Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Chemie Studiejaar 2015 2016

Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Chemie Studiejaar 2015 2016 Deel 3 Beschrijving van het onderwijs De inhoud van dit deel maakt onverkort deel uit van de Onderwijs- en examenregeling (OER) die in deel 2 van dit opleidingsstatuut is opgenomen. 1

2015-2016 Beschrijving van het onderwijs Inhoud Inhoudsopgave Curriculumoverzichten (voltijd)... 4 1.1 Samenstelling propedeutische fase (voltijd)... 4 1.2 Samenstelling postpropedeutische fase (voltijd)... 5 1.3 Veiligheid... 6 Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase... 7 OWE 1: Basiskennis voor het HLO... 8 Toetsprogramma OWE 1: Basiskennis voor het HLO (BCM1)... 11 OWE 2a: Basispraktijkvaardigheden Chemie, Biologie & Medisch... 19 Toetsprogramma OWE 2a: Basispraktijkvaardigheden Chemie, Biologie & Medisch (BMC2a)... 21 OWE 2b: Basistheorie Biologie en Medisch... 29 Toetsprogramma OWE 2b: Basistheorie biologie en medisch (BMC2b)... 31 OWE 2c: Basistheorie Chemie... 36 Toetsprogramma OWE 2c: Basistheorie chemie (BMC2c)... 38 OWE 3: Organische chemie en polymeerchemie... 43 Toetsprogramma OWE 3: organische chemie en polymeerchemie (C3)... 46 OWE 4: Algemene Chemie: Chemische evenwichten en analytische chemie... 64 Toetsprogramma OWE 4: Algemene Chemie: Chemische evenwichten en analytische chemie (C4)... 67 Integrale Toets Propedeutische fase... 90 Gegevens onderwijseenheden en integrale toetsen post-propedeutische fase... 92 OWE 5: Analytische chemie: kwaliteitsborging, evenwichten en spectro... 93 scopie... 93 Toetsprogramma OWE 5: Analytische chemie: kwaliteitsborging, evenwichten en spectroscopie (C5/CD5)... 96 OWE 6: Synthese van natuurproducten: feromonen... 110 Toetsprogramma OWE 6: Synthese van natuurproducten: feromonen (C6 of CD6)... 114 OWE 7: Organische en analytische chemie: aromatische chemie en chromatografie... 128 Toetsprogramma OWE 7: Organische en analytische chemie: aromatische chemie en chromatografie (C7 of CD7)... 132 OWE 8: Biobased polymeren... 145 Toetsprogramma OWE 8: Biobased polymeren(c8 en CD8)... 149 OWE 9: Polymeer- en Organische Chemie; Voorbereiding onderzoek... 176 Toetsprogramma OWE 9: Polymeer- en Organische Chemie; Voorbereiding onderzoek (C9).. 180 OWE 10: Polymeer- en Organische chemie: Toegepast onderzoek... 197 Toetsprogramma OWE 10: Polymeer- en Organische chemie: Toegepast onderzoek (C10)... 200 2

2015-2016 Beschrijving van het onderwijs Inhoud OWE 11: Analytisch chemisch onderzoek: kwaliteitsborging en optimalisatie... 216 Toetsprogramma OWE 11: Analytisch chemisch onderzoek : kwaliteitsborging en optimalisatie(c11 of CD11)... 219 OWE 12: Analytische chemie: methodeontwikkeling en literatuuronderzoek... 238 Toetsprogramma OWE 12: Analytische chemie: methodeontwikkeling en literatuuronderzoek (C12 of CD12)... 242 OWE 13: Stage Chemie... 261 Toetsprogramma OWE13: stage chemie (C13)... 263 OWE 14: Afstudeeropdracht chemie... 282 Toetsprogramma OWE 14: afstudeeropdracht chemie (C14)... 285 Integrale Toets afstudeerfase Chemie... 312 Verkorte programma s... 314 Gegevens HAN-gecertificeerde minoren en daartoe behorende onderwijseenheden... 316 Minor Discovery, Analysis & Production of Biomolecules... 317 Toetsprogramma ASC-M-PB: Minor Discovery, Analysis & Production of Biomolecules... 319 Minor Molecular Plant Biology... 337 Toetsprogramma Minor Molecular Plant Biology (ASC-M-PL)... 341 Minor Palet aan natuurwetenschappelijk onderzoek... 358 OWE R15: Researchminor... 360 Toetsprogramma OWE RM15: Researchminor (BMCBi-RM15)... 362 OWE R30: Researchminor... 378 Toetsprogramma OWE RM30: Researchminor (BMCBi-RM30)... 380 Minor Nanotechnologie... 400 Toetsprogramma Minor Nanotechnologie (ASC-M-NT)... 402 Opsomming onderwijseenheden van AD-graad naar Bachelorgraad... 404 Eindkwalificaties HBO-bachelorgraad... 404 3

2015-2016 Beschrijving van het onderwijs Curriculumoverzichten Curriculumoverzichten (voltijd) 1.1 Samenstelling propedeutische fase (voltijd) Conform artikel 4.1 lid 1 en artikel 6.1 lid 1 van de OER 1. De propedeutische fase omvat per inrichtingsvorm als bedoeld in artikel 3.1 lid 1 en per programma met een bijzondere eigenschap als bedoeld in artikel 3.1 lid 3 de volgende onderwijseenheden met de daarbij vermelde studielast: A. Voltijds Niveau 1 a. OWE 1: BMC1 (7,5 studiepunten) b. OWE 2a: BMC2a (7,5 studiepunten) c. OWE 2b: BMC2b (7,5 studiepunten) d. OWE 2c: BMC2c (7,5 studiepunten) e. OWE 3: C3 (15 studiepunten) f. OWE 4: C4 (15 studiepunten) B. Deeltijd Niveau 1 a. OWE 1: BMC1 (7,5 studiepunten) b. OWE 2a: BMC2a (7,5 studiepunten) c. OWE 2b: BMC2b (7,5 studiepunten) d. OWE 2c: BMC2c (7,5 studiepunten) e. OWE 3: C3 (15 studiepunten) f. OWE 4: C4 (15 studiepunten) Overzicht propedeuse voltijd Periode 1 Periode 2 Periode 3 Periode 4 BMC2b of BMC2c 7,5 stp BMC1, BMC2a 2x 7,5 stp Overzicht propedeuse deeltijd BMC2b of BMC2c 7,5 stp C3 15 stp Periode 1 periode 2 periode 3 periode 4 C4 15 stp BMC1, BMC2a, BMC2b, BMC2c 4x 7,5 stp C3 15 stp C4 15 stp De volledige propedeuse wordt niet aangeboden in deeltijd variant, alleen de verkorte route MLO of VWO (zie punt 4 Verkorte routes). Voorafgaand aan de deeltijdopleiding is deelname aan de basiscursus chemie verplicht waarin de onderdelen van BMC1 worden getoetst. De deeltijdopleiding (m.u.v. minor, stage en afstudeeropdracht) wordt aangeboden in de vorm van E- learning. Studenten zijn niet verplicht zich aan deze jaarplanning te houden. 4

2015-2016 Beschrijving van het onderwijs Curriculumoverzichten 1.2 Samenstelling postpropedeutische fase (voltijd) Conform artikel 4.1 lid 1 en artikel 6.1 lid 1 van de OER De postpropedeutische fase van de opleiding omvat per inrichtingsvorm als bedoeld in artikel 3.1 lid 1 en per programma met een bijzondere eigenschap als bedoeld in artikel 3.1 lid 2 de volgende onderwijseenheden met de daarbij vermelde studielast en niveau: A. Voltijds Chemie Niveau 2 a. OWE 5: C5 (15 studiepunten) b. OWE 6: C6 (15 studiepunten) c. OWE 7: C7 (15 studiepunten) d. OWE 8: C8 (15 studiepunten) Niveau 3 Afstudeerrichting Organische chemie: e. OWE 9: C9 (15 studiepunten) f. OWE 10: C10 (15 studiepunten) g. OWE 13: C13 (30 studiepunten) h. OWE 14: C14 (30 studiepunten) Afstudeerrichting Analytische chemie: i. OWE 11: C11 (15 studiepunten) j. OWE 12: C12 (15 studiepunten) k. OWE 13: C13 (30 studiepunten) l. OWE 14: C14 (30 studiepunten) B. Deeltijd Chemie Niveau 2 a. OWE 5: CD5 (15 studiepunten) b. OWE 6: CD6 (15 studiepunten) c. OWE 7: CD7 (15 studiepunten) d. OWE 8: CD8 (15 studiepunten) Niveau 3 Afstudeerrichting Analytische chemie: e. OWE 11: CD11 (15 studiepunten) f. OWE 12: CD12 (15 studiepunten) g. OWE 13: C13 (30 studiepunten) h. OWE 14: C14 (30 studiepunten) A: Overzicht postpropedeutische fase voltijd Chemie 2 e jaar 3 e jaar 4 e jaar Afstudeerrichting Organische chemie Afstudeerrichting Analytische chemie periode 1 periode 2 periode 3 periode 4 C7 C5 C6 C8 15 stp 15 stp 15 stp 15 stp C9 C10 Minor of stage (C13) 15 stp 15 stp 30 stp Minor of stage (C13) C11 C12 30 stp 15 stp 15 stp Minor, stage (C13) of Minor of afstudeerafstudeeropdracht (C14) opdracht (C14) 30 stp 30 stp 5

2015-2016 Beschrijving van het onderwijs Curriculumoverzichten B: Overzicht postpropedeutische fase deeltijd Chemie periode 1 periode 2 periode 3 periode 4 1 e jaar CD7, 15 stp CD5, 15 stp 2 e jaar CD6, 15 stp CD8, 15 stp 3 e jaar CD11, 15 stp CD12, 15 stp 4 e jaar Minor of stage (C13), 30 stp 5 e jaar Minor, stage (C13) of afstudeeropdracht (C14), 30 stp 6 e jaar Minor of afstudeeropdracht (C14), 30 stp De volledige propedeuse wordt niet aangeboden als deeltijd variant, alleen de verkorte route MLO of VWO (zie punt 4 Verkorte routes). Voorafgaand aan de deeltijdopleiding is deelname aan de basiscursus chemie verplicht waarin de onderdelen van BMC1 worden getoetst. De deeltijdopleiding (m.u.v. minor, stage en afstudeeropdracht) wordt aangeboden in de vorm van e-learning. Studenten zijn niet verplicht zich aan deze jaarplanning te houden. 1.3 Veiligheid Indien studenten via vrijstellingen of andere regelingen in de postpropedeutische fase instromen zijn zij verplicht de workshop Veilig werken in het laboratorium te volgen en met goed gevolg af te sluiten (zie bijlage 3 van het reglement examencommissie Applied Sciences). 6

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Conform artikel 4.1 lid 2 van de OER 7

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase OWE 1: Basiskennis voor het HLO Titel OWE ECU 1: Basic knowledge for Life Sciences Code BMC1 1. Opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek / Chemie 2. Voltijd en deeltijd studenten gezamenlijke propedeuse Biologie en Medisch Doelgroep laboratorium onderzoek en Chemie 3. Beroepstaak/ Uitvoeren van natuurwetenschappelijk onderzoek beroepstaken 4. Centrale N.v.t. beroepstaak 5. (Beroeps) N.v.t. Producten 6. Studiepunten, 7,5 stp studielast 210 SBU 7. Samenhang met OWE 1 is de eerste course van de opleiding, waarin basiskennis wordt aangeleerd andere OWE en of op niveau gebracht. 8. Ingangseisen Havo/VWO profiel Natuur en Techniek of Natuur en Gezondheid, m.b.t. MBO-diploma niveau 4. (deel)tentamens Deelname aan de workshop projectvaardigheden is verplicht. 9. Algemene omschrijving In OWE 1 komen vakken aan bod die essentieel zijn voor de opleiding. De basiskennis op het gebied van labrekenen, wiskunde en veiligheid staan centraal in deze OWE. Hiernaast maken studenten kennis met de Biobased Economy en de rol die chemie en life sciences daarin kunnen spelen. 10. Competenties - Kwaliteitsbeheer - Samenwerken in een team 11. Beoordelingscriteria Zie toetsprogramma voor omschrijving toets, toetsvorm, beoordelingscriteria en indicatoren. 12. Tentaminering Deeltentamens BMC1-Kvei Kennistoets veiligheid BMC1-Klab Kennistoets laboratoriumrekenen (Klab1 en Klab2) BMC1-MapleTA Opdrachten MapleTA (MapleTA1 en MapleTA2) BMC1-Kwis Kennistoets wiskunde (Kwis1 en Kwis2) BMC1-Prv Projectvaardigheden (Prv) BMC1-Exc Opdracht Excel (Exc) BMC1-FG1 Funct.Gespr.1 (FG1) BMC1-BEpos Poster Biobased economy BMC1-BElec1 Gastcollege 1 Biobased economy BMC1-BElec2 Gastcollege 2 Biobased economy Weging Compensatiemogelijkheden Klab = Klab2, maar als Klab1 5,5 dan is Klab = Klab2 + 1 Kwis = Kwis2, maar als Kwis1 5,5 dan is Kwis = Kwis2 + 1 Klab1 en Kwis1 zijn 1 jaar geldig Instap-voorwaarden tentamen Vóór deelname aan de kennistoets Kwis1 moeten de opdrachten MapleTA1 behaald zijn. Vóór deelname aan de kennistoets Kwis2 moeten de opdrachten MapleTA1 en 2 behaald zijn. Klab moet 5,5 zijn. 8

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Frequentie (deel)- tentamens Kwis moet 5,5 zijn. Kvei moet 5,5 zijn voor aan het practicum van het tweede jaar begonnen kan worden. Projectvaardigheden moet afgevinkt zijn met voldaan. Opdracht Excel moet afgevinkt zijn met voldaan. Gastcollege 1 en 2 Biobased economy moeten afgevinkt zijn met voldaan. Poster Biobased economy moet afgevinkt zijn met voldaan. BMC1-Klab1 en Kwis1: periode 1 BMC1-Klab2 en Kwis2: periode 2, herkansing periode 3 BMC1-Kvei: periode 1, herkansing periode 2 BMC1-BElec1: periode 1 en/of 2 (6 colleges verspreid over periode 1 en 2) BMC1-BElec2: periode 1 en/of 2 (6 colleges verspreid over periode 1 en 2) BMC1-BEpos: periode 2, herkansing in overleg met docent (SLB) 13. Verplichte literatuur Voor deelname aan de gastcolleges Biobased economy zijn er 6 kansen in periode 1 en 2, hiervan moeten er 2 worden benut. In periode 3 en 4 zijn er geen kansen. Voor deelname aan de workshops en de deeltentamens Klab1 en Kwis1 is er één kans per studiejaar (OER art. 7.3). Deelname aan Klab1 en Kwis1 alleen mogelijk in het eerste jaar van inschrijving. De laatste druk van: Douwes D. J. et al.,. Basisvaardigheden Wiskunde, Groningen: Wolters- Noordhoff. Verkerk G. et al.. BINAS informatieboek VWO HAVO Groningen: Noordhoff Uitgeverij. Leven, I. van t Veiligheid en milieu in laboratoria. Utrecht: Syntax Media. Albers, F., Dictaat Laboratoriumrekenen, HAN - 14. Aanbevolen literatuur 15. Software LabArchives 16. Overig materiaal Tablet In deze OWE worden multimediale middelen gebruikt om het onderwijs te ondersteunen, zoals PowerPoint, video en sociale media. 17. Activiteiten Zie werkvormen 18. Werkvormen Ondersteunend vak Laboratoriumrekenen Dichtheid Percentages en fracties Atoommassa, molecuulmassa en formulemassa Mol en molmassa Molecuul- en verhoudingsformules Mengen en verdunnen Concentraties en verdunnen Rekenen aan reacties 9

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Ondersteunend vak Wiskunde Ondersteunend vak Veiligheid Ondersteunend vak: Workshops Maple TA Ondersteunend vak: Workshop Excel Werkwijze: gecombineerd hoor-/werkcollege Basisrekenregels Logaritmen Machten ph-berekeningen Goniometrie Gebroken vergelijkingen Kwadratische functies Differentiëren Werkwijze: gecombineerd hoor-/werkcollege Gedragsregels in het laboratorium Inrichtingsaspecten laboratorium Hulpmiddelen: gezichtsbescherming, handschoenen, zuurkast en puntafzuiging Veiligheidsbegrippen: pictogrammen, R- en S-zinnen, MAC- en LD50-waarde, reukdrempel Werken met glaswerk, chemicaliën, bepaalde stoffen, brandbare stoffen, mengsels van stoffen, biologische agentia, gascilinders Werkwijze: zelfstudie en werkcollege Werken met Maple TA Het invoeren van antwoorden in Maple TA Regels omtrent Maple TA Werkwijze: werkcollege in computerlokaal Gegevens invoeren Formatteren Formules en functies Grafieken en trendlijnen 19. Les- / Contacturen Ondersteunend vak: Communicatie Ondersteunend vak: Biobased economy Werkwijze: werkcollege in computerlokaal SCV-workshop Projectvaardigheden Werkwijze: training Basis biobased economy Werkwijze: hoorcollege en gastcolleges Geprogrammeerde contacttijd: 8-9 lesuren per week, 68 lesuren per periode 1 = 51 klokuren 7-8 lesuren per week, 55 lesuren per periode 2 = 41 klokuren Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid: Periode 1 = 54 klokuren Periode 2 = 64 klokuren 20. Onderwijsperiode 21. Maximum aantal deelnemers Totaal: 210 klokuren Periode 1 en 2 n.v.t. 10

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Toetsprogramma OWE 1: Basiskennis voor het HLO (BCM1) Uitvoeren van natuurwetenschappelijk onderzoek: Basiskennis OWE Deeltentamen Indicatoren Beoordelingscriteria Waardering / Cesuur Examinator Code: BMC1-Klab BMC1-Klab1 BMC1-Klab2 Naam: BMC1-Klab: Kennistoets laboratoriumrekenen BMC1-Klab1: Kennistoets 1 laboratoriumrekenen BMC1-Klab2: Kennistoets 2 laboratoriumrekenen Vorm: BMC1-Klab: Administratief BMC1-Klab1 en BMC1-Klab2: Individueel Schriftelijk Kennis van laboratoriumrekenen: kent de elementaire rekenregels en de voor het laboratorium belangrijke kernbetrekkingen; heeft inzicht in de relaties tussen de verschillende kernbetrekkingen. De student kan: problemen in de context van laboratoriumwerk, met behulp van de elementaire rekenregels en de verschillende kernbetrekkingen, systematisch uitwerken; problemen in de context van chemische reacties, met behulp van de verschillende kernbetrekkingen, systematisch uitwerken; eenheden in elkaar omrekenen; met behulp van de dichtheid van een oplossing het volume en de massa berekenen; rekenen met percentages en fracties; de atoommassa, molecuulmassa en formulemassa van een stof uitrekenen; rekenen met mol en molmassa; molecuul- en verhoudingsformules van een stof uitrekenen; de concentratie van een stof berekenen na mengen en verdunnen; rekenen aan reacties. Toetsmatrijs: Omrekenen van eenheden ca. 10% Isoleren van eenheden ca. 10% Dichtheid, percentage en fractie ca. 10% Mol en molmassa ca. 20% Mengen en verdunnen ca. 20% Molecuul- en verhoudingsformule ca. 10% Rekenen aan reacties ca. 20% Klab: Klab = Klab2, maar als Klab1 5,5; dan is Klab = Klab2 + 1. Klab1 en Klab2: - Vragen over de verschillende onderwerpen zijn representatief verdeeld over de toets. - 55% van de punten moet behaald zijn voor een voldoende (5,5). Deelname aan Klab1 is alleen mogelijk in het eerste jaar van inschrijving. Klab: één examinator voor de beoordeling. Klab1 en Klab2: 2 examinatoren voor de constructie en de evaluatie. Eén examinator voor de beoordeling (Theoriedocent labrekenen). Weging: BMC1-Klab: 1 BMC1-Klab1: 0 BMC1-Klab2: 0 Beoordeling: Cijfer Ondergrens: BMC1-Klab: 5,5 BMC1-Klab1: 0 BMC1-Klab2: 0 Code: Kennis van wiskunde. De student beheerst de volgende basiswiskunde: Per opdracht: 80% van de vragen juist = Eén examinator voor de 11

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase BMC1-MapleTA1 BMC1-MapleTA2 Naam: Opdrachten MapleTA Vorm: Individueel Schriftelijk Weging: BMC1-MapleTA1: 0 BMC1-MapleTA2: 0 Beoordeling: Voldaan/Niet voldaan Ondergrens: BMC1-MapleTA1: V BMC1-MapleTA2: V rekenen: schattend rekenen, werken met breuken; machten, positieve en negatieve gehele exponenten en gebroken exponenten; ontbinden in factoren en haakjes wegwerken; goniometrie in een driehoek, graden en radialen. Verder: de student: kan grafieken van goniometrische functies tekenen en in concrete gevallen amplitude, periode, frequentie en evenwichtsstand van de functie bepalen; begrijpt dat een letter in een formule een variabele voorstelt en kan hiermee rekenen; kan bij een functievoorschrift een grafiek tekenen, als het om een eerstegraads, tweedegraads, gebroken functie of machtsfunctie gaat en markante punten (zoals snijpunten met de X-as en Y-as) berekenen; kan de vergelijking van een lijn opstellen; kan met de abc-formule werken; herkent exponentiële en logaritmische functies en kan ermee werken; kan de afgeleide bepalen van machtsfuncties, goniometrische functies, exponentiële en logaritmische functies. voldaan. Alle opdrachten van de periode behaald = Voldaan. beoordeling (Theoriedocent wiskunde). Code: BMC1-Kwis BMC1-Kwis1 BMC1-Kwis2 Naam: BMC1-Kwis: Kennistoets wiskunde BMC1-Kwis1: Kennistoets wiskunde 1 BMC1-Kwis2 Kennistoets wiskunde 2 Vorm: BMC1-Kwis: Administratief Kennis van wiskunde Maple TA-toetsen moeten behaald zijn voor deelname aan de kennistoets. De student beheerst de volgende basiswiskunde: rekenen: schattend rekenen, werken met breuken; machten, positieve en negatieve gehele exponenten en gebroken exponenten; ontbinden in factoren en haakjes wegwerken; goniometrie in een driehoek, graden en radialen. Verder: de student: kan grafieken van goniometrische functies tekenen en in concrete gevallen amplitude, periode, frequentie en evenwichtsstand van de functie bepalen; begrijpt dat een letter in een formule een variabele voorstelt en kan hiermee rekenen; kan bij een functievoorschrift een grafiek Toetsmatrijs: 12% uitdrukkingen vereenvoudigen 6% vergelijking van lijn opstellen 6% 2 vergelijkingen met 2 onbekenden oplossen 6% eerstegraads ongelijkheid oplossen 6% tweedegraads vergelijking oplossen 4% verticale asymptoot en horizontale asymptoot gebroken functie bepalen 4% snijpunten van gebroken functie met X-as en/of Y-as bepalen 6% exponentiële vergelijking oplossen 6% logaritmische vergelijking oplossen 6% logaritmen herleiden tot 1 logaritme 10% gonio in een driehoek en/of goniometrie Kwis: één examinator voor de beoordeling Kwis1 en Kwis2: 2 examinatoren voor de constructie en de evaluatie. Eén examinator voor de beoordeling (Theoriedocent wiskunde). 12

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase BMC1-Kwis1 en BMC1-Kwis2: Individueel Schriftelijk Weging: BMC1-Kwis: 1 BMC1-Kwis1: 0 BMC1-Kwis2: 0 Beoordeling: Cijfer Ondergrens: BMC1-Kwis: 5,5 BMC1-Kwis1: 0 BMC1-Kwis2: 0 tekenen, als het om een eerstegraads, tweedegraads, gebroken functie of machtsfunctie gaat en markante punten (zoals snijpunten met de X-as en Y-as) berekenen; kan de vergelijking van een lijn opstellen; kan met de abc-formule werken; herkent exponentiële en logaritmische functies en kan ermee werken; kan de afgeleide bepalen van machtsfuncties, goniometrische functies, exponentiële en logaritmische functies. Maple TA-toetsen moeten behaald zijn voor deelname aan de kennistoets. 2% omrekenen van graden naar radialen of van radialen naar graden 6% amplitude, frequentie, golflengte van een functie bepalen 10% differentiëren machtsregel en/of productregel 10% differentiëren machtsregel en/of productregel en kettingregel Kwis = Kwis2, maar als Kwis1 5,5; dan is Kwis=Kwis2+1 Kwis1 en Kwis2: - Vragen over de verschillende onderwerpen zijn representatief verdeeld over de toets. - 55% van de punten moet behaald zijn voor een voldoende (5,5) Code: BMC1-Kvei Naam: Kennistoets veiligheid Vorm: Individueel Schriftelijk Multiple Choice Weging: 0 Beoordeling: Cijfer Ondergrens: 5,5 Competentie 4: Kwaliteitsbeheer 4.1.1. Stelt zich op de hoogte van de veiligheids- (Arbo) en milieuregels en werkt volgens deze regels. Kennis van veiligheid op het laboratorium. De student: kan algemene gedragsregels in en om het gebouw en in de laboratoria hanteren; weet welke hulpmiddelen er zijn en wanneer deze gebruikt moeten worden; kan de veiligheidssymbolen herkennen en hier naar handelen; kent de definities van de veiligheidsbegrippen MAC-waarde, LD50-waarde R- en S-zinnen en kan de verschillen aangeven; weet welke veiligheidsinformatievoorzieningen er zijn; kan aangeven welke soorten glaswerk er zijn en bij welke experimenten deze gebruikt worden; kan aangeven op welke manieren chemicaliën het lichaam binnen kunnen komen, hoe deze zich in het lichaam kunnen verspreiden en welke effecten kunnen optreden; weet wat de definitie is van giftige, carcinogene, mutagene, teratogene, irriterende en corrosieve stoffen; (her-)kent de biologische agentia; weet welke verschillende desinfecteermidde- Deelname aan Kwis1 is alleen mogelijk in het eerste jaar van inschrijving. Vragen over de verschillende onderwerpen zijn representatief verdeeld over de toets. Cesuur: 70% juist beantwoord komt overeen met een 5,5 Twee examinatoren voor de constructie en de evaluatie. Eén examinator voor de beoordeling (Docent veiligheid). 13

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Code: BMC1-Prv Naam: Projectvaardigheden Vorm: Mondeling Individueel Weging: 0 Beoordeling: Voldaan/Niet voldaan Competentie 8: Samenwerken / communicatie Functioneren in een groep 8.1.1. Houdt zich aan regels. 8.1.2. Heeft een duidelijke inbreng in de groep. Communicatie Communiceert over zijn opdracht met medestudenten en docent volgens basisregels voor communicatie; indien nodig onder begeleiding van de docent. 8.1.3. Houdt oogcontact met gesprekspartner. 8.1.4. Laat andere uitpraten. 8.1.5. Brengt zijn haar mening/boodschap onder woorden. 8.1.6. Staat open voor en geeft feedback. len er zijn voor biologische agentia; kent de regels van veilige microbiologische technieken ; kent de gevaren bij het werken met gascilinders; kent de regels hoe er met laboratoriumafval (glas, chemicaliën en biologische agentia) om moet worden gegaan; weet hoe brand ontstaat en kent de verschillende soorten blusmiddelen; kan aan de hand van fysische gegevens aangeven welke chemicaliën een verhoogd brand- en explosierisico hebben; kan aangeven hoe EHBO toegepast moet worden in laboratoriumsituaties; kan aangeven wat Arbo betekent in een onderwijsomgeving. Deelname aan workshop Projectvaardigheden is verplicht. Deelname aan de workshop en het uitvoeren van de opdracht zijn benodigd voor een voldoende beoordeling. 1 examinator voor de beoordeling (Vakdocent workshop). Ondergrens: Voldaan Code: BMC1-Exc Naam: Opdracht Excel Kennis van Excel: De student kan in Excel: Gegevens invoeren Cellen formatteren Formules en functies maken en bewerken Grafieken en trendlijnen maken en toepassen 55% van de punten moeten behaald zijn voor een Voldaan. 1 examinator voor de beoordeling (Vakdocent workshop). Vorm: Individueel Weging: 14

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase 0 Beoordeling: Voldaan/Niet voldaan Ondergrens: Voldaan Code: BMC1-BEpos Naam: Poster Biobased economy Vorm: Tweetallen Weging: 0 De student: kan aan de hand van een voorbeeld uitleggen welke problemen de huidige economie met zich meebrengt; kent de belangrijkste uitgangspunten/ principes van een biobased economy; kan in algemene termen uitleggen wat het belang van een Biobased Economy is en welke rol de vakgebieden life sciences en/of chemie hierin kunnen spelen. Zie onderstaand beoordelingsformulier Beoordelingsformulier poster biobased economy. Zie onderstaand beoordelingsformulier Beoordelingsformulier poster biobased economy. 6 criteria onder Inhoud en 3 criteria onder Lay-out moeten behaald zijn voor een Voldaan. 1 examinator voor de beoordeling (SLB). Beoordeling: Voldaan/Niet voldaan Ondergrens: Voldaan Code: BMC1-BElec1 BMC1-BElec2 Naam: Volgen gastcollege 1 en 2 Vorm: Individueel Weging: 0 De student: kan aan de hand van een voorbeeld uitleggen welke problemen de huidige economie met zich meebrengt; kent de belangrijkste uitgangspunten/ principes van een biobased economy; kan in algemene termen uitleggen wat het belang van een Biobased Economy is en welke rol de vakgebieden life sciences en/of chemie hierin kunnen spelen. Aanmelding, aanwezigheid en deelname aan twee van de zes gastcolleges. Aanmelding, aanwezigheid en deelname aan twee gastcolleges is benodigd voor een voldoende beoordeling. 1 examinator voor de beoordeling (Vakdocent workshop). Beoordeling: Voldaan/Niet voldaan Ondergrens: Voldaan Code: BMC1-FG1 Naam: Competentie 11: Sturen professionele ontwikkeling 11.1.3. Kijkt kritisch terug (reflecteert) op eigen handelingen en leerproces; leert van zijn fouten. Zie onderstaand beoordelingsformulier Functioneringsgesprekken, niveau 1. 3 functioneringsgesprekken per jaar: (start Zie onderstaand beoordelingsformulier Functioneringsgesprekken, niveau 1. Aan alle criteria moet zijn voldaan voor 1 examinator voor de beoordeling (SLB-er). 15

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Funct.gespr.1 Vorm: Individueel Mondeling 11.1.4. Heeft hbo studievaardigheden; motiveert zich zelf, heeft doorzettingsvermogen. schooljaar, eind semester 2, eind propedeuse). een voldoende beoordeling. Weging: 0 Beoordeling: Voldaan/Niet voldaan Ondergrens: Voldaan 16

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Beoordelingsformulier Poster Biobased economy Jaar 1 Naam:... Klas:. Datum:. Naam:... Criterium Inhoud: Een correct voorbeeldproduct dat gemaakt is van fossiele brandstoffen is gepresenteerd. Op de poster is een foto van dit product te zien. Het productieproces van dit product is beschreven. Voor- en nadelen van (productie van) dit product zijn beschreven. Een correct voorbeeldproduct dat biobased geproduceerd wordt is gepresenteerd. Op de poster is een foto van dit product te zien. Het productieproces van dit product is beschreven. Voor- en nadelen van (productie van) dit product zijn beschreven. Niet voldaan voldaan Lay-out van de poster (A3 formaat): De tekst is goed leesbaar. De poster ziet er verzorgd uit. De poster ziet er origineel uit. De ratio plaatjes en tekst is in evenwicht. Eindbeoordeling (Voldaan: minstens 6 criteria onder Inhoud en 3 criteria onder Lay-out zijn voldaan) Feedback: Naam en handtekening SLB-er 17

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Beoordelingsformulier Functioneringsgesprek Jaar 1 Naam:... Klas:. Datum:. Competentie-indicator Beoordelingscriterium Niet voldaan Voldaan 8.1.1. Houdt zich aan regels. De student komt zijn afspraken na, is op tijd en heeft de voorbereidende opdracht gemaakt. (o.a. DPF is op orde). 11.1.3. Kijkt kritisch terug (reflecteert) op eigen handelingen en leerproces; leert van zijn fouten. 11.1.4. Heeft hbo studievaardigheden; motiveert zich zelf, heeft doorzettingsvermogen. De student kijkt kritisch terug naar zijn/haar leerproces, benoemt wat goed is gegaan en wat minder goed, benoemt de oorzaken hiervoor en formuleert hoe hij/ zijn hier in de toekomst mee om wil gaan. De student toont een actieve houding en motivatie. Hij/zij toont doorzettingsvermogen in zijn studie. Eindoordeel (voor voldaan moeten alle onderdelen voldaan zijn.) Feedback: Naam en handtekening SLB-er 18

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase OWE 2a: Basispraktijkvaardigheden Chemie, Biologie & Medisch Titel OWE ECU 2a: Basic practical skills Chemistry, Biology & Medical Code BMC2a 1. Opleiding Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek / Chemie 2. Doelgroep Voltijd studenten gezamenlijke propedeuse Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek en Chemie 3. Beroepstaak/ Uitvoeren van natuurwetenschappelijk onderzoek beroepstaken 4. Centrale N.v.t. beroepstaak 5. (Beroeps) - Producten 6. Studiepunten, 7,5 stp studielast 210 SBU 7. Samenhang met OWE 2a bestaat uit 2 onderwijseenheden: één blok praktijk B&M (in combinatie met andere OWE s theorie B&M) en één blok praktijk C (in combinatie met theorie C). 8. Ingangseisen Voor deelname aan BMC2a-Pb en BMC2a-Pc is aanwezigheid bij de praktijklessen m.b.t. (deel) verplicht. tentamens Havo- of Vwo-diploma met profiel Natuur en Techniek of Natuur en Gezondheid, MBO diploma niveau 4. 9. Algemene omschrijving Praktijk Biologie & Medisch In deze OWE werken de studenten vanuit verschillende invalshoeken aan de biologie. Zowel pro- en eukaryotische cellen als weefsels komen hierbij aan de orde. Praktijk Chemie Er wordt gewerkt aan de synthese en analyse van verschillende toevoegingen aan voedingsmiddelen. Hierbij kun je denken aan vitaminen, mineralen, kleur- en geurstoffen en conserveringsmiddelen. 10. Competenties Ontwerpen van experimentele opzet Experimenteren Resultaten analyseren Kwaliteitsbeheer Beheer en administratie Rapporteren en presenteren Planmatig en projectmatig werken Sturen professionele ontwikkeling 11. Beoordelingscriteria Zie toetsprogramma voor omschrijving toets, toetsvorm, beoordelingscriteria en indicatoren 12. Tentaminering Deeltentamens BMC2a-Pb Praktijkcijfer Biologie & Medisch (Pb) BMC2a-Pc Praktijkcijfer Chemie (Pc) Weging (Pc + Pb)/2 Compensatiemogelijkheden - Instapvoorwaarden tentamen Pb en Pc beide 5,5 Frequentie (deel)-tentamens BMC2a-Pb: Blok 1 of 2 BMC2a-Pc: Blok 1 of 2 13. Verplichte literatuur Biologie & Medisch De laatste versie van: Reece. J.B., Campbell Biology. New York, NY: Pearson Education. Voor de deeltentamens Pb en Pc is er maar één kans per studiejaar (OER art. 7.3). Chemie De laatste versie van: Tro, N.J., Principles of chemistry, a molecular approach, Prentice Hall / Pearson Education BINAS informatieboek VWO HAVO Groningen: 19

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Steegh, A., Tuininga, J., Praktijkhandleiding Energie in biologische systemen, HAN Noordhoff Uitgeverij. Laan, A., van der, Kooij, R., van der. Exact Communiceren. Utrecht: Syntax Media. Holmes, D.A., Reed, R., Jones, A.M., Dean, J. Practical Skills in Biomolecular Sciences, (4th revised ed.) New York NY: Pearson Education Ltd. Kraan, J., Lagendijk, K., Praktijkhandleiding OWE 2, HAN 14. Aanbevolen - literatuur 15. Software LabArchives 16. Overig materiaal Tablet In deze OWE worden multimediale middelen gebruikt om het onderwijs te ondersteunen, zoals PowerPoint, video en sociale media. 17. Activiteiten Zie werkvormen 18. Werkvormen Praktijk Biologie & Medisch Histologische kleuringen Cytologie Microbiologie Moleculaire technieken Microscopie Biochemische technieken Praktijk Chemie Wegen, Pipetteren, Titreren Verdunnen, Spectrofotometrie Synthese: reflux, destillatie, smeltpunt, brekingsindex, IR spectrometrie Werkwijze: practicum 19. Les- / Contacturen 20. Onderwijsperiode 21. Maximum aantal deelnemers Werkwijze: practicum Praktijk Biologie en Medisch Geprogrammeerde contacttijd: Gem. 8 lesuren per week = 56 lesuren per periode = 42 klokuren per periode Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid: 63 klokuren per periode Totaal: 105 klokuren Periode 1 en 2 n.v.t. Praktijk Chemie Geprogrammeerde contacttijd: Gem. 8 lesuren per week = 56 lesuren per periode = 42 klokuren per periode Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid: 63 klokuren per periode Totaal: 105 klokuren 20

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Toetsprogramma OWE 2a: Basispraktijkvaardigheden Chemie, Biologie & Medisch (BMC2a) Uitvoeren van natuurwetenschappelijk onderzoek OWE Deeltentamen Indicatoren Beoordelingscriteria Waardering / Cesuur Code: BMC2a-Pb Naam: Praktijkcijfer Biologie & Medisch Vorm: Individueel Praktijk Schriftelijk Weging: 1 Beoordeling: Cijfer Ondergrens: 5,5 Competentie 1: Ontwerpen 1.1.4. Formuleert op basis van gegeven onderzoeksvraag bijbehorende hypothese. Competentie 2: Experimenteren 2.1.1. Leest het praktijkvoorschrift en begrijpt deze; begrijpt theoretische achtergrond van basisstappen. 2.1.2. Maakt voorberekeningen. 2.1.4. Voert experimenten nauwkeurig volgens protocol uit. Competentie 3: Resultaten analyseren 3.1.1. Voert op de juiste wijze volgens de voorgeschreven methoden de analyse van de resultaten uit. 3.1.3. Trekt conclusie m.b.t. de onderzoeksvraagstelling (als mogelijk). 3.1.4. Bediscussieert de uitvoering en de resultaten van het experiment. Competentie 4: Kwaliteitsbeheer 4.1.1. Stelt zich op de hoogte van de veiligheids- (Arbo) en milieuregels en werkt volgens deze regels. Competentie 5: Beheer en Administratie 5.1.1. Codeert chemicaliën en monsters en bewaart deze op voorgegeven wijze. 5.1.2. Laat alle werkplekken opgeruimd en schoon achter. 5.1.3. Beheert en archiveert gegevens in labjournaal (doel, experimentenbeschrijving, wijzigingen, resultaten, conclusie) en i.v.t. op andere manieren. Competentie 6: Rapporteren en presenteren 6.1.1. Rapporteert over zijn onderzoek in vorm zoals beschreven in productcriteria labjournaal/rapport niveau 1: past correcte spelling en grammatica toe; is zich bewust van wetenschappelijke stijl; brengt eenvoudige en logische structuur aan; beschrijft resultaten zodat de lezer deze begrijpen kan; gebruikt hiervoor duidelijk gelabelde afbeeldingen en tabellen. Beoordeling Praktijk course 2 Biologie & Medisch (zie onderstaand beoordelingsformulier) aan de hand van vier labjournaals. Praktijktoets: De student voert individueel een experiment uit dat ook tijdens de praktijkles gedaan is. De student wordt beoordeeld op uitvoering van het experiment en het labjournaal met de beschreven resultaten en discussie. Cijfer Pb is gemiddelde van Beoordeling Praktijk course 2 Biologie & Medisch en Praktijktoets. Cesuur: 55% van de punten komt overeen met een 5,5. Examinatoren 1 examinator voor de beoordeling. (Praktijkdocent) 21

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Competentie 7: Planmatig en projectmatig werken 7.1.3. Voert werkzaamheden volgens planning uit. Competentie 11: Sturen professionele ontwikkeling 11.1.4. Heeft HBO studievaardigheden; motiveert zichzelf, heeft doorzettingsvermogen. Code: BMC2a-Pc Naam: Praktijkcijfer Chemie Vorm: Individueel Praktijk Schriftelijk Weging: 1 Beoordeling: Cijfer In de context van: Microscopie Cytologie van dieren, planten en gisten Morfologie van bloedcellen Differentiële telling van leukocyten Gramkleuring Aldehyde-fuchsinekleuring volgens Gomori Toluidine-blauwkleuring Histologie van de pancreas Histologie van plantenstengels Kwalitatief urine- en bloedonderzoek Kiemgetalbepaling Urineweginfecties Residente flora van de huid Effect van osmose op de waterbalans Mitose Aantonen van DNA Bereiden van SAB-agar Eiwitconcentratie bepalen volgens Lowry Factoren die de reactiesnelheid van amylase beïnvloeden Competentie 1: Ontwerpen 1.1.4. Formuleert op basis van gegeven onderzoeksvraag bijbehorende hypothese. Competentie 2: Experimenteren 2.1.1. Leest het praktijkvoorschrift en begrijpt deze; begrijpt theoretische achtergrond van basisstappen. 2.1.2. Maakt voorberekeningen. 2.1.4. Voert experimenten nauwkeurig volgens protocol uit. Competentie 3: Resultaten analyseren 3.1.1. Voert op de juiste wijze volgens de voorgeschreven methoden de analyse van de resultaten uit. 3.1.3. Trekt conclusie m.b.t. de onderzoeksvraagstelling (als mogelijk). Zie onderstaand beoordelingsformulier voor Praktijk chemie met labjournaal. De laatste 3 meetrapporten worden beoordeeld met o, v of g Zie onderstaand beoordelingsformulier voor meetrapport niveau I. Cijfer Pc = cijfer van het beoordelingsformulier Praktijk chemie met labjournaal Dit cijfer wordt afgerond met het resultaat van Beoordelingsformulier Meetrapport niveau I. Bij een V is het eindcijfer het cijfer dat volgt uit het beoordelingsformulier, bij een G wordt het cijfer een half punt opgehoogd. Cesuur: 55% van de punten komt overeen met een 5,5. Daarnaast moet er een V of een G gehaald worden voor de Meetrapporten 1 examinator voor de beoordeling. (Praktijkdocent) 22

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Ondergrens: 5,5 3.1.4. Bediscussieert de uitvoering en de resultaten van het experiment. Competentie 4: Kwaliteitsbeheer 4.1.1. Stelt zich op de hoogte van de veiligheids- (Arbo) en milieuregels en werkt volgens deze regels. 4.1.2. IJkt eenvoudige apparatuur (ph meters, pipetten). Competentie 5: Beheer en Administratie 5.1.1. Codeert chemicaliën en monsters en bewaart deze op voorgegeven wijze. 5.1.2. Laat alle werkplekken opgeruimd en schoon achter. 5.1.3. Beheert en archiveert gegevens in labjournaal (doel, experimentenbeschrijving, wijzigingen, resultaten, conclusie) en i.v.t. op andere manieren. Competentie 6: Rapporteren en presenteren 6.1.1. Rapporteert over zijn onderzoek in vorm zoals beschreven in productcriteria labjournaal/rapport niveau 1: past correcte spelling en grammatica toe; is zich bewust van wetenschappelijke stijl; brengt eenvoudige en logische structuur aan; beschrijft resultaten zodat de lezer deze begrijpen kan; gebruikt hiervoor duidelijk gelabelde afbeeldingen en tabellen. Competentie 7: Planmatig en projectmatig werken 7.1.3. Voert werkzaamheden volgens planning uit. Competentie 11: Sturen professionele ontwikkeling 11.1.4. Heeft HBO studievaardigheden; motiveert zichzelf, heeft doorzettingsvermogen. In de context van Zuren en basen Elektrochemie Organische chemie 23

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Beoordelingsformulier Praktijk course 2a Biologie & Medisch Naam:.. Klas:. Datum:. Gerelateerd aan competenties Beoordelingscriterium Onvoldoende Voldoende Goed Uitmuntend Aantal punten 5.1.3. De student schrijft een labjournaal met titel, doel en materiaal & methode. 1.1.4. De student formuleert op basis van gegeven onderzoeksvraag bijbehorende hypothese. 3.1.1. De student noteert resultaten duidelijk en volledig in het labjournaal en analyseert ze op de juiste manier. 2.1.1. 3.1.4. De student verklaart in de discussie van het labjournaal de resultaten door de theoretische achtergrond van het experiment aan de uitvoering te koppelen. 3.1.3. De student trekt op grond van zijn resultaten de juiste conclusie. Specifieke inhoud proef 1 Specifieke inhoud proef 2 LABJOURNAAL Minimaal één van de onderdelen mist of is fout -0- Hypothese ontbreekt -0- Resultaten zijn onvolledig of onduidelijk -0- Koppeling tussen theorie en handelen wordt vaak niet goed gemaakt -0- Conclusie is niet aanwezig of bevat vaak fouten -0- Naam proef: Naam proef: 6.1.1. Het labjournaal is gestructureerd. Labjournaal is zeer slordig -0- Alle onderdelen zijn aanwezig maar bevatten soms fouten -2- Hypothese is soms fout -2- Resultaten zijn volledig en duidelijk maar de analyse bevat soms fouten -2- Koppeling tussen theorie en handelen wordt soms niet goed gemaakt -6- Conclusie bevat soms fouten -6- Labjournaal is overzichtelijk -6- Alle onderdelen zijn aanwezig en meestal correct -3- Hypothese is meestal correct -3- Resultaten zijn volledig en duidelijk en de analyse is meestal correct -3- Koppeling tussen theorie en handelen wordt meestal goed gemaakt -8- Conclusie is meestal correct -8- Labjournaal is overzichtelijk en netjes -8- Alle onderdelen zijn aanwezig en zijn altijd correct -3- Hypothese is altijd correct -4- Resultaten zijn volledig en duidelijk en de analyse is altijd correct -4- Koppeling tussen theorie en handelen wordt altijd goed gemaakt -10- Conclusie is altijd correct -10- -0- tot -9- -0- tot -9- Labjournaal is buitengewoon netjes -10-24

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase LABWERKZAAMHEDEN 4.1.1. De student werkt volgens de veiligheids- en milieuregels. 5.1.2. De student laat zijn werkplek opgeruimd en schoon achter. De student werkt zelfstandig. 7.1.3. De student voert de experimenten binnen de gestelde tijd en volgens de planning uit. Totaal aantal punten Moet gewezen worden op opruimwerkzaamhed en en laat dan werkplek dan nog niet netjes achter -0- Student heeft hulp nodig bij een cruciale stap in het experiment -0- Heeft een van de experimenten niet afgekregen -0- Niet voldaan -0- Moet gewezen worden op opruimwerkzaamheden en laat dan werkplek dan netjes achter -1- Student stelt meerdere inhoudelijke vragen -1- Is net niet klaar met de experimenten -6- Ruimt uit zichzelf zijn eigen spullen netjes op -3- Student stelt een inhoudelijke vraag -3- Is op tijd klaar -8- Voldaan -2- Ruimt uit zichzelf zijn eigen spullen netjes op en ruimt ook spullen die voor algemeen gebruik zijn op -4- Student werkt geheel zelfstandig en stelt geen vragen -5- Is zeer efficiënt -10- Eindbeoordeling (totaal aantal punten / 8) Naam docent + Paraaf: 25

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Beoordelingsformulier Praktijk course 2a Chemie Naam:. Klas: Datum:. Gerelateerd aan competenties/ indicatoren Beoordelingscriterium Onvoldoende Voldoende Goed Uitmuntend Aantal punten LABJOURNAAL 5.1.3. De student schrijft een labjournaal met titel, doel en materiaal & methode. 1.1.4. De student formuleert op basis van gegeven onderzoeksvraag bijbehorende hypothese. Minimaal één van de onderdelen mist of is fout -0- Hypothese ontbreekt -0-2.1.2. De student maakt voorberekeningen. Voorberekeningen ontbreken 2.1.1. De student kan mondeling en schriftelijk vragen beantwoorden over de theoretische achtergrond van het experiment. 3.1.1. De student noteert resultaten duidelijk en volledig in het labjournaal en analyseert ze op de juiste manier. 2.1.4. De resultaten komen overeen met de theoretische verwachting. 5.1.1. 5.1.3. De student codeert en bewaart chemicaliën en monsters op voorgeschreven wijze en noteert dit in zijn/haar labjournaal. -0- Vragen worden niet of vaak fout beantwoord -0- Resultaten zijn onvolledig of onduidelijk -0- Resultaten zijn onvolledig of komen meestal niet overeen met de verwachting -0-6.1.1. Het labjournaal is gestructureerd. Labjournaal is zeer slordig -0- Niet voldaan Alle onderdelen zijn aanwezig maar bevatten soms fouten -2- Hypothese is soms fout -2- Voorberekeningen bevatten soms fouten -2- Vragen worden soms fout beantwoord -2- Resultaten zijn volledig en duidelijk maar de analyse bevat soms fouten -2- Resultaten komen soms niet overeen met de verwachting -2- Labjournaal is overzichtelijk -6- Alle onderdelen zijn aanwezig en meestal correct -3- Hypothese is meestal correct -3- Voorberekeningen zijn meestal correct -2- Vragen worden meestal goed beantwoord -2- Resultaten zijn volledig en duidelijk en de analyse is meestal correct -3- Resultaten komen meestal wel overeen met de verwachting -3- Labjournaal is netjes -8- Alle onderdelen zijn aanwezig en zijn altijd correct -3- Hypothese is altijd correct -4- Voorberekeningen zijn altijd correct -3- Vragen worden altijd goed beantwoord -2- Resultaten zijn volledig en duidelijk en de analyse is altijd correct -4- Resultaten komen altijd overeen met de verwachting Voldaan -4- Labjournaal is buitengewoon netjes -10-26

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase LABWERKZAAMHEDEN 4.1.2. De student gaat correct met apparatuur om (bijv. ijken van ph meters) 4.1.1. De student werkt volgens de veiligheids- en milieuregels, 5.1.2. De student laat zijn werkplek opgeruimd en schoon achter. 2.1.4. De student kan uitleggen met welke stap van het experiment hij/zij bezig is. 2.1.5. 7.1.3. De student voert de experimenten binnen de gestelde tijd en volgens de planning uit. 11.1.4. De student is op tijd, voorbereidt, heeft zijn spullen bij zich en heeft een actieve werkhouding. Totaal aantal punten Maakt vaak fouten bij het ijken -0- Niet voldaan Ruimt eigen materialen vaak niet op -0- Kan meestal niet uitleggen met welke stap hij bezig is -0- Loopt vaak uit -0- Heeft vaak een onvoldoende werkhouding -0- Maakt soms fouten bij het ijken -8- Ruimt eigen materialen soms niet op -5- Kan soms niet uitleggen met welke stap hij bezig is -10- Loopt soms uit -6- Heeft meestal een voldoende werkhouding -8- IJkt apparatuur meestal correct -11- Voldaan Ruimt eigen materialen altijd op -7- Kan meestal uitleggen met welke stap hij bezig is -15- Loopt nooit uit -8- Heeft altijd een voldoende werkhouding -11- IJkt apparatuur meestal correct -15- Ruimt eigen materialen altijd op en helpt regelmatig met het opruimen van het lab -10- Kan altijd uitleggen met welke stap hij bezig is -20- Is buitengewoon efficiënt -10- Heeft altijd een voldoende werkhouding en helpt anderen -15- Feedback Eindbeoordeling (totaal aantal punten /10 én overal aan voldaan) Naam en paraaf beoordelaar 27

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Beoordelingsformulier meetrapport, niveau 1 Naam:. Klas: Datum:. Competentie/ Beoordelingscriteria Meetrapport niveau I O V G indicator Inleiding: Doelstellingen van het onderzoek + methode 1.1.4 Hypothese (indien mogelijk) 2.1.1 Reactievergelijkingen (indien van toepassing) 2.1.2 Berekeningsformules (met uitleg van symbolen en eenheden zijn correct) Materiaal en Methode 2.1.3 Benodigdheden Chemicaliën (merk, datum, concentratie, lot nummer) Apparatuur (merk, HLO nummer) Evt. opstelling 2.1.2., 2.1.3 Werkwijze Verwijzing naar het voorschrift + wijzigingen Calibratiereeks voor standaarden in tabelvorm Voorberekeningen indien van toepassing ( bijv. inweeg,) Resultaten 3.1.1. Veelal in tabelvorm + grafieken. Tabellen en grafieken hebben een nummer en een titel en worden ingeleid door tekst 3.1.1. Maakt gebruik van overzichtstabel met resultaten 3.1.1, 3.1.2 Voorbeeldberekeningen, foutenberekening zijn correct (inclusief significantie en eenheden) Discussie 3.1.2, 3.1.4 Interpreteert de bruikbaarheid van de resultaten Geconstateerde afwijkingen worden vermeld Conclusie 3.1.3. Trekt conclusies op basis van resultaten Er wordt uitspraak gedaan over de hypothese Er is een duidelijke samenhang tussen doel, hypothese en conclusie Stijl Literatuur verwijzing volgens exact communiceren/ APAnormen 6.1.1. Past correcte spelling en grammatica toe, schrijft in onpersoonlijke vorm 6.1.1. Brengt eenvoudige en logische structuur aan Beoordeling: O/V/G De beoordeling is voldoende bij een V of een G. Feedback Naam en paraaf beoordelaar 28

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase Titel OWE OWE 2b: Basistheorie Biologie en Medisch ECU 2b: Basic theory biology and medical Code BMC2b 1. Opleiding Biologie en Medisch Laboratorium onderzoek / Chemie 2. Doelgroep Voltijd studenten gezamenlijke propedeuse Biologie en Medisch Laboratorium onderzoek en Chemie 3. Beroepstaak/ Uitvoeren van natuurwetenschappelijk onderzoek beroepstaken 4. Centrale N.v.t. beroepstaak 5. (Beroeps) Presentatie B&M (Prb) Producten 6. Studiepunten, studielast 7,5 stp 210 SBU 7. Samenhang met andere OWE en OWE 2b hangt samen met OWE 2a. In OWE 2b wordt de theorie behandeld die samenhangt met de praktijk van OWE 2a. 8. Ingangseisen m.b.t. (deel) tentamens Voor deelname aan het deeltentamen IPV is aanwezigheid bij de tutorlessen verplicht. Havo/VWO profiel Natuur en Techniek of Natuur en Gezondheid, MBO-diploma niveau 4 9. Algemene omschrijving Studenten werken vanuit verschillende invalshoeken aan biologische basiskennis. Hierbij komen pro- en eukaryotische cellen aan de orde, plantaardige en dierlijke weefsels en verschillende metabole routes. Het overkoepelende thema is energie. 10. Competenties Ontwerpen van experimentele opzet Experimenteren Resultaten analyseren Kwaliteitsbeheer Rapporteren en presenteren Planmatig en projectmatig werken Samenwerken in team Sturen professionele ontwikkeling 11. Beoordelingscriteria Zie toetsprogramma voor omschrijving toets, toetsvorm, beoordelingscriteria en indicatoren 12. Tentaminering Deeltentamens BMC2b-Tb Thematoets (Tb) BMC2b-Kb Kennistoets (Kb, Ktt, Ket) BMC2b-Prb Presentatie (Prb) BMC2b-IPV IPV Weging (Kb + Tb + Prb)/3 5,5 Compensatiemogelijkheden Als Ktt 5,5 dan is Kb = Ket + 1 Ktt is 1 jaar geldig. Instapvoorwaarden tentamen Tb 5,5 Kb 5,5 Prb 5,5 IPV voldaan (weekopdrachten zijn een onderdeel van IPV) Frequentie (deel)- tentamens BMC2b-Tb: Blok 1 met herkansing blok 2 of blok 2 met herkansing blok 3 BMC2b-Ktt: Blok 1 of 2 BMC2b-Ket: Blok 1 met herkansing blok 2 of blok 2 met herkansing blok 3 BMC2b-Prb: Blok 1 of 2, één herkansing i.o.m. docent BMC2b-IPV: Blok 1 of 2 Voor deelname aan het deeltentamen IPV en Ktt is er 29

Gegevens onderwijseenheden en integrale toets propedeutische fase 13. Verplichte literatuur maar één kans per studiejaar (OER art. 7.3). Deelname Ktt alleen mogelijk in het eerste jaar van inschrijving. De laatste versie van: Reece. J.B.,. Campbell Biology,(10th edition). New York, NY: Pearson Education. Steegh, A., Tuininga, J., Coursehandleiding Energie in biologische systemen, HAN - 14. Aanbevolen literatuur 15. Software LabArchives 16. Overig materiaal Tablet In deze OWE worden multimediale middelen gebruikt om het onderwijs te ondersteunen, zoals PowerPoint, video en sociale media. 17. Activiteiten Zie werkvormen 18. Werkvormen Ondersteunend vak Biologie Cellen Macromoleculen Weefsels Vertering Fotosynthese Cel ademhaling Ondersteunend vak Theorie van de praktijk Tutor Werkwijze: gecombineerd hoor- en werkcollege Theoretische achtergronden van de praktijk Werkwijze: gecombineerd hoor- en werkcollege Inleiding en voorbereiding op weektaken Werkwijze: vergadervorm 19. Les- / Contacturen Geprogrammeerde contacttijd: 8 lesuren per week; 56 lesuren per periode = 42 klokuren Geprogrammeerde tijd voor het maken van toetsen: 6 lesuren per periode = 4,5 klokuren Geprogrammeerde onderwijstijd voor zelfwerkzaamheid: 163,5 klokuren Totaal: 210 klokuren 20. Onderwijsperiode Periode 1 of 2 21. Maximum aantal deelnemers n.v.t. 30