Antwoord Gemeente Haarlem donderdag 10 juli 2014 14:58 registratie FW: Lbr. 14/053 - Bewegwijzering, 8 juli 2014

C Andre^A/ei ers-mei ei^ Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Antwoord Gemeente Haarlem donderdag 10 juli 2014 14:58 registratie FW: Lbr. 14/053 - Bewegwijzering, 8 juli 2014 bs Van: VNG LEDEN mailto:vnqleden(avng.nl1 Verzonden: dinsdag 8 juli 2014 16:58 Aan: Antwoord Gemeente Haarlem Onderwerp: Lbr. 14/053 - Bewegwijzering, 8 juli 2014 Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Bewegwijzering uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U201401197 Lbr. 14/053 bijlage(n) 2 datum 8 juli 2014 Geachte heer/mevrouw, Samenvatting Met deze ledenbrief informeren wij u over de laatste stand van zaken rondom de bewegwijzering in ons land. De Nationale Bewegwijzeringsdienst (NBd) is met ingang van 2 april 2013 van start gegaan. De NBd is een organisatie van, voor en door de wegbeheerders. De aansturing van de NBd gebeurt door vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat, IPO, VNG en UvW. De NBd heeft de bewegwijzeringscontracten overgenomen, die de ANWB en de stichtingen SBN en IBN met gemeenten en andere wegbeheerders hadden. Wij hebben u hierover eerder geïnformeerd. Naar verwachting krijgt de NBd - namens de minister van Infrastructuur en Milieu - met ingang van 1 januari 2015 een aantal wettelijke taken op het gebied van bewegwijzering, te weten: opstellen en vaststellen van bewegwijzeringsplannen voor alle wegbeheerders afstemming en coördinatie tussen de verschillende wegbeheerders opstellen en beheren van de database voor bewegwijzering in ons land Ook wil de NBd de bestaande bewegwijzeringscontracten met gemeenten en andere wegbeheerders graag met ingang van 1 januari 2015 vernieuwen. De NBd heeft alle gemeenten hierover reeds benaderd. In deze ledenbrief geven wij een nadere toelichting bij de laatste ontwikkelingen op het gebied van bewegwijzering. out sisisii^ss H* i i Mss» * *n>r>8r>

Klik op of kopieer de link hieronder om de brief te openen: www.vng.nl/onderwerpenindex/milieu-en-mobiliteit/brieven/beweqwiizerinq-0

Bewegwijzering VNG pagina 1 van 1 VNG *' Vereniging van Nederlandse Gemeenten MILIEU EN MOBILITEIT/BRIEVEN Bewegwijzering dinsdag Sjuli 2014 Ledenbriefnummer: Lbr. 14/053 Samenvatting Met deze ledenbrief informeren wij u over de laatste stand van zaken rondom de bewegwijzering in ons land. De Nationale Bewegwijzeringsdienst (NBd) is met ingang van 2 april 201 3 van start gegaan. De NBd is een organisatie van, voor en door de wegbeheerders. De aansturing van de NBd gebeurt door vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat, IPO, VNG en UvW. De NBd heeft de bewegwijzeringscontracten overgenomen, die de ANWB en de stichtingen SBN en IBN met gemeenten en andere wegbeheerders hadden. Wij hebben u hierover eerder geïnformeerd. Naar verwachting krijgt de NBd - namens de minister van Infrastructuur en Milieu met ingang van 1 januari 201 5 een aantal wettelijke taken op het gebied van bewegwijzering, te weten:: opstellen en vaststellen van bewegwijzeringsplannen voor alle wegbeheerders afstemming en coördinatie tussen de verschillende wegbeheerders opstellen en beheren van de database voor bewegwijzering in ons land Ook wil de NBd de bestaande bewegwijzeringscontracten met gemeenten en andere wegbeheerders graag met ingang van 1 januari 201 5 vernieuwen. De NBd heeft alle gemeenten hierover reeds benaderd. In deze ledenbrief geven wij een nadere toelichting bij de laatste ontwikkelingen op het gebied van bewegwijzering. Volledige brief: 13 Bewegwijzering Bijlage(n): 3 NBd Dienstverleninqsovereenkomst 3 NBd Service level aqreement http://www.vng.n1/ondemeipenindex/milieu-en-mobiliteit/brieven/bewegwijzering-0 10-7-2014

VNG Brief aan de leden T.a.v. het college en de raad Vereniging van Nederlandse Gemeenten informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Bewegwijzering uw kenmerk ons kenmerk ECFD/U201401197 Lbr. 14/053 bijlage(n) 2 datum 8 juli 2014 i Samenvatting Met deze ledenbrief informeren wij u over de laatste stand van zaken rondom de bewegwijzering in ons land. De Nationale Bewegwijzeringsdienst (NBd) is met ingang van 2 april 2013 van start gegaan. De NBd is een organisatie van, voor en door de wegbeheerders. De aansturing van de NBd gebeurt door vertegenwoordigers van Rijkswaterstaat, IPO, VNG en UvW. De NBd heeft de bewegwijzeringscontracten overgenomen, die de ANWB en de stichtingen SBN en IBN met gemeenten en andere wegbeheerders hadden. Wij hebben u hierover eerder geïnformeerd. Naar verwachting krijgt de NBd - namens de minister van Infrastructuur en Milieu - met ingang van 1 januari 2015 een aantal wettelijke taken op het gebied van bewegwijzering, te weten: opstellen en vaststellen van bewegwijzeringsplannen voor alle wegbeheerders afstemming en coördinatie tussen de verschillende wegbeheerders opstellen en beheren van de database voor bewegwijzering in ons land Ook wil de NBd de bestaande bewegwijzeringscontracten met gemeenten en andere wegbeheerders graag met ingang van 1 januari 2015 vernieuwen. De NBd heeft alle gemeenten hierover reeds benaderd. In deze ledenbrief geven wij een nadere toelichting bij de laatste ontwikkelingen op het gebied van bewegwijzering.

VNG Aan de leden Vereniging van Nederlandse Gemeenten informatiecentrum tel. (070) 373 8393 betreft Bewegwijzering ons kenmerk ECFD/U201401197 Lbr. 14/053 biilage(n) 2 datum Sjuli 2014 Geacht college en gemeenteraad, Op basis van een Bestuursovereenkomst tussen Rijk, IPO, VNG en UvW is de Nationale bewegwijzeringsdienst (NBd) met ingang van 2 april 2013 van start gegaan. De NBd heeft de taken en bevoegdheden van de ANWB en gelieerde stichtingen (SBN en IBN) op het gebied van bewegwijzering overgenomen. Hiertoe zijn de bestaande contracten van de ANWB en stichtingen met gemeenten en andere wegbeheerders aan de NBd overgedragen. Personeel en materieel zijn zoveel mogelijk overgedragen aan de NBd. Wij hebben u hierover geïnformeerd via eerdere ledenbrieven en nieuwsberichten op de VNG-website. Zie: http://www.vnq.nl/ondenwemenindex/milieu-en-mobiliteit/wegenverkeerswet/weqenverkeerswet Aansturing NBd In de genoemde Bestuursovereenkomst is geregeld dat de NBd gezamenlijk wordt aangestuurd door een stuurgroep NBd, waarin vertegenwoordigers zitten namens Rijkswaterstaat, IPO, VNG en UvW. De stuurgroep geeft sturing aan zowel de wettelijke als de niet-wettelijke taken van de NBd, waarover hieronder meer. De NBd is daarmee een organisatie van, voor én door de gezamenlijke wegbeheerders. De NBd is formatief ondergebracht bij Rijkswaterstaat in Utrecht. Zie: http://www.beweqwiizeringsdienst.nl/. De NBd heeft alle wegbeheerders via allerlei bijeenkomsten in het gehele land, waaronder een 'road show' gedurende de afgelopen weken, brieven, nieuwsberichten en de website op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen die gaande zijn. De road show is mede op verzoek van de VNG gehouden, was goed bezocht en heeft duidelijk in een behoefte van gemeenten voorzien.

Wettelijke taken De Nationale Bewegwijzeringsdienst (NBd) krijgt op 1 januari 2015 naar verwachting een aantal wettelijke taken op het gebied van bewegwijzering. Het wetsvoorstel tot aanpassing van de Wegenverkeerswet 1994 is nog in behandeling bij de Tweede Kamer, maar wij gaan ervan uit dat dit tijdig zal worden afgerond. De vaste Kamercommissie voor Infrastructuur en Milieu heeft het wetsvoorstel inmiddels als hamerstuk aangemeld voor een plenaire behandeling door de Tweede Kamer. De NBd krijgt namens de minister van Infrastructuur en Milieu de volgende taken en bevoegdheden: opstellen en vaststellen van bewegwijzeringsplannen voor alle wegbeheerders afstemming en coördinatie tussen de verschillende wegbeheerders opstellen en beheren van de database voor bewegwijzering in ons land Het gaat hierbij om alle bewegwijzering die is opgenomen in hoofdstuk K van bijlage 1 van het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990, met uitzondering van Bord KI4 (Route vervoer gevaarlijke stoffen). Dit laatste bord is gebaseerd op de Wet vervoer gevaarlijke stoffen, waarin aparte regels zijn opgenomen over de routering hiervan. Voor de uitvoering van de wettelijke taken heeft de stuurgroep een Service level agreement (SLA) vastgesteld. Hierin zijn de wederzijdse rechten en plichten van de NBd vastgelegd. De SLA hebben wij als bijlage bij deze brief gevoegd. Niet-wettelijke taken Het laten maken, de plaatsing, het beheer en onderhoud en de vervanging van bewegwijzering blijven taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de afzonderlijke wegbeheerders. Veelal wordt hierbij gesproken over de 'niet-wettelijke taken' van de wegbeheerders. Deze taken werden in het verleden in heel veel gemeenten op basis van een overeenkomst uitgevoerd door de ANWB en de gelieerde stichtingen. Zoals eerder aangegeven zijn deze overeenkomsten overgenomen door de NBd en voert de NBd nu deze taken uit in opdracht deze gemeenten. Het is de bedoeling om de bestaande overeenkomsten ook met ingang van 1 januari 2015 te vernieuwen. Dit heeft alles te maken met het onderscheid tussen wettelijke en niet-wettelijke taken en een meer transparante doorrekening van de bijbehorende kosten richting wegbeheerders. De NBd heeft u al benaderd met het verzoek om een nieuwe dienstverleningsovereenkomst te sluiten over de niet-wettelijke taken. Ook deze dienstverleningsovereenkomst is in nauwe samenwerking met de stuurgroep NBd tot stand gekomen. In deze overeenkomst zijn de wederzijdse rechten en plichten van de NBd en de wegbeheerder vastgelegd. Onder meer is geregeld dat de NBd als aankoopcentrale voor de bewegwijzering fungeert, waarbij de aanbestedingsverplichting wordt overgenomen door de NBd (zie bijlage). onderwerp Bewegwijzering datum <datum> 02/04 E X 4 4fc»<! <!4P rf> I W <f Ht*f* f"

Gemeenten die een nieuwe dienstverleningsovereenkomst afsluiten met de NBd kunnen op deze manier geheel 'ontzorgd' blijven van hun taken die zij hebben op het gebied van bewegwijzering. De NBd faciliteert gemeenten en andere wegbeheerders maximaal, omdat: er één partij verantwoordelijk is voor de uitvoering van de wettelijke en niet-wettelijke taken, zodat een vloeiend proces van planvorming tot realisatie kan worden gegarandeerd kennis en capaciteit gebundeld wordt in één organisatie een potentieel groot inkoopvolume tot prijsvoordelen leidt de NBd landelijk werkt en daardoor regio- en project overstijgend kan kijken de NBd kostenneutraal moet werken Omdat de NBd de uitvoering van de niet-wettelijke taken tijdig moet aanbesteden, is het van belang dat gemeenten en andere wegbeheerders vóór 1 september 2014 aangeven of zij voornemens zijn om een nieuwe dienstverleningsovereenkomst aan te gaan met de NBd. U kunt uw intentie kenbaar maken via de website van de NBd. Wij verzoeken u uw besluitvorming hierover binnen uw gemeente hierop af te stemmen. Financiële gevolgen De NBd is een organisatie van, voor en door de gezamenlijke wegbeheerders. De kosten van de NBd moeten dan ook worden gedragen door de gezamenlijke wegbeheerders. Voor de uitvoering van de wettelijke taken betekent dat alle wegbeheerders: een tarief per uur betalen voor het laten opstellen en vaststellen van hun eigen bewegwijzeringsplan; een jaarlijkse bijdrage betalen voor de uitvoering van de overige wettelijke taken op basis van het aantal bewegwijzeringsobjecten langs / boven hun wegen. De tarieven voor de uitvoering van de wettelijke taken moeten formeel door de minister van Infrastructuur en Milieu worden vastgesteld. De minister zal deze tarieven vaststellen, zodra de eerdergenoemde wetswijziging van kracht wordt. De Stuurgroep NBd adviseert de minister hierin. Het tarief voor het laten opstellen en vaststellen van de bewegwijzeringsplannen zal naar verwachting variëren van 79 tot 99 euro per uur. Het tarief voor de overige wettelijke taken zal voor 2015 naar verwachting worden vastgesteld op 24 euro per bewegwijzeringsobject. Het aantal objecten per wegbeheerder wordt door de NBd in overleg met de wegbeheerders bepaald. Het is verstandig om bij het opstellen van uw begroting rekening te houden met deze jaarlijkse bijdrage aan de NBd. onderwerp Bewegwijzering datum <datum> 03/04

De ANWB rekende in het verleden richting wegbeheerders geen aparte bijdragekosten door voor afstemming, coördinatie en de database. De kosten hiervoor werden verwerkt in het uurtarief voor concrete opdrachten die de ANWB uitvoerde namens wegbeheerders. Deze uurtarieven waren daarom relatief hoog en niet transparant. Wegbeheerders die in enig jaar geen bewegwijzeringsopdracht gaven aan de ANWB betaalden niets, terwijl er wel kosten werden gemaakt. Wegbeheerders die wel een bewegwijzeringsopdracht gaven, betaalden daarmee in feite ook de kosten voor de overige wegbeheerders. In de nieuwe situatie betalen alle wegbeheerders mee aan de uitvoering van de wettelijke taken, maar betalen zij dus aanzienlijk minder aan de uitvoering van concrete bewegwijzeringsopdrachten. Voor de uitvoering van de niet-wettelijke taken zullen wegbeheerders op basis van de genoemde dienstverleningsovereenkomst een kostendekkend tarief moeten betalen. Dit tarief wordt vastgesteld door middel van een opslagpercentage van 10% op de inkoop van bewegwijzering én een tarief van 79 per uur. Deze tarieven zijn vastgesteld door de Stuurgroep NBd. Wij vertrouwen erop u met deze ledenbrief voldoende te hebben geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen rondom bewegwijzering. Mocht u hierover nog vragen hebben, dan verwijzen wij u graag door naar de NBd ( www.beweqwiizerinqdienst.nl). Hoogachtend, Vereniging van Nederlandse Gemeenten b.a. drs. C.J.G.M. de Vet Lid directieraad Deze ledenbrief staat ook op www.vnq.nl onder brieven. onderwerp Bewegwijzering datum <datum> 04/04

NBd Nationale Bewegwijzeringsdienst Klantnummer:... Dienstverleningsovereenkomst DE ONDERGETEKENDEN: (volledige naam), (statutair) gevestigd te, te dezen vertegenwoordigd door (functie) (naam) hierna te noemen: Wegbeheerder, en De Staat der Nederlanden, waarvan de zetel is gevestigd te Den Haag, te dezen vertegenwoordigd door de Minister van Infrastructuur en Milieu, namens deze, de Directeur Nationale Bewegwijzeringsdienst (naam) hierna te noemen: NBd OVERWEGENDE DAT: a. Wegbeheerder behoefte heeft aan realisatie, beheer en onderhoud van bewegwijzering op wegvakken in zijn beheersgebied; b. Wegbeheerder NBd als aankoopcentrale kan vragen hiervoor offerte uit te brengen; c. partijen de uit de aanvaarding door Wegbeheerder van dergelijke offertes voortvloeiende rechtsverhouding in basis schriftelijk wensen vast te leggen in een overeenkomst; KOMEN OVEREEN: 1. Voorwerp van de overeenkomst 1.1 Deze overeenkomst betreft het integraal verrichten van de volgende activiteiten: a. maken engineeringsplan (de uitwerking van het bewegwijzeringsplan) bevattende alle exacte bordontwerpen (lay-out conform de CROW-richtlijnen, Autocad tekening inclusief snijlijnen), exacte locaties en ontwerpen van ondersteuningsconstructies inclusief materiaal- en plaatsingsspecificaties; b. maken kostenbegroting van de realisatie (materiaal en plaatsing, projectbegeleiding, vergunningaanvragen, Klic-meldingen, verkeersmaatregelen, dag/ nacht-/ weekend werk, oplevering, nazorg); c. namens Wegbeheerders sluiten van nadere overeenkomsten voor geïntegreerde engineering, levering van materialen, plaatsing en onderhoud van bewegwijzering op grond van voor wegbeheerders aanbestede raamovereenkomsten; d. toezicht op de uitvoering van nadere overeenkomsten door raamcontractanten; e. na oplevering as built gegevens opnemen in de landelijke database; f. toezicht op instandhouding (o.a. schadeherstel) van bewegwijzering door raamcontractanten conform de wettelijke eisen en richtlijnen; h. in overleg met Wegbeheerder aan de hand van database en de theoretische beheerkaders, een beheerplanning opstellen voor de Wegbeheerder die -desgewenst en waar mogelijk- past in de integrale planning van de Wegbeheerder.

2. Duur van de overeenkomst Deze overeenkomst gaat in op 01-01-2015 en geldt voor onbepaalde tijd. Opzegging kan eenzijdig plaatsvinden, mits schriftelijken met inachtneming van een opzegtermijn van tenminste één jaar. 3. Financiële bepalingen 3.1 De in rekening te brengen tarieven voor de werkzaamheden van NBd genoemd onder 1.1., worden door de stuurgroep NBd vastgesteld en als besluit van de stuurgroep NBd gecommuniceerd naar alle wegbeheerders. 3.2 Indien het totaalbedrag opgenomen in de door Wegbeheerder aanvaarde projectofferte dat gemoeid is met de dienstverlening van NBd en de prestaties van raamontractanten niet meer dan 25.000,- excl. BTW bedraagt, factureert NBd het betreffende bedrag na afronding van de laatste activiteit van NBd casu quo oplevering van de laatste prestatie van een raamcontractant. Indien bedoeld bedrag groter is dan 25.000,- excl. BTW factureert NBd 50% daarvan kort na aanvaarding van de projectofferte door Wegbeheerder en 50% na na afronding van de laatste activiteit van NBd casu quo oplevering van de laatste prestatie van een raamcontractant. Betalingstermijn is dertig dagen. 3.3 Indien door aanvullende wensen of gewijzigde inzichten van Wegbeheerder of door wijziging van voor de te verrichten prestaties van NBd of raamcontractant relevante wettelijke voorschriften aantoonbaar worden verzwaard dan wel uitgebreid, is er sprake van meerwerk dat voor vergoeding in aanmerking komt. Indien door gewijzigde inzichten van Wegbeheerder of door wijziging van voor de te verrichten prestaties van NBd of raamcontractant relevante wettelijke voorschriften aantoonbaar worden verlicht dan wel verminderd, is er sprake van minderwerk, dat voor verrekening in aanmerking komt. 4. Aansprakelijkheid Indien NBd toerekenbaar tekortschiet in de nakoming van NBd's verplichtingen, is NBd tegenover Wegbeheerder aansprakelijk voor de door Wegbeheerder geleden dan wel te lijden schade tot een bedrag van ten hoogste 250.000,- per gebeurtenis. 5. Slotbepaling 5.1 Afwijkingen van deze overeenkomst zijn slechts bindend voor zover zij uitdrukkelijk tussen partijen schriftelijk zijn overeengekomen. 5.2 Door ondertekening van deze overeenkomst vervallen alle eventueel eerder door partijen gemaakte mondelinge en schriftelijke afspraken omtrent afspraken omtrent hetgeen in deze overeenkomst is vastgelegd. 6. Geschillen en toepasselijk recht Ieder geschil tussen partijen ter zake van de overeenkomst wordt bij uitsluiting voorgelegd aan de daartoe bevoegde rechter in het arrondissement Den Haag. Op de overeenkomst is Nederlands recht van toepassing. Aldus op de laatste van de twee hierna genoemde data overeengekomen en in tweevoud ondertekend. [plaats/datum] Utrecht, 1 juli 2014 [naam Wegbeheerder] namens deze, [vertegenwoodiger Wegbeheerder] de Minister van Infrastructuur en Milieu, namens deze, De Directeur Nationale Bewegwijzeringsdienst Q 9 t S «5 <«Sim*» t! t*-! NS-tf Wt»l* ï*

Bijlagen: PM

NBd Nationale Bewegwijzeringsdienst SERVICE LEVEL AGREEMENT bewegwijzeringsplannen, coördinatie en databeheer bewegwijzeringsobjecten Doel Het vastleggen van de elementen die samen de verhouding tussen Wegbeheerders en Rijkswaterstaat Nationale Begwijzeringsdienst -hierna NBd- bepalen waar het gaat om de uitvoering van de wettelijke taak van de NBd. Aanleiding De taakopdracht aan de minister van Infrastructuur en Milieu voorzien In het wetvoorstel tot wijziging van de Wegenverkeerswet 1994 in verband met de samenhang, uniformiteit en continuïteit van bewegwijzering op de Nederlandse wegen alsmede de bestuursovereenkomst gesloten tussen Rijkswaterstaat, IPO, VNG en UvW. Elementen 1. Be weg wijzerlngsplan Het bewegwijzeringsplan bestaat uit alle tekeningen van wegaansluitingen met alle nieuwe of aangepaste bordontwerpen (conform CROW-richtlijnen en Hoofdstuk K van Bijlage 1 bij het Reglement Verkeersregels en Verkeerstekens", een exact ontwerp), rekening houdend met wegontwerp, wegcategorie en feitelijke omstandigheden ter plaatse. In het bordontwerp zijn in elk geval verwerkt: de pijl(figuratie), opschriften, routenummers, afstandsaanduidingen, km-aanduidingen, witte of bruine velden, symbolen, bies, soort bord, letterhoogte, kleuren(combinatie), voorgestelde ondersteuningsconstructie en hoogte onderkant bord boven maaiveld; rekening wordt gehouden met gangbare stramienmaten, niet met snijlijnen. Verder wordt aangegeven: globale standplaats, te verrichten werkzaamheden (plaatsen, verwijderen, aanpassen), administratieve gegevens. Voor volledige en tijdige oplevering van bewegwijzeringsplannen staat enerzijds de Wegbeheerder voor de aangeleverde informatie en anderzijds NBd voor het effectief verwerken daarvan in het vervaardigingsproces. Deze informatie wordt opgenomen in het projectintakeformulier (PIF), waarop NBd zijn offerte baseert; in het projectintakeformulier wordt de prestatie per project vastgesteld en daarnaast - voor zover op dat moment mogelijk- de doorlooptijd en het factureringsschema. 2. Databeheer Databeheer omvat het verwerken van door of namens Wegbeheerders aangeleverde data in de database en het ontsluiten van databasegegevens; aanlevering vindt plaats conform het format gepresenteerd op beweawiizerinqsdienst.nl Indien de Wegbeheerder de bewegwijzeringsplannen door NBd laat realiseren, zullen de hierbij gegenereerde gegevens automatisch worden opgenomen in de database. De aan de toegankelijkheid en inhoud van de database te stellen eisen worden vastgelegd in een bijlage bij deze overeenkomst zodra de database in zijn nieuwe opzet gereed is; voorshands is deze benaderbaar via nati0naalweawii2erbestand.nl 3. Evaluatie Bij oplevering van een bewegwijzeringsplan kan NBd Wegbeheerder vragen de dienstverlening te evalueren. * http://wetten.overheid.nl/bwbr0004825/biilagel/

Indien tussentijdse evaluatie door Wegbeheerder is gewenst zal NBd hieraan meewerken. 4. Tarieven De in rekening te brengen tarieven voor het vervaardigen van een bewegwijzeringsplan alsmede het abonnementstarief per object voor databeheer worden als besluit van de stuurgroep NBd gecommuniceerd naar alle wegbeheerders. 5. Meerwerk/minderwerk Indien door aanvullende wensen of gewijzigde inzichten van Wegbeheerder of door wijziging van relevante wettelijke voorschriften de te leveren prestaties van NBd aantoonbaar worden verzwaard dan wel uitgebreid, is er sprake van meerwerk dat voor vergoeding in aanmerking komt. Indien door gewijzigde inzichten van Wegbeheerder of door wijziging van relevante wettelijke voorschriften de te leveren prestaties van NBd aantoonbaar worden verlicht dan wel verminderd, is er sprake van minderwerk dat voor verrekening in aanmerking komt. 6. Facturering/betaling Bij of kort na oplevering van een bewegwijzeringsplan factureert NBd het in de offerte vermelde bedrag vermeerderd resp. veminderd met opgedragen meer- resp. minderwerk. Wegbeheerder betaalt uiterlijk binnen 30 dagen na ontvangst van de desbetreffende factuur Het abonnementstarief voorjaar T wordt met één factuur in januari jaar T in rekening gebracht op basis van de inventarisatie van de objecten naar de stand van december van jaar T-l. O I s «s <«Jf-» f» P» > «AM* «r»r-8r*