Specifieke Lerarenopleiding Infobrochure Centrum voor Volwassenenonderwijs Crescendo Vaartdijk 86, 2800 Mechelen
Inhoud Wat is de Specifieke Lerarenopleiding?...3 Wie kan de Specifieke Lerarenopleiding volgen?...3 Wat is je onderwijsbevoegdheid?...3 Programma... 4 Modeltrajecten... 5 Modulair onderwijs... 5 Gecombineerd onderwijs...5 Vrijstellingen via EVC-EVK...5 Trajecten... 6 Opstap- en remediëringsmodules...12 Praktische informatie...13 Kostprijs... 11 Contact... 11 pagina 2
Wat is de Specifieke Lerarenopleiding? De Specifieke Lerarenopleiding (SLO) is bestemd voor iedereen die graag voor de klas wil staan. Vroeger werd de Specifieke lerarenopleiding ook wel een D-diploma of een GPB-opleiding genoemd. Met dit diploma kan je lesgeven in het secundair onderwijs. Afhankelijk van je eerdere opleiding en ervaring kan je ook aan de slag in het hoger onderwijs, deeltijds kunstonderwijs of volwassenenonderwijs. Ben je pas afgestudeerd of geef je al les? Wil je een job in het bedrijfsleven of een andere organisatie ruilen voor of combineren met een onderwijsberoep? Dan is de Specifieke Lerarenopleiding iets voor jou. Wie kan de Specifieke Lerarenopleiding volgen? De SLO staat open voor iedereen die een diploma secundair of hoger onderwijs (bachelor of master) bezit. Als je geen diploma secundair onderwijs hebt behaald, kan je de SLO volgen als je eerst de opstapmodules volgt. Meer info hierover lees je op pagina 7. Als je enkel over een diploma secundair onderwijs beschikt, zal de trajectbegeleider van de SLO je contacteren. Samen met jou bekijkt hij jouw kansen in het onderwijs. Wat is je onderwijsbevoegdheid? Welke vakken je mag geven, hangt af van je basisdiploma en/of je nuttige ervaring. Je vindt hierover meer info op www.ond.vlaanderen.be/bekwaamheidsbewijzen. Klik op van diploma naar vak, als je wilt weten welke vakken je met je diploma kunt geven, en klik op van vak naar diploma, als je wilt weten of je een bepaald vak mag geven en aan welke graad. Achter elk vak staat een verwijzing naar de weddeschaalcode die bepaalt hoeveel je zal verdienen. pagina 3
Programma In de SLO van CVO Crescendo ontwikkel je alle competenties waarover je als beginnende leerkracht moet beschikken. De opleiding legt daarnaast extra de klemtoon op competenties die belangrijk zijn in het actuele onderwijs: diversiteit, taal, onderzoek, ICT en vakdidactiek. De Specifieke Lerarenopleiding omvat 60 studiepunten, waarvan de helft praktijk en de helft theorie. De theoretische component didactische competenties maatschappelijke en beroepsgerichte competenties pedagogisch-organisatorische competenties psychopedagogische competenties In alle theoriemodules staat de onderwijspraktijk centraal. Zo geeft bijvoorbeeld Communicatie en Overleg op school je een praktische kijk op de klassenraad, hoe taalverwerving werkt en wat interculturele communicatie betekent in een klaslokaal. Ook instructies geven en vragen stellen komen aan bod. De praktijkcomponent de observatiestage waar je door observatie in stagescholen kunt kennismaken met de diverse aspecten van het onderwijs oefensessies waarbij je lesgeeft aan je medecursisten de doestage waarbij je zelf voor de klas staat de projectstage laat je kennismaken met de taken van de leerkracht buiten de klas pagina 4
Modulair onderwijs De opleiding is modulair opgebouwd. Dit betekent dat je elk semester van september tot en met januari en van februari tot en met juni één of meerdere modules volgt. Na een evaluatiemoment rond je de modules af. Het is ook belangrijk om rekening te houden met het gewicht van een module. De studiepunten geven een indicatie. Eén studiepunt gelijk aan een studiebelasting van ongeveer 25 uur. Zo telt de module Onderwijs en Maatschappij bijvoorbeeld 3 studiepunten. Daaraan zijn 40 lestijden gekoppeld. De overige 35 uren besteed je aan taken en opdrachten. Een modulair systeem biedt heel wat flexibiliteit: je kunt je opleiding onderbreken of bepaalde modules volgen wanneer je dat het beste past. Gecombineerd onderwijs Bijna alle modules in deze opleiding worden in een systeem van gecombineerd onderwijs aangeboden. Dit is een combinatie van contact- en afstandsonderwijs. Op de data van het afstandsonderwijs kom je niet naar de campus. Je werkt dan zelfstandig aan taken. Daarbij krijg je ondersteuning van de lector. De taken in afstandsonderwijs bestaan bijvoorbeeld uit voorbereiden van de lessen, een individuele opdracht maken, samenwerken aan een groepsopdracht of een nascholing volgen. De modules PPC en OMA bieden we minstens één keer per academiejaar volledig in afstandsonderwijs aan. Vrijstellingen via EVC-EVK Je maakt misschien aanspraak op studieduurverkorting via vrijstellingen op basis van een eerder verworven kwalificaties (EVK = diploma s) of eerder verworven competenties (EVC = ervaring). Alle info en documenten die je in dit verband nodig hebt, vind je terug op de website www.cvo-crescendo. be/slo. Achteraan in de brochure vind je de contactgegevens van de vrijstellingscoördinator. pagina 5
Trajecten Je kiest het traject dat het beste past bij je opleiding, beroep, praktische mogelijkheden en persoonlijke voorkeuren. De modeltrajecten vind je op de website www.cvo-crescendo.be (klik op SLO). Wij bieden 3 modeltrajecten in Mechelen aan en één intensief traject in Lier. Na elk traject vind je het bijhorende structuurschema. De inhoud van de modules vind je in de ECTS-fiches. Deze fiches kan je vinden op de SLO-pagina s van onze website www.cvo-crescendo.be. Reguliere traject (Mechelen) Het reguliere traject is ideaal als je werken en studeren wil combineren. De opleiding is modulair opgebouwd en loopt over vier semesters (twee schooljaren). Je hebt elke week ongeveer acht contacturen. Geïntegreerd traject volwassenenonderwijs (Mechelen) In het geïntegreerd traject volwassenenonderwijs gaat er extra aandacht naar het lesgeven aan volwassenen: je maakt kennis met typische kenmerken van een klasgroep in het volwassenenonderwijs en je leert methoden om volwassenen te motiveren zodat ze de vooropgestelde doelstellingen kunnen realiseren. De structuur van de opleiding is volledig identiek aan die van het reguliere traject. Je behaalt dus hetzelfde lerarendiploma. Je opdrachten en stage kan je wel volledig toespitsen op het lesgeven aan volwassenen (ook in het hoger onderwijs). pagina 6
Structuurschema Reguliere traject en geïntegreerd traject volwassenenonderwijs Theoriecomponent Maatschappelijke en beroepsgerichte competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Onderwijs en maatschappij (OMA) of 40 3 25 75 40 3 80 20 Leerkracht en verantwoordelijkheden (LEV) 40 3 25 75 Pedagogisch-organisatorische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Communicatie en overleg (COO) 80 6 25 75 Begeleiding (BEG) 40 3 25 75 Klasmanagement (KLM) 40 3 25 75 Psychopedagogische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Psychopedagogische competentie (PPC) of 80 6 25 75 80 6 90 10 Didactische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Didactische competentie algemeen (DCA) 80 6 50 50 Praktijkcomponent Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Vakdidactische stage (VDS) 40 3 100 0 Didactische competentie praktijkinitiatie (DCP) 80 6 0 100 Didactische competentie oefenlessen (DCO) 80 6 0 100 Leren in netwerk (LIN) 40 6 100 0 Didactische competentie stage (doestage) (DCS) 40 9 100 0 De module-inhouden vind je in de ECTS-fiches. pagina 7
Intensief jaartraject (Lier) Met het intensief jaartraject kan je in één jaar afstuderen. De modules zijn dezelfde als in het reguliere traject, maar je volgt twee dagen per week les. De lessen vinden plaats in onze campus in Lier (Kluizeplein 8, 2500 Lier). Houd er rekening mee dat dit traject zich minder vlot laat combineren met een voltijdse dagtaak. Structuurschema Intensief jaartraject (Lier) Theoriecomponent Maatschappelijke en beroepsgerichte competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Onderwijs en maatschappij (OMA) 40 3 80 20 Leerkracht en verantwoordelijkheden (LEV) 40 3 50 50 Pedagogisch-organisatorische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Communicatie en overleg (COO) 80 6 75 25 Begeleiding (BEG) 40 3 50 50 Klasmanagement (KLM) 40 3 50 50 Psychopedagogische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Psychopedagogische competentie (PPC) 80 6 90 10 Didactische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Didactische competentie algemeen (DCA) 80 6 75 25 Praktijkcomponent Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Vakdidactische stage (VDS) 40 3 100 0 Didactische competentie praktijkinitiatie (DCP) 80 6 0 100 Didactische competentie oefenlessen (DCO) 80 6 0 100 Leren in netwerk (LIN) 40 6 100 0 Didactische competentie stage (doestage) (DCS) 40 9 100 0 pagina 8
LIO-traject (Mechelen) Als je minimaal gedurende een semester een halftijdse lesopdracht hebt, kom je mogelijk in aanmerking voor een LIO-baan (leraar in opleiding). Dit betekent dat je als beginnende leraar een deel van je opleiding volgt in de vorm van werkplekleren op de school waar je tewerkgesteld bent. De modules DCA (Didactische Competentie Algemeen), Klasmanagement en Begeleiding kan je samen met andere LIO-cursisten volgen. In deze modules komt je eigen ervaring als leraar ruim aan bod. De andere modules van de SLO volg je samen met de cursisten uit het reguliere traject. Als LIO-baner kan je op een jaar afstuderen. Het is belangrijk om na te gaan of dit haalbaar is in combinatie met je (nieuwe) job, je mogelijkheden naast je werk enzovoort. Opgelet! Je kunt als LIO-cursist enkel aan je praktijkmodules beginnen in september (LIO1) of aansluiten/ overschakelen in januari (LIO2). Met de theoretische modules kan je steeds aanvangen. Voorwaarden om je als LIO-cursist in te schrijven: over een lesopdracht van minimaal 400 uren (dat is een lesopdracht van ongeveer 10/20) in het secundair onderwijs, volwassenenonderwijs of deeltijds kunstonderwijs beschikken. Je moet hiervan het bewijs kunnen voorleggen je school gaat ermee akkoord om voor de evaluatie mee te werken en duidt hiervoor een mentor aan je aanvaardt de opdrachten, begeleiding, coaching en evaluatie door de SLO je begint je traject steeds met de module Didactische Competentie Algemeen (DCA)) pagina 9
Structuurschema Leraar in opleiding (LIO) Theoriecomponent Maatschappelijke en beroepsgerichte competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Onderwijs en maatschappij (OMA) of 40 3 25 75 40 3 80 20 Leerkracht en verantwoordelijkheden (LEV) 40 3 25 75 Pedagogisch-organisatorische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Communicatie en overleg (COO) 80 6 25 75 Begeleiding (BEG) 40 3 25 75 Klasmanagement (KLM) 40 3 25 75 Psychopedagogische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Psychopedagogische competentie (PPC) of 80 6 25 75 80 6 90 10 Didactische competentie Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Didactische competentie algemeen (DCA) 80 6 50 50 Praktijkcomponent LIO-traject Lestijden Studiepunten % in afstand % in contact Vakdidactische stage (VDS) 40 3 100 0 Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 1 (PHIOLIO1) 80 12 100 0 Professioneel handelen in de onderwijspraktijk 2 (PHIOLIO2) 80 12 100 0 Leren in netwerk (LIN) 40 3 50 50 De module-inhouden vind je in de ECTS-fiches. pagina 10
Flextrajecten Afhankelijk van je vooropleiding en onderwijservaring doorloop je een traject van één tot drie jaar of van 60 tot 180 studiepunten. Je kan er ook voor kiezen om je traject over een langere periode te spreiden. Na het afronden van het flextraject behaal je het diploma van bachelor Lager Onderwijs en kan je meteen aan de slag als leerkracht. Voor de studenten zonder een bachelor- of masterdiploma geldt een minimumleeftijd van 25 jaar om in te schrijven. Het Flextraject is een samenwerking tussen Artesis Plantijn Hogeschool Antwerpen en CVO Crescendo. Je volgt voornamelijk les aan de AP-hogeschool. Daarnaast volg je deze drie modules in CVO Crescendo in Mechelen: Communicatie en Overleg (COO) Didactische Competenties Algemeen (DCA) Onderwijs en Maatschappij (OMA) Flextraject Techniek (Secundair Onderwijs) Als je al een bachelor- of masterdiploma bezit en je onderwijsbevoegdheid wilt uitbreiden, is het flextraject Techniek (Secundair Onderwijs) er voor jou! In het flextraject Techniek (Secundair Onderwijs) combineer je hoorcolleges en praktijkopdrachten met thuis- en zelfstudie. Afhankelijk van je diploma volg je het traject voor 1 of 2 vakken (48 versus 96 studiepunten). Je kan er ook voor kiezen om je traject over een langere periode te spreiden. Voor meer informatie kan je terecht op de website van AP-hogeschool: www.ap.be/onderwijs-en-training/flextraject-techniek/3101 Flextraject Kleuter- en lager onderwijs Als je in het kleuter- of het lager onderwijs aan de slag wilt gaan, zijn deze trajecten zeker iets voor jou! Afhankelijk van je vooropleiding en onderwijservaring doorloop je een traject van drie tot één jaar (180 tot 60 studiepunten) en volg je enkele opleidingsonderdelen in ons CVO. Je kan er ook voor kiezen om je traject over een langere periode te spreiden. Na het afronden van het flextraject behaal je het diploma van bachelor Kleuteronderwijs of bachelor Lager onderwijs. Voor meer informatie kan je terecht op de website van AP-hogeschool: www.ap.be/onderwijs-en-training/flextrajecten-kleuter-en-lager-onderwijs-een-lerarenopleiding-op-jouwmaat/1377 pagina 11
Opstap- en remediëringsmodules Bij de aanvang van de opleiding leg je een oriënterende proef af. Op basis van de resultaten bekijken we welke ondersteuning en remediëring gewenst is. Als je niet beschikt over een diploma secundair onderwijs en je hoog scoort op de proeven, kan je voor één of meerdere opstapmodules een vrijstelling krijgen. De onderstaande modules kan je volgen: wanneer je behoefte hebt aan extra ondersteuning je het advies krijgt om je competenties op dit vlak verder uit te breiden Dan spreken we van remediëringsmodules: er is veel ruimte om je individueel te begeleiden en op maat van je vragen een aanbod uit te werken. De onderstaande modules moet je volgen: als je niet beschikt over een diploma secundair onderwijs. Dan spreken we van opstapmodules. Taalcoachingmodules Taal is belangrijk voor een toekomstige leerkracht. In alle modules komen lezen, luisteren, spreken, gesprekken voeren en schrijven vaak aan bod. Je schrijft bijvoorbeeld observatie- en reflectieverslagen. Je kan deelnemen aan klassenraden, foutloos schrijven, vlot presenteren, vakliteratuur lezen etc. In de taalcoachingmodules krijg je extra ondersteuning. Er zijn drie modules: module 1: spelling en woordkeuze module 2: grammatica en zinsconstructies module 3: teksten interpreteren en zelf schrijven Meer info hierover vind je op de site of de map die je tijdens de infoavond ontvangt. ICT-coachingmodule Over goed ontwikkelde ICT (informatie- en communicatietechnologie)-competenties beschikken is noodzakelijk voor de klaspraktijk. In de meeste modules werk je met ICT. Zo gebruik je de elektronische leeromgeving. Naast de technische kant is ook het kritisch en bewust omgaan met en het correct inzetten van ICT belangrijk. De module ICT-coaching biedt de kans om deze competenties te verwerven. Meer info hierover vind je op de site of in de map die je tijdens de infoavond ontvangt. pagina 12
Praktische informatie Lesmomenten Voor het reguliere traject en het geïntegreerd traject volwassenenonderwijs heb je de keuze tussen: dinsdag- en donderdagvoormiddag van 9.00 u tot 12.30 uur (start enkel in september) woensdag van 13.30 tot 21.30 uur (start zowel in het eerste als in het tweede semester) zaterdag van 8.30 tot 16.30 uur (start zowel in het eerste als in het tweede semester) Het intensief jaartraject in Lier: vrijdag tussen 9.00 en 16.30 uur en woensdagavond tussen 18.00 en 21.30 uur. Het LIO-traject: woensdag tussen 13.30 en 21.30 Gedetailleerde modeltrajecten zijn te vinden op onze website. De vakantieperiodes zijn dezelfde als die in het secundair onderwijs. Lesplaatsen Campus Mechelen, Vaartdijk 86, 2800 Mechelen: Regulier traject Geïntegreerd traject volwassenenonderwijs LIO-traject Flextraject (vermelde modules) Campus Lier, Kluizeplein 8, 2500 Lier Intensief jaartraject Inschrijvingen De openingsuren van het secretariaat in Mechelen en Lier vind je terug op de website. Bij inschrijving breng je een kopie van het hoogst behaalde diploma en je identiteitskaart mee. Betaling gebeurt bij inschrijving contant, met Bancontact of met opleidingscheques. pagina 13
Kostprijs Je betaalt 1,50 per lestijd maar met een plafond van 300,00 euro per semester. Voor het gebruik van het elektronisch leerplatform betaal je 5,50 per academiejaar. Je betaalt 6,00 voor het volgen van een vakdidactische initiatie en 5,00 gebruik van het leerplatform van de module VDS. Het handboek (Standaert en Troch, Leren en onderwijzen. Inleiding tot de algemene didactiek. Leuven, Acco, 2012) kost 33,00. Vrijstelling van inschrijvingsgeld Als je werkloos of arbeidsongeschikt bent, kun je genieten van een gedeeltelijke vrijstelling van het inschrijvingsgeld. Print een attest Aanvraag voor vrijstelling van het inschrijvingsgeld af uit je VDAB-dossier en breng het mee bij je inschrijving. Het cursistensecretariaat verwerkt je aanvraag. Betaald educatief verlof Educatief verlof vraag je aan bij je werkgever. Het educatief verlof kan oplopen tot 100 uur per jaar. Voor uren die georganiseerd worden in afstandsonderwijs of voor je stage heb je geen recht op educatief verlof. Opleidingscheques Indien je recht hebt op opleidingscheques, kun je deze voor je opleiding gebruiken. Meer info vind je op de site www.vdab.be/opleidingscheques. Heb je geen diploma hoger onderwijs en betaal je je opleiding met opleidingscheques, dan kom je misschien in aanmerking voor een extra tegemoetkoming. Deze regeling geldt voor: een studie die leidt tot het diploma van bachelor een studie in het hoger onderwijs, ingericht door het onderwijs voor sociale promotie (cvo) een lerarenopleiding of een opleiding voor het behalen van het getuigschrift voor pedagogische beroepsbekwaamheid Opgelet. Je studie moet wel langer dan een jaar duren en je moet meer dan 250,00 onkosten per jaar maken om in aanmerking te komen. Surf voor meer info over deze tegemoetkoming naar www.vdab.be/opleidingscheques/werknemers3.shtml. Heb je nog vragen over opleidingcheques? Mail naar opl.cheque@vdab.be of bel naar het gratis nummer 0800 30 700 (elke werkdag van 8 tot 19 uur). pagina 14
Contact Met vragen over de Specifieke Lerarenopleiding kan je contact opnemen met: Els Tanghe Opleidingscoördinator SLO Vaartdijk 86 2800 Mechelen els.tanghe@cvo-crescendo.be Nota s pagina 15