Monitoring bij Natuurboeren 31 maart 2015
problematiek Afname Plant- en dieren leven in het buitengebied Intensivering grondgebruik, verdroging Monitoring bij natuurboeren 2
Monitoring bij natuurboeren 3
Monitoring bij natuurboeren 4
Natuurboeren Samengaan van runnen boerenbedrijf en biodiversiteit Hoe meet je dat? - Gaia meetlat - Tellen van flora en fauna Monitoring bij natuurboeren 5
Wat gaan we tellen? flora en fauna Goed herkenbaar en waarneembaar Kenmerkend voor agrarisch landschap Communicatief goede soorten De volgende soortgroepen willen we in kaart brengen: - Vogels - Vlinders - Planten Aanvulling met bijzondere soorten uit deze groepen Monitoring bij natuurboeren 6
Vergelijk tussen bedrijven en gebieden is niet te maken Monitoring bij natuurboeren 7
Trends in de loop van de tijd en vergelijk met NEM Index: 2015 = 100 Monitoring bij natuurboeren 8
Biotopen Soortengroepen 1. Erf vogels, vlinders en planten 2. Graanakkers vogels, vlinders en planten 3. Kruidenrijk grasland vogels, vlinders en planten 4. Houtwal & singel vogels, vlinders en planten lijnelementen en bosjes < 0,5 ha 1. Sloten en watergangen (evt. poel en plas) vogels, vlinders en planten lijnelementen en plassen < 0,5 ha het grondgebruik moet wel agrarisch zijn, dus geen heideterreinen en grotere bossen Monitoring bij natuurboeren 9
Frequentie van tellen Minimaal 3 rondes per jaar, mag ook meer Herhaling: Vogels: elke 2 jaar Vlinders: jaarlijks Planten: elke 5 jaar Vaker tellen mag, maar is geen verplichting Telling moet reproduceerbaar zijn! Monitoring bij natuurboeren 10
Waar te tellen Elk biotoop wordt geteld indien aanwezig Boer en vrijwilliger bepalen gezamenlijk de telplekken (punten of transecten) Combinatie maken van biotopen mag (bijvoorbeeld grasland en watergang) Meer tellen mag, maar moet wel herhaald kunnen worden Kaart in overleg met boer => LO Monitoring bij natuurboeren 11
Monitoring Erf Vogels: 3 telpunten en op elk punt 5 minuten tellen Op elk punt de aantallen opschrijven Vlinders en planten: zoeken Monitoring bij natuurboeren 12
Monitoring akkers Ook hier 3 transecten van 100 meter Na elk transect de aantallen opschrijven 100 meter Monitoring bij natuurboeren 13
Monitoring graslanden en langs sloten / watergangen In de graslanden: 3 transsecten van 100 meter verspreid over het bedrijf Vogels op zicht of geluid waarnemen Op elk transect de aantallen opschrijven van planten, vogels en vlinders 100 meter Monitoring bij natuurboeren 14
Monitoring vogels langs singels & houtwallen Langs de houtwal / singel: 3 transecten van 100 meter Na elk transect de aantallen opschrijven 100 meter Monitoring bij natuurboeren 15
Vogels Na elk punt of transect de aantallen noteren Als meer geteld wordt de totalen per biotoop Alleen vogels die gebruik maken van het terrein (bij twijfel opschrijven) Uilen, kwartel of roofvogels ook navragen bij de boer Monitoring bij natuurboeren 16
Vlinders Soorten noteren binnen een straal van 5 meter Aantallen optellen aan het eind van het transect van 100 meter Tellingen: - bij mooi weer, midden op de dag - 1 keer in periode april tot half mei - 2 of 3 keer in periode juni t/m augustus - jaarlijkse telling Monitoring bij natuurboeren 17
Planten Kan zelfde transect zijn als vlinders, hoeft niet. Breedte transect is 3 meter. 3 keer in het voorjaar (april, mei & juni) Als meer geteld wordt de totalen per biotoop/biotopen. Na elk transect de soorten en bedekking noteren - zeer kleine oppervlakte < 2% (= <1 strekkende meter over volle breedte) - matig veel 2-20% (tot 1-10 strekkende meter) - talrijk > 20% Telling elke 5 jaar, of eventueel opknippen in deelgebieden Monitoring bij natuurboeren 18
Samenvatting monitoring 3 rondes in het voorjaar en zomer 2015 Half april (tussen 10 en 20 april) Begin juni (tussen 5 en 15 juni) Zomer (half juli tot half augustus) Elke keer alle soorten in kaart brengen vanuit punten of transecten Beschrijving methode en telformulieren worden binnenkort opgestuurd Onderwerp presentatie 19
Wat kunnen jullie verwachten van Landschap Overijssel? Vraagbaak functie en ondersteuning Maken van een goede kaart van te tellen delen Verwerking van gegevens Verslaglegging Monitoring bij natuurboeren 20
Hoe gaat het verder? Samenwerking met de Groene Welle en het CLM Verwerking van gegevens Interpretatie van de verzamelde gegevens Verslaglegging van gegevens door medewerkers Landschap Overijssel Terugkoppeling naar vrijwilligers en natuurboeren 2016 e.v Monitoring bij natuurboeren 21
Zijn er nog vragen? Monitoring bij natuurboeren 22