I n t e r c o n f e s s i o n e l e S c h o l e n g e m e e n s c h a p

I n t e r c o n f e s s i o n e l e S c h o l e n g e m e e n s c h a p Maartens College Magazine 1 jaargang 10 2009 O n d e r a n d e r e Hartelijk welkom allemaal! 2 Vertrouwenspersonen 5 Afhandeling van klachten 5 Financiën 7 Wat de 'nieuwe ouders' moeten weten... 11 Contacten met ouders 12 Hulp bij het leren in de onderbouw 14 Dagexcursie biologie Schiermonnikoog 17 Waar een profielwerkstuk al niet toe kan leiden 19 Wat is waarheid? Als je je jas binnen aanhoudt, heb je er buiten geen warmte meer van. Vogels mag je niet voeren als het geen winter is, dan leren ze zelf geen voedsel te vinden. Spinazie mag je niet weer verhitten, want dan ontstaat er een giftige stof. Wat hebben deze uitspraken gemeen? Niets, behalve dan dat ze niet waar zijn. Maar dit is wel wat we geleerd hebben van onze ouders. Comfortabele waarheden die het leven richting geven. Ze zijn bij mij zo diep in de hersenschors gegraveerd dat geen wetenschappelijk bewijs mij ertoe kan brengen de spinaziesoufflé van gisteren op te warmen, ook al weet ik nu dat dat onzin is. Wat mensen vroeg leren, blijft ze hun hele leven bij. Maar als onze ouders ons al voorlogen, wie kunnen we dan nog vertrouwen? Je mag toch hopen dat je tenminste op school de waarheid te horen krijgt. Helaas blijkt dat in de praktijk ook tegen te vallen. Kijk maar eens naar de volgende eenvoudige vragen (met dank aan de BBC-quiz QI): -Hoeveel manen heeft de aarde? -Wanneer is de stoommachine uitgevonden? -Wat is het eerste wat migranten zagen voor hun aankomst in de haven van New York? Antwoorden: zeven, het oude Griekenland en een bordeel in de vorm van een olifant. En vertel mij niet dat u ze allemaal goed had, want u dacht: één, ergens in de 18e eeuw en het Vrijheidsbeeld, geef het maar toe. Dat is wat u op school heeft geleerd. Er zijn een paar vuistregels om zulke onwaarheden te herkennen. Als iets simpel is, is het meestal niet waar. Velen kennen de ervaring tijdens hun studie dat wat ze op school over dat vak geleerd hadden wat eenzijdig blijkt te zijn geweest. Nu er dieper op ingegaan wordt, ligt het toch allemaal wat anders. Ook zijn er dingen die zo vaak gezegd worden, dat ik opgehouden ben ze te geloven. Kent u die uitspraak dat eskimo s zeven verschillende woorden hebben voor sneeuw? Ik geloof er geen barst van. Te vaak gehoord. De vraag is of het wat uitmaakt. Iemand zei ooit: an educated man who has forgotten everything he has learned, is still an educated man. Oftewel, de kwaliteit van een opleiding zit hem niet alleen in de hoeveelheid informatie die je opslaat, maar in hoe een opleiding je vormt. Kennis is altijd gebaseerd op voortschrijdend inzicht. Ware informatie verschaffen is een ambitie die geen enkele school kan waarmaken, leerlingen vormen zodat ze zelf die waarheid kunnen gaan zoeken wél. Een goed verhaal verliest veel als het te vaak wordt verteld. Dat geldt misschien ook voor de waarheid. Persoonlijk hoor ik liever een goed verhaal dan een waar verhaal, maar ieder het zijne. Laten we in elk geval afspreken dat niemand meer begint over die eskimo s en hun sneeuw. Peter Jager, redactie p.c.jager@maartens.nl

Libris boekhandel + Onze specialisaties zijn: literatuur + reizen + kinderboeken + regionalia + gezondheid + zingeving Rijksstraatweg 205 + 9752 BH Haren + tel. (050) 534 40 13 + e-mail info@boomker.nl www.boomker.nl Wanneer het minder goed gaat op school Wacht dan niet tot het te laat is! Studietijden: maandag t/m vrijdag van 13.00 19.00 uur Inlichtingen: F.H. Stavast tel.: 050.5344494 Meerweg 60 fax: 050.5343509 9752 JJ Haren e-mail: stavast@planet.nl Aangesloten bij de landelijke vereniging Studiebegeleidingsinstituten-LVSI

MaartensMagazine College I n h o u d n r. 1 a u g u s t u s 2 0 0 9 Redactie o.a. Dhr. P.C. Jager Mw. H.L.M. Kruger Vormgeving Fontijn & Partners, Smilde Postbus 12, 9422 ZG 0592-420 200 post@fontijn.nl Fotografie o.a. Paul Meek Peter Jager Jan Wicher Wildeboer Frits Riemersma Druk Giethoorn, Meppel Maartenscollege Postbus 6105 9702 HC Groningen telefoon: 050-5375200 fax: 050-5343245 e-mail: info@maartens.nl www.maartenscollege.nl Bezoekadres Hemmenlaan 2, Haren H a r t e l i j k w e l k o m a l l e m a a l! 2 K e r n w a a r d e n e n t o e k o m s t v i s i e v a n h e t M a a r t e n s c o l l e g e 2 A l g e m e n e a d r e s s e n 3 D e l e i d i n g v a n h e t M a a r t e n s c o l l e g e 3 S t i c h t i n g C a r m e l c o l l e g e 4 S c h o o l, k i n d e n o u d e r s 4 L e s t i j d e n 4 Ve r t r o u w e n s p e r s o n e n 5 A f h a n d e l i n g v a n k l a c h t e n 5 P e s t e n e n g e w e l d o p s c h o o l 6 M o b i e l e t e l e f o o n 6 F i e t s e n s t a l l i n g 6 F i n a n c i ë n 7 O u d e r l i j k g e z a g, o m g a n g s r e g e l i n g e n e n i n f o r m a t i e 1 0 S c h o o l v e r a n t w o o r d e l i j k h e d e n 1 0 W a t d e ' n i e u w e o u d e r s ' m o e t e n w e t e n... 1 1 D e c a n a a t 1 1 C o n t a c t e n m e t o u d e r s 1 2 D e l e e r l i n g e n r a a d 2 0 0 9 / 2 0 1 0 1 2 S c h o o l r e g e l s 1 3 S c h o o l p a s 1 3 P e s t e n v i a d e c o m p u t e r 1 4 H u l p b i j h e t l e r e n i n d e o n d e r b o u w 1 4 D e i n v o e r i n g v a n d e C J P c u l t u u r k a a r t e n h e t b r u g k l a s p r o j e c t ' D e e e r s t e k e e r ' 1 6 D a g e x c u r s i e b i o l o g i e S c h i e r m o n n i k o o g 1 7 P i e r e n, m o s s e l s e n k r a b b e n 1 8 W a a r e e n p r o f i e l w e r k s t u k a l n i e t t o e k a n l e i d e n 1 9 D e a a r d r i j k s k u n d e - o l y m p i a d e i n W a g e n i n g e n 2 0 1

Hartelijk welkom allemaal! De boeken zijn gekaft en de eerste afspraken zijn al weer in de agenda gezet. Met goede voornemens maar ook gezonde spanning over rooster en nieuwe leraren zijn 1550 jongens en meisjes inmiddels weer begonnen aan hun nieuwe schooljaar. De gangen en klaslokalen op de Hemmenlaan en de International School lopen weer vol. Een spannend begin ook weer voor alle ouders die hun kinderen thuis of in actieve ondersteuning op school opnieuw volop support zullen bieden voor een succesvol jaar. Ook onze medewerkers van het onderwijsondersteunend personeel en onze docenten hebben zich weer gedegen voorbereid om er voor hun leerlingen een geslaagd nieuw cursusjaar van te maken. Het Maartens maakt zich op voor het nieuwe studiejaar 2009/2010, dat net als in andere jaren weer bol zal staan van allerlei ondernemingen van en voor onze leerlingen en medewerkers. Tal van activiteiten zijn weer gepland om mét en ván elkaar te leren, vooral ook buiten het klaslokaal. Zelfs in de vakantie houdt het niet op met het buitenschoolse leren. Zo zijn deze zomer leerlingen en collega s van ons weer samen op tocht geweest naar Taizé en op de laatste schooldag vóór de vakantie begon een groepje docenten en leerlingen aan hun avontuurlijke reis naar de Filippijnen. Of het Rome, Praag of 'gewoon' Skiurlaub in Neukirchen wordt, op het Maartens is het goede traditie om tijdens de schoolloopbaan veelvuldig erop uit te trekken om van andere landen en mensen in de wereld te kunnen leren. Zo maken we werk van onze missie om jonge mensen op te leiden tot verantwoordelijke wereldburgers, die op een creatieve, kritische en zinvolle wijze bijdragen aan de samenleving waarvan zij deel uitmaken. Dat is wat ons allen op het Maartens beweegt en wat het Maartens zo bijzonder maakt! Binnen de muren van onze school zal dit schooljaar weer volop ruimte zijn voor creativiteit, cultuur, muzikale festiviteiten, poëzie en theater. Ambitieus zullen we onze leerlingen gelegenheid bieden te excelleren en deel te nemen aan wedstrijden voor talenten, zoals de olympiades bij de taal-, zaak- en bètavakken. Het Maartenscollege verlegt je grenzen! Ook dit schooljaar gaan hiervoor alle medewerkers weer hun uiterste best doen. Hartelijk welkom allemaal, ontdek je talent, verleg je grenzen, veel succes en plezier in het nieuwe schooljaar! Thomas Zipper, rector Kernwaarden en toekomstvisie van het Maartenscollege Hieronder staan weergegeven de kernwaarden en toekomstvisie van het Maartenscollege. Niveau 1: doelstelling van de school Het Maartenscollege leidt jonge mensen op tot verantwoordelijke wereldburgers, die op een creatieve, kritische en zinvolle wijze bijdragen aan de samenleving waarvan zij deel uitmaken. Niveau 2: een uitwerking in gedragstermen Dat betekent dat leerlingen nu en later hun grenzen durven te verkennen en bereid zijn om andermans grenzen te respecteren verantwoordelijkheid durven te dragen en iets durven te betekenen voor een ander. Niveau 3: een vertaling naar de dagelijkse praktijk Voor ons werk betekent dit dat wij ons inzetten voor de ontplooiing van alle talenten door: te zorgen voor een plezierig, veilig en prikkelend leer- en leefklimaat vanuit het gegeven dat mensen uniek zijn te werken binnen een sfeer van gezamenlijke verantwoordelijkheid de leerlingen te stimuleren tot het behalen van succes. 2

Toelichting: Onze kernwaarden en toekomstvisie hebben daarmee drie samenhangende niveaus niveau 1: de doelstelling van de school niveau 2: een uitwerking in gedragstermen niveau 3: de wijze waarop de medewerkers en leerlingen daar samen aan werken. De kernwaarden en de toekomstvisie dienen voor ons als richtlijn voor het handelen. Op basis hiervan zal het strategische beleid worden geformuleerd waarin duidelijk wordt hoe wij de kernwaarden en de toekomstvisie willen vormgeven. Ook de plannen van de teams, de secties, etc. dienen te stroken met onze kernwaarden en toekomstvisie. Algemene adressen Maartenscollege Gymnasium, atheneum, tto, havo en mavo Bezoekadres Maartenscollege Hemmenlaan 2 9751 NS Haren Postadres Maartenscollege Postbus 6105 9702 HC Groningen info@maartens.nl http://www.maartenscollege.nl International School Groningen IBMYP, International Baccalaureate Bezoekadres International School Groningen: Rijksstraatweg 24 9752 AE Haren Postadres International School Groningen: Postbus 6105 9702 HC Groningen isgroningen@maartens.nl http://isgroningen.nl Bankrekening: ING-bank 665914881 (t.n.v. Maartenscollege Groningen) Telefoonnummers Maartenscollege: 050-537 52 00 International School: 050-534 00 84 Naast het algemene nummer van de school zijn er rechtstreekse lijnen naar verschillende diensten in de school. Voor een vlotte afhandeling vragen we u onderstaande nummers te gebruiken: doorgeven absentie leerlingen vóór 09.00 uur 050-5375200 secretariaat onderbouw voor informatie over de onderbouw en afdelingsleiding onderbouw: 050-5375203 (Jetty Boddeüs) secretariaat bovenbouw voor informatie over de tweede fase en afdelingsleiding tweede fase: 050-5375200 (José Reitsema) Faxnummers Maartenscollege (onderbouw): 050-5375208 Maartenscollege (tweede fase): 050-5343245 Internationale School: 050-5340056 Overige adressen Inspectie van het onderwijs info@owinsp.nl www.onderwijsinspectie.nl Vragen over onderwijs: 0800 8051 (gratis) Klachtmelding over seksuele intimidatie, seksueel misbruik, ernstig psychisch of fysiek geweld: meldpunt vertrouwensinspecteurs: 0900 1113111 (lokaal tarief) Leerplichtambtenaar Dienst OCSW Bureau Leerplicht/RMC Postbus 268 9700 AG Groningen tel. 050-3676114 Boekhandel Van Dijk Educatie B.V. Postbus 23 8260 AA Kampen 0900-5004010 De leiding van het Maartenscollege Dhr. T.M.G. Zipper rector Mevr. K. Bos Dhr. M.F. Poppens Afdelingsleiding onderbouw Dhr. B.W.M. van Hees Mevr. J.M. Knoester teamleider (tto) Dhr. G. Topelen teamleider (mavo) International School Mevr. M. van Tienhoven teamleider (havo) Dhr. M.B. Weston Mevr. L.T. Tillema teamleider (vwo) Mevr. J. Eschweiler hoofd ondersteunende dienst beleidsmedewerker financiën meldkamer Head IS teamleider (MYP) Afdelingsleiding tweede fase Dhr. H.L.M. Grooten teamleider (natuurteam) Mevr. M.C. de Langen teamleider (maatschappijteam) 3

Stichting Carmelcollege Het Maartenscollege is een van de veertien instellingen die ressorteren onder de Stichting Carmelcollege. Deze stichting is gevestigd te Hengelo en opgericht op 30 mei 1922. Faxnr. : 074-2430244 e-mail : info@carmel.nl Postgiro : 910434 t.n.v. Carmelcollege Hengelo Bankrek. : Generale Bank, rek.nr. 230950760 Postadres: Stichting Carmelcollege Postbus 864 7550 AW Hengelo College van bestuur Het bestuur over de Stichting Carmelcollege wordt uitgeoefend door een College van Bestuur, bestaande uit de heren: Bestuursbureau Adres: Drienerparkweg 16, Hengelo Telefoon : 074-2455555 Mr. Drs. R.W.J. Rijk, voorzitter A.G.M. Thomassen RA, lid School, kind en ouders Door de aanmelding en inschrijving van de leerling bij de school verklaren de ouders/verzorgers zich voor hun kind akkoord met de afspraken en de regels die in de school gelden gedurende de duur van het verblijf van de leerling op de school. Via de schoolgids en andere (digitale) communicatiemiddelen stelt de school de leerling en zijn ouders/verzorgers op de hoogte van deze regels en afspraken. De school verplicht zich de leerling het onderwijs van de school aan te bieden en hem de gelegenheid te bieden het examen af te leggen. De ouders/verzorgers verplichten zich om hun kind de lessen aan de school te la ten volgen en de verplichtin gen die daaruit voortvloeien na te komen. Meerderjarige leerling Met het bereiken van de meerderjarigheid verandert de relatie tussen de school en de ouders/verzorgers. Hierbij gaat het vooral om de volgende zaken: De school stuurt uitnodigingen en rapportages naar de meerderjarige leerling. Bij de voortgang van de studie houdt de school de beslissingen van de leerling aan, uiteraard binnen de mogelijkheden die de school heeft. De meerderjarige leerling moet zelf zorgen voor berichtgeving aan de school als hij lessen moet verzuimen (denk bijvoorbeeld aan doktersbezoek en ziekte). Leerlingenstatuut De school heeft een leerlingenstatuut. Hierin staan de rechten en plichten van leerlingen en docenten. Een exemplaar van het leerlingenstatuut is altijd op te vragen bij de schoolleiding of te vinden op de schoolwebsite. Lestijden West les 1 08.20-09.10 les 2 09.10-10.00 pauze les 3 10.20-11.10 les 4 11.10-12.00 pauze les 5 12.25-13.15 les 6 13.15-14.05 pauze les 7 14.20 15.10 les 8 15.10-16.00 les 9 16.00-16.50 Oost les 1 08.20-09.10 les 2 09.10-10.00 pauze les 3 10.20-11.10 les 4 11.10-12.00 les 5 12:00-12.50 pauze les 6 13.15-14.05 les 7 14.05-14.55 pauze les 8 15.10-16.00 les 9 16.00-16.50 Vragen over het onderwijs Ouders met vragen over het onderwijs kunnen bellen met 0800-5010. 5010 is een initiatief van de landelijke organisaties voor ouders in het onderwijs, LOBO, NKO, Ouders&COO en VOO. 5010 is op schooldagen gratis bereikbaar van 10.00-15.00 uur. 4

Vertrouwenspersonen Vertrouwenspersonen zijn als eerste aanspreekbaar bij klachten over seksueel misbruik en seksuele intimidatie. Een vertrouwenspersoon adviseert de klager/klaagster over de procedure die moet worden gevolgd en verleent hierbij de nodige ondersteuning. Vertrouwensgroep Er bestaat een vertrouwensgroep die ondersteuning biedt aan leerlingen die problemen hebben op het terrein van kindermishandeling, incest of ongewenste intimiteiten. De voornaamste taak van de vertrouwensgroep is een eerste opvang te bieden, te bemiddelen en door te verwijzen naar hulpverlening buiten de school. De namen van de leden van de vertrouwensgroep staan op de informatieborden voor de onderbouw en de 2e fase. De vertrouwensgroep kan ondersteund worden door de counselor en de schoolarts. In de vertrouwensgroep van het Maartenscollege zitten: Mevr. C.M.O. van den Berg Mevr. J.M. Ruiter Dhr. L.J. Muller Mevr. W. Goossens Vertrouwensinspecteur Bij vragen of klachten over seksueel misbruik en seksuele intimidatie op school kan de leerling zich naast de schoolleiding of de vertrouwenspersoon ook wenden tot de vertrouwensinspecteur. Deze is te bereiken op het Centrale Meldpunt seksueel misbruik en seksuele intimidatie, dat iedere werkdag bereikbaar is onder het telefoonnummer 0900-1113111 Informatie over de Inspectie van het Onderwijs De publieksinformatie van de Inspectie is op te vragen via Postbus 51, tel. 0800-8051 (gratis). Voor vragen is de inspectie bereikbaar via de website: www.onderwijsinspectie.nl Afhandeling van klachten Betrokkenen bij de school (zoals (ex-)leerlingen, ouders/verzorgers, personeelsleden, vrijwilligers) kunnen klachten uiten over gedragingen en beslissingen (of het uitblijven ervan) van het College van Bestuur en al degenen die in en voor de school werkzaam zijn. Het gaat hier onder meer om klachten ten aanzien van: de begeleiding van leerlingen onverantwoord pedagogisch handelen onjuiste beoordeling van prestaties van leerlingen seksuele intimidatie, discriminerend gedrag, agressie, geweld en pesten miscommunicatie tussen ouders en school verkeerd straffen, schorsen of verwijderen gelijke gevallen niet gelijk behandelen onzorgvuldig handelen verkeerde houding aannemen ten opzichte van de ouders verkeerde informatie verstrekken aan (gescheiden) ouders onvoldoende kwaliteit van onderwijs bieden onvoldoende veiligheid op school bieden onvoldoende bepalen van beleid onvoldoende zorg voor hygiëne verkeerde inning van ouderbijdrage aanbieden van te weinig onderwijstijd In de regel zullen klachten binnen de school tussen betrokkenen worden afgedaan. Een klager kan zich bij een klacht ook wenden tot de (externe) vertrouwenspersoon die haar/hem behulpzaam kan zijn bij een mogelijke oplossing van de klacht. Klachten die niet tussen een klager en de direct betrokkenen worden opgelost, worden volgens artikel 2.3 van de klachtenregeling voorgelegd aan de rector of de teamleider. Als deze eerste behandeling, in de waarneming van de klager, ook niet leidt tot een bevredigende oplossing van de klacht, kan klager zich wenden tot de rector. De rector neemt dan een beslissing. Daarnaast kan de klager zijn klacht altijd, gedurende de behandeling van de klacht door de school, voorleggen aan de klachtencommissie. De wijze waarop klachten worden afgehandeld, is vastgelegd in de Klachtenregeling Stichting Carmelcollege. De Klachtenregeling Stichting Carmelcollege kan bij de schoolleiding worden opgevraagd. Het adres van de Klachtencommissie Stichting Carmelcollege is: Postbus 864, 7550 AW Hengelo. Privacy Gegevens van de leerlingen worden opgenomen in de leerlingenadministratie. Daarbij neemt de school de privacy van de leerling in acht volgens de Wet Bescherming Persoonsgegevens. Ten aanzien van het gebruik door leerlingen van e-mail en internet geldt het op school aanwezige e-mail- en internetreglement. 5

Pesten en geweld op school Leerlingen kunnen iedere schooldag van 14.00-17.00 uur terecht bij de hulplijn van www.pestweb.nl. Het telefoonnummer is 0800-2828280 of mobiel 0900-2828280. Voor geweld en pesten kunnen zij terecht bij het Centrum School en Veiligheid. Het nummer van de helpdesk is 030-2856616 en is bereikbaar van 10.00-14.00 uur; website: www.schoolenveiligheid.nl e-mail:schoolenveiligheid@aps.nl Meldpunt cyberpesten Leerlingen kunnen op de site: www.pestenislaf.nl van de stichting De Kinderconsument aangifte doen van cyberpesten. Mijn kind online Hoe begeleid je als ouder je kind op internet De website Mijn kind online (www.mijnkindonline.nl) ondersteunt ouders bij gebruik van het internet door kun kinderen. Hulplijn Seksuele Intimidatie Tel. 030-2856762 op maandag tot en met donderdag van 9.00-13.00 uur. www.ppsi.nl; e-mail: PPSI@aps.nl Kindertelefoon (gratis) Voor leerlingen bestaat er bovendien de kindertelefoon (0800-0432, anoniem, 365 dagen per jaar van 14.00-20.00 uur, ook via mobiele telefoon) of www.kindertelefoon.nl. Mobiele telefoon Mobiele telefoons dienen tijdens de lessen uit te zijn. Bij overtreding van deze regel wordt de telefoon voor korte of langere tijd in beslag genomen. Geluids- en beeldopnamen mogen op het schoolterrein of tijdens schoolactiviteiten alleen met instemming van betrokkenen (medeleerlingen en medewerkers) gemaakt worden. Beeld- of geluidsmateriaal dat onder schooltijd of tijdens schoolactiviteiten is opgenomen, mag niet worden vertoond aan derden tenzij hiervoor uitdrukkelijk toestemming is verleend door de schoolleiding. Overtreding kan leiden tot schorsing en verwijdering van school. Fietsenstalling De school heeft een bewaakte fietsenstalling voor alle fietsende scholieren en medewerkers van de school. In de ouderbijdrage is daar een bedrag van 28,-- voor opgenomen. Aan leerlingen die het hele jaar door met het openbaar vervoer komen zal dit bedrag worden terugbetaald. Financiën De kosten van het abonnement worden geïnd via de rekening van de ouderbijdrage. Leerlingen betalen daarnaast 2,30 statiegeld voor twee penningen. Na beëindiging van het abonnement krijgen ze die retour tegen inlevering van beide penningen. Stallingspas en penning Gebruikers van de fietsenstalling moeten beschikken over een stallingspas en een penning aan de fiets. Met het oog op controle moet een leerling de pas op verzoek van de beheerder kunnen tonen. Om ongewenst bezoek tegen te gaan heeft iemand die niet in het bezit is van een stallingspas en/of een penning aan de fiets geen toegang tot de fietsenstalling. Als een leerling verzoekt om stalling zonder geldige abonnementskaart en/of penning wordt de bewaring geacht te hebben plaatsgevonden tegen dagtarief. Schade of vermissing Werkprojecten Groningen kent voor de bewaakte fietsenstalling een basisverzekering tegen diefstal of schade. Schade en vermissing dienen via de beheerder te worden afgehandeld; de school staat daar buiten. Aansprakelijkheid wordt uitgesloten wanneer niet aan de algemene voorwaarden is voldaan. De belangrijkste bepalingen daarbij zijn: a.schade of vermissing moet onmiddellijk voor het verlaten van de rijwielstalling worden gemeld bij de beheerder van de fietsenstalling. b.de fiets moet deugdelijk zijn afgesloten. c.bij diefstal of vermissing dient binnen driemaal 24 uur aangifte te worden gedaan. Uitgesloten van aansprakelijkheid is verlies van tassen, helmen e.d. tenzij deze separaat in bewaring zijn gegeven. Na 16.30 uur is het stallen op eigen risico. De algemene voorwaarden liggen ter inzage bij de receptie van de school. Verwijderen Op grond van de Algemene Politieverordening (van 25 april 2000) van de gemeente Haren is het verboden om in de nabije omgeving van de school fietsen te plaatsen buiten de bewaakte fietsenstalling. 6

Financiën De kosten voor het onderwijs verschillen sterk per leerjaar. Deze kosten zijn uit een aantal componenten opgebouwd. Het betreft de volgende zaken: Rekenmachine Voor de leerlingen in de tweede fase moet eenmalig een grafische rekenmachine worden aangeschaft. Deze kost ongeveer 100,-. Vrijwillige ouderbijdrage Het Maartenscollege krijgt van het ministerie geen geld voor extra voorzieningen die buiten het gewone lesprogramma vallen, maar die we wel voor de school, het onderwijs en de leerlingen belangrijk vinden. Het gaat daarbij om de volgende kosten: sportevenementen, culturele activiteiten (Toneel, Maartens Klassiek e.d.), computeronderwijs, bijdrage instandhouding eigen bibliotheek/mediatheek, verzekeringen voor de leerlingen en kosten voor bijzondere gebeurtenissen zoals de diploma-uitreiking. De ouderbijdrage is 60,- per leerling per jaar. Bezoeken meer kinderen uit een gezin onze school dan wordt een gezinsreductie toegepast. Bij een tweede kind dat tegelijk met een eerste bij ons op school zit, is de korting 12,- bij een derde en eventueel vierde 18,-. Andere leermiddelen/verbruiksmaterialen Naast middelen voor boeken vraagt de school voor alle leerjaren een vrijwillige vergoeding voor andere leermiddelen/verbruiksmaterialen. Het gaat hierbij om practicummaterialen bij scheikunde, natuurkunde en biologie. Bij handvaardigheid en tekenen betreft het een bijdrage in de kosten voor duurdere materialen en bijzondere technieken. Bij muziek gaat het om materialen als snaren van in strumenten en de aanschaf van extra apparatuur. Bij bewegingsonderwijs worden er entreegelden uitbetaald voor activiteiten buitenshuis zoals zwemmen en schaatsen. Eveneens is in deze post een vergoeding opgenomen voor de schoolbetaalpas, het proefwerkblok en een bijdrage in de kopieerkosten. Bij dit laatste gaat het om overdrukken van door de docenten zelf ontworpen lesmateriaal. De kosten bedragen 52,-. We vragen ouders/verzorgers om bij betaling van de vrijwillige ouderbijdrage en de andere leermiddelen/verbruiksmaterialen gebruik te maken van de acceptgirokaart die hen door de Stichting Carmelcollege wordt toegezonden. In een bijlage bij de acceptgiro wordt door de school aangegeven hoe de schoolkosten zijn opgebouwd. Ouders/verzorgers hebben altijd de mogelijkheid om slechts voor bepaalde voorzieningen/activiteiten te betalen. Afhankelijk van de extra voorziening of activiteit kunnen we dan wel besluiten dat een kind van een voorziening geen gebruik kan maken of aan een activiteit niet mee kan doen. Daarover vindt dan altijd vooraf overleg plaats. Wanneer activiteiten een onderdeel vormen van het onderwijsproces/schoolplan, sluiten we een kind niet van deelname uit. De regeling die geldt rond de vrijwillige ouderbijdrage en de andere leermiddelen/verbruiksmaterialen is vastgesteld met instemming van de oudergeleding van onze medezeggenschapsraad. O v e r i g e k o s t e n Fietsenstalling Het Maartenscollege kent een bewaakte fietsenstalling voor leerlingen. Met het oog op veiligheid voor voetgangers op het schoolterrein en het voorkomen van schade en diefstal is hiertoe besloten na overleg met de ouderraad. De kosten worden tegelijk met de vrijwillige ouderbijdrage in rekening gebracht bij alle leerlingen, behalve zij die kunnen aantonen nooit met de fiets naar school te komen. Voor het schooljaar 2009/2010 zijn de kosten 28,-. Een basisverzekering tegen diefstal en schade (voor de tijd dat de fiets in de stalling staat) is inbegrepen. Met een stallingspas van het Maartenscollege zijn ook andere bewaakte fietsenstallingen in de stad toegankelijk. Voor de goede orde: omgekeerd geldt niet dat een Stadjerspas toegang geeft tot onze fietsenstalling. (Meer over de fietsenstalling elders in dit Maartensmagazine). Kluisjes In de gebouwen van het Maartenscollege zijn kluisjes te huur voor het opbergen van persoonlijke bezittingen. De huurprijs bedraagt 10,- per schooljaar of een deel daarvan. Bij het ingaan van de huur wordt een waarborgsom van 25,- gevraagd. Aan het einde van deze huurperiode wordt de eventuele schade met de waarborgsom verrekend. Remedial teaching Via de school zijn leerlingen met woordbeeldproblemen in de gelegenheid hulp te krijgen van remedial teachers. De kosten hiervoor bedragen in het schooljaar 2009/2010 725,- per jaar, uitgaande van 1 lesuur remedial teaching per lesweek (ongeveer 30 weken per schooljaar). Verzekeringen De collectieve verzekering van school dekt alleen kosten in geval van blijvende invaliditeit en overlijden; ook de grote tandheelkundige kosten zijn er volgens de gebruikelijke bepa lingen onder begrepen. Voor een volledige 24-uurs dekking blijft een aanvullende verzeke ring nodig. Als leerlingen schade toebrengen aan de school (bijvoorbeeld het breken van een ruit) worden zij daarvoor door ons aansprakelijk gesteld. Wij gaan ervan uit dat ieder een per soonlijke aansprakelijkheidsverzekering heeft afgesloten. Kennismakingsactiviteiten Per leerjaar vindt aan het begin van het schooljaar een bijzondere (kennismakings)activiteit plaats. De kosten hiervan verschillen per leerjaar. Voor 2009/2010 schatten we de tarieven als volgt in 7

Klas 1 57,- Havo 4 natuur 42,- Klas 2 12,- Havo 4 maatschappij 28,50 Klas 3 18,- Havo 5 natuur en maatschappij 5,- Mavo 4 6,- Vwo 4 natuur 42,- Vwo 4 maatschappij 28,50 Fast Lane English (certificate for English B Higher level IB) Voor leerlingen in de bovenbouw van het vwo bestaat de mogelijkheid een wereldwijd erkend certificaat te behalen aan de internationale afdeling. Dit certificaat vergroot de kans op toelating tot internationale universiteiten. De cursus wordt niet door de overheid gesubsidieerd. Alle kosten moeten uit het cursusgeld bestreden worden. Deze bedragen 675,- per jaar inclusief examengelden (de examfees van het International Baccalaureate) en leermiddelen. Tweetalig Onderwijs vwo-niveau Vanaf het schooljaar 2001/2002 wordt tweetalig onderwijs verzorgd op vwo-niveau (tto). Dit onderwijs wordt voor de helft gegeven in het Engels (door native speakers en near-native speakers ) en voor de andere helft in het Nederlands. De groepsgrootte voor dit traject in de onderbouw bedraagt maximaal 25 leerlingen. Naast de hierboven genoemde kosten voor ouderbijdrage etc. wordt een bijdrage van ongeveer 750,- per leerling per jaar in rekening gebracht. Voor projecten zal 15,- in rekening worden gebracht. In het schooljaar 2009/2010 wordt 170 in rekening gebracht voor het MYP-certificaat. Dit betreft administratiekosten die worden doorberekend door het IBO (International Baccalaureate Organization). Excursies In verschillende leerjaren kunnen, als verlengde van het lesprogramma, excursies worden georganiseerd. De kosten daarvan worden grotendeels bepaald door de reiskosten, entreetarieven en maaltijden. Hierover worden de ouders apart geïnformeerd. Reizen Sinds enkele jaren bestaan er door de school georganiseerde grote reizen voor leerlingen van de tweede fase. Deze reizen zijn niet verplicht. Er zijn reizen naar onder andere Engeland, Rome, Praag en Taizé. De kosten bedragen tussen de 200,- en 700,-. V o r m e n v a n t e g e m o e t k o m i n g Tegemoetkoming studiekosten Het rijk kent voor leerlingen van het voortgezet onderwijs een stelsel van Tegemoetkoming Studiekosten. In het algemeen worden daaruit de kosten bestreden van schoolboeken, aanvullende materialen, reis- en lesgelden. Het rijk hanteert inkomensnormen om te bepalen of u voor deze tegemoetkoming in aanmerking komt. Overige vormen van tegemoetkoming Het eerste waarop ouders/verzorgers zijn aangewezen is de rijksregeling Tegemoetkoming Studiekosten. Verder kunnen ouders/verzorgers met een minimuminkomen een beroep doen op de bijzondere bijstand van de gemeente waar men woont. Ook is het zinvol bij het bedrijf waar u werkt te informeren naar bedrijfsfondsen. Voor de ouderbijdrage kan de school met ouders/verzorgers een gespreide betalingsregeling overeenkomen. Blijven er onoverkomelijke moeilijkheden inzake bekostiging dan is persoonlijk contact met de rector wellicht een mogelijkheid om tot een oplossing te komen. Wie te bellen voor verdere informatie? Voor verdere informatie kunt u contact opnemen met de afdeling financiën van de school, de heer M.F. Poppens (m.f.poppens@maartens.nl). Hij is telefonisch bereikbaar op het nummer van de school: 050-5375200. Verzekeringen Het bestuur van de Stichting Carmelcollege heeft een schoolongevallenverzekering afgesloten voor de leerlingen van haar scholen. De verzekering is uitsluitend van toepassing op ongevallen die de leerlingen overkomen tijdens de schooluren, activiteiten in schoolverband, waaronder stages en sportwedstrijden en tijdens het rechtstreeks komen van huis naar school en andersom en/of de plaats waar de activiteiten, respectievelijk werkzaamheden plaatsvinden. Een afschrift van de bijzondere voorwaarden van de ongevallenverzekering en de verzekerde bedragen is verkrijgbaar op de school of bij het bestuursbureau van de Stichting Carmelcollege (tel. 074-2455555). Een uitkering vanuit de schoolongevallenverzekering betekent geen erkenning van wettelijke aansprakelijkheid. Met betrekking tot de W.A.-verzekering verwijzen we naar Schade toegebracht aan derden. De ongevallenverzekering is uitgebreid met een doorlopende reisverzekering. Deze is van kracht tijdens al die reizen, kampen en excursies, die door of onder auspiciën van de school plaatsvinden. Schade toegebracht aan derden De Stichting Carmelcollege kan aansprakelijk worden gesteld voor schade geleden door derden. De Stichting heeft zichzelf en de medewerkers van de school tegen dit risico verzekerd door middel van een zgn. wettelijke aansprakelijkheidsverzekering. De aansprakelijkheidsverzekering kent een eigen risico van 100,- per aanspraak. Dit alles betekent overigens niet dat alle geleden schade wordt vergoed en dat in alle gevallen aansprakelijkheid wordt erkend. Elk geval wordt apart beoordeeld. Voor erkenning van aansprakelijkheid moet vast staan dat het bestuur, de schoolleiding, een docent of andere medewerker nalatigheid (artikel 6:162 BW en artikel 6:163 BW) kan worden verweten, omdat zij onvoldoende toezicht hebben gehouden. 8

Degene die het bestuur en/of zijn medewerker(s) aansprakelijk stelt, moet aantonen dat er van onvoldoende toezicht en dus van nalatigheid sprake is geweest. Verlies, diefstal en vernieling De Stichting Carmelcollege heeft geen verzekering voor leerlingen tegen verlies, diefstal of vernieling van eigendommen van leerlingen. Leerlingen moeten daarom hun eigendommen zo veilig mogelijk opbergen en liefst voorzien van hun naam of een ander kenteken. Dit geldt met name voor (brom)fietsen en scooters. Deze moeten goed afgesloten worden en worden gestald in de daarvoor bestemde ruimten. Volgens de wet (art. 6:169 BW) zijn de ouders/verzorgers aansprakelijk voor schade die wordt veroorzaakt door kinderen jonger dan veertien jaar. Als een kind ouder dan veertien jaar maar jonger dan zestien is, kunnen ouders/verzorgers zich onder bepaalde omstandigheden onttrekken aan hun aansprakelijkheid. Zij moeten dan aantonen dat hen het gedrag van hun kind niet kan worden verweten, bijvoorbeeld omdat ze dit gedrag van hun kind niet hebben kunnen beletten. Kinderen vanaf 16 jaar kunnen zelf aansprake lijk worden gesteld voor hun daden. De Stichting Carmelcollege verhaalt schade die een leerling toebrengt aan terreinen, gebouwen of inventaris in principe op de ouders van die leerling. Het is dan ook om die reden van belang, dat de ouders en verzorgers of de meerderjarige leerling een goede W.A.-verzekering afsluiten. (De meerderjarige leerling is uiteraard zelf aansprakelijk voor door hem veroorzaak te schade.) Leerlinggebonden financiering Vanaf 1 augustus 2003 kunnen leerlingen met een handicap of stoornis in aanmerking komen voor de rugzak of wel leerlinggebonden financiering. Deze financiering is bedoeld om ouders meer keuzevrijheid te geven tussen regulier en speciaal onderwijs voor hun kind. Het budget dat de school voor de leerling ontvangt wordt voor een deel gebruikt voor begeleiding van deze leerling vanuit het Regionaal Expertise Centrum. Het andere deel is bedoeld voor onderwijsvoorzieningen waaronder onder meer remedial teaching voor schrijven, lezen of rekenen, het aanschaffen van extra leermiddelen, zoals b.v. een speciale methode of een aangepast bureau. Een "rugzak-leerling" die op onze school wordt aangemeld moet beschikken over een indicatiestelling van de Commissie van Indicatiestelling. Deze commissie kijkt of een leerling in aanmerking komt voor leerlinggebonden financiering. Het Regionaal Expertise Centrum ondersteunt ouders bij het indienen van een verzoek tot indicatiestelling. Indien een groep scholieren zich schuldig maakt aan het toebrengen van schade, kan elk lid van deze groep aansprakelijk worden gesteld voor de toegebrachte schade, ongeacht of hij daadwerkelijk schade heeft toegebracht. Hij is aansprakelijk voor het totale bedrag en dient vervolgens zelf de personen die medeverantwoorde lijk zijn voor de schade, aan te spreken. Schoolpublicaties Het Maartenscollege verzorgt verschillende uitgaven met informatie over de school. Het Maartensmagazine waarin de school 4 maal per jaar informatie geeft over de verschillende activiteiten van het Maartenscollege. De website met een keur aan informatie en verslagen van activiteiten. www.maartenscollege.nl www.isgroningen.nl Vakanties 2009/2010 en 2010/2011 Herfst 17-10-09 t/m 25-10-09 Kerst 19-12-09 t/m 03-01-10 Voorjaar 20-02-10 t/m 28-02-10 Mei 30-04-10 t/m 09-05-10 Zomer 10-07-10 t/m 29-08-10 Herfst 23-10-10 t/m 31-10-10 Kerst 18-12-10 t/m 02-01-11 Voorjaar 19-02-11 t/m 27-02-11 Mei 30-04-11 t/m 08-05-11 Zomer 16-07-11 t/m 04-09-11 9

Ouderlijk gezag, omgangsregelingen en informatie In situaties waarbij beide ouders zijn belast met het ouderlijk gezag en één ouder de verantwoordelijkheid draagt voor de dagelijkse verzorging, ontvangen beide ouders in principe dezelfde informatie over hun kind. De ouder die niet is belast met de dagelijkse verzorging ontvangt deze informatie op zijn/haar verzoek. Deze informatie wordt niet gegeven in de volgende gevallen: 1 indien de informatie ook niet wordt gegeven aan de met het gezag en de dagelijkse verzorging belaste ouder; 2 indien de school het geven van informatie in strijd vindt met de belangen van de leerling. De wens van de leerling kan hierbij een rol spelen maar is niet alleen bepalend. Bovenstaande is ook van toepassing op de niet met het gezag belaste ouder. Sponsoring De Stichting Carmelcollege houdt zich aan het landelijke Convenant: scholen voor primair en voortgezet onderwijs en sponsoring van 24 januari 2002. Volgens het convenant dient sponsoring onder andere in overeenstemming te zijn met de goede smaak en het fatsoen. Ook moet het verenigbaar zijn met de pedagogische en onderwijskundige taak en doelstelling van de school. Verder mag het de onderwijsinhoud en/of de continuïteit van het onderwijs niet beïnvloeden. Het complete convenant kunt u opvragen bij de schoolleiding. Medezeggenschap De school kent een medezeggenschapsraad (MR). Deze raad bestaat uit vertegenwoordigers van het personeel, de ouders en leerlingen. Op grond van het Medezeggenschapsreglement heeft de raad invloed op het schoolbeleid. De rector overlegt namens het schoolbestuur met de MR. Vanuit de MR hebben twee leden zitting in de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad van de Stichting Carmelcollege (GMR). Rookverbod Voor leerlingen is het verboden te roken in de schoolgebouwen, ook in de pauzes en na de lessen. Schorsing en verwijdering Een leerling kan bij herhaaldelijk wangedrag door de schoolleider of zijn gemandateerde worden geschorst. Deze periode van schorsing kan volgens artikel 13 van het Inrichtingsbesluit Wet Voortgezet Onderwijs ten hoogste één week zijn. Het besluit tot schorsing wordt schriftelijk en met vermelding van de redenen door de schoolleider of door zijn gemandateerde, aan de leerling en, indien hij nog niet de leeftijd van eenentwintig jaar heeft bereikt, ook aan zijn ouders/verzorgers meegedeeld. Als een leerling zich (herhaaldelijk) ernstig misdraagt, kan de schoolleider besluiten deze leerling definitief van school te verwijderen volgens de artikel 14 en 15 van het Inrichtingsbesluit Wet Voortgezet Onderwijs. Definitieve verwijdering van een leerplichtige leerling vindt slechts plaats na overleg met de inspecteur en de leerplichtambtenaar. Als de schoolleider besluit tot definitieve verwijdering, dan kunnen de leerling en zijn ouders/verzorgers binnen zes weken na bekendmaking van het besluit bezwaar maken bij het College van Bestuur van de Stichting Carmelcollege. De artikelen 13, 14 en 15 van het Inrichtingsbesluit Wet Voortgezet Onderwijs zijn op te vragen bij de schoolleiding. Schoolverantwoordelijkheden a. Activiteiten buiten school vallen alleen onder schoolverantwoordelijkheid wanneer zij expliciet in de jaarplanning van de school zijn opgenomen dan wel vooraf per brief zijn aangekondigd. b. De hier bedoelde activiteiten hebben te allen tijde een goed gemarkeerd eindmoment. Het aangeven daarvan is de taak van de schoolvertegenwoordiger die de activiteit leidt. c. Na dat moment gaat ieder naar huis. De schoolverzekering dekt nog een uur nadien; dan wordt een leerling geacht te zijn aangekomen. d. Ouders en leerlingen is bekend, bijvoorbeeld door middel van een algemene publicatie in een van de schoolmedia, dat langer blijven of (hoe dan ook) nog niet naar huis gaan, de verantwoordelijkheid is van de meerderjarige leerling of anders van de ouders. e. Tijdens de hele schoolactiviteit die buiten het schoolgebouw plaatsvindt, is sprake van redelijk toezicht. Zijn er vrije uren in het dagprogramma, dan wordt de mogelijkheid geboden die in aanwezigheid van de verantwoordelijke schoolbegeleider(s) door te brengen; wordt daarvan geen gebruik gemaakt dan geldt het onder d) gestelde. 10

Wat nieuwe ouders moeten weten Voor nieuwe ouders is de school grotendeels onbekend terrein. Zij moeten nog ontdekken hoe onze school in elkaar zit. Hoe zitten de klassen verdeeld over de teams, hoe gaan de contacten tussen school en thuis lopen? Om hen enigszins wegwijs te maken publiceren we dit artikel over de onderbouw. Misschien dat er ook voor de andere ouders nog belangrijke informatie tussen zit! Samenstelling brugklassen Er zijn negen brugklassen,verdeeld over de volgende schooltypen: 1F en 1G voor leerlingen met een mavo-advies. 1K en 1L voor leerlingen met een havo-advies. 1P en 1Q voor leerlingen met een vwo-advies. In 1Q zitten ook de gymnasiumleerlingen. 1X en 1Y zijn de leerlingen die tweetalig onderwijs volgen. En 1Z voor de leerlingen die het tweetalige gymnasiumprogramma volgen. Al deze nieuwe leerlingen volgen in de eerste week het introductieprogramma, waarin ze kennismaken met elkaar, met de docenten, de vakken en het schoolgebouw.voor de klassen 1F, 1G, 1K en 1L geldt dat zij in de tweede helft van de week op kamp gaan. De klassen 1P,1Q, 1X, 1Y en 1Z gaan op kamp in de week voorafgaand aan de herfstvakantie. 25 augustus komt de schoolfotograaf voor alle leerlingen van de brugklassen. Ouders kunnen het mapje met foto s thuis inzien om te bepalen of het resultaat voldoende de moeite waard is om de foto s aan te schaffen. De introductieperiode Voor de leerlingen van klas 1 vormen de eerste weken van het schooljaar de introductieperiode. Er wordt in deze periode nog veel ruimte gereserveerd voor het wennen aan de school, het aantal vakken, de aanpak in de brugklas. In de week van 31 augustus wordt het screeningsdictee afgenomen dat eventuele spellingsproblemen bij leerlingen aan het licht moet brengen. En in de lessen wiskunde wordt een rekentoets afgenomen om de startvaardigheid van de leerlingen te meten. In de week van 21 september starten we met een speciale cursus spelling voor leerlingen die ongewoon veel fouten in het screeningsdictee hebben gemaakt. Die cursus wordt door R.T.-docenten gegeven. We vragen van de ouders van de leerlingen die daarvoor in aanmerking dienen te komen per brief om toestemming en een financiële vergoeding. De andere, kosteloze ondersteuningslessen in spelling en rekenen starten in de SOS-lessen van team K, in de banduren van team F en de SWT-lessen van team P. De introductieperiode eindigt op vrijdag 25 september. Iedereen heeft dan vijf weken lang de tijd gehad om de overstap van de basisschool naar het Maartens goed te verwerken. Alle data zijn onder voorbehoud. Decanaat Op de website van het Maartenscollege wordt u bij decanaat voortaan doorverwezen naar http://maartenscollege.dedecaan.net. Dit is een decanensite waar veel scholen gebruik van maken. Op deze site staan altijd de actuele gegevens met betrekking tot studiekeuze, open dagen, vervolgopleidingen etc. U kunt hier ook informatie vinden van onze eigen school. Hierbij valt te denken aan loopbaanactiviteiten, decanenmarkt, voorlichtingsavonden en bedrijfsexcursies. De leerlingen krijgen in een van de eerste mentorlessen de benodigde gegevens om in te loggen, waarna zij persoonlijke gegevens op de site kunnen inzien. Zij kunnen hier ook hun eigen mailadres of dat van bijvoorbeeld de ouders opgeven, waardoor rechtstreeks contact met de decaan mogelijk is. Voor de vierdeklassers van de tweede fase komt hier bovendien het LOB-katern te staan dat dan digitaal kan worden bijgehouden. Na mavo naar havo of na havo naar vwo? Een aantal leerlingen in mavo 4 en havo 5 wil na het eindexamen de schoolloopbaan op het Maartenscollege voortzetten op havo 4 respectievelijk vwo 5. Het is van groot belang dat leerlingen, die deze ambitie hebben, zich zo snel mogelijk opgeven bij de teamdecaan van de mavoafdeling (Karel Karsten) en bij de tweede fase-decanen Bouko Tiggelaar (Maatschappijteam) en Annet Brinkgreve (Natuurteam). De decanen zullen deze leerlingen informeren over aanvullende eisen of vakken die voor het vervolgtraject nodig zijn. Een aantal keren per jaar zal bij de docenten advies worden ingewonnen over het studieverloop. Verder hanteren wij een cijfernorm van minimaal 6,5 gemiddeld op de afgeronde examenvakken die in het profiel gekozen worden waarbij er slechts een van de profielvakken onvoldoende mag zijn. Om de overstap zo goed mogelijk te laten verlopen is het dus van groot belang dat we zo snel mogelijk deze leerlingen kunnen informeren en volgen. Doel is dat de leerling daar terecht komt waar hij/zij de beste kansen en mogelijkheden heeft. Vanaf dit schooljaar kunt u dus meer informatie vinden op onze site. Als er vragen zijn waarop de site geen antwoord geeft, aarzelt u dan niet om de decanen te benaderen. U kunt op http://maartenscollege.dedecaan.net een mail sturen naar de desbetreffende teamdecaan of u neemt telefonisch contact op. Namens alle teamdecanen Bouko Tiggelaar, teamdecaan tweede fase Maatschappijteam 11

Contacten met ouders De data van alle ouderavonden staan hieronder vermeld. Voor alle eerste bijeenkomsten geldt dat de ouders kennis kunnen maken met de mentor van hun kind. Elk jaar weer blijkt hoe belangrijk een eerste contact kan zijn. Datum Aanvang di. 8/ 9 20.00 uur Ouderavond team K klas 2/3 do. 10/9 20.00 uur Ouderavond team P klas 2/3 di. 15/9 19.00 uur Ouderavond overstap m4/h4 di. 15/9 19.00 uur Voorlichting Praagreis m3 di. 15/9 20.00 uur Ouderavond team F klas 2/3/4 do. 17/9 20.00 uur Ouderavond team X klas 2/3/4 ma. 21/9 20.00 uur Ouderavond klas 1 team F en K di. 22/9 20.00 uur Ouderavond M-team havo/vwo wo. 23/9 20.00 uur Ouderavond klas 1 team P en X do. 24/9 20.00 uur Ouderavond N-team havo/vwo di. 19/1 20.00 uur Infoavond profielkeuze havo/vwo 3 di. 21/1 19.00 uur Ouderavond m3 sectorkeuze di. 21/1 20.15 uur Ouderavond m2 leerwegen wo. 10/2 20.00 uur Infoavond profielkeuze tto 3 do. 25/3 19.30 uur FLE informatieavond tto/vwo 4 do. 25/3 20.00 uur Infoavond profielkeuze tto 4 di. 9/4 20.00 uur Ouderavond Taizé Mentorgesprekken en tafeltjesavonden In week 47-49 en week 5 zijn mentorgesprekken gepland. Mentoren nodigen ouders uit, maar ook de ouders kunnen dan een gesprek aanvragen. Als het nodig is, vindt het contact eerder of vaker plaats. Elk jaar zijn er ook twee contactmomenten met vakdocenten. Op die zogenaamde tafeltjesavonden kunnen ouders op gesprek bij vakdocenten. Ook in deze 10 minuten kan een schat aan informatie uitgewisseld worden. Tot zover het overzicht over de georganiseerde contactmomenten. Daarbuiten zijn de telefoon (050-5375200) en eventueel de e-mail (info@maartens.nl) bij uitstek geschikt om de lijn schoolthuis open te houden. Dat telefonisch contact is ook nodig als uw kind onverhoopt niet op school kan komen. Belt u dan s ochtends even naar de meldkamer? Telefoonnummer: 050-5375200. Met het bovenstaande overzicht hopen we u een goede indruk gegeven te hebben van wat er de komende periode te doen is op en rond de school. Bij de eerste ouderavonden zal er meer gedetailleerde informatie volgen. Alle data zijn onder voorbehoud. Verderop in het schooljaar doen zich opnieuw gelegenheden voor om het contact tussen school en thuis voort te zetten. Meestal zijn die momenten georganiseerd rond een rapportage. De leerlingenraad 2009/2010 Al jaren is de leerlingenraad, ook wel de LeRa genoemd, actief binnen het MaartensCollege. In die jaren heeft de LeRa al veel werk verzet en resultaten behaald. De LeRa is er voor en door leerlingen om de belangen van de grootste en natuurlijk de belangrijkste groep binnen de school te vertegenwoordigen: de leerlingen. De leerlingenraad wordt gevormd door een variërende mix van leerlingen. Door de verschillende achtergronden en meningen van de leerlingen, is de LeRa een goede vertegenwoordiger van alle leerlingen op school. Alle leerlingen kunnen zich aanmelden om LeRa-lid te worden. Leerlingen die niet in de LeRa zitten of niet in de LeRa willen, kunnen simpelweg voorstellen indienen bij leden of via de LeRabrievenbus. Op deze manier wordt de LeRa voorzien van up-to-date informatie en kan de raad zo efficiënt mogelijk werken. Een vraag die veel gesteld wordt als het om de leerlingenraad gaat, luidt: Wat doen jullie eigenlijk? Wat bereiken jullie allemaal? Het geven van een goed antwoord op deze vraag is moeilijker dan het lijkt. De leerlingenraad is verwikkeld in alles wat de leerling aangaat. Dat betekent dus dat de LeRa vooral achter de schermen opereert. We houden ons bezig met dingen als leskwaliteit, lesroosters, rechten van de leerling en zijn vooral ook een controlerend orgaan als het gaat om beleidsvoering. Regelmatig vertrekken er leden in verband met het verlaten van de school na examen of om andere persoonlijke redenen. Om echter een goede doorsnee van de leerlingen te behouden, is het van groot belang dat er een constante instroom van nieuw talent naar de LeRa is. Mei van dit jaar begonnen de examens waardoor het tijd was om voor een nieuw dagelijks bestuur van de leerlingenraad te stemmen. Onder leiding van de nieuwe voorzitter, Ryan Bulthuis, zal de leerlingenraad zich ook het komende jaar, 2009/2010, weer inzetten voor de belangen van de leerling. Kijk voor contact en meer informatie op onze website: via de MaartensCollegehomepage onder de link leerlingen/leerlingenraad. Namens de leerlingenraad, Ryan Bulthuis, voorzitter Orin Pieterson, vice-voorzitter 12

Schoolregels Respect voor elkaar en rekening houden met elkaar betekent in onze school, dat we ons allemaal houden aan een aantal afspraken en algemene gedragsregels. Dat geldt voor leerlingen, medewerkers en ouders. Leerlingen van de onderbouw krijgen aan het begin van het schooljaar het boekje Wegwijs op het Maartenscollege en leerlingen van de tweede fase het boekje leefsfeer, waarin de schoolregels zijn opgenomen. Hieronder vast drie afspraken die voor ouders en leerlingen erg belangrijk zijn om te weten. Aanwezigheid en afwezigheid Indien een leerling niet op school aanwezig kan zijn wegens dringende redenen (ziekte, ongeval) dient het volgende te gebeuren: de ouders stellen de school dezelfde dag voor 09.00 uur telefonisch op de hoogte van het verzuim met de reden (050-5375200). Indien het verzuim langer duurt dan 1 dag levert de leerling bij terugkomst op school een briefje in bij de leerlingenbalie met daarop de voor- en achternaam, klas en het aantal dagen dat de leerling afwezig is geweest. Afspraken met arts, orthodontist e.d. dienen zoveel mogelijk buiten de lestijden te worden gemaakt. Indien dit onmogelijk is worden deze afspraken van te voren schriftelijk gemeld d.m.v. een briefje bij de balie. indien een leerling te laat is dient hij/zij zich altijd eerst te melden bij de balie om een te laat briefje te halen. Een leerling wordt alleen met een te laat briefje tot de les toegelaten. Aan te laat komen zitten sancties vast. Daarnaast krijgen de ouders/verzorgers bij zes keer te laat een brief. De school is verplicht bij tien keer te laat de leerplichtambtenaar in te schakelen. voor bijzondere gelegenheden kan verlof worden gegeven. Dit moet van te voren bij de meldkamer of de teamleider schriftelijk worden aangevraagd door de ouders/verzorgers. Verlof om een vakantie te verlengen mag wettelijk nooit worden verleend. (Zie hieronder: Leerplichtwet.) Leerplichtwet Voor leerplichtige leerlingen is naast hun recht op onderwijs nadrukkelijk hun plicht vastgelegd om van dit recht gebruik te maken. Leerlingen vanaf 12 jaar zijn ook zelf verantwoordelijk voor het gebruik maken van hun recht op onderwijs. Deze verantwoordelijkheid ligt dus niet uitsluitend bij de ouders. Scholen moeten in hun schoolwerkplan aangeven hoe zij verzuim willen voorkomen en welke maatregelen zij nemen wanneer leerlingen toch verzuimen. Tevens is in de leerplichtwet vastgelegd dat het niet is toegestaan buiten de door de school vastgestelde vakanties te verzuimen. De enige uitzondering hierop is overmacht. Deze situatie van overmacht moet dan worden aangetoond. Hierbij valt te denken aan de situatie waarin het, vanwege het beroep van de ouders, onmogelijk is binnen de vastgestelde schoolvakanties de gezinsvakantie te plannen. In alle gevallen waarin de school vaststelt dat een leerling ongeoorloofd afwezig is, is de school verplicht melding te doen aan de leerplichtambtenaar. Ook bij veelvuldige afwezigheid door ziekte of een steeds terugkerend ziektepatroon is er sprake van verzuim. Dit verzuim moet ook bij de leerplichtambtenaar worden gemeld. Deze onderneemt in alle gevallen actie: bij ongeoorloofd schoolverzuim kan hij de zaak overdragen aan justitie en bij ziekteverzuim zal hij (of de school) de schoolarts (Jeugd Gezondheids Zorg) inschakelen. Voor de goede orde, de leerplicht heeft geen betrekking op bijzondere situaties waarvoor altijd vrij gegeven wordt, zoals (huwelijks)jubilea, begrafenis e.d. Schoolpas Voor de kopieermachines, cola- en marsautomaten en de kantine wordt gebruik gemaakt van een schoolpas. De eerstejaars leerlingen krijgen deze pas aan het begin van het schoolseizoen. De aanschafprijs van deze pas ad. 5,00 zal tegelijkertijd met de ouderbijdrage worden geïnd. Op de pas is een startbedrag van 1,50 gezet. Als een leerling zorgvuldig met een pas om gaat kan deze pas meer jaren achtereen gebruikt worden. Om de pas intact te houden kan een bank- of giropashouder gebruikt worden. Hieronder volgt een beknopte beschrijving van het systeem: a. De pas wordt via een oplaadstation in de kantine opgewaardeerd met: 1 en 2 euromunten of biljetten van 5 en 10 euro, tot een maximum van 30,00. b. Bij verlies of diefstal is het verstandig dit direct te melden bij de meldkamer zodat de pas geblokkeerd kan worden in het systeem. Het restant tegoed op de verloren/gestolen pas kan overgezet worden naar een nieuwe pas. c. Bij het gebruik van de pas moet het systeem de tijd krijgen om gegevens uit te wisselen met de chip op de pas. Dat betekent dat de pas niet te snel uit de kaartlezer gehaald mag worden. Wordt de pas wel te snel uit de kaartlezer gehaald, dan bestaat de kans dat de pas beschadigd raakt. Een beschadigde pas moet worden vervangen tegen aanschafprijs. d. In de tijd tussen de bestelling en de levering van de schoolpas kan gebruik worden gemaakt van een tijdelijke pas (waarborgsom 5,00). De tijdelijke pas blijft eigendom van de school. e. Alle problemen e.d. met de schoolpas kunnen, op gezette tijden, gemeld worden bij de meldkamer. f. Bij vertrek van school zal geen restitutie van het tegoed van de pas plaatsvinden. Het is de bedoeling dat de leerling zorgt dat het restant tegoed minimaal is. 13

Pesten via de computer Pesten is van alle tijden. Schelden, schoppen en slaan. Net doen alsof iemand niet bestaat of iemand uitlachen. Tegenwoordig is daar een nieuwe vorm bijgekomen: pesten via internet. Onder jongeren komt deze manier van pesten steeds vaker voor. Ze sturen anonieme dreigmailtjes. Ze plaatsen foto's van elkaar op internet met vervelende teksten. Ze schelden elkaar via MSN uit en er worden met opzet virussen gestuurd. Ook steeds meer kinderen in het basisonderwijs worden hiermee geconfronteerd. Veel kinderen vinden pesten via internet grappig. Maar dat wordt anders als het hen zelf overkomt. In dit artikel leest u een aantal tips om pesten via internet te voorkomen of aan te pakken. Tips voor ouders: 1 Zet de pc op een centrale plek in huis. Zo hebt u beter zicht op wat uw kinderen op de computer aan het doen zijn. 2 Zorg dat u zelf genoeg weet van internet. Ga chatten, MSN-en, surfen en zoeken, downloaden en mp3-tjes delen. Zo weet u wat de mogelijkheden van internet zijn. En kunt u uw kinderen vertellen wat ze er kunnen vinden. Bespreek met hen wat leuk is en wat niet. 3 Praat regelmatig met uw kinderen en hun vrienden en vriendinnen over internet. Wat doen ze op internet? Wat maken ze mee? Hoe vinden ze dat? Vertel ook over uw eigen ervaringen. Zo laat u weten dat u openstaat voor hun ervaringen. Ze zullen dan eerder naar u toekomen als het nodig is. 4 Als geintje sturen kinderen elkaar soms virussen toe. Installeer daarom een goede virusscanner. 5 De beste tips krijgt u van andere ouders. Zij lopen ook tegen vragen of problemen aan. Misschien hebben zij al een oplossing gevonden. Kijk bijvoorbeeld eens op: www.ouders.nl of www.mijnkindonline.nl. 6 In het volgende boek vindt u veel praktische informatie en tips: Mijn kind online. Hoe begeleid je je kind op internet Remco Pijpers, Justine Pardoen Uitgeverij SWP Books, Amsterdam 2005 ISBN: 90 6665 577 1 Als er wordt gepest via internet, wat dan? 1 Vertel uw kind dat hij of zij niet moet reageren op pestmails. Voor de pestkop is de lol er dan snel af. 2 Bewaar de pestmails als bewijs. 3 Praat erover met andere ouders. Bijvoorbeeld via Ouders Online: www.ouders.nl. 4 Kinderen denken al snel dat het hun eigen schuld is dat ze gepest worden. Ze hebben niet door dat vervelende mails vaak voor de lol verstuurd worden. Vaak is die mail niet eens speciaal voor hen bedoeld. Kinderen hebben dus niet in de hand dat iemand zulke mails naar hen stuurt, maar ze kunnen wel zelf bepalen of ze zich er iets van aantrekken. Help uw kinderen hierbij. Neem het probleem serieus. Maak hen duidelijk dat het vaak om een geintje gaat; dat het de pestkoppen niet uitmaakt aan wie ze de mail versturen. Als er anoniem wordt gepest, wat dan? 1 Spoor de dader op. Soms lukt dit door uit te zoeken van welke computer het bericht komt. Is het op school gebeurd? Dan kan de leerkracht nagaan wanneer het bericht is verzonden. Ook kan hij/zij uitzoeken welke klas op dat moment gebruikmaakte van de computer(s). 2 U kunt ook bij de politie melden wat er gebeurd is. Vraag de politie hoe u het beste verder kunt handelen. Meer informatie Kijk voor meer informatie over pesten via internet op de volgende websites: www.kinderconsument.nl www.pestenislaf.nl www.sociosite.nl www.surfopsafe.nl www.msn.nl/veiligonline www.besafeonline.org Vragen? Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met het team Jeugdgezondheidszorg van de school van uw kind. Het telefoonnummer is: 050-3674000. Voor meer informatie over gezondheid en opvoeding, kunt u ook kijken op: www.ggdgroningen.nl. Hulp bij het leren in de onderbouw Het komend schooljaar kunnen leerlingen die even een steuntje in de rug nodig hebben bij verschillende vormen van ondersteuning terecht. SOS Alle leerlingen uit het havo-onderbouwteam wordt de mogelijkheid geboden om een aantal keren per jaar een serie van vier vakondersteuningslessen te volgen. Extra lessen die bedoeld zijn om leerlingen nog eens uitleg te geven over dat lastige stukje theorie, extra te laten oefenen of om het zelfvertrouwen voor een vak wat op te krikken. Alle leerlingen uit het K-team hebben dit uur in hun rooster staan en zijn dus in staat deze lessen te volgen. Deelname is niet verplicht. Dit jaar zijn er SOS-lessen voor de vakken Engels, Duits, wiskunde en natuurkunde. De aanmelding voor de SOS-lessen gaat via de vakdocent. Hij/zij kan samen met de leerling bekijken of deelname aan die lessen verstandig is. Als een leerling zich opgeeft voor een SOS-blok wordt hij daar natuurlijk ook alle vier lessen verwacht. Voor afwezigheid gelden dezelfde regels en verplichtingen als voor het verzuimen van een gewone les. Als een leerling zonder geldige reden onvoldoende 14

aanwezig geweest is, kan hij het recht verspelen op het volgen van andere SOS-blokken van dat schooljaar. De leerlingen die niet meedoen aan de SOS-lessen zijn dat uur vrij. Aan het begin van het schooljaar wordt aan alle leerlingen uitgelegd hoe ze aan SOS kunnen deelnemen. LOL (Leerlingen Ondersteunen Leerlingen) Ook het komende schooljaar kunnen leerlingen ondersteuning aanvragen door leerlingen uit hogere leerjaren. Van de hulpgevers wordt verwacht dat ze het te ondersteunen vak goed beheersen, er lol in hebben jongerejaars te helpen bij dat vak, geduld kunnen tonen en het vermogen bezitten goed uit te kunnen leggen. De ondersteuning geschiedt in een blok van 6 keer 50 minuten, een keer per week en zes weken achter elkaar en in principe vindt de date op school plaats. Na zes weken volgt een evaluatie om te bezien of de hulpgever opnieuw moet/kan worden ingezet. De onderbouwleerlingen betalen 15,-- per blok. Dit geld komt via de coördinator terecht bij de hulpgever! Het aanmelden van een leerling kan alleen via de mentor of de vakdocent. De mentor of vakdocent geeft de naam van de hulpvrager door aan de LOL-coördinator die dan vervolgens een koppeling probeert te maken met een geschikte hulpgever. Uit de voorgaande jaren is gebleken dat de vakken Duits en wiskunde favoriet zijn. De hulpgevende en hulpvragende leerlingen treffen elkaar op school, meestal aan het eind van een schooldag of in een tussenuur. LOL start na de herfstvakantie. Banduur Voor de mavo-leerlingen van klas 1, 2 en 3 is er één banduur per week. Op dat uur hebben deze klassen en clusters de gelegenheid om onder begeleiding van een vakdocent extra vakondersteuning te krijgen. En voor de leerlingen die alle taken en opdrachten al af hebben, is er een keuzeprogramma met extra opdrachten. De leerling kan in principe in dat banduur kiezen voor welk vak hij gaat werken. Hij schrijft zich in voor een lesuur en meldt zich ook bij de betreffende docent. Maar als hij voor een vak slecht heeft gewerkt of te weinig heeft gedaan, kan de docent hem verplichten om eerst voor dat vak de zaak op orde te brengen. Op deze manier hopen we leerlingen in het gewenste werkritme te houden en enige ondersteuning te bieden als dat voor een tijdje nodig mocht zijn. blok maken leerlingen een instaptoets om te kijken of ze extra ondersteuning nodig hebben voor wiskunde of Nederlands. Naast het vakgebonden SWT-uur krijgen de leerlingen nog een studieuur. Tijdens dit uur kunnen leerlingen zelfstandig aan hun huiswerk werken. Klas 2: In klas 2 is er geen SWT. Klas 3: Voor de leerlingen in leerjaar 3 staat er wel weer een studieuur in het rooster. Na de kerstvakantie gaan bovendien, net als afgelopen schooljaar, ouders een rol spelen voor één blok SWT. Ouders geven leerlingen voorlichting over hun eigen beroep. In klas 3 staat de profielkeuze centraal. Op deze manier krijgen de leerlingen meer informatie over een aantal beroepen/studierichtingen. Tijdens de ouderavond aan het begin van het schooljaar, worden ouders uitgenodigd om deel te nemen aan deze vorm van SWT. Andere vormen van hulp Soms heeft een leerling een probleem dat niet met het leren te maken heeft. Daar kan een mentor bij helpen, maar niet altijd. Als het probleem te ingewikkeld is, kan een mentor een beroep doen op de counselor. De mentor kan de counselor om advies vragen. Want de counselor heeft wat betreft het signaleren van en omgaan met probleemgedrag meer kennis dan de doorsnee docent of mentor. Een enkele keer is het beter dat de counselor zelf met de leerling een paar gesprekken voert en onderzoekt hoe deze leerling te helpen is. Elk team heeft een counselor. En elke counselor heeft een inloopuur. Dan kan een leerling ook rechtstreeks contact met de counselor zoeken. Het spreekt voor zich dat bij alles wat de counselor doet de privacy van de leerlingen gerespecteerd wordt. In de praktijk betekent dat, dat ouders meestal op de hoogte zijn van het contact tussen leerling en counselor. Een enkele keer zal dat niet het geval zijn. SWT - studiewerktijd Voor het vwo is het schooljaar verdeeld in vijf blokken. Per leerjaar is de opzet verschillend. Klas 1: Dit schooljaar zullen leerlingen in leerjaar 1 uit verschillende vakken gaan kiezen, elk blok een ander vak. Dat kan zijn voor extra ondersteuning of voor een stukje verrijking. Voor het eerste 15

De invoering van de CJP cultuurkaart en het brugklasproject De eerste keer Dit jaar hebben alle leerlingen van onze school via het CJP ( cultureel jongerenpaspoort, een landelijke organisatie die al sinds jaren cultuur promoot onder jongeren) de nieuwe cultuurkaart gekregen. Deze kaart geldt als kortingskaart in diverse winkels (zie: www.cultuurkaart.nl) en als betaalmiddel. Ten tijde van de invoering van de kaart heeft u als ouders een brief gehad met daarin de details over het gebruik en de invoering ervan. De cultuurkaart heeft de papieren ckv-bonnen ( vouchers ) vervangen. Een groot deel van het landelijk beschikbare budget van de kaart is afkomstig van de afroming van subsidies voor culturele instellingen en kunstgezelschappen en is bedoeld als stimulus om beide partijen (de jeugdige doelgroep en de kunst-sector zelf) dichter bij elkaar te brengen. In eerste instantie was het aanbieden van culturele tegoeden voor jongeren nauw vervlochten met vak CKV (een vak dat in de bovenbouw gegeven wordt), nu kunnen deze tegoeden ook voor andere vakken gebruikt worden. Na het eerste jaar kunnen we terug kijken op hoe onze school de cultuurkaart ingezet heeft en kunnen we met deze nieuwe ervaringen verder gaan met plannen maken voor het komende jaar. Zoals hierboven gezegd is de cultuurkaart de opvolger van de CJP-bonnen. Het is dan ook logisch dat het gebruik van de cultuurkaart in dit beginstadium voor een groot gedeelte geïnspireerd is door het programma van het vak CKV. In de bovenbouw zijn de excursies naar diverse musea, toneelvoorstellingen in de stad en diverse andere excursies dit jaar betaald vanuit het cultuurkaart-budget, waar deze eerst met cultuurbonnen betaald werden. In de onderbouw, waar eerder een basisvorm van de ckv-bonnen gebruikt werd, kent men nu ook de cultuurkaart. Het gebruik hiervan volgt het gebruik van de bonnen op en dit jaar zijn o.a de traditionele bezoeken aan voormalig kamp Westerbork bijvoorbeeld betaald met de cultuurkaart. Aangezien de bovenbouw van onze school al jaren een programma heeft voor verplichte collectieve culturele activiteiten kan de invoering van de cultuurkaart in dat segment terugvallen op een breed programma dat grotendeels gehandhaafd blijft de komende jaren. De onderbouw kende geen verplicht algemeen kunstvak zoals CKV en is nu bezig met het opzetten van een doorlopende leerlijn met betrekking tot cultuur die aansluiting zal vinden met die van de bovenbouw. Onder de noemer De eerste keer zal de nieuwe lichting brugklassers meedoen aan een op stapel staand project van de Kunstencentrumgroep Groningen waarin enkele andere scholen uit de stad Groningen (Praedinius Gymnasium, H.N. Werkman College, Zernike College en het Wessel Gansfort College) samen met onze school de nieuwe leerlingen gedurende een jaar zullen laten kennismaken met de diversiteit aan culturele activiteiten die onze bruisende stad biedt. Uit het bovenstaande mag blijken dat onze school haar traditionele aandacht voor cultuur voort zal blijven zetten. De cultuurkaart is hierin een nuttig instrument. Meer informatie over de cultuurkaart en de ontwikkeling van het aankomende project in de brugklas kunt u tegemoet zien in een van de volgende Maartensmagazines. Projectgroep Cultuurkaart Maartenscollege Anja Bulthuis, Liesbeth Betten, Ronald Tieben 16

Dagexcursie biologie Schiermonnikoog Voor de derde klassen vwo vindt er aan het einde van het schooljaar voor het vak biologie een dagexcursie plaats naar het eiland Schiermonnikoog. De excursie sluit aan bij het thema ecologie dat in de klas is behandeld. Tijdens de excursie over het eiland werken de leerlingen aan veldopdrachten, waaronder een determinatie en een vegetatieopname. De dag wordt afgesloten met een wandeling over het wad en de kwelders. Op school volgt een uitgebreide digitale kennistoets. Voor het eiland is gekozen omdat binnen een relatief klein gebied een aantal zeer uiteenlopende ecosystemen onder de aandacht van de leerlingen kan worden gebracht. De excursie heeft een eigen plaats in het 3e leerjaar. Op de vakkensite biologie (onder de link vakken/biologie/excursie) is meer informatie over de excursie te vinden. Hier volgen twee verslagen van leerlingen over de afgelopen excursie. De dag begon s ochtends vroeg om acht uur. Onder leiding van biologiedocent Frits Riemersma verzamelden zich groepjes slaperige scholieren bij de bus. Al gauw ging de slaperigheid over in gezelligheid. De busreis vloog voorbij. Aangekomen in Lauwersoog kochten we de kaartjes. In de kou stonden we te wachten op de boot, maar gelukkig konden we al snel naar binnen. Daar gingen de dikke jassen en vesten uit en zocht iedereen een plaatsje op de boot. De koukleumen begonnen de tocht met een warme kop drinken en de anderen vergrepen zich aan het meegenomen snoep. Op Schiermonnikoog stond er een bus klaar die ons naar het strand bracht. In de regen en de wind gingen we op zoek naar aangespoelde dingen op het strand. Opdracht was om zoveel mogelijk verschillende soorten schelpen, wieren etc. te verzamelen. Na een wandeling van een dik uur en het bekijken van de resultaten, was het tijd om lekker op te warmen in de strandtent. Iedereen kwam even bij en na wat drinken en wc-bezoekjes konden we er weer vol tegenaan. De regen was inmiddels opgehouden en de voorspelling voor de rest van de dag zag er goed uit. Bij de wandeling door het groene deel van Schier zijn we meerdere keren gestopt om uitleg over de flora en fauna van dit gedeelte van het eiland te krijgen. Tegen de middag scheen de zon volop en konden we heerlijk in het gras zitten om te werken aan onze inventarisatieopdracht. Na de zoektocht naar de Berkenplas stond daar een patatje op ons te wachten. Voor zwemmen was het nog iets te fris, maar op het terras zitten ging prima met de zon op onze hoofden. Na helemaal uitgerust te zijn gingen we op pad naar het wad. Onderweg zijn we gestopt om een duinvallei te bekijken en naar de uitleg te luisteren. Aangekomen bij het wad gingen de schoenen uit en werden de scheppen gepakt. Met opgestroopte broeken gingen zelfs de wad-vrezers het wad op. Na het graven op zoek naar pieren en het zoeken naar kokkels werden de leerlingen steeds enthousiaster. Met de oesters in onze hand liepen we terug naar de helling waar we onze voeten konden schoonmaken. En hier wachtten ons ook de opdrachten. Na een korte pauze vertrokken we naar de kwelder, waar we de delicatesse zeekraal mochten proeven (een beetje te zout!). Hierna liepen we nog het laatste eindje met zere voeten, terug naar de boot. De terugreis verliep rustig, want iedereen was redelijk moe. Om acht uur aangekomen in Haren konden we terugkijken op een erg leuke en geslaagde dag. Barbara Geubels en Myra Luinge, 3R 17

Pieren, mossels en krabben Op dinsdag 9 juni gingen wij met onze klas (3R) en onder leiding van meneer Riemersma naar Schiermonnikoog voor biologie. We moesten al vroeg de bus in om naar de boot te gaan. Na een slaperige busreis kwamen we bij de boot. Toen we na de boot op het eiland waren aangekomen, gingen we meteen naar het strand (in de regen) voor een opdracht. De opdracht was om zoveel mogelijk soorten schelpen en andere aanspoelsel te verzamelen en te sorteren. Het groepje met de meeste soorten kreeg een prijs. Op het strand kregen we veel uitleg over de soorten schelpen en hoe je een mannetjes- en vrouwtjeskrab kon herkennen. Na het strand gingen we naar een restaurant waar we getrakteerd werden op wat drinken. Daarna gingen we naar de duinen. Daar moesten we tellen hoeveel planten er van elke soort in een vierkant waren. We gingen richting Berkenplas, maar eerst gingen we door een berkenbos waar een soort moeras was. Daar hebben we aan een plant geroken die naar pepermunt rook. Daar heeft Victor een salamander gevangen. We gingen toen over de duinen door de struiken naar de Berkenplas om daar wat te eten en om mogelijk te zwemmen. Ondertussen was het weer al beter geworden, maar niemand ging zwemmen. We zijn ook naar het wad gegaan. We hebben daar op het wad gelopen. We moesten eerst door een geul om bij het wad te komen. Toen we op het wad waren moesten we zoeken naar een wadpier. Meerdere mensen hadden een schepje mee om een wadpier op te graven, maar al die schepjes waren niet sterk genoeg om er goed mee in het wad te graven. Ze bogen namelijk allemaal om. Toen we eindelijk een wadpier hadden gevonden, hebben we hem in een potje met water gestopt. Na een tijdje zag je de kieuwen van de pier (ja, die hebben kieuwen), zodat je goed kon zien waar ze zaten (bij zijn kop). We liepen verder naar de mosselbank en bekeken daar hoe die mossels vast konden blijven zitten, zodat ze niet wegspoelen. De mossels zitten aan elkaar en aan andere dingen vast met kleine draadjes. Op de terugweg naar de kant kwamen we een monstergrote krab tegen. De kop van die krab was ± 5 bij 3 centimeter. Vincent en Victor pakten de krab op met een schepje en hebben hem mee genomen naar de kant (we hebben hem later gewoon weer terug gebracht). Terug aan de kant met de schoenen weer aan gingen we naar de kwelder en hebben daar het pioniersplantje van de kwelderzeekraal gezien (en gegeten). Toen was de dag afgelopen en zijn we met de boot en weer met de bus terug naar school gegaan. Piet Zeegers en Joshua Levinsky, 3R 18