 Stakeholdermanagement... 8 2. BEDRIJFSSTRATEGIE EN BEDRIJFSPRINCIPES... 9 2.1 Missiestatement... 9 2.2 Klanttevredenheid... 9 2.3 Klantgerichtheid... 9 2.4 Personeel... 10 2.5 Arbozaken... 10 3. MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN EN BGDD... 11 3.1 People, Planet en Profit... 11 3.2 Methode... 12 3.3 Andere certificaten... 12 PEOPLE 4. MEDEWERKERS... 13 4.1 Personeel in cijfers... 13 4.2 Diversiteit... 13 4.3 Verzuim... 13 4.4 Opleiding... 14 4.5 MVO toolboxen... 14 4.6 Stagiaires... 14 4.7 Social Return On Investment (SROI)... 15 4.8 Sponsoring... 15 4.9 Medewerkerstevredenheidsonderzoek... 16 4.10 Leuke weetjes... 16 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 2
PLANET 5. MILIEU... 17 5.1 Energieverbruik... 18 5.2 Waterverbruik... 19 5.3 Koel- en koudemiddelen... 19 5.4 Afvalwaterlozingen... 19 5.5 Afvalmanagement... 19 5.6 Wagenpark... 22 5.7 Carbon footprint... 24 5.8 Duurzaam hout... 24 5.9 Hergebruik... 25 PROFIT 6. BUSINESS CASE DESIGN & BUILD - PROJECT... 26 6.1 Nul op de meter woningen (NOM-woningen)... 26 6.2 Aardbevingsbestendig bouwen... 27 6.3 ESCo (Energie Service Compagnies)... 27 7. DOELEN... 28 7.1 Evaluatie doelen 2015... 28 7.2 Nieuwe doelen 2016... 28 Bijlage 1. GRI Tabel... 29 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 3
Voorwoord Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) is voor het familiebedrijf Bouwgroep Dijkstra Draisma altijd al belangrijk en vanzelfsprekend geweest. Sinds 2013 wordt dit ook objectief erkend door het behaalde MVO prestatieladder 3 certificaat. Wij zijn een erkend leerbedrijf, hebben aandacht voor mensen met een achterstand op de arbeidsmarkt, hebben samenwerkingsverbanden met sociale werkplaatsen, voeren een duurzaam bedrijfsbeleid (onder meer FSC en PEFC gecertificeerd) en zetten kennis en middelen in voor maatschappelijke, sociale en culturele doelen. We zijn trots op het feit dat we, door gebruik te maken van de sterke kanten van iedereen, dit MVO-certificaat hebben mogen behalen. Samenwerken met alle betrokkenen Binnen het MVO-beleid van BGDD wordt aandacht besteed aan onder andere mensenrechten, consumentenzaken, milieu, duurzaamheid en betrokkenheid bij en ontwikkelen van de gemeenschap. Om dit beleid te borgen en om duurzaam ondernemen te structureren, communiceren wij met al onze belanghebbenden (personeel, klanten, overheden, et cetera) middels uitvragen en publicaties. Samenwerken is belangrijk binnen BGDD. Intern, maar ook met externe partijen. We garanderen bijvoorbeeld dat projecten uitgevoerd worden op een efficiënte, overlast beperkende, bewonersvriendelijke en duurzame manier, met voortdurende aandacht voor innovatie en communicatie met klant en bewoner. Opdrachtgever en bewoner worden dus nauw betrokken bij het project: iedereen mag gehoord worden en iedereen hoort erbij. Samen komen we verder! Jaarlijks onderhouden we dan ook intensief contact met alle betrokkenen, intern en extern. We streven naar continue verbetering van de MVO prestaties, afgestemd op de behoeftes van deze betrokkenen. Dit houdt in dat we op de hoogte willen zijn van wat ze van ons verwachten, zodat wij open blijven staan voor ontwikkelingen en samen blijven werken met onze klanten, eigen medewerkers en toeleveranciers. People, Planet en Profit Dit contact gaat niet alleen over de werkzaamheden die samen uitgevoerd worden, maar zeker ook over de thema s People, Planet en Profit. Dat zijn de drie onderdelen van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Op al deze onderdelen wordt bewust gestuurd binnen BGDD. Er is bijvoorbeeld aandacht voor Social Return on Investment (People): we zijn niet bang om bijvoorbeeld oudere werknemers aan te nemen. Ook personen vanuit een uitkeringssituatie en stagiaires bieden wij graag een plek. Duurzaamheid en milieu zijn enorm belangrijk (Planet) en hierbij is de CO 2 Footprint een veelgebruikte en veelvoorkomende term. Deze Footprint toont onder andere welke ontwikkelingen BGDD momenteel doormaakt en wat de doelen zijn voor de komende jaren, op het gebied van bijvoorbeeld afvalstromen, brandstof- en energieverbruik. BGDD heeft de ambitie om te groeien, duurzamer en groener te worden. We houden ons dan ook veel bezig met het verlagen van de kosten van afval en energieverbruik voor onszelf en voor bewoners (Profit). Dit doen we bijvoorbeeld door het realiseren van Nul op de meter woningen (NOM-woningen) en door bestaande gebouwen aardbevingsbestendig te maken. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 4
Duurzaamheid In 2016 zijn weer een aantal mooie stappen gezet naar het bereiken van de doelstellingen van BGDD op het gebied van duurzaamheid. Duurzaam ondernemen gaat niet alleen over het nu, maar ook over morgen en de komende jaren. Met de ontwikkeling van DD Energy, het nieuwe innovatie-onderdeel binnen het bedrijf, laat BGDD zien dat duurzaamheid de toekomst is en blijft. Er zijn bijvoorbeeld veel projecten gaande/afgerond onder de noemer Nul op de meter. Bij deze NOM-woningen is een woning enerzijds zo energiezuinig en anderzijds zo energieopwekkend dat de energiemeter uiteindelijk op nul blijft staan. Verduurzaming komt ook terug in het aardbevingsbestendig bouwen. Door kleine aanpassingen kunnen bestaande woningen eventuele aardbevingen in de toekomst weerstaan. Niet afbreken en weggooien, maar behouden wat goed is. Ook blijven we ons ontwikkelen op het gebied van duurzaam hout. We zijn in 2016 verder gestegen op de Forest50 ranking van FSC Nederland naar de 9e plek en werken toe naar ons doel: 100% inkoop en gebruik van duurzaam hout en een plek in de top 5. Ook hebben we het PEFC-certificaat in ontvangst mogen nemen. BGDD Duurzaamste Bouwpartij 2016 BGDD is uitgeroepen tot winnaar van de award Duurzaamste Bouwpartij 2016. Uit het juryrapport komt naar voren wat de doorslaggevende factor was tot het winnen van deze award: Bouwgroep Dijkstra Draisma B.V. heeft een aansprekende aanpak voor het verduurzamen van gebouwen. Ze doen veel verschillende dingen op het gebied van duurzaamheid, van deelname aan de Stroomversnelling tot het opzetten van diverse ESCo s. Voor een relatief klein bedrijf is dit een zeer goede prestatie. Verder heeft de organisatie een goede, langdurige samenwerking met een corporatie voor beheer en onderhoud van haar woningen. Ook hebben ze mooie projecten gerealiseerd. Doorslaggevende factoren zijn de grote verscheidenheid aan activiteiten op het gebied van duurzaamheid in relatie tot de grootte van het bedrijf, het zeer goed voorbeeldproject en de visie en uitwerking daarvan om van aannemer naar aanbieder te gaan. Bij BGDD gaan respect voor ambachtelijk vakmanschap en aandacht voor innovatie en duurzaamheid hand in hand. We moeten bewust en zorgvuldig omgaan met de wereld waarin wij leven. Voor onszelf en de generatie na ons. Onze rol: wij zijn doeners. Maar het begrip duurzaamheid gaat verder dan alleen doen. Het is beleven, begrijpen en verantwoordelijkheid nemen. Biense Dijkstra DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 5
1. Bedrijfsprofiel Bouwgroep Dijkstra Draisma 1.1. Begrip in de bouw Bouwgroep Dijkstra Draisma (hierna ook te noemen BGDD) is één van de grootste bouwbedrijven van Noord Nederland. Vanuit beide vestigingen, Dokkum en Bolsward, werken betrokken medewerkers aan de meest uiteenlopende bouwprojecten. Alle opgeleverde gebouwen bewijzen dat BGDD haar vak verstaat en de tevreden opdrachtgevers en eindgebruikers bevestigen dat. Begrip in de bouw, BGDD heeft het, is het en toont het. 1.2. Bouwgroep Dijkstra Draisma Korte lijnen, gedreven medewerkers en een persoonlijk betrokken directie en managementteam, dat is waar BGDD voor staat. BGDD onderscheidt zich door heldere communicatie, een praktische aanpak en innovatieve oplossingen zonder het vakmanschap uit het oog te verliezen. Bouwen volgens afspraak, daar kan men bij BGDD op vertrouwen. BGDD houdt zich aan het budget, levert volgens planning en garandeert kwaliteit. Dankzij de onuitputtelijke ervaring en daadkrachtige werkwijze is BGDD niet meer weg te denken in de bouwwereld en is elke opdracht in goede handen. BGDD is een bouwonderneming die de voordelen van groot combineert met de slagvaardigheid van klein. Door samen te werken waar het kan en specialismen te bewaren waar het moet, realiseert BGDD projecten van elke omvang. Grote woning- en utiliteitsbouwprojecten van Europees niveau maar ook kleine nieuwbouw, onderhoud, verbouw, renovatie en restauratiewerken. Diverse opdrachten, altijd uitgevoerd in dezelfde hoge kwaliteit. Verdeeld over de twee vestigingen, werken er bij BGDD circa 269 medewerkers. Samen staan deze werknemers voor een totaalpakket aan kwalitatief hoogstaande producten en diensten. Een aantal centrale diensten ondersteunen de vestigingen op het gebied van directievoering, Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM), personeel en organisatie, materiaalvoorziening, administratie en automatisering. 1.3. Vestigingen BGDD beschikt over twee vestigingen, Dokkum en Bolsward, die zich beide toeleggen op de genoemde projecten van elke omvang. Daarbij heeft BGDD de beschikking over haar eigen materieeldienst en houtskeletbouw fabriek (zie paragraaf 1.4). Het werkgebied van de BGDD omvat globaal het gebied boven de grote rivieren en de Waddeneilanden, waarbij in het laatste geval nauw wordt samengewerkt met het (zelfstandige) bouwbedrijf Tj. Dijkstra Vlieland. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 6
Vestiging Dokkum Vestiging Bolsward 1.4. Houtkonstruktie Hogedijken / TiFa te Dokkum Houtkonstruktie Hogedijken is gevestigd te Dokkum en is opgebouwd uit de afdelingen houtskeletbouw en de timmerfabriek. De timmerfabriek maakt deuren en kozijnen terwijl de houtskeletbouw zich bezig houdt met het maken van gehele (prefab) gevelelementen. 95% van de productie is voor de eigen te realiseren projecten. In 2017 gaat de Houtkonstruktie Hogedijken als zelfstandig bedrijf verder onder de noemer DD Productie. 1.5. Dijkstra Ontwikkeling te Bolsward Dijkstra Ontwikkeling ontwikkelt, coördineert en realiseert groot- en kleinschalige bouwprojecten. Ze ontwikkelt in opdracht van of samen met andere partijen, waaronder beleggers, woningcorporaties en overheden op eigen initiatief en voor eigen risico. Dus naast het daadwerkelijk bouwen kan ook het hele traject van ontwikkeling tot verkoop, bouw en sleutelklare oplevering uit handen genomen worden, voor de zakelijke markt en de particulier, individueel of collectief. 1.6. Onderscheiding met collega bouwbedrijven BGDD heeft bij veel architecten en ontwikkelaars een naam als solide aannemer die graag wil bouwen. BGDD is flexibel in de markt en is goed in samenwerkingsverbanden en innovaties. Hierbij wordt gebruik gemaakt van een eigen materieeldienst, timmerfabriek en houtskeletbouw. Ook beschikt BGDD al vele jaren over een vaste kern van medewerkers, onderaannemers en leveranciers. Dit is de steunpilaar van het bedrijf en hiermee wordt een groot stuk van de kwaliteit van de onderneming gewaarborgd. Hoge kwaliteit is en blijft daarbij een vanzelfsprekend uitgangspunt bij alles wat gedaan wordt, waarbij veel aandacht wordt besteed aan DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 7
opleiding en training. Veelzijdigheid is de kracht van de organisatie en daarmee heeft BGDD alles in huis voor tevreden opdrachtgevers. 1.7. Stakeholdermanagement Als belangrijk onderdeel van de MVO prestatieladder heeft BGDD een stakeholderanalyse uitgevoerd. Door deze analyse krijgt de organisatie beter inzicht in wat onze stakeholders belangrijk vinden op belangrijke thema s binnen People, Planet en Profit. Door dit verbeterde inzicht kan BGDD nog beter omgaan met de interne en externe stakeholders van de organisatie. Het opzetten van een dialoog tussen het bedrijf en de verschillende stakeholders wordt gezien als groot belang. De stakeholders worden op verschillende wijzen betrokken en geïnformeerd door BGDD. Om in contact te blijven zijn er verschillende vormen van communicatie, denk hierbij aan de website www.bgdd.nl, persoonlijke gesprekken, verschillende overlegvormen en vragenlijsten met daarin de MVO indicatoren. Voor een groot deel van de stakeholders van BGDD is het van belang dat de organisatie economisch succesvol is en blijft. Uitzonderingen hierin zijn bijvoorbeeld concurrentie, algemeen publiek en de media. Voor BGDD is het van belang dat zij goede contacten onderhoudt met stakeholders als strategische samenwerkingsverbanden, directie, werknemers en interne opdrachtgevers, maar ook leveranciers en de overheid. Daarnaast geven de stakeholders een duidelijk beeld hoe er in de maatschappij over BGDD wordt gedacht. Voor BGDD zijn tevreden stakeholders van belang en worden deze ook betrokken bij de organisatie, zodat beide elkaar verder kunnen versterken. Belangrijke thema s binnen het MVO- beleid van BGDD, welke betrekking kunnen hebben op stakeholders, zijn onder andere arbeidsomstandigheden en volwaardig werk, mensenrechten, eerlijk zaken doen, consumentenaangelegenheden, milieu, grondstoffen, energie en emissies. Voor BGDD is het van belang om deze thema s te evalueren met haar stakeholders. In 2016 is er extra aandacht besteed aan het inzichtelijk maken hoe de medewerkers over het bedrijf denken middels een medewerkers tevredenheidsonderzoek (MTO), zie paragraaf 4.9. In 2017 zal het onderzoek uitgewerkt worden en kan vastgesteld worden in hoeverre er sprake is van onderwerpen zoals discriminatie, pesten op de werkvloer en werkdruk. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 8
2. Bedrijfsstrategie en bedrijfsprincipes 2.1. Missiestatement Het volgende missiestatement wordt door BGDD gehanteerd: BGDD biedt totale bouwoplossingen op het gebied van werken, wonen en recreatie. Door continue proces- en productinnovatie levert BGDD hoge kwaliteit tegen concurrerende tarieven. Wij doen dat op maatschappelijk verantwoorde wijze met begrip voor mens en milieu. Door onze aansprekende projecten zijn wij een begrip in de bouwwereld. Maar dat begrip gaat ook van ons uit. Wij bouwen voor onze opdrachtgevers, niet voor onszelf. Om dat goed te kunnen doen is het nodig begrip te hebben en te tonen. Daar geven wij met zijn allen invulling aan en vergroten deze cirkel van invloed en maken daarmee het verschil. Stem bewust verwachtingen met elkaar af, neem initiatief (wees proactief), handel zelf in plaats van het te laten gebeuren, ga uit van wat je wilt bereiken, maak je eigen keuzes en draag bewust de consequenties. Naast deze missiestatement vindt BGDD het belangrijk dat de door haar geleverde producten voldoen aan de huidige wet- en regelgeving en dat deze op een gebruiksvriendelijke en veilige manier kunnen worden ingezet bij haar stakeholders. Hiervoor heeft BGDD enkele bedrijfsprincipes waar zij veel waarde aan hecht. 2.2. Klanttevredenheid Klanttevredenheid is een belangrijk aspect binnen BGDD. BGDD bevindt zich in een markt die hectisch en dynamisch is en er is sprake van veel concurrentie. Door een goede klanttevredenheid te bevorderen is BGDD minder gevoelig voor bovengenoemde aspecten. BGDD draagt zorgt voor klantenbinding en goodwill bij haar stakeholders. Dit betekent dat het bedrijf zich wil onderscheiden in de markt door klantgericht en klant specifiek in te spelen op de behoeften, waarbij de medewerkers van BGDD de belangrijkste schakels zijn. BGDD vindt het dan ook belangrijk dat haar medewerkers op elk niveau binnen het bedrijf betrokken zijn bij het productieproces. 2.3. Klantgerichtheid Kwaliteit van de organisatie en productie wordt door BGDD als van levensbelang gezien voor de continuïteit van het bedrijf. Dit blijkt onder andere uit de het feit dat BGDD klanttevredenheid onderzoeken (KTO) doet en deze vervolgens rapporteert en binnen de verschillende teams evalueert. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 9
2.4. Personeel De betrokkenheid van de medewerkers wordt vergroot door ze te betrekken bij ontwikkelingen binnen de organisatie. Er wordt een actief personeelsbeleid gevoerd, waarbij rekening gehouden wordt met de MVO aspecten en de eisen uit de geldende wet- en regelgeving. Dit actieve personeelsbeleid blijkt uit het feit dat BGDD jaarlijks functioneringsgesprekken voert met haar werknemers. Daarnaast worden er BHV-, VCA- en verschillende andere opleidingen verzorgd, en zijn Arbo instructies en het VGM beleid van onschatbare waarde voor de veiligheid van de medewerkers. Medewerkers welke door een ongeval of ziekte hun functie niet meer kunnen uitoefenen worden via een eerste of tweede spoor gere-integreerd. Voor meer informatie over de opleidingen en cursussen van BGDD voor haar werknemers verwijzen we naar Hoofdstuk 4: Medewerkers. Aangezien inhuur ook van groot belang is voor het bedrijf, hebben alle bedrijven die ingehuurd worden een VCA certificaat. Voordat er zaken gedaan worden, worden nieuwe bedrijven gecontroleerd op de aanwezigheid hiervan. Zelf is BGDD in het bezit van het VCA** certificaat en bestaat er een actief beleid dat ervoor zorgt dat alle medewerkers die op de bouw werkzaamheden verrichten, het VCA diploma behalen. 2.5. Arbozaken Aan de hand van een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) zijn de (Arbo) knelpunten binnen het bedrijf en de bedrijfsprocessen inzichtelijk gemaakt. De knelpunten die op het wettelijk vlak zijn geconstateerd worden op een zo kort mogelijke termijn opgelost. De punten welke als wenselijk worden beschouwd komen aan de orde wanneer de directie dit aangeeft, wanneer dit door de medewerkers als een verbetering wordt gezien of wanneer de geldelijke middelen dit toestaan. Op dit moment wordt hard gewerkt aan een nieuwe update van de RI&E. Het werken aan een continue verbetering van het bedrijfsproces en alle aanverwante zaken op het gebied van Kwaliteit, Arbo en Milieu (KAM) is een interne eis van BGDD. Door jaarlijks meerdere persoonlijke gesprekken te voeren met de medewerkers wordt er steeds meer zicht verkregen op hoe de dienstverlening verder verbeterd kan worden. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 10
3. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen en BGDD 3.1. People, Planet en Profit Voor BGDD, als groeiend familiebedrijf, is Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) altijd erg belangrijk geweest. Hierdoor is er ook gekozen voor de strategie Begrip in de bouw. MVO staat immers voor begrip. Begrip voor de mensen, begrip voor het milieu en begrip voor de effecten van onze werkzaamheden op onze stakeholders. Om dit kracht bij te kunnen zetten heeft de directie het voornemen gehad om het bedrijf te certificeren voor de MVO prestatieladder. Dit certificaat is behaald op 30-05-2013 voor Niveau 3 van de MVO prestatieladder. In 2015 heeft er een her-audit plaatsgevonden voor een nieuwe periode van 3 jaren. BGDD heeft gekozen voor certificering voor de MVO prestatieladder omdat dit certificaat de mogelijkheid geeft om objectief aan te tonen dat het bedrijf staat voor een maatschappelijke betrokkenheid en duurzame ontwikkeling. Voor meer informatie over de MVO prestatieladder verwijzen wij naar de website: www.mvoprestatieladder.nl. De MVO prestatieladder is een managementsysteem voor Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Om elk bedrijf te kunnen bestrijken telt de MVO prestatieladder 33 indicatoren, onderverdeeld in zeven kernthema s. Deze kernthema s zijn: behoorlijk bestuur, arbeidsomstandigheden en volwaardig werk, mensenrechten, eerlijk zaken doen, consumenten aangelegenheden, milieu en betrokkenheid bij ontwikkeling van de gemeenschap. BGDD heeft met behulp van de 33 indicatoren in kaart gebracht waar het bedrijf staat ten opzichte van de huidige geldende wet- en regelgeving en de MVO- gedachte. Uit deze indicatoren is duidelijk naar voren gekomen dat BGDD MVO hoog in het vaandel heeft staan. Dit blijkt onder andere uit het MVO inkoopbeleid, stakeholderanalyses en dit duurzaamheidsverslag. De Triple P (People, Planet en Profit) staat centraal binnen deze kernthema s. Het duurzaamheidverslag wordt opgesteld volgens dit principe. In hoofdstuk 4 wordt aandacht besteed aan het onderdeel People, met onder andere uitleg over de medewerkers van BGDD en Social Return on Investment (SROI). Het onderdeel Planet komt terug in hoofdstuk 5, met onder andere aandacht voor milieu, energie- en waterverbruik en afval. Ten slotte wordt het onderdeel Profit centraal gesteld in hoofdstuk 6, met als hoofdonderwerpen ESCo s, Nul op de meter woningen (NOM-woningen) en aardbevingsbestendig bouwen. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 11
3.2. Methode Het duurzaamheidsverslag van BGDD is voortgekomen uit meerdere gesprekken en bezoeken aan deskundige medewerkers op beide vestigingen, daarnaast is er een gesprek gevoerd met de directie van BGDD. Voor de belangrijkste gegevens is een onderzoek gedaan waarbij BGDD de benodigde informatie heeft verstrekt. Deze beschikbare informatie is geanalyseerd en verwerkt tot de gebruikte gegevens voor het duurzaamheidsverslag. Voor het verzamelen van deze gegevens is gekeken naar de jaaroverzichten over 2016, betreffende elektriciteit, gas, water, afval en wagenpark. Binnen het wagenpark is gebruik gemaakt van een gemiddelde brandstofprijs voor het berekenen van de hoeveelheid literbrandstof. Wanneer er aannames zijn gedaan is dit tekstueel verwoord binnen elke paragraaf. Voor het opstellen van de CO 2 Footprint is gebruik gemaakt van de CO 2 - prestatieladder van de SKOA. Als richtlijn voor het gehele duurzaamheidsverslag is gebruik gemaakt van de Global Reporting Initiative 3.1. Voor de GRI Tabel verwijzen wij naar blz. 29 van dit duurzaamheidsverslag. 3.3. Andere certificaten Naast het behalen van het certificaat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen prestatieladder 3 heeft BGDD nog meer certificaten. Dit geldt voor beide vestigingen tenzij anders vermeld. De certificaten die op dit moment aanwezig zijn: VCA**, ISO 9001:2015, VGO keur, Erkend Restauratie Bouwbedrijf (ERB), Gelderse voet, FSC, PEFC, KOMO (op Houten Gevelelementen) en Bouwgarant. Daarnaast is BGDD als erkend leerbedrijf aangesloten bij SBB: Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven. Ook beschikt BGDD over eigen experts op het gebied van duurzaamheid om BREEAM certificeringen te behalen. In dit kader is BGDD participant van de Dutch Green Building Council (DGBC). Dit is de netwerkorganisatie voor duurzaam bouwen en vastgoed. Hun missie is het verduurzamen van de gebouwde omgeving en als participant verklaart BGDD achter deze missie te staan. Om alles compleet te maken heeft BGDD verschillende lidmaatschappen van bijvoorbeeld Bouwend Nederland, heeft BGDD het Milieucertificaat GP Groot (duurzaam afvalmanagement) en is BGDD aangesloten bij SBIB (Stichting Beoordeling Integriteit in de Bouwnijverheid) en Woningborg. Bij SBIB staat integer en maatschappelijk verantwoord ondernemen centraal, met oog op de relatie tussen opdrachtgever en aannemer. Door aangesloten te zijn bij Woningborg biedt BGDD kopers zekerheid middels de Garantie- en waarborgregeling Nieuwbouw. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 12
People 4. Medewerkers BGDD streeft naar een veilige en inspirerende omgeving waarin haar medewerkers hun vaardigheden verder kunnen ontwikkelen, zodat zij op hun beurt weer kunnen bijdragen aan de verdere ontwikkeling en groei van de organisatie. 4.1. Personeel in cijfers In 2016 is het personeelsbestand van BGDD met circa 6,74% gestegen ten opzichte van 2015. In 2015 waren er 252 werknemers, eind 2016 waren dit er 269 in totaal. Totaal geldende voor locaties Dokkum en Bolsward Werknemersbestand BGDD Hoeveelheid Eenheid Aantal werknemers 269 personen Percentage mannelijke werknemers 90 % Percentage vrouwelijke werknemers 10 % Fulltime werknemers 224 personen Parttime werknemers 45 personen 4.2. Diversiteit De bouwsector wordt traditioneel door mannen gedomineerd en een verbetering van de seksediversiteit is dan ook een flinke uitdaging. Ook binnen BGDD werkt een grote meerderheid aan mannen. De procentuele verdeling van mannelijke versus vrouwelijke werknemers binnen BGDD laat zien dat dit niet veel verandert. Het percentage vrouwen werkend binnen het bedrijf ligt al een aantal jaren op circa 10% van het totaal. De procentuele verdeling van fulltime versus parttime binnen BGDD in 2016 laat zien dat het aantal fulltime werkzame werknemers de overhand heeft binnen de organisatie. Slechts 16% is parttime werkzaam binnen BGDD. Dit percentage is vergelijkbaar met vorig jaar. 4.3. Verzuim Het ziekteverzuim wordt maandelijks beoordeeld. Door de jaren heen zijn er kleine verschillen te zien in de percentages. In 2016 hebben we opnieuw te maken met een positieve trend. Om het ziekteverzuim tegen te gaan is er een volledig traject opgezet met onze Arbo deskundigen. Het totaal gemiddeld ziekteverzuim van BGDD ligt in 2016 op 2,04%. Dit is een stuk lager dan het landelijk bouwgemiddelde ziekteverzuim, welke 5% bedraagt. Dit toont aan dat BGDD op de goede weg is om het ziekteverzuim te beperken. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 13
Verzuimpercentage BGDD 2015 2016 Mannen 3,7% 2,14% Vrouwen 2,8% 0,83% Totaal 3,64% 2,04% 4.4. Opleiding Binnen BGDD wordt met opleiding bedoeld: Alles wat een medewerker op een hoger niveau brengt. De kwaliteit van de door BGDD geleverde producten is direct afhankelijk van de vaardigheden en opleidingsniveau van de betrokken medewerkers. De benodigde opleidingen en cursussen worden genoteerd in het opleidingsplan, dat jaarlijks wordt opgesteld. Het opleidingsplan wordt jaarlijks geëvalueerd in de directiebeoordeling. De opleidingsbehoefte wordt bepaald aan de hand van de gestelde functie-eisen en vaardigheden zoals genoemd in de functieprofielen. Opleidingen kunnen intern en extern worden verzorgd. Bij een interne opleiding wordt de (nieuwe) medewerker begeleid door een daarvoor aangewezen ervaren persoon binnen de organisatie. 4.5. MVO toolboxen BGDD vindt het van belang de medewerkers op de hoogte te houden en te instrueren welke zaken van belang zijn voor henzelf en voor de opdrachtgevers die ze tegenkomen in het dagelijkse werk. Om dit besef te vergroten worden er toolboxen gegeven op het gebied van veiligheid maar ook op MVO gebieden. Afgelopen jaar zijn er verschillende van deze MVO toolboxen gehouden. Hieronder geven we een aantal voorbeelden van deze toolboxen. 4.6. Stagiaires Binnen BGDD is er altijd ruimte voor niveau 2 leerlingen. Elk jaar biedt BGDD zeker vijf studenten van de HBO een stageplek en acht studenten van de MBO de mogelijkheid hun stage/leerdoelen te behalen. In 2016 zijn er in totaal 38 stagiaires binnen het bedrijf werkzaam geweest. BGDD wil zo een bijdrage leveren aan drie beleidsdoelen: DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 14
Vergroten van de arbeidsparticipatie en de werkervaring van personen; Vergroten van de maatschappelijke participatie; Stimulering van de regionale economie. 4.7. Social Return On Investment (SROI) Binnen BGDD is een team dat zich bezighoudt met Social Return on Investment (SROI). SROI is het inzetten van medewerkers die ver van de arbeidsmarkt afstaan, zoals mensen in een uitkeringssituatie en/of met weinig werkervaring. SROI heeft veel meerwaarde, voor de medewerkers en ook voor het bedrijf. Het brengt diversiteit in de organisatie en schept nieuwe inzichten. Voor medewerkers biedt het de mogelijkheid om zich verder te ontwikkelen en een netwerk op te bouwen. Indien SROI bij een aanbesteding gevraagd wordt, wordt het SROI team ingeschakeld. Dit team heeft ook de richtlijnen voor de aanpak voor aanbestedingen voor onderaannemers ontwikkeld en schrijven voor elk SROI project een plan van aanpak. Hierin worden de doelstellingen betreffende het specifieke project omschreven en ter goedkeuring aan de opdrachtgever aangeboden. Voor elk SROI project wordt per kwartaal inzichtelijk gemaakt wat de stand van zaken is en dit wordt zowel kwalitatief als kwantitatief aangeleverd. BGDD streeft ernaar zoveel mogelijk de regionale economie te stimuleren. Daar waar mogelijk zet zij mensen in uit de woonomgeving van het te bouwen object. Op dit moment zijn er vier medewerkers via SROI aan het werk welke een contract hebben van 40 uur per week. 4.8. Sponsoring BGDD bevindt zich midden in de samenleving, dit komt mede voort uit het feit dat het een familiebedrijf betreft. Onderdeel hiervan is dat BGDD gelooft in het ondersteunen van de gemeenschap, op zoveel mogelijk manieren. De meest in het oog springende voorbeeld is het hoofdsponsorschap van SC Cambuur. Daarnaast worden jaarlijks ook lokale initiatieven ondersteund. Denk hierbij aan lokale voetbalverenigingen, verschillende golfclubs, een kaatsvereniging, verschillende volleybal- en korfbalverenigingen en tennisclubs. En bekende namen zoals Tom Coronel en de Skûtsje Stêd uit Dokkum. Hieruit komt duidelijk naar voren dat er gewerkt wordt aan een positieve ontwikkeling van Friesland, waarbij ook het verleden niet vergeten wordt. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de sponsoring van Stichting Museum Noardeast Fryslân. Deze opsomming is slechts een klein deel van de investering van BGDD in Friesland en omstreken. Naast sponsoring doet BGDD veel meer. De opbrengst van het oud papier gaat bijvoorbeeld naar twee Christelijk Gereformeerde kerken en een muziekvereniging. En oude printcartridges worden ingezameld en gaan naar een goed doel: in 2016 is gekozen voor Stichting Paardenkamp. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 15
4.9. Medewerkerstevredenheidsonderzoek Een Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO) is een goede indicator om te meten hoe medewerkers in de organisatie staan (tevredenheid, betrokkenheid, motivatie, loyaliteit) en wat de gevolgen hiervan zijn (werksfeer, verloop, verzuim, effectiviteit, efficiëntie, klantgerichtheid en productiviteit). Daarnaast toont zo n onderzoek een beeld van de prestaties van de organisatie en de manier van leidinggeven. Zaken die voor het management vaak onzichtbaar blijven, komen juist in een MTO naar boven. Doordat medewerkers dagelijks met de producten, diensten en opdrachtgevers werken, hebben zij vaak goede ideeën die zij aan kunnen dragen om bepaalde dingen efficiënter, effectiever en klantgerichter te maken. Het lijkt een open deur, maar een tevreden mens is een kwaliteit op zich en mag een doel zijn. Daarnaast zijn er ook meer economische redenen die het streven naar een hogere medewerkerstevredenheid rechtvaardigen: betrokken en tevreden medewerkers hebben een positieve invloed op de rentabiliteit en dragen bij aan een positief bedrijfsimago. Tevredenheid op de werkvloer leidt bovendien tot hogere arbeidsproductiviteit, lager ziekteverzuim en meer klantvriendelijkheid. Vanuit het opstellen van de risico-inventarisatie kwam naar voren dat BGDD risico s zoals seksuele intimidatie, agressie en geweld, pesten, werkdruk en discriminatie (risico s van Psychosociale Arbeidsbelasting), wel beschreven heeft, maar nog niet voldoende zelf heeft geïnventariseerd welke risico s haar medewerkers lopen op dit vlak. Een verdiepingsonderzoek is daarom gewenst. Daarom hebben alle medewerkers binnen BGDD in 2016 een enquête ontvangen met hierin vragen over onder andere tevredenheid over de werkplek, collega s, leidinggevenden, opleidingsmogelijkheden en onderwerpen als pesten en discriminatie. BGDD wil daarmee vaststellen of en in hoeverre er sprake is van deze onderwerpen en hoe mensen denken over het bedrijf. Een MTO is pas effectief als er iets met de resultaten gebeurt. Het is daarom belangrijk om de cijfers, feiten en meningen uit het onderzoek om te zetten in concrete acties op het gebied van bedrijfsbeleid, personeelsmanagement en strategie. De resultaten zullen in het voorjaar van 2017 gedeeld worden met de directie, het Management Team (MT) en alle medewerkers van BGDD. Terugkoppeling aan de medewerkers kan binnen BGDD op verschillende manieren: via Nova (het personeelsinformatiesysteem), via de SJOCH (personeelsblad), via een brief of via de leidinggevenden. 4.10. Leuke weetjes In 2016 zijn er binnen BGDD 18 medewerkers papa of mama geworden. In 2016 zijn twee medewerkers in het zonnetje gezet omdat ze 25 jaar bij het bedrijf aan het werk zijn en maar liefst 15 medewerkers zijn 12,5 jaar in dienst. BGDD is trots op deze aantallen. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 16
Planet 5. Milieu Onderstaand een samenvatting van de meest relevante duurzaamheidsgegevens. Totaal geldende voor locaties Dokkum en Bolsward Hoeveelheid Eenheid Opbrengsten 107 mln. Milieu BGDD Elektriciteitsverbruik 242.841 kwh Productie zonnepanelen 76.953 MWh Levering net door zonnepanelen 24.465 kwh Gasverbruik 51.915 m 3 Waterverbruik 801 m 3 CO 2 Uitstoot gasverbruik 165,26 ton CO 2 Uitstoot wagenpark (incl. heftrucks) 878,49 ton CO 2 Uitstoot elektriciteit 167,47 ton Afvalmanagement BGDD Totale hoeveelheid afval 278.990 kg Meest ingekochte producten en diensten in 2016 (top 10) Rangschikking Installatiebedrijven 1 Dienstverleners m.b.t. betonwerken/ bewapening 2 Bouwmaterialen (Hout en diversen) 3 Schilderbedrijven 4 Bedrijven m.b.t. sloopwerk, grondwerk, terreinverharding e.d. 5 Staalconstructies/ geveldragers 6 Prefab betonelementen 7 Dak en gevelbekleding 8 Plafond- en wandsystemen 9 Aluminium-, kunststof- en houtenkozijnwerken 10 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 17
5.1. Energieverbruik Jaarlijks wordt er wereldwijd steeds meer energie gebruikt terwijl we langzaam door ons beschikbare fossiele reserves heen raken. BGDD probeert haar energieverbruik te verlagen om bij te dragen aan een beter milieu én om de energierekening te verlagen. De eerste stap voor dit proces is het in kaart brengen waar en hoeveel energie verbruikt wordt door BGDD. De tweede stap is het energieverbruik te verlagen. In 2015 is er op het dak in Dokkum een grote hoeveelheid zonnepanelen geplaatst. Volgens de berekeningen die gemaakt zijn, wordt er nu net zoveel stroom geproduceerd als dat er verbruikt wordt. In 2016 hebben deze panelen 76.953 MWh opgeleverd. Het grootste deel van deze hoeveelheden is door BGDD zelf gebruikt. Dit is ook duidelijk te zien in de eindafrekening want deze is in 2015 flink lager geweest en blijft op dat zelfde niveau. In 2016 is er 24.465 kwh geleverd aan het net. In de onderstaande tabellen is het totaalverbruik voor aardgas en elektriciteit van alle locaties van BGDD, voor zover bekend, weergegeven. Tevens is er gekeken naar het elektriciteitsverbruik van BGDD tijdens het uitvoeren van haar projecten door het jaar. 2013 2014 2015 2016 Eenheid Gasverbruik locaties BGDD BGDD te Dokkum 21.262 29.237 37.240 51.915 m 3 BGDD te Bolsward 16.212 33.790 23.567 7.489 m 3 Totaal gasverbruik 37.474 63.027 60.807 59.404 m 3 Elektriciteitsverbruik locaties BGDD BGDD te Dokkum 230.621 225.132 125.624 162.096 kwh BGDD te Bolsward 105.129 104.859 104.000 122.023 kwh Totaal elektriciteitsverbruik 335.750 329.991 229.624 284.119 kwh Verbruik projecten 2016 Hoeveelheid Eenheid Energieverbruik 1.784.811 kwh Gasverbruik 263.831 m 3 BGDD heeft haar energieverbruiken, van gas en elektriciteit, inzichtelijk waarbij er duidelijk onderscheid te maken valt tussen de verschillende onderdelen van BGDD. Zoals in het overzicht te zien is, is het verbruik van aardgas en elektra in de vestiging Dokkum sterk gestegen ten opzichte van 2015. De reden hiervan is dat de afdelingen Timmerfabriek en Houtskeletbouw (onder de naam Houtkonstructie Hogedijken / TIFA) in 2016 volledig zijn ingericht voor de productielijn van isolatiegevels. De fabriek heeft een robot gekregen en de productie is sterk opgevoerd. Hierdoor kan er sneller geleverd worden voor de projecten. Het werk in de fabriek gebeurt over het algemeen overdag, waar er bij zon 100% gebruik gemaakt wordt van het zonnedak. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 18
Elektriciteitsverbruik HKH/TIFA 2013 (kwh) 2014 (kwh) 2015 (kwh) 2016 (kwh) HKH/TIFA Dokkum 52.624 47.090 5.871 34.284 5.2. Waterverbruik In de onderstaande tabel is het totaalverbruik voor water van alle locaties van BGDD, voor zover bekend, weergegeven. Waterverbruik locaties BGDD 2014 (m 3 ) 2015 (m 3 ) 2016 (m 3 ) BGDD te Dokkum 309 287 302 BGDD te Bolsward 177 177 358 HKH/TIFA te Dokkum 118 118 141 Totaal waterverbruik 604 582 801 Uit onderzoek is gebleken dat BGDD gebruik maakt van toiletten met kleine spoelingen om ook op het waterverbruik in de toiletten te besparen. Daarnaast zijn er waterbesparende voorzieningen aanwezig. 5.3. Koel- en koudemiddelen Binnen BGDD zijn de verschillende typen koelmiddelen aanwezig. Het koelmiddel bevindt zich in een gesloten systeem, koelmiddelen die lekken dragen sterk bij aan de CO 2 uitstoot. BGDD zal jaarlijks bepalen of er koelmiddel is gelekt uit verschillende airco systemen en zal deze uitstoot meenemen in de CO 2 Footprint. In 2016 blijkt uit de onderhoudsdocumenten dat er in totaal 0 kg koelmiddel is bijgevuld. Verder zal BGDD zich houden aan de huidige wet- en regelgeving die bestaat voor de verschillende F-gassen. 5.4. Afvalwaterlozingen Uit onderzoek is gebleken dat er binnen BGDD, voor alle locaties, geen afvalwaterlozingen plaatsvinden op manieren anders dan op het reguliere riool. 5.5. Afvalmanagement De afvalstoffen van BGDD mogen alleen worden afgevoerd door bedrijven welke in het bezit zijn van de vereiste vergunningen. Binnen BGDD zijn er drie hoofdgroepen afvalstoffen te onderscheiden: afval van de bouw, de werkplaats en het kantoor. Afvalstromen op de bouw worden in eerste instantie gecoördineerd door de uitvoerder ter plekke. Er wordt al bij het bestellen van materialen rekening gehouden met het milieu, door de juiste hoeveelheden en op afmetingen te bestellen, waardoor er minder afval ontstaat. Op de bouwplaats wordt aan afvalscheiding gedaan. Zo wordt puin, hout en niet-chemisch afval in verschillende containers verzameld en opgehaald. Het chemisch afval wordt gescheiden opgeslagen in tonnen en later opgehaald door de erkende afvalverwerkers. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 19
Het afval op de werkplaats wordt net als het afval op de bouw ingezameld in verschillende containers en verwerkt door de daarvoor erkende gecertificeerde afvalverwerkers. De afvalstromen van kantoor, zoals klein chemisch afval van de printers, wordt ingezameld voor een goed doel. Overig klein chemisch afval gaat naar de werkplaats en wordt daar volgens de geldende procedures afgevoerd. BGDD heeft de hoeveelheden afval inzichtelijk. Deze hoeveelheden worden weergegeven in de volgende tabellen. Afvalsoort vestigingen Dokkum 2015 Gewicht (kg) 2016 Gewicht (kg) Bouw en sloopafval 93.000 111.540 Bouw en sloopafval / residu - 3.960 B-hout 19.400 13.320 Dakleer, bitumineus - 1.960 Puin < 70 cm - 106.670 Volumeafval <50kg per m3 760 - Opslagloods Dokkum Bouw en sloopafval 8.440 11.360 Bolsward Bouw en sloopafval 61.660 11.840 B-hout 31.660 7.500 Bedrijfsafval 5.840 5.040 Puin < 70 cm 116.660 5.620 Dakleer, bitumineus - 180 Dakrenovatie-afval vermengd met bsa 1.080 - Asbestgelijkend afval 760 - Gasbeton/cellenbeton 1.600 - Totale hoeveelheid afval 340.860 278.990 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 20
Afvalsoort projecten 2015 Gewicht (kg) 2016 Gewicht (kg) Asbest - 160 Asbestgelijkend afval - 1720 Bedrijfsafval 35.000 14.860 B-hout 450.400 117.540 Bonte industrie- en bouwfolie (PE) 4.200 3.540 Bouw en sloopafval 3.265.580 1.529.500 Bouw en sloopafval / residu 34.680 - Dakleer, bitumineus - 3.960 Dakrenovatie-afval vermengd met bsa - 19.665 Gasbeton/cellenbeton - 9.560 Gips 3.300 - Grofvuil, huishoudelijk 980 - Grond van onverdachte locatie 5.840 - IJzer, licht (k1) 960 - Papier/karton (1.01) 34.540 6.740 Puin < 70 cm 1.793.560 2.088.380 Puin >70 cm - 39.160 Riet - 1.000 Takken/snoeihout - 320 Volumeafval <50kg per m3 1.560 3.700 Totaal hoeveelheid afval 5.630.600 3.839.805 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 21
5.6. Wagenpark Het wagenpark van BGDD heeft een grote invloed op de Carbon Footprint (zie ook paragraaf 5.7) van de organisatie. In de onderstaande diagrammen zijn de energielabels en brandstoftypes van de voertuigen van BGDD inzichtelijk gemaakt incl. het totaal verbruikte aantal liters per energielabel. Verbruikte aantal liters per energielabel 2013 2014 2015 2016 A 23.940 34.340 47.174 61.631 B 11.457 25.829 33.072 36.959 C 16.912 18.528 15.121 16.996 D 14.304 22.329 12.708 12.380 E 3.885 6.693 5.146 6.869 F 668 585 266 0 NVT(niet geregistreerd bij RDW) 105.458 146.228 127.354 136.788 Totaal 174.947 254.532 240.841 271.623 DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 22
Totaal verbruik (liters) Brandstoftypes wagenpark BGDD Hieruit wordt duidelijk dat het totale aantal auto s van BGDD gedurende de jaren stijgt. Wel worden er steeds meer auto s aangeschaft met zuinigere energielabels en in 2016 zijn er zelfs twee Hybride auto s gekocht. Wanneer er nieuwe voertuigen worden aangeschaft kijkt BGDD naar de beste en nieuwste technieken op het gebied van zuinigheid, uitstoot en het energielabel. De nieuwste diesel voertuigen zijn daarom voorzien van een AdBlue toevoeging. Door het gebruik van AdBlue wordt een sterke vermindering van uitlaatemissies bereikt en zo wordt het milieu geholpen. De totale CO 2 uitstoot van het wagenpark daalt daarom ook sterk. Het streven blijft dit in 2017 nog verder te laten dalen, door te monitoren en te sturen op zuinig rijden en de aanschaf van meer elektrische voertuigen. Op beide vestigingen heeft BGDD enkele heftrucks te rijden, rijdend op gasolie of propaan. Het gasolie verbruik totaal was in 2016 594 liter en propaan 3100 kg. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 23
Energiestroom Hoeveelheid ton CO 2 Aardgas - - Diesel 259.726 l. 838,91 Benzine 12.492 l. 34,23 Propaan 3.100 kg. 5,35 Koudemiddelen - - Elektra 1.317 l. 0,04 Totaal CO 2-878,49 Voor de optimalisatie van de inzet van het wagenpark maakt BGDD gebruik van een GPS-systeem waarbij er gekeken wordt naar de inzet van de voertuigen op de verschillende bouwplaatsen. Door middel van dit systeem probeert BGDD invloed uit te oefenen op het aantal te rijden kilometers door de werknemers. Voor de werknemers welke in de buurt wonen van de vestigingen Dokkum en Bolsward is er een fietsplan, waardoor BGDD haar medewerkers stimuleert om op de fiets naar het werk te komen. 5.7. Carbon footprint Carbon footprint staat synoniem voor CO 2 -voetafdruk, in de volksmond Footprint. Het is een vergelijkingsmaat voor de uitstoot van CO 2 als gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen in het verkeer, luchtvaart, transport, productie van elektriciteit, verwarming et cetera. BGDD heeft een CO 2 Footprint voor haar milieu gerelateerde activiteiten gemaakt aan de hand van conversiefactoren uit het CO 2 Prestatieladdermodel (zie ook www.co2emissiefactoren.nl). Bij het opstellen van deze CO 2 Footprint is gekeken naar de energiestromen uit Scope 1 (de directe uitstoot) en Scope 2 (de indirecte uitstoot), inclusief de verbruiken op de projecten. 5.8. Duurzaam hout BGDD vindt het noodzakelijk dat de herkomst traceerbaar is van elk latje dat, en elke plaat hout die gebruikt wordt. Door gebruik te maken van FSC /PEFC gecertificeerd hout, is het hout met behulp van de Chain of Custody (CoC) te volgen van de kap tot aan de productie in de Timmerfabriek, Houtskeletbouw of op de bouw. Door de herkomst te controleren, is duidelijk dat het hout dat gebruikt wordt, uit bossen komt die duurzaam beheerd en geëxploiteerd worden. Duurzaam gekapt hout betekent niet alleen een goed houtproduct, maar ook herplanting en goede salarissen voor houthakkers en bosbeheerders. Dit past in de MVO-gedachte: werken met - kwalitatief hoogwaardige - producten die zowel veilig als beter voor mens en milieu zijn. Zo draagt BGDD haar steentje bij aan een duurzame wereld. Op dit moment bevindt BGDD zich op plaats 9 van de Forest50-ranking van FSC Nederland. Dit is de rangschikking van de grootste 50 bouwbedrijven in Nederland, op aspecten zoals toepassing van duurzaam hout en de communicatie en transparantie hierover. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 24
De Forest Stewardship Council (FSC Nederland) en Programme for the Endorsement of Forest Certification schemes (PEFC ) zijn internationale organisaties die zich wereldwijd inzetten voor het behoud van bossen en verantwoord bosbeheer. Ze spreken van verantwoord bosbeheer wanneer op evenwichtige wijze rekening wordt gehouden met de ecologische, sociale en economische aspecten van bosbeheer. FSC /PEFC -gecertificeerd betekent dat door een derde partij is vastgesteld dat BGDD voldoet aan een aantal vereisten die in FSC /PEFC standaards zijn vastgelegd. BGDD stelt zichzelf als doel om in 2017 100% duurzaam hout te gaan gebruiken. 5.9. Hergebruik Afvalhout is er niet in de eigen timmerfabriek Houtkonstruktie Hogedijken, nagenoeg al het resthout wordt gevingerlast tot nieuw sterk hout. Zo houdt BGDD duurzaam ingekocht hout ook echt duurzaam! Zoals genoemd heeft BGDD de award voor Duurzaamste Bouwpartij gewonnen in 2016. Bij deze uitreiking stonden twee onderdelen centraal: het verduurzamen en toekomstbestendig maken van bestaande woningen en utiliteitsgebouwen en het hergebruiken van grondstoffen (onderdeel van een Circulaire Economie). Een referentie welke perfect past binnen dit thema is de renovatie van 34 woningen in Heerenveen in 2016. Het was bij dit project eenvoudiger en goedkoper geweest om de kleine en qua wooncomfort achterhaalde woningen te slopen en er nieuwbouw neer te zetten. Maar BGDD heeft er juist in voorzien dat de buitenkant in oude historische luister hersteld is, en dat de binnenkant nieuwbouwkwaliteit heeft. Zo is de historische waarde behouden en de functionaliteit en het comfort verbeterd. Dus niet afbreken en weggooien, maar behouden wat goed is. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 25
Profit 6. Business case Design & Build - project Bij een Design & Build - project wordt de energie niet in het bestek gestoken maar in het proces. Deze nieuwe aanbestedingsvorm levert flink wat voordelen op die het eindresultaat, voor alle betrokken partijen, ten goede komen. Het voordeel van Design & Build is dat alle partijen opdrachtgevers, ontwerpers, adviseurs en uitvoerenden met elkaar werken en niet naast of na elkaar. Niet de individuele invalshoeken zijn het uitgangspunt, maar de gezamenlijke doelstelling. Zo wordt op integrale wijze gewerkt aan een optimale oplossing binnen het vooraf overeengekomen budget, een harde deadline en het afgesproken hoge kwaliteitsniveau. Een effectieve manier van samenwerken waarin veel kosten bespaard worden en waarbij de meest optimale ideeën boven tafel komen. 6.1. Nul op de meter woningen (NOM-woningen) Nul op de meter (NOM) is de term voor een energieleverende woning of gebouw. Er wordt, in het geval van een woning, voldoende energie geproduceerd voor warmte, warm tapwater en het totale verbruik van een gemiddeld gezin in Nederland. Bij een Nul op de meter woning zijn de in- en uitgaande energiestromen van gebouw gebonden energie (ruimteverwarming, -koeling, warm tapwater) en het gebruik van huishoudelijke apparatuur incl. verlichting op jaarbasis per saldo nul. Onder de standaard klimaatcondities zoals die gelden in Nederland. Om te komen tot deze energieleverende woning wordt geïnvesteerd in verregaande isolatie (een warme muts over de woning), warmtepomptechnologie, ventilatie, warmteterugwinning en de productie van elektriciteit met PV panelen. De woning heeft een hogere restwaarde en is all electric, 100% duurzaam, comfortabel en toekomstbestendig. BGDD is als eerste aannemer in Noord-Nederland aangesloten bij Stroomversnelling. De Stroomversnelling is een netwerk van ambitieuze bedrijven en organisaties. Er wordt samengewerkt aan het ontwikkelen van een nieuw woonproduct, het creëren van business, propositie-ontwikkelingen met betrekking tot Nul op de meter producten en diensten en kennisontwikkeling. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 26
6.2. Aardbevingsbestendig bouwen Vooral in de provincie Groningen rijst steeds meer de vraag of huizen en gebouwen aardbevingsbestendig gebouwd kunnen worden of tijdens een verbouwing aardbeving bestendige aanpassingen kunnen krijgen. Een goed voorbeeld hiervan is het project RDW Veendam. Dit project vond plaats in juli 2016 en is het eerste utiliteitsgebouw van Nederland, dat bouwkundig versterkt is volgens de richtlijnen voor Veilige constructies bij aardbevingen (NPR 9998 richtlijn). Het zou eerst enkel een grote verbouwing aan de buitenschil van het gebouw zijn. Tijdens het project wilde de opdrachtgever toch graag een upgrade naar een aardbevingsbestendig gebouw. In de kelders en door het gehele gebouw zijn stalen balken geplaatst, is een diepere fundering gemaakt en is er rekening gehouden met het materiaal aan de buitenschil van het gebouw. 6.3. ESCo (Energie Service Compagnies) De afgelopen jaren is de vraag naar duurzame energie en installaties sterk gegroeid. Hiervoor is de term ESCo ontwikkeld. Een ESCo ontzorgt de gebouweigenaar door de duurzame installatie, het energie beheer en het energiemanagement over te nemen. Een voorbeeld van een project dat reeds opgeleverd is, is de Elfstedenhal in Leeuwarden. Binnen dit project is BGDD tevens verantwoordelijk voor 25 jaar onderhoud en energielevering. In dit gebouw wordt o.a. gebruik gemaakt van restwarmte en stortgas van de Schenkengans. Door alle innovaties wordt er 50% bespaard op energie en 99% op warmte gebruik. Tevens is het waterverbruik van het volledige pand teruggebracht door het realiseren van een grijswatersysteem (hergebruik regenwater). DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 27
7. Doelen Voor de komende jaren heeft BGDD zich een aantal doelen gesteld, de belangrijkste van deze doelen worden vermeld in deze paragraaf. In de volgende tabel worden de doelen van 2015 geëvalueerd. Jaarlijks zal BGDD alle stakeholders berichten of de doelen opnieuw behaald zijn voor dat jaar. 7.1. Evaluatie doelen 2015 Nr. Doel Wat is er gedaan? Behaald/ behouden 1. Het beleid aanpassen zodat onze activiteiten, inkopen en investeringen niet conflicteren met mensenrechten. - Continu meenemen in beoordeling nieuwe leveranciers en aankoop nieuwe producten. Behouden 2. Beter communiceren over sociale voorzieningen die de medewerker geboden wordt. 3. Zero tolerance beleid wat betreft discriminatie. - Betere communicatie middels nieuw Nova systeem - Pensioen commissie aangesteld - Uitvraag medewerkers in MTO - Toolboxen gehouden over discriminatie. - Aandacht voor discriminatie in de nieuwsbrief SJOCH. - Uitvraag medewerkers in MTO of discriminatie binnen het bedrijf aanwezig is. Behouden Behouden 4. Zero tolerance beleid wat betreft kinderarbeid binnen de organisatie. 5. Zero tolerance beleid wat betreft omkoping, corruptie en kartelvorming binnen de organisatie. - Bedrijfskleding is enkel Helly Hanson. Behouden - Lidmaatschap bij de SBIB. Behouden 6. Van ons afgeleverde product wordt een garantie map opgesteld, hierin wordt de veiligheid van de producten opgenomen. 7. Het nieuwe rijden inzetten, cursussen aanbieden en bij aanschaf van nieuwe auto s letten op energie- labels. - Afwezigheid en noodzakelijkheid van de garantie map is vastgesteld. Blijft een actiepunt. - 27 oude auto s vervangen door nieuwe diesel auto s, met de AdBlue* toevoeging. - Toolbox geschreven over zuinig rijden. Behouden Behouden 8. Carpoolen en elektrisch rijden stimuleren. - Twee Hybride voertuigen aangeschaft. Behouden * AdBlue is een heldere ureumoplossing in gedemineraliseerd water. Het is niet explosief, niet giftig en niet ontvlambaar. Door het gebruik van AdBlue wordt een sterke vermindering van uitlaatemissies bereikt en zo wordt het milieu geholpen. 7.2. Nieuwe doelen 2016 Naast de doelen uit 2015, die allemaal behouden worden en waar in het komende jaar extra aandacht aan besteed wordt, zijn er nog nieuwe doelen bijgekomen. 9. 100% duurzaam hout. DUURZAAMHEIDSVERSLAG 2016 28