Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Problemen 1
Voordelen labels Concrete informatie Vergemakkelijken van de keuze Snelle beslissing Duidelijk Nadelen labels Betekenis is niet goed gekend Vertrouwen is labels is vaak beperkt Niet aanwezig op alle producten Onvoldoende gecontroleerd 2
In de winkel Voorwaarden voor een label Makkelijk herkenbaar en ondubbelzinnig Meerwaarde ten opzicht van wettelijke bepalingen Onderworpen aan een lastenboek Onafhankelijke controle van het lastenboek 3
Makkelijk herkenbaar en ondubbelzinnig Makkelijk herkenbaar en ondubbelzinnig Deze labels lijken aan te geven allemaal aan dat de producten worden gerecycleerd of uit gerecycleerd materiaal bestaan. 4
Meerwaarde ten opzicht van wettelijke bepalingen Meerwaarde ten opzichte van de wettelijke bepalingen Veiligheidssymbolen Verplichte etikettering Overigen 5
Onderworpen aan een lastenboek Onderworpen aan een lastenboek Labels gebonden aan één merk Vrijwillige labels en vermeldingen Awards 6
Onafhankelijk gecontroleerd Onafhankelijk gecontroleerd Enkel intern gecontroleerd 7
Bruikbare labels Algemeen Hout/bouwmaterialen Energie Voeding Varia Europees ecolabel De criteria voor het ecolabel worden zo toegekend dat max. 30% van de markt het label kan dragen Het label wordt toegekend op basis van een LCAstudie en houdt rekening met de volgende criteria: luchtkwaliteit, waterkwaliteit, bescherming van de bodem, beperking van afval, energiebesparing, beheer van de natuurlijke hulpbronnen, voorkomen van de opwarming van de aarde, bescherming van de ozonlaag, veiligheid van het milieu, geluidsoverlast, en biodiversiteit. http://www.ecolabel.be 8
Europees ecolabel Het ecolabel wordt toegekend door het Bureau voor het Europees ecolabel van de Europese Unie (BMEU) waarin alle stakeholders zijn vertegenwoordigd. Op de Belgische markt vind je de volgende producten: TISSUEPAPIERPRODUCTEN KOPIEER- EN GRAFISCH PAPIER VERF EN VERNIS VOOR BINNENHUIS HARDE VLOERBEKLEDING BODEMVERBETERAARS EN GROEIMEDIA MACHINEAFWASMIDDELEN HANDAFWASMIDDELEN ALLESREINIGERS WASMIDDELEN VOOR TEXTIEL TEXTIELPRODUCTEN TELEVISIES Nordic swan Nordic Swan kent op basis van een levenscyclus analyse (LCA) een label toe aan milieuvriendelijke non- food producten en diensten. Aanwezig op onderhoudsproducten, kantoormateriaal, bouwproducten, elektrische apparaten en veel meer. In het leven geroepen door de Nordic council of ministers (1989) http://www.svanen.nu 9
Milieukeur Milieukeur kent op basis van een levenscyclus analyse (LCA) een label toe aan milieuvriendelijke producten (food en nonfood) en diensten. Aanwezig op onderhoudsproducten, kantoormateriaal, bouwproducten, elektrische apparaten en veel meer. Het milieukeur werd in 1992 opgericht door de Nederlands overheid. http://www.milieukeur.nl Der Blaue Engel Der Blaue Engel kent op basis van een levenscyclus analyse (LCA) een label toe aan milieuvriendelijke non-food producten Aanwezig op onderhoudsproducten, kantoormateriaal, bouwproducten, elektrische apparaten en veel meer. In het leven geroepen door de Duitse overheid (1977) http://www.blauer-engel.de 10
NF environnement label Dit label kent op basis van een levenscyclus analyse een label toe aan non-food producten die voldoen aan een reeks van milieucriteria. Aanwezig op bureaumateriaal, koffiefilters, vuilniszakken, verven... Opgericht in 1991 door de Franse overheid http://www.tcodevelopment.com FSC Label Hout afkomstig van bossen of plantages die voldoen aan het FSC charter: Milieuvriendelijk Sociaal rechten voor arbeiders In rekening nemen van de rechten van de plaatselijke bevolking Traceerbaarheid Aanwezig op hout. Leden van FSC zijn ondermeer WWF, Greenpeace en Ikea http://fsc.wwf.be/ 11
Nature Plus Nature Plus is een label voor bouwmaterialen. Voorop staan milieuvriendelijkheid en gezondheid. Producten worden getest door Nature Plus alvorens het label wordt toegekend. Aanwezig op bouwmaterialen. Nature plus is een internationaal label opgericht door een reeks van bedrijven werkzaam in de bouwsector. http://www.natureplus.org HR+ en HR Top verwarmingstoestellen Beide labels worden toegekend aan gasketels die voldoen aan: Ecologische vereisten (zuinigheid, uitstoot CO,...) Commerciële vereisten (garantie, levering onderdelen,...) Veiligheidsvereisten Aanwezig op gasketels. Opgericht door een koninklijke vereniging van Belgische gasvaklieden http://www.gasinfo.be/index.cfm?pageid=15531 12
Energy Star Producten met dit label springen zuinig om met energie. Aanwezig op bureaumateriaal, lampen, elektrische toestellen, verwarmingsapparaten... Opgericht in 1992 door het EPA (Environmental Protection Agency) en uitgegroeid tot een samenwerking tussen de overheid en de industrie. http://www.energystar.gov TCO label Dit label test producten op basis van 4 criteria: milieu, ergonomie, energie en emissies. Aanwezig op bureaumateriaal (computers, GSM s, bureaustoelen) Opgericht in 1992 in Zweden door de Zweedse bediende federatie (TCO) en een reeks partners http://www.tcodevelopment.com 13
Humane cosmetics standard Producten met het label van de humane cosmetics standard zijn niet getest zijn op dieren. Cosmetica en onderhoudsproducten. Opgericht door een internationaal consortium van 18 dierenorganisaties (ondermeer GAIA) www.eceae.org Oeko-tex standard 100 Dit label test textielproducten op de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in het productieproces en het eindproduct. Aanwezig op textiel (tafelkleden, werkkledij...) Opgericht in 1993 door een reeks van internationale textielinstituten. http://www.oeko-tex.com 14
Europees biolabel Het Europees biolabel kan je terugvinden op producten afkomstig van biologische teelt. Aanwezig op voeding en kledij Opgericht door de Europese Commissie en opgenomen in de Europese wetgeving http://www.europa.eu.int/comm/agricultur e/qual/organic/logo/index_nl.htm Biogarantie Het biogarantielabel kan je terugvinden op producten en kledij afkomstig van biologische teelt. Aanwezig op voeding en kledij Opgericht door de VZW biogarantie en opgenomen in de Belgische en Europese wetgeving http://www.biogarantie.be 15
Fruitnet Het Fruitnet label wordt teruggevonden op pitfruit en geeft aan dat ze afkomstig zijn van geïntegreerde teelt. Aanwezig op appels en peren. Opgericht door de G.A.W.I. (Groupement des Arboriculteurs Wallons pratiquant les techniques Intégrées). De benaming geïntegreerde teelt is wettelijk beschermt en opgenomen in de wetgeving. http://www.fruitnet.be TCO label Dit label test producten op basis van 4 criteria: milieu, ergonomie, energie en emissies. Aanwezig op bureaumateriaal (computers, GSM s, bureaustoelen) Opgericht in 1992 in Zweden door de Zweedse bediende federatie (TCO) en een reeks partners http://www.tcodevelopment.com 16
Humane cosmetics standard Producten met het label van de humane cosmetics standard zijn niet getest zijn op dieren. Cosmetica en onderhoudsproducten. Opgericht door een internationaal consortium van 18 dierenorganisaties (ondermeer GAIA) www.eceae.org Oeko-tex standard 100 Dit label test textielproducten op de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen in het productieproces en het eindproduct. Aanwezig op textiel (tafelkleden, werkkledij...) Opgericht in 1993 door een reeks van internationale textielinstituten. http://www.oeko-tex.com 17
Het ideale label Gecontroleerd lastenboek Overzichtelijk en informatief Wettelijk verplicht Problemen Welk criterium is het belangrijkste? Welk zijn de onderlinge verschillen tussen de labels? Is een product zonder label slecht? Labels helpen niet tegen overconsumptie en slecht gebruik van producten. 18
OIVO Onderzoeks- en informatiecentrum van de verbruikersorganisaties www.oivo.be Adres: Paapsemlaan 20 1070 Anderlecht Tel: 025470611 Email: Rob.renaerts@oivo.be 19