CO 2 REDUCTIEDOELSTELLINGEN 2020 VAN DEN HEUVEL HOLDING B.V. Projectgegevens Opsteller M. Kloos; L. Deerns Versie 2015-1 Status Definitief Relatie ladder 1.B.1; 3.B.1; 4.B en 5.B Naam Datum Paraaf CO2 Verantwoordelijke B. Ketelaars 16-11-2015 Directievertegenwoordiger G.M.M. Bervoets 16-11-2015
Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1. Hoofddoelstelling... 4 2 Mogelijke reductie maatregelen voor Scope 1 & 2... 5 2.1. Reduceren brandstofverbruik... 5 2.2. Reduceren verbruik van Gas & Elektra... 5 3 Subdoelstellingen per emissiestroom... 7 3.1. Scope 1: subdoelstelling wagenpark... 7 3.2. Scope 1: subdoelstelling bedrijfsmiddelen... 7 3.3. Scope 2 en 1: subdoelstelling Vestigingen... 7 3.4. Scope 2: subdoelstelling zakelijke kilometers... 8 4 Overzicht initiatieven op gebied van de CO2-Prestatieladder... 9 5 Voortgang Scope 1 en 2 doelstellingen... 13 6 Mogelijke strategieën voor scope 3... 14 6.1. Strategieën op basis van de kwantitatieve scope 3 analyse... 14 6.2. Bepalen strategie scope 3 emissies... 15 6.3. Reductiedoelstelling scope 3... 15 6.4. Status van reductiedoelstelling scope 3... 15 2/16
1 Inleiding In dit document worden de scope 1, 2 & 3 CO2 reductiedoelstelling van, hierna Van den Heuvel genoemd, gepresenteerd en de voortgang van de CO2 reductie beoordeeld. Voorafgaand is de CO2 footprint opgesteld voor scope 1 & 2 volgens eisen, zoals gesteld in ISO14064-1 en het GHG Protocol. Ook is er een kwalitatieve en kwantitatieve Scope 3 analyse gemaakt om in dit document de voortgang te beoordelen en de reductie maatregelen te bepalen. Onderstaand wordt de hoofddoelstelling van het bedrijf gepresenteerd. In hoofdstuk 2 worden mogelijke reductie maatregelen weergegeven. In hoofdstuk 3 is de hoofddoelstelling nader uitgewerkt in subdoelstellingen. In hoofdstuk 4 wordt vervolgens het plan van aanpak en de status van de uit te voeren maatregelen beschreven. Dit reductieplan is opgesteld in overleg en met goedkeuring van het management. De voortgang in (sub)doelstellingen en maatregelen wordt ieder half jaar beoordeeld. In voorgaande jaren heeft Van den Heuvel al veel aandacht besteed aan reductie in de scope 1 en 2 van de emissie inventaris. Voor de overgang naar Niveau 5, volgens handboek 3.0, is het hele systeem weer opnieuw beoordeeld en zijn er nieuwe doestellingen opgesteld. Dit omdat een aantal van de doelstellingen achterhaald waren door nieuwe conversiefactoren. Het basis jaar 2012 blijft wel het zelfde om de voortgang te kunnen blijven monitoren. Dit document zal de volgende Eisen van het Handboek 3.0 behandelen: 1B 2B 3B Het bedrijf onderzoekt mogelijkheden voor energie reductie. Het bedrijf beschikt over een kwalitatief beschreven energie reductieambitie 1.B.1. Het bedrijf onderzoekt aantoonbaar de mogelijkheden het energie verbruik te reduceren van het bedrijf en de projecten waarop CO2- gerelateerd gunningvoordeel verkregen is. Doelstelling: Het bedrijf weet per energiestroom waarop bespaard kan worden. Per besparingsmogelijkheid is inzicht op welke activiteit van het bedrijf dit betrekking heeft. 2.B.1. Het bedrijf heeft een kwalitatief omschreven doelstelling om energie te 10 reduceren en heeft maatregelen benoemd voor de projecten. 2.B.2. Het bedrijf heeft een omschreven doelstelling voor gebruik van alternatieve brandstoffen en/of gebruik van groene stroom en heeft 10 maatregelen benoemd voor de projecten. 2.B.3. De energie- en reductiedoelstelling en de bijbehorende maatregelen zijn gedocumenteerd, geïmplementeerd en gecommuniceerd aan alle werknemers. 2.B.4. De reductiedoelstelling is onderschreven door hoger management. Doelstelling: De doelstellingen zijn kosteneffectief en tegelijk ambitieus, en daarover wordt heldere informatie gegeven. De doelstellingen zijn concreet. De maatregelen (met name voor de projecten) zijn toegewezen aan degenen die betrokken zijn bij de uitvoering, nodig om de maatregel te implementeren, en breed gecommuniceerd binnen relevante delen van het bedrijf. Het bedrijf beschikt over kwantitatieve CO2-reductiedoelstellingen voor de eigen organisatie. 3.B.1. Het bedrijf heeft een kwantitatieve reductiedoelstelling voor scope 1 & 2 emissie van het bedrijf en de projecten opgesteld, uitgedrukt in absolute getallen of percentages ten opzichte van een referentiejaar en binnen een vastgelegde tijdstermijn en heeft een bijbehorend plan van aanpak opgesteld inclusief de te nemen maatregelen in de projecten. 3.B.2. Het bedrijf heeft een energie management actieplan (conform ISO 50001 of gelijkwaardig) opgesteld, onderschreven door hoger management, gecommuniceerd (intern en extern) en geïmplementeerd voor het bedrijf en de projecten waarop CO2- gerelateerd gunningvoordeel verkregen is. Doelstelling: Het bedrijf formuleert een ambitieuze, onderbouwde doelstelling voor energie en CO2 - emissiereductie (scope 1 en 2), waarbij rekening is gehouden met de relatieve positie ten opzichte van bedrijven met vergelijkbare activiteiten met betrekking tot de huidige CO2-prestatie en/of genomen reductiemaatregelen. Ook wordt rekening gehouden met innovatieve ontwikkelingen. 20 3 2 15 10 3/16
4B 5B 24 Het bedrijf beschikt over kwantitatieve CO2- reductiedoelstellingen voor scope 1, 2 & 3 CO2- emissies. 4.B.1. Het bedrijf heeft voor scope 3, op basis van 2 analyses uit 4.A.1, CO2- reductiedoelstellingen geformuleerd of bedrijf heeft voor scope 3, op basis van 2 materiële GHG-genererende (ketens van) activiteiten CO2- reductiedoelstellingen geformuleerd. Er is een bijbehorend plan van aanpak opgesteld inclusief de te nemen maatregelen. Doelstellingen zijn uitgedrukt in absolute getallen of percentages ten opzichte van een referentiejaar en binnen een vastgelegde termijn. 4.B.2. Het bedrijf rapporteert ten minste halfjaarlijks (intern én extern) de voortgang ten opzichte van de doelstellingen voor het bedrijf en de projecten waarop CO2 - gerelateerd gunningvoordeel verkregen is. Doelstelling: Het bedrijf formuleert een ambitieuze, onderbouwde doelstelling voor energie en CO2- emissiereductie in de keten, waarbij rekening is gehouden met de invloed van het bedrijf in de keten, de relatieve positie ten opzichte van andere bedrijven met vergelijkbare activiteiten en met andere initiatieven in de keten en/of de sector. Ook wordt rekening gehouden met innovatieve ontwikkelingen. Het bedrijf rapporteert structureel en op kwantitatieve wijze de resultaten op de CO2-reductiedoelstellingen voor scope 1, 2 & 3. 5.B.1. Het bedrijf heeft voor scope 3, op basis van de analyses uit 5.A.2, een strategie en CO2-reductiedoelstellingen geformuleerd. Er is een bijbehorend plan van aanpak opgesteld inclusief de te nemen maatregelen. Doelstellingen zijn uitgedrukt in absolute getallen of percentages ten opzichte van een referentiejaar en binnen een vastgelegde termijn. 5.B.2. Het bedrijf rapporteert minimaal 2x per jaar zijn emissie-inventaris scope 1, 2 & 3 gerelateerde CO2-emissies (intern en extern) alsmede de vooruitgang in reductiedoelstellingen, voor het bedrijf en de projecten. 5.B.3. Het bedrijf slaagt erin de reductiedoelstellingen te realiseren. 8 Doelstelling: Het bedrijf formuleert op basis van toegenomen inzicht verdergaande beleid en doelstellingen voor energie en CO2-reducties in scope 1, 2 én 3. Het bedrijf weet tijdig bij te sturen indien het slagen van doelstellingen in gevaar komt, opdat het slaagt in het realiseren van de ambitieuze reductiedoelstellingen. 15 10 9 8 1.1. Hoofddoelstelling Scope 1 & 2 doelstellingen * wil in 2018 ten opzichte van 2012 8% minder CO 2 uitstoten. wil in 2020 ten opzichte van 2012 10% minder CO 2 uitstoten. *Deze doelstellingen zijn gerelateerd aan de omzet. 4/16
2 Mogelijke reductie maatregelen voor Scope 1 & 2 2.1. Reduceren brandstofverbruik Het brandstofverbruik heeft een aandeel van 93% in de totale CO2 footprint van Van den Heuvel, dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het wagenpark. Daarnaast wordt er nog gebruik gemaakt van materieel. Het verminderen van brandstofverbruik kan via op 2 manieren: het verminderen van het aantal te rijden kilometers en het efficiënter rijden waardoor minder brandstof verbruikt wordt. Hieruit volgen een aantal mogelijk te nemen maatregelen. Algemeen - Zorgen voor een goed registratiesysteem van individuele auto s in het wagenpark. Efficiënter rijgedrag - Cursus Het Nieuwe Rijden geven aan medewerkers. Instrueren van medewerkers met welke aspecten van het rijgedrag het brandstofverbruik beïnvloed kan worden waardoor zuiniger rijden mogelijk is. - Bewustwording van bestuurders over hun rijgedrag vergroten door: Regelmatig terugkerende aandacht aan Het Nieuwe Rijden via toolbox, werkoverleg, etc. Persoonlijke gesprekken aangaan met medewerkers die in het verbruik opvallen en afwijkend gedrag vertonen. Vergroening brandstoffen - Aanschaffen van zuinige auto s en materieel (A- of B label, hybride/elektrische auto voor kortere afstanden); - Rijden op groengas; - Start-stop systeem en motormanagementsysteem op kranen en shovels; - Frequent onderhoud (i.c.m. Het Nieuwe Rijden: controleren bandenspanning, etc.); - Brandstof met optimale verbrandingswaarde aanschaffen; - Op langdurige project locaties bouwaansluitingen aanvragen en waar mogelijk huurpanden gebruiken. Dit voorkomt het draaien van aggregaten; - Opwekken stroom op projecten d.m.v. zonnepanelen en windmolens. Gereden kilometers verminderen - Verminderen van het aantal gereden woon-werk en zakelijke kilometers door stimuleren van: Carpoolen; flexibele werkplekken; audio- en video-meetings; fiets- en treinreizen. 2.2. Reduceren verbruik van Gas & Elektra Het aandeel van gasverbruik op de CO2 footprint is 7%; het aandeel van het elektraverbruik is 0%. Op het kantoor kunnen de volgende maatregelen genomen worden om de CO2 uitstoot te verminderen: Algemeen - Het plaatsen van slimme tussenmeters waardoor gas- en elektraverbruik nauwkeuriger gemeten kunnen worden. Dit helpt om beter inzicht te krijgen in het energieverbruik en nauwkeurige meetgegevens waardoor onzekerheden in de emissie inventaris kleiner worden. Gasverbruik - Betere isolatie van de panden door toepassen van dakisolatie, muurisolatie, HR-glas of tochtwering in kozijnen of deuren; - Hoog Rendement ketels installeren; 5/16
- Warmte-Koude-Opslag met warmtepomp installeren; - Klimaatinstallatie opnieuw laten inregelen (door expert waarbij o.a. rekening gehouden wordt met hoe kantoorpanden worden gebruikt, hoe facilitaire dienst en servicetechnicus werkt en hoe de individuele gebruiker met zijn werkplek omgaat). 6/16
3 Subdoelstellingen per emissiestroom De hoofddoelstelling is uitgesplitst per emissiestroom om zodoende doelstellingen te formuleren die gedetailleerder en beter meetbaar zijn. Ieder half jaar tijdens de evaluatie van het reductieplan zal hieronder per subdoelstelling de voortgang in CO2 reductie beschreven worden. 3.1. Scope 1: subdoelstelling wagenpark reduceert het brandstofverbruik van het wagenpark met 2%.* * Waarbij de CO2 uitstoot door het brandstofverbruik wordt gerelateerd aan omzet. Sinds 2012 is er geen absolute reductie behaald binnen het verbruik van het wagenpark. De totale reductie gerelateerd aan omzet is met 9% gedaald. Doordat het gebruik van het wagenpark gerelateerd is aan omzet, is de aanname dat er wel relatieve reductie is geweest binnen het verbruik van het wagenpark. Door de toenemende werkzaamheden bij Van den Heuvel is het wagenpark sterk uitgebreid in 2015. Dit zal ook resulteren in meer brandstof verbruik door het wagenpark. Voor een duidelijk beeld van de CO2 uitstoot is deze ook gerelateerd aan het aantal voertuigen in het wagenpark. De resultaten van deze analyse is beschreven in hoofdstuk 5. Het uitbreiden heeft daarnaast nog het effect dat Van den Heuvel meer invloed kan uitoefenen op het type voertuig van de medewerkers. Dit zullen in het kader van CO2 reductie zuinigere voertuigen zijn. 3.2. Scope 1: subdoelstelling bedrijfsmiddelen reduceert het brandstofverbruik van bedrijfsmiddelen met 5%.* *Waarbij de CO2 uitstoot door het brandstofverbruik wordt gerelateerd aan omzet. Sinds 2012 is er geen absolute reductie behaald binnen het verbruik van de bedrijfsmiddelen. De totale reductie gerelateerd aan omzet is wel met 9% gedaald. Doordat gebruik van bedrijfsmiddelen direct gerelateerd is aan omzet kunnen we aannemen dat het grootste deel van relatieve reductie is behaald door bedrijfsmiddelen. De bedrijfsmiddelen van Van den Heuvel zijn de corebusiness van Van den Heuvel. Zo kun je aannemen dat de omzet en het gebruik van materieel evenredig stijgt. 3.3. Scope 2 en 1: subdoelstelling Vestigingen reduceert het elektraverbruik van haar kantoren met 100%.* reduceert het gasverbruik van haar kantoren met 5%.* *Waarbij de CO2 uitstoot door de vestigingen word gerelateerd aan het aantal vestigingen. De subdoelstellingen zijn van toepassing op het complete verbruik van de vestigingen benoemd in de Organizational Boundary. Sinds 2012 is er een grote reductie behaald op het gebied van CO2 uitstoot voor de vestigingen. Door de overstap naar groene stroom is de reductie in de categorie elektraverbruik behaald, nu kijkt Van den Heuvel naar groene stroom op project locaties. De CO2 uitstoot met betrekking tot gasverbruik is ook gedaald. De reden voor deze reductie zijn de uitgevoerde maatregelen voor de vestigingen, voornamelijk het periodiek onderhouden van de verwarmingstoestellen en het inregelen van CV instellingen. Dit zijn voornamelijk dag-nacht, weekend en halinstellingen. 7/16
3.4. Scope 2: subdoelstelling zakelijke kilometers reduceert de zakelijke kilometers met 1%. De reductie van zakelijke kilometers is gerealiseerd door de aanschaf van meer zakelijke auto s. Deze uitbreiding heeft ervoor gezorgd dat er minder kilometers gedeclareerd worden. Deze zijn nu onderdeel van de emissies in scope 1 wagenpark. 8/16
4 Overzicht initiatieven op gebied van de CO2-Prestatieladder In onderstaande tabel worden de maatregelen die worden genomen op het gebied van CO2 reductie uitgewerkt. Dit is een continu proces waarbij deze tabel aangevuld zal worden met nieuwe maatregelen als deze worden genomen. Initiatief Vestiging Omschrijving Aanvang Status initiatief Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch conventionele straatverlichting op het terrein van de vestiging Heesch is vervangen voor energiezuinige 07-01-2013 Gereed LED-verlichting. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Isolatie van de gehele voorgevel van gebouw G is vervangen. Hierdoor is de ruimte beter geïsoleerd wat 02-07-2013 Gereed bijdraagt aan een betere temperatuur huishouding van het gebouw. Innovatie & aanpassing mobiliteit Er is door PON-Nederland een scan uitgevoerd van het wagenpark om te onderzoeken waar mogelijke 28-08-2013 Gereed organisatie besparingen zijn te behalen in het wagenpark. Aan de hand van de scan is inzicht verkregen en zijn conclusies getrokken voor de aanpassingen en invullingen in het wagenpark. Innovatie & aanpassing mobiliteit Project Voor diverse projecten in het centrum van Utrecht zijn fietsen aangeschaft. Hierdoor hoeft er minder gebruik 11-09-2013 Gereed Utrecht gemaakt te worden van auto s en verplaatst men zich in het centrum van de stad per fiets. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Verwijderen van woonhuis op terrein van Van den Heuvel. Woonhuis was oud en onvoldoende geïsoleerd. 16-09-2013 Gereed Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Verwijderen van schoorsteen van gebouw K. In het gebouw is het archief gevestigd en daar dient de 29-10-2013 Gereed temperatuur constant te blijven. De schoorsteen veroorzaakt veel tocht waardoor er meer gestookt moet worden dan nodig. Energiebesparende maatregel - materieel en Middels de herinrichting van de printeromgeving worden de stand alone (eigen) printers verwijderd. De 18-11-2013 Gereed middelen organisatie printopdrachten worden verstuurd naar afdelingsprinters, waarbij het aantal printers in de organisatie sterk wordt gereduceerd. De vaste printinstellingen zijn aangepast zodat er bij een standaard printopdracht geen kleur gehanteerd wordt. Middels de herinrichting van het printerpark wordt een energie-, inkt- en papierbesparing verwacht. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Conventionele verlichting van de toiletgroepen en voorraadkast zijn uitgerust met bewegingssensoren 18-11-2013 Gereed waardoor de verlichting automatisch aan- of uitspringt en niet meer handgeschakeld aan- of uit gezet moet worden. Tevens in enkele toiletten LED-verlichting aangebracht. Preventie en bewustwording maatregel Training: Het nieuwe draaien (Keteninitiatief) organisatie Het nieuwe draaien is het slim toepassen van de ervaringen van het werken met graafmachines. De stijl van draaien en de werkaanpak blijken een grote invloed te hebben op het brandstofverbruik. Winst valt te halen uit een slimme inzet van het benodigde vermogen, het tijdig uitschakelen van de machines en een slimme werkaanpak en planning. Dit vraagt geen grote investeringen in materieel, maar wel een goede training en 28-11-2013 Gereed
voldoende aandacht voor de prestaties binnen de organisatie, waardoor de machinisten in staat worden gesteld machines zuiniger te bedienen. machinisten van Van den Heuvel hebben de training het Het Nieuwe Draaien gehad. Preventie en bewustwording maatregel Training: Het nieuwe rijden (Keteninitiatief) organisatie Speciale trainingen voor de vrachtwagenchauffeurs om bewust te worden van de eigen stijl en rijgedrag en om de nodige aanpassingen aan te brengen in de rijtechniek. Het programma Het Nieuwe Rijden stimuleert onze beroepschauffeurs over te gaan tot een energie-efficiënter rij- en reisgedrag en dus een CO2-reductie. Preventie en bewustwording maatregel Middels een poster Samen zorgen voor minder CO2 willen wij onze medewerkers informeren en stimuleren organisatie zuiniger c.q. efficiënter om te gaan met energie. Preventie en bewustwording maatregel Er is de met energieleverancier Raedthuys een contract afgesloten voor alle vestigingen voor de levering van organisatie 100% pure groene energie opgewekt op Nederlandse bodem. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Veenendaal Plaatsen van deurdrangers op alle tussen- en buitendeuren om te voorkomen dat deuren blijven openstaan en daarmee onnodig gestookt dient te worden. Innovatie & aanpassing mobiliteit Aanschaf van een nieuwe hoogwerker met een Euro 6 motor en een hybride kraan (DAF FA LF 180 (EURO-6) organisatie T265-14,5 Hybride hoogwerker). De eerste hoogwerker in Nederland met een Euro 6 motor en een hybride kraan. D.w.z. dat tijdens het werken met de hoogwerker de motor van de vrachtwagen niet meer hoeft te draaien. Dit bespaart aanzienlijk brandstof en dus een sterke reductie van CO2. Preventie en bewustwording maatregel Van den Heuvel is lid geworden van Nederland CO2 Neutraal en woont jaarlijks de georganiseerde seminars (Keteninitiatief) vestigingen bij en is tevens lid van de werkgroep Brandstof gebruik auto s. Innovatie & aanpassing mobiliteit Van den Heuvel heeft al jaren als vaste bestelauto de VW Caddy (uitstoot CO2: 136 g/km). In 2014 is van dit organisatie basis model afgestapt en overgestapt naar de bestelauto Ford Transit Connect (uitstoot CO2: 115 g/km). Deze heeft een veel lagere CO2 uitstoot en is zuiniger in het verbruik van brandstof. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Vervangen van zeer verouderde en slechte lichtstraat op gebouw C. Met de nieuwe lichtstraat is er veel meer natuurlijk zonlicht in het gebouw, waardoor overdag verlichting niet noodzakelijk is. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Vervangen van zeer verouderde en slechte lichtstraat op gebouw F. Met de nieuwe lichtstraat is er veel meer natuurlijk zonlicht in het gebouw, waardoor overdag verlichting niet noodzakelijk is. Innovatie & aanpassing mobiliteit Invoering nieuwe Ford-modellen, waarbij de CO2 uitstoot wordt teruggebracht van 217 g/km naar 201 g/km. organisatie Dit betreft een besparing van 16 g/km. Preventie en bewustwording maatregel Heesch Voor de vestiging Heesch is door een extern adviesbureau een energiebesparingsonderzoek uitgevoerd. Uit dit onderzoek zijn diverse besparingsmaatregelen weergegeven. Preventie en bewustwording maatregel 7 vestigingen voorzien (m.u.v. groot verbruik vestigingen Heesch en Tiel) van slimme meters, waarbij twee organisatie maandelijks beter inzicht verkregen kan worden in verbruik van Energie d.m.v. rapportage van de energieleverancier. 02-12-2013 Gereed 02-12-2013 Gereed 01-01-2014 Gereed 07-02-2014 Gereed 11-04-2014 Gereed 29-04-2014 Gereed 23-05-2014 Gereed 19-06-2014 Gereed 19-06-2014 Gereed 27-06-2014 Gereed 04-07-2014 Gereed 16-07-2014 Lopend 10/16
Energiebesparende maatregel - materieel en Heesch Bij 7 warmwater boilers op het terrein in Heesch zijn tijdklokschakelaars geplaatst waarbij veel efficiënter de 21-07-2014 Gereed middelen boiler in- en uitgeschakeld wordt rekening houdend met het gebruik. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Nieuwegein I In het magazijn zijn alle conventionele tl-verlichting vervangen voor energiezuinige LED-verlichting. Tevens is 15-09-2014 Gereed het magazijn voorzien van bewegingssensoren. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch De verlichting in de overkapping van de hoofdentree op de vestiging Heesch branden permanent (24/7). 21-10-2014 Gereed Deze is aangepast en voorzien van een tijdklok en schemerschakelaar. Innovatie & aanpassing mobiliteit organisatie Vervanging van Mercedes-Benz Actros 2536 LENA / 450 PK 6x2 (EURO-3) voor een Mercedes-Benz Antos 2543 LENA 6x2 428 PK (Euro 6). 22-10-2014 Gepland mei 2015 Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch conventionele verlichting in de openbare ruimten vervangen voor energiezuinige LED-verlichting. 19-11-2014 Gereed Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch bovengrondse cv-leidingen isoleren ter voorkoming van warmte verlies. 24-11-2014 Gereed Energiebesparende maatregel - bouwkundig Tilburg De bestaande NEON reclameverlichting bij de vestiging is vervangen naar energiezuinige LED verlichting. 27-11-2014 Gereed Preventie en bewustwording maatregel Heesch Middels onderzoek wordt geïnventariseerd welke reducerende maatregelen er toegepast kunnen worden 28-11-2014 Gereed tijdens het ontwerp en realisatie van het nieuwe gebouw leidinghuis op de vestiging in Heesch. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Tilburg In alle kantoorruimten zijn alle conventionele tl-verlichting vervangen voor energiezuinige LED-verlichting en 11-12-2014 Gereed tevens is de nieuwbouw voorzien van Led-verlichting. Tevens zijn de toiletten voorzien van bewegingssensoren. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Tilburg Toiletgroepen en voorportalen van de toiletten voorzien van Led-verlichting en bewegingssensoren. 11-12-2014 Gereed Energiebesparende maatregel - bouwkundig Tilburg Delen van de verlichting per ruimte m.b.v. 2 schakelingen per ruimte. 11-12-2014 Gereed Energiebesparende maatregel - bouwkundig Tilburg conventionele buitenverlichting in het kantoor op de vestiging Tilburg vervangen voor energiezuinige 11-12-2014 Gereed LED-verlichting en tevens de verlichting voorzien van een tijdklok en schemerschakelaar. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Nieuwbouw Leidinghuis: plaatsen van 178 zonnepanelen van het A-merk Hyundai met een omvormer van 18-06-2015 Gereed het A-merk SMA met een totaal vermogen van 44.500Wp en produceert naar verwachting circa 41.070 kwh per jaar. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Nieuwbouw Leidinghuis: plaatsen van een warmtepomp met vloerverwarming i.p.v. traditionele heaters in 18-06-2015 Gereed opslagloods en werkplaats. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Nieuwbouw Leidinghuis: plaatsen van LED-verlichting in opslagloods, werkplaats en instructieruimte. 18-06-2015 Gereed Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Conventionele verlichting van de reproruimte is uitgerust met bewegingssensoren waardoor de verlichting 09-01-2015 Gereed automatisch aan- of uitspringt en niet meer handgeschakeld aan- of uit gezet moet worden. Preventie en bewustwording maatregel Aanschaf en implementatie van energiemonitoring Erbis Online van Van Beek. 06-02-2015 Gereed organisatie Energiebesparende maatregel - materieel en middelen Heesch In kantoorgedeelte A6 de bestaande opstelling van een kopieermachine, printer en scanner vervangen voor 1 multi-functional machine die kan printen, scannen en kopiëren. 17-07-2015 Gereed 11/16
Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Conventionele verlichting van het magazijn E1 vervangen (82 stuks armaturen met dubbele buizen) voor 15-11-2015 Initiatief ledverlichting (85 stuks, voornamelijk enkele buizen) en tevens een nieuwe indeling van de verlichting maken en aanpassen van schakelingen. Innovatie & aanpassing mobiliteit Terneuzen Start met het uit faseren van de werkbussen bij de dochteronderneming De Vin Pass van het merk Hyundai 01-09-2015 Initiatief en implementeren van het merk Ford. Preventie en bewustwording maatregel vestigingen Afval scan laten maken van alle afval stromen op de verschillende vestigingen. Reduceren transport, efficiëntere afvalinzameling en scheiding van afval. 3 November 2015 Initiatief / Onderzoek Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Conventionele verlichting van de werkplaats F vervangen (36 stuks armaturen met dubbele buizen) voor 2016 Initiatief ledverlichting (36 stuks armaturen met dubbele buizen) en tevens een nieuwe indeling van de verlichting maken en aanpassen van schakelingen. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Heesch Conventionele verlichting van de werkplaats G vervangen (31 stuks armaturen met dubbele buizen) voor 2016 Initiatief ledverlichting (31 stuks armaturen met dubbele buizen). Innovatie & aanpassing mobiliteit Starten met het bedrijfswagenpark te voorzien van EURO-6 motoren. Najaar 2016 Initiatief organisatie Energiebesparende maatregel - bouwkundig Veenendaal Kantoor renoveren en airco en verlichting aanpassen of nieuwe vestiging bouwen en duurzame oplossingen 2016-2017 Initiatief toepassen. Energiebesparende maatregel - bouwkundig Veenendaal Nishut vervangen voor een bedrijfshal of nieuwe vestiging bouwen en duurzame oplossingen toepassen. 2016-2017 Initiatief Energiebesparende maatregel - bouwkundig Nieuwegein 1 Plaatsen van zonnepanelen op nevenvestigingen (afhankelijk van pilot op hoofdvestiging). 2016-2019 Initiatief / Nieuwegein 2 / Oostzaan Innovatie & aanpassing mobiliteit Heesch Plaatsen van E-laadpalen op de hoofvestiging voor specifieke functies binnen de organisatie en t.b.v. 2017 Initiatief bezoekers. Innovatie & aanpassing mobiliteit organisatie Onderzoeken en oriënteren op mogelijkheden voor hybride/elektrische auto s. 2018 Initiatief / Onderzoek 12/16
ton CO 2 ten opziechte van aantal wagens ton CO 2 ten opzichte van omzet CO2 Reductiedoestellingen 2020 5 Voortgang Scope 1 en 2 doelstellingen Zoals in het vorige hoofdstuk weergegeven zijn de maatregelen voor de reductie in scope 1 en 2 continu in behandeling door Van den Heuvel. Dat is ook te zien aan de CO2 uitstoot gerelateerd aan omzet over 2014 ten opzichte van de CO2 uitstoot gerelateerd aan omzet in 2012. In 2014 was er een gerealiseerde daling van 9,3 % ten opzichte van 2012. Onderstaande grafiek is de voortgang in de CO2 reductie tot en met de prognose footprint van 2015. In 2015 zijn de werkzaamheden van Van den Heuvel toegenomen waardoor de omzet omhoog is gegaan. Hierdoor is er een grote daling in CO2 uitstoot te opzichte van de omzet. Deze getallen zijn op basis van een prognose omzet voor 2015 en ook een prognose footprint die is geëxtrapoleerd vanuit de gegevens van het eerste en tweede kwartaal 2015. Uit deze geprognotiseerde gegevens kunnen nog geen conclusies getrokken worden. 120,00 110,00 100,00 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 2012 2013 2014 2015 Jaar Om meer inzicht te krijgen in de resultaten van de investeringen in het wagenpark is de footprint gerelateerd aan het aantal voertuigen in het wagenpark. Deze geeft ook een duidelijke reductie weer. Onderstaande grafiek geeft deze daling weer. Dit heeft ook het directe gevolg van het feit dat de prognose footprint van 2015 absoluut 6,9% gereduceerd is ten opzichte van 2012. 16,00 14,00 12,00 10,00 8,00 2012 2013 2014 2015 Jaar
6 Mogelijke strategieën voor scope 3 Op basis van de kwantitatieve scope 3 analyses wordt er inzichtelijk gemaakt waar de besparingskansen liggen in de keten van Van den Heuvel. De analyse wordt zowel voor het hele inkoopvolume (upstream) als het volume van de gehele projectenportefeuille (downstream, richting klanten en gebruikers) uitgevoerd. Er wordt gekeken naar de mogelijke acties die Van den Heuvel autonoom kan ondernemen. De mogelijke strategieën gaan uit van acties die Van den Heuvel autonoom kan uit voeren. De uiteindelijke strategie zal ook betrekking hebben op ketenpartners. Deze zal onderdelen bevatten die overtuigen (beïnvloeden), onderzoeken, kennisdelen, gezamenlijke inspanningen voor innovatie e.d. Hierin onderscheiden deze acties zich van ontwikkelingsprojecten (zie eis 4.D.1) en keteninitiatieven (zie eis 4.B.1). Naast de mogelijke strategieën, die op de kwantitatieve scope 3 analysen zijn gebaseerd, zijn er ook mogelijke reductie mogelijkheden in de keten gevonden met de twee keten analyses op Afval en op Openbare verlichting. In dit hoofdstuk gaan we deze reductie mogelijkheden op een rij zetten en daar een plan van aanpak voor maken. 6.1. Strategieën op basis van de kwantitatieve scope 3 analyse Onderstaand tabel geeft de totale scope 3 emissies weer die uit de kwantitatieve scope 3 analyse is gekomen. Hieruit blijkt dat de grootste emissie factoren de Purchased Goods & Services zijn met als tweede de Use of Sold Products. Scope 3 emissie Purchased Goods & Services Omvang in ton CO2 13.731,53 Mogelijke strategieën Het verzamelen van certificaten van onderaannemers, dit zorgt voor een duurzamer inkoop beleid. Capital goods 670,52 Capital goods is al nihil en is incidenteel. Transportation & Distribution Waste Generated in Operations Employee Commuting 67,26 30,2 44,96 Leased Assets 288,62 Use of Sold Products 1272,89 End of life treatment of sold products Ketenanalyse afval 63,65 Ketenanalyse Openbare verlichting 2.066,72 Zo veel mogelijk zelf het transport regelen voortzetten van het huidige beleid. Verminderen van transport van afval, door foutieve leveringen, meer hergebruik van goederen stimuleren. Verminderen van de hoeveelheid woon-werk kilometers door het stimuleren van carpoolen. Zo veel mogelijk materieel in eigen beheer, hebben en houden. Dit is al een doelstelling van Van den Heuvel, vandaar dat deze categorie al nihil is. Om de tafel gaan met gemeente Tilburg en duurzame verlichting plaatsen. Misschien mogelijkheden over gaan op groene stroom bespreken. 0 De End of life treatment is al nihil. Doelstelling zetten op verkeerde leveringen en ophalen diensten; Reduceren van het totale afval en hergebruik van de duurzame goederen; In overleg met afval verwerker de Afval verwerkingsmethoden aanpassen. Overleggen met Gemeente Tilburg over mogelijke verdere reductie mogelijkheden; Overstappen naar groene stroom. De ketenanalyses van Van den Heuvel zijn in bovenstaande tabel ook al opgenomen. Deze ketenanalyses dekken de categorieën Waste Genenrated in Operations en Use of Sold Products. 14/16
6.2. Bepalen strategie scope 3 emissies Vanuit de voorgaande paragraaf is er een strategie gemaakt voor de scope 3 reductie. Onderstaande tabel geeft weer welke maatregelen worden genomen voor het behalen van een reductie in de scope 3. Reductiemaatregel / strategie Verantwoordelijke Reductie potentieel Het verzamelen van certificaten van onderaannemers. Ley Deerns 2% Doelstelling zetten op verkeerde leveringen en ophalen diensten. Marco Bervoets 1% Verminderen van de hoeveelheid woon-werk kilometers door het stimuleren van carpoolen. Overleggen met Gemeente Tilburg over mogelijke verdere reductie mogelijkheden. Ley Deerns 0,2% Bram Ketelaars 2% 6.3. Reductiedoelstelling scope 3 Voor Scope 3 is een reductiedoelstelling geformuleerd. Dit is onder voorbehoud met de medewerking van de ketenpartners, afvalverwerker en Gemeente Tilburg. reduceert 3% in de scope 3 emissies ten opzichte van 2014.* * Waarbij de CO2 uitstoot is gerelateerd aan totale omzet voor afval en openbare verlichting gerelateerd aan de omzet van Business Unit Energie projecten. Deze doelstelling is voor Van den Heuvel een significante doelstelling in de scope 3. De verwachting is dat deze doelstelling kan worden gerealiseerd als ketenpartners willen samen werken tot een goede afloop. In de toekomst zal blijken wat de daadwerkelijke vermindering in de Scope 3 zal zijn. Het basis jaar voor de scope 3 doelstellingen is 2014. Het reductie beleid voor scope 3 is in 2015 opgezet. Deze zal voortaan ook gerelateerd worden aan 2014. 6.4. Status van reductiedoelstelling scope 3 De status van de reductiedoelstellingen van scope 3 word in onderstaande tabel weer gegeven. Reductiemaatregel / strategie Status 3-11-2015 Het verzamelen van certificaten van 80% van alle A-leveranciers dus ook van de onderaannemers zijn onderaannemers aangeschreven met de vraag of zij een certificaat voor de CO2 prestatieladder of ISO 14001 hebben. Een aantal van de onderaannemers hebben een certificaat. Maar er zijn er ook genoeg die geen certificaat hebben, maar wel aan CO2 reducerende maatregelen doen. Dit is allemaal verzameld in het mapje: Onderaannemers met Certificaat. Doelstelling zetten op verkeerde leveringen en ophalen diensten In 2015 is Van den Heuvel overgestapt naar een andere afval verwerker. In het contract met de nieuwe verwerker is er een Service Level Agreement (SLA) opgenomen welke onder andere een beoordelingen doet op kwalitatieve uitvoering van de afval verwerking. 15/16
Verminderen van de hoeveelheid woon-werk kilometers door het stimuleren van carpoolen Overleggen met Gemeente Tilburg over mogelijke verdere reductie mogelijkheden Het stimuleren van werknemers om te carpoolen is een continue proces voor het verminderen van de CO2 uitstoot in deze categorie. Hier zal blijvend aandacht aan besteed worden. Het overleg met de Gemeente Tilburg is aangevraagd. Dit zal in de komende tijd worden uitgevoerd. Hierin zal besproken worden wat verdere reductie mogelijkheden zijn voor dit project. Gemeente Tilburg is al sinds 2009 alle armaturen aan het vervangen voor Led- armaturen en de verlichting is al gedimd tot 70% van de tijd. Waardoor er in deze keten al veel reductie heeft plaats gevonden in de afgelopen jaren. Bron: Rijkswaterstaat: www.rwsleefomgeving.nl. 16/16