Raad van de Netwerkbeheerders in Brussel 1
Gestuurde boringen: presentatie Procedure betreffende de aanwending van de technieken van gestuurde boringen in het Brusselse Hoofdstedelijk Gewest Presentatie voor de RvB en de AV van de RNBB (14 en 21-05-2013) (José Demoulin, voorzitter RNBB) 2
Gestuurde boringen: inhoud van de presentatie I. OVERZICHT II. Inhoud GESTUURDE BORINGEN: procedure en praktijkregels 1. Techniek van gestuurde boringen 2. Toepassingen/voordelen/risico's 3. Procedure RNBB-MBHG: belangrijkste triggers 4. Veiligheidszones: belangrijkste begrippen 5. Opstelling van het ontwerp: opeenvolgende stappen 6. Uitvoering: praktijkregels III. CONCLUSIES IV. BIJLAGEN 1. Boortechniek: foto's 2. Principeschema: lengteprofiel 3. Categorieën van installaties 4. Risicoanalysefiche 5. Risicotabel 3
OVERZICHT 24-04-2007 aanbevelingen van de RNBB voor zijn leden: inachtneming van de praktijkregels voor gestuurde boringen 21-11-2008 brief van het MBHG aan de nutsbedrijven weigering van gestuurde boringen, behalve in bijzondere gevallen (volgens de voorschriften) 06-08-2010 wegverzakking in de Generaal Jacqueslaan 15-10-2010 procedure voor gestuurde boringen' (na overleg RNBB- VIVAQUA) mededeling aan het MBHG (08-11-2010) en aan de gemeenten (16-11-2010) 17-10-2011 follow-upvergadering TB 2011 voorstel om de RNBBprocedure te officialiseren tegenvoorstel MBHG (25-1-2012) overleg MBHG-RNBB 19-02-2013 voorstel 'procedure voor gestuurde boringen': definitieve (goed te keuren) tekst presentatie aan de gemeenten (13-03-2013) en aan de heer Moureau, directeur-generaal BUV (16-03-2013) 16-05-2013 follow-upvergadering TB 2011 akkoord gewest gemeenten tekst zal worden opgenomen als bijlage bij TB 2011 4
Gestuurde boringen Procedure en praktijkregels 5
Gestuurde boringen Technische kenmerken Techniek van gestuurde boringen (1) (zie bijlagen 1 en 2) Basisprincipe techniek om te boren/persen zonder aarde te verwijderen systeem met zender en ontvanger voor geleiding, en controle van het traject en de diepte van de boorkop Belangrijkste voordeel rijweg moet niet opgebroken worden veiligheidszones voor ondergrondse installaties worden in acht genomen Machine en boorapparatuur boorwerktuig (al dan niet verankerd in de grond) snijwerktuig (van 150 tot 500 mm; cilindrisch; asymmetrisch; combinatie van verschillende bewegingen) met of zonder slagsysteem en injectie van bentoniet (stabilisatie van de grond) stel onbuigzame stangen (van 2 tot 5 m) trekken van wachtbuizen bij de terugkeer van het stangenstel 6
Gestuurde boringen Technische kenmerken Techniek van gestuurde boringen (2) (zie bijlagen 1 en 2) Geleidings- en controlemateriaal zender-/ontvangersysteem (magnetische signalen) soms gyroscoop (geplaatst op de boorkop) Kenmerken lengte van de boring: ± 10 tot ± 300 m controle van de diepte tot op een centimeter kromtestraal in m = Ø kop in mm (empirische regel) invalshoek <= 30 Beperkingen van het gebruik kromtestralen (onbuigzame stangen) systeem dat veel plaats inneemt (boormachine/waterbron en pompen van bentoniet) 7
Gestuurde boringen Toepassingen/voordelen/risico's betrouwbaarheid intact houden van de rijweg bescherming door op een afstand van de riolen te blijven veiligheid t.o.v. de ondergrondse leidingen vermijden van obstakels in een stedelijke omgeving oversteek van kanalen, autowegen, kruispunten,... gevaarlijk bij: niet-naleving van de regels voor correct gebruik (veiligheidszones) niet-geïnventariseerde grote volumes (kunstwerken) (risico dat er later grondverzakkingen ontstaan) 8
Gestuurde boringen Procedure RNBB-MBHG Belangrijkste triggers de bestaande procedures en regels volgen (ordonnanties, wetten, KLIM, gemeenschappelijke sleuven, ) strikte opvolging van de dossiers: communicatie per e-mail via internet met antwoordtermijnen van maximaal 15 werkdagen technisch dossier veiligheidsregels risicoanalyse specifieke studie voor de saneringsinstallaties praktijkregels van toepassing op alle wegen, met specifieke behandeling van het bijzondere geval 'stedelijke context' beperkingen voor bepaalde speciale gevallen (ring/nmbs/kanaal/fetrapi) inachtneming van de voorschriften die in Vlaanderen worden voorbereid 9
Gestuurde boringen Veiligheidszones Belangrijkste begrippen concept van de boring D project = afstand van het project tussen de buitenkant van de leiding/buizen en de buitenkant van de gestuurde boring uitvoering van de boring D no go = gemeten afstand bij het controleren van de geleiding van de vordering van de boorkop; indien de boorkop te dicht bij de leiding/buizen komt (d.w.z. onder D no go gaat), wordt de boring stopgezet en wordt de boorkop teruggetrokken Veiligheidszones t.o.v. de ondergrondse leidingen In boorzone met slag zonder slag D project - stedelijk - niet-stedelijk D no go - stedelijk - niet-stedelijk 2 m 2 m 1 m 1 m 1 m 2 m 0,5 m 1 m Boven de graafwerken 0,5 m 10
Gestuurde boringen Opstelling van het ONTWERP OPEENVOLGENDE STAPPEN (1) Voorafgaand ONDERZOEK via KLIM/CICC en graafwerken (+ foto's) voor controle en verkenning OPROEP TOT COÖRDINATIE volgens de Ordonnantie van 1998 (2008) VOORONTWERP bovenaanzicht en lengteprofiel (bijlage 2) met weergave van de ondergrondse installaties en de installaties die zichtbaar zijn aan de oppervlakte + alle technische details in verband met de boring VIVAQUA/Sanering ANALYSE VIVAQUA: 3 voorbeelden d >= 2 m 0 actie (behalve indien uitgevoerd # ontwerp) d >= 2 m maar aansluitingszone inspectie na boring (met camera) en facturering van forfaitair bedrag andere gevallen of risico's inspectie vóór en na de boring (met camera) en facturering van forfaitair bedrag gezamenlijke validering van het tracé (eventueel alternatief) en opstelling van het ONTWERP 11
Gestuurde boringen Opstelling van het ONTWERP OPEENVOLGENDE STAPPEN (2) RISICOANALYSE: risico's betreffende de veiligheid van personen en goederen risicoanalysefiche: risico om ondergrondse installaties aan te treffen geklasseerd in drie categorieën, afhankelijk van hun risicograad: L H - VH (bijlagen 3 en 4) veiligheids-/kwaliteitsfiche: bijzondere voorzorgs- en preventiemaatregelen die moeten worden genomen risicotabel: risiconiveau dat wordt verkregen door het 'risico inherent aan het type kanalisatie' en de 'afstand in een tabel te zetten: K G - ZG (bijlage 5) Indien risico G of ZG wegbeheerder heeft het recht om de tussenkomst van een door de verzekeringen erkend controlebureau te vragen (voor goedkeuring van het ontwerp) Onderzoek betreffende het ONTWERP ontwerp + 3 risicodocumenten meerdere betrokken netwerkbeheerders eventueel aanvullende maatregelen aanbevolen door die netwerkbeheerders DEFINITIEVE VERSIE VAN HET ONTWERP 12
Gestuurde boringen Opstelling van het ONTWERP OPEENVOLGENDE STAPPEN (3) Vergunningsaanvraag wegbeheerder definitieve versie + risicodocumenten + plaatsbeschrijving attesten van kwalificatie van de aannemer geschikt materiaal verzekeringen ABR (10 jaar) BOUWPLAATSVERGUNNING Opmerking: akkoord van het gewest (betekend op 22 mei) om in bepaalde gevallen (voorbeeld 3 van het protocol van VIVAQUA) geen bijkomende bankgaranties te vragen 13
Gestuurde boringen Uitvoering van de werken Praktijkregels kick-offmeeting: formeel akkoord tussen de verschillende tussenkomende partijen (verdeling van de kosten, enz.) uitvoering van proefsleuven (+ foto's/beveiligingsschermen,...) kalibratie van het systeem voor het lokaliseren en voor de vordering van de boorkop (kalibratie van het zender-/ontvangersysteem, communicatie, materiaal, processen, ) dagboek van de werken en veiligheids-/kwaliteitschecklist opname in grafieken van de verschillende metingen van de puntweerstanden stopzetting van de boring en terugtrekking van de boorkop bij binnendringen van de 'no go'-zone tussenkomst van het controlebureau bij risico G of ZG, zoals vermeld in de risicotabel (pag. 12 bijlage 5): beslissing van de opdrachtgever na de werken worden het as-builtplan, het dagboek van de werken en de plaatsbeschrijvingen terugbezorgd aan de wegbeheerder 14
Conclusies Deze procedure vloeit voort uit een consensus die rekening houdt met bekommernissen van alle partijen (beheerders van de wegen, van kabels en leidingen, van saneringsinstallaties) effent het pad voor een modern en efficiënt systeem voor de oversteek van obstakels respecteert de leefbaarheid en de integriteit van de weg minimaliseert de risico s voor kunstwerken en leidingen (next) Naar aanleiding van het akkoord van de gemeenten (vergadering van 13-03- 2013) en het gewest (ontmoeting met de heer Moureau van 16-04-2013; vergadering TB 2011 van 16-05-2013; kennisgeving van de beslissing van 22-05-2013): zal de tekst bij het TB 2011 worden gevoegd zal de informatie in alle richtingen worden gelanceerd in de RNBB en de Besturen 15
Bijlage 1 Techniek van gestuurde boringen 16
Bijlage 2 Principeschema 17
Bijlage 3 Categorieën van installaties Risico's verbonden aan de verschillende categorieën van installaties Laag/Low (L) telecom; DTV watervoorziening Hoog/High (H) laagspanningselektriciteit (<= 400 V) lagedrukgas (< 100 mbar) leidingwater riolen en installaties met lege ruimten Zeer hoog/very High (VH) HS- en ZHS-elektriciteit (> 400 V) middendrukgas (>= 100 mbar en < 15 bar) en hogedrukgas (>= 15 bar) transport van gevaarlijke producten (O 2, H 2, Fina, Fluxys, ) 18
Bijlage 4 Risicoanalysefiche Opdrachtgever: Referentieplan:.. Risicoanalysefiche Adres:. Aannemer:. Datum:.. Studiebureau: Type Installaties Telecom Teledistributie Watervoorziening Laagspanningselektriciteit ( 400 V); Lagedrukgas (< 100 mbar); Leidingwater; riolen of installaties met lege ruimten Handtekening:. HS- en ZHS-elektriciteit (> 400 V) Middendrukgas (> 100 mbar < 15 bar) en Hogedrukgas (> 15 bar); Transport van gevaarlijke producten (O 2, H 2, Fina, Fluxys, ). Risiconiveau L H VH Startput Vermelden: de naam van de concessiehouders het nr. van de plannen de afstand t.o.v. de boring Traject Voor elke aangetroffen leiding het volgende vermelden: de naam van de concessiehouders de aard van de leidingen de afstand t.o.v. de boring de betrokken lengte 19
Bijlage 4 Risicoanalysefiche (2) Eindput Vermelden: de naam van de concessiehouders het nr. van de plannen de afstand t.o.v. de boring Aanwezigheid van andere installaties die een groot risico vormen: Vermelden: de naam van de concessiehouders het nr. van de plannen en het type installaties de specifieke risico's de afstand t.o.v. de boring 20
Bijlage 5 Risicotabel Categorieën van installaties Afstanden > 2 m 2 m > Afstanden > 1 m Laag/Low (L) Klein risico Klein risico Hoog/High (H) Klein risico Groot risico Zeer hoog/very High (VH) en installaties die grote risico's inhouden Groot risico Zeer groot risico 21