ivmmagazine INTEGRAAL VERANTWOORD MILIEUBEHEER - DRIEMAANDELIJKSE UITGAVE - EXTRA NUMMER MAART 2015 gft-ophaling vanaf april In dit nummer: Een nieuwe selectieve inzameling p.2 De gft-container p.3 De ophaling in praktijk p.4 Wat hoort in de container p.5 Wat met restafval? p.6 Enkele praktische tips p.7 gft-afval thuiscomposteren p.8 EEN UITGAVE VAN DE INTERGEMEENTELIJKE OPDRACHTHOUDENDE VERENIGING VOOR HUISVUILVERWERKING MEETJESLAND. VERSCHIJNT IN NAZARETH
gft-afval. Da s iets nieuws! De afkorting gft staat voor groente-, fruit- en tuinafval, dus alles wat organisch afbreekbaar is maar nu meestal in de restafvalzak terechtkomt. Op heden heeft men de keuze om het gft-afval hetzij thuis te verwerken in een compostvat of bak of op een composthoop, hetzij mee te geven met de wekelijkse ophaling van de restafvalzak. Vanaf april zal het gft-afval afzonderlijk worden opgehaald. De ene week is er ophaling van het gft-afval, de week nadien wordt het restafval opgehaald. Er wordt dus afgestapt van de wekelijkse ophaling van restafval. Vanaf april krijgen inwoners de keuze om het gft-afval ofwel thuis te blijven verwerken in een compostvat of bak, hetzij dit mee te geven met de selectieve gft-ophaling. gft hoort dan niet langer in de restafvalzak thuis. Let wel, ongeacht of u gebruik maakt van de gft-ophaling, het restafval wordt vanaf april niet langer wekelijks maar slechts om de 14 dagen opgehaald. Waarom gft apart meegeven? Wie niet thuiscomposteert, geeft op heden het gft-afval mee met het restafval. Dit afval wordt verbrand in de afvalenergiecentrale van IVM te Eeklo. Het wordt er op milieuverantwoordelijke wijze verwerkt: het proces bevat o.a. de verwijdering van reststoffen, rookgasreiniging, energierecuperatie en elektriciteitsproductie. Door gft-afval gescheiden in te zamelen wordt een extra milieuwinst gerealiseerd. Het gft-afval wordt niet verbrand maar vergist; er wordt biogas geproduceerd waarmee elektriciteit wordt opgewekt en het eindproduct is compost dat wordt gebruikt als bodemverbeteraar. gft-ophaling is dus een mooi alternatief voor wie niet thuiscomposteert of thuis onvoldoende capaciteit heeft om alles te kunnen composteren. Waarom nu opeens die gft-ophaling? Ook al wordt in het werkingsgebied van IVM zeer goed gesorteerd en thuis gecomposteerd, toch blijkt uit onderzoek dat nog 30% van de inhoud van de restafvalzak voor compostering in aanmerking komt. Op jaarbasis kan dit 30 à 40 kg per inwoner betekenen! Niet over één nacht ijs In 2011 werd in de IVM-regio gestart met de selectieve ophaling van gft in de gemeenten De Pinte, Merelbeke en Zulte. Met goede resultaten als gevolg: gemiddeld wordt per inwoner per jaar 30 kg gft-afval opgehaald. Sinds de invoering van de gftophaling kende het restafvalcijfer in die gemeenten een spectaculaire daling! Het thuiscomposteren en het sorteren van afval zijn goed ingeburgerd. Toch kunnen we nog een stapje verder gaan, want in restafval zit nog heel wat organisch materiaal. Dit kan thuis worden gecomposteerd, iets wat in de IVM-regio wordt gestimuleerd. Omdat niet iedereen mogelijkheden heeft om thuis te composteren, organiseert IVM in Nazareth binnenkort de selectieve ophaling van gftafval. Het gft zorgt in een vergistingsinstallatie voor de productie van biogas waarmee elektriciteit wordt geproduceerd en het levert tevens een kwalitatief eindproduct: gftcompost. 2 - ivmmagazine
De gft-container Het gft-afval zal worden ingezameld met containers. Het gft-afval verdwijnt uit de restafvalzak en zal worden opgehaald in containers. Er kan worden gekozen uit een container met een inhoud van 120 liter (of ca. 30 kg gft-afval) en uit een container met een inhoud van 40 liter (ca. 10 kg gftafval). Het kleinere type is geschikt voor alleenstaanden of mensen die weliswaar thuiscomposteren maar af en toe toch nog een beetje gft-afval op overschot hebben. Wie wordt eigenaar van de container? Niemand wordt verplicht een gftcontainer aan te schaffen! Maar wie een container wenst, zal deze moeten aankopen bij het gemeentebestuur. Voor een 40-liter container wordt 15,00 aangerekend, voor een 120-liter container 30,00. Wie wil, mag meerdere containers kopen. Wat kost het meegeven van de container? Deze containers worden bij lediging niet gewogen, maar ongeacht de hoeveelheid die wordt meegegeven wordt een vast bedrag aangerekend voor de lediging van de gft-container. Voor het meegeven van de 120-liter container, betaalt u evenveel als voor het meegeven van een restafvalzak van 60 liter, m.n. 1,50. Voor een container met inhoud 40 liter, betaalt u 0,60. Het aanbieden van gft kost in elk geval flink wat minder dan het aanbieden van de restafvalzak, vandaar dat het interessant is om het gft afval te sorteren en het uit de restafvalzak te halen. Is de deelname aan de gft-ophaling verplicht? Niemand wordt verplicht een gftcontainer aan te schaffen. Het gftafval kan immers ook thuis worden gecomposteerd in een compostvat, een wormenbak, een compostbak of een composthoop. Het hoort evenwel niet meer thuis in de restafvalzak. Wie zeer consequent alles thuiscomposteert kan het misschien onnodig vinden om een container aan te schaffen. Er is immers helemaal géén verplichting. Thuiscomposteren loont nog altijd het meest! Hoe reinigen? Reinigen kan eenvoudig met water eventueel wat groene zeep of soda of vochtige doek. Voor een 120-liter Wat zijn de VOORDELEN van het gebruik van een gft-container? De 120-liter container staat op wieltjes en is dus gemakkelijk hanteerbaar De container lekt niet Indien de container goed afgesloten is, dan is er helemaal geen geur waar te nemen Nieuwsgierige katten, honden of vogels kunnen de container niet openkrabben Een goed gesloten container trekt geen ongedierte aan De container is sterk en scheurt niet De container kan gemakkelijk uitgespoeld worden De container is bestand tegen alle weersomstandigheden container volstaan water en een borstel met lange steel. Even laten inweken helpt om het afval te laten loskomen. Gebruik géén bleekwater. Wat als de container gestolen wordt? Bij diefstal moet u zo snel mogelijk aangifte doen bij de politie en het gemeentebestuur verwittigen. U krijgt na voorlegging van een attest van klachtneerlegging nadien een nieuw exemplaar. Zonder het attest worden de kosten van een nieuwe container wel aangerekend. Geurhinder? Als het deksel goed gesloten blijft én er geen vis- of vleesresten in de container worden gedeponeerd, zal er geen geurhinder waar te nemen zijn. Mocht dit toch gebeuren, spoel dan na lediging de container uit met water, groene zeep of soda. Sint-Laureins De gft-inzameling zorgt er voor dat minder restafval wordt verbrand. Hierdoor verkleint de ecologische voetafdruk van de gemeente Een goede zaak voor ons milieu, maar ook voor ieders portemonnee, gezien het vergisten van gft voordeliger is dan het afval te laten verbranden. In dit IVMMagazine verneemt u meer over de gft-ophaling. Mocht u nog vragen hebben, dan staat de 0800 13 580 infolijn tot uw beschikking. Koen Loete, voorzitter Maldegem Knesselare Aalter Eeklo Nevele Kaprijke Assenede Waarschoot Evergem Zomergem Lovendegem Deinze Sint-Martens-Latem De Pinte Zulte Nazareth Gavere Merelbeke ivmmagazine - 3
De gft-ophaling praktisch Hoe moet het gft-afval voor ophaling worden aangeboden? Er is géén verplichting om telkens er een gft-ophaling is, de container voor ophaling aan te bieden. Er kan best worden gewacht tot wanneer er een aanzienlijke hoeveelheid gft-afval is. Toch is het aangewezen om minstens maandelijks de container te laten ledigen, opdat het materiaal vers in de vergistingsinstallatie kan worden verwerkt. Eens de gft-container gevuld, kan deze meegeven worden met de tweewekelijkse ophaling. Er hoeft dan enkel nog een sticker rond het handvat te worden bevestigd en de gesloten container op de juiste ophaaldag met het handvat naar de straat gericht op de stoep te zetten zonder dat weggebruikers worden gehinderd. Na lediging moet de eigenaar de lege container uiteraard terug van de openbare weg halen. Houd rekening met voetgangers, fietsers, postbodes. Voor de veiligheid van weggebruikers, maar ook van de ophalers en postbodes, vragen we u om de container te plaatsen zodat deze niemand hindert bij de doorgang op het voetpad of bij het uitoefenen van de job. Hoe en waar geraakt men aan de gft-stickers? Net zoals voor het meegeven van restafval wordt betaald door de aankoop van een restafvalzak, wordt voor de ophaling van het gft-afval betaald door de aankoop van een gft-sticker. Deze stickers kunnen worden aangekocht op het gemeentehuis per 5 of een veelvoud van 5, bij voorkeur te betalen met Bancontact. Per ophaling moet één sticker rond het handvat van de container worden gekleefd. Na lediging, de container terug nemen Wanneer de gft-container is leeggemaakt, moet u deze terugnemen zodat de stoep vrij wordt gemaakt voor alle verkeer. Op elke container is een adressticker bevestigd, zodat u de container gemakkelijk kan herkennen. U bewaart de container best binnen, maar als dat niet mogelijk is, dan toch op een beschutte plaats in de schaduw. In volle zon kan de temperatuur immers flink oplopen, waardoor het materiaal sneller begint te gisten. In volle winter is er dan weer kans op het vastvriezen van het deksel wanneer de container niet beschut staat. Wat als de container beschadigd is? De containers zijn getest volgens internationale standaarden en kunnen dus moeilijk stuk gaan. De leverancier geeft 5 jaar garantie op de constructie. Toch gebeurt het uitzonderlijk dat er schade is aan het deksel, de wielen of de romp. In dat geval, meldt u dit aan het gemeentebestuur, zodat een afspraak kan worden gemaakt om de schade te herstellen. Deze herstelling is gratis zolang de schade is veroorzaakt door normaal gebruik. Schade ten gevolge van onvoorzichtig gebruik of moedwillige vernieling, wordt aangerekend. Wie een container bezit moet deze immers als een goede huisvader gebruiken. 4 - ivmmagazine
Wat hoort bij gft / Wat hoort niet bij gft? In de gft-container horen volgende zaken thuis: schillen van aardappelen, fruit,... (mag zelfs in keukenrol) groente- en fruitresten doppen van noten kleine hoeveelheden gekookte etensresten theebladeren en zakjes broodkorsten resten uit groente- en siertuin (zonder aarde) koffiedik en -filters papier van de keukenrol verwelkte snijbloemen en kamerplanten klein snoeihout (versnipperd) onkruidresten (zonder aarde) haagscheersel kleine hoeveelheden gemaaid gras en bladeren Op de bodem van de gft-container mag een dunne laag krantenpapier of karton worden aangebracht. Dit zal het vocht gedeeltelijk absorberen en ervoor zorgen dat het afval netjes uit de gft-container glijdt. Wat hoort niet bij het gft vlees- en visresten vleesafval en beenderen zuivelproducten saus, vet en olie timmerhout boomwortels grof, ongesnipperd snoeihout (dikke takken) (wegwerp)luiers aarde, zand en steenpuin stof uit de stofzuiger as van de open haard houtskool ijzer, metaal en blik kattenbakvulling uitwerpselen van hond of kat kunststof biodegradeerbare korrels plastic zakjes afbreekbare zakjes haar schelpenzand uit vogelkooi slachtafval eierschalen en mosselschelpen alle soorten plastic Enkel gft! De ophaler kan de gft-container weigeren wanneer deze niet correct wordt aangeboden. In dat geval wordt door de ophaler aan het handvat van de container een foutmeldingslabel bevestigd waarop de reden van weigering wordt vermeld. In dat geval is de eigenaar van de container verplicht om de container met inhoud terug te nemen en de niet-conforme afvalstoffen uit de container te halen alvorens deze bij de volgende ophaalronde (14 dagen later) opnieuw aan te bieden. ivmmagazine - 5
Wat met de restafvalzak? De restafvalzak verdwijnt niet, maar kan wel een flink stuk lichter worden wanneer het gft-afval apart wordt opgehaald. Of anders gezegd: er komt ruimte in de restafvalzak vrij en dat spaart restafvalzakken uit. Daarom wordt vanaf april de restafvalzak slechts om de 14 dagen opgehaald. U zet vanaf de invoering van de gftophaling dus de ene week uw restafvalzak buiten en de andere week uw gftcontainer. Wie géén gft-container aanschaft, zal toch maar om de 14 dagen de restafvalzak kunnen aanbieden! De ophaalkalender 2015 vermeldt de exacte ophaaldata. Wat kost het? Voor het aanbieden van restafval verandert er niets, maar door het feit dat er minder gft-afval in deze zak zal zitten, kunnen jaarlijks enkele restafvalzakken worden uitgespaard. Indien een volle gft-container wordt buitengezet (er is immers geen verplichting om dit elke keer te doen), moet een sticker aan het deksel van de gft-container worden bevestigd. Voor een 120-liter container wordt voor een sticker evenveel aangerekend als voor een restafvalzak van 60 liter, maar er kan wel tweemaal zoveel gft worden aangeboden als er in een restafvalzak kan. Met andere woorden: gft-afval in de gftcontainer kost in dat geval maar de helft van het restafval. Voor een 40-liter container wordt 0,60 aangerekend. Ook hier doet u nog voordeel door het gft apart aan te bieden, want in zo n 40-liter container kan ca. 10 kg gftafval (zijnde het maximale aanbevolen gewicht van een restafvalzak). In tegenstelling tot wat men zou denken, zal het op jaarbasis niets méér kosten! Voor het meegeven van gft-afval dat uit de restafvalzak wordt gehaald en in een gft-container belandt, wordt dus minder betaald in vergelijking met het meegeven van restafval. Dit betekent al een winst voor het gezinsbudget. Maar wie spaarzaam is, thuiscomposteert en goed sorteert zal nog minder gft-afval moeten aanbieden en daardoor ook minder restfractiezakken moeten buitenplaatsen. Dàn wordt het globale afvalverhaal een stuk goedkoper! Dat betekent dus een winst voor het milieu én voor de portemonnee! Ophaalscenario wijzigt! Vanaf april zal niet langer elke week de restafvalzak worden opgehaald. De vaste ophaaldag blijft behouden, maar de ene week wordt op deze ophaaldag restafval opgehaald terwijl de daaropvolgende week op dezelfde ophaaldag gft-afval kan worden aangeboden. Het is niet mogelijk om op eenzelfde ophaaldag zowel restafval als gft-afval aan te bieden. Nog een geheugensteuntje: het gftafval zal worden opgehaald op dezelfde ophaaldag waarop het PMD en papier&karton worden opgehaald. Op die manier worden alle selectieve in te zamelen fracties op dezelfde ophaaldag meegenomen. Bij twijfel: raadpleeg de ophaalkalender. Afgevoerd naar verschillende verwerkingsinstallaties. Het restafval wordt afgevoerd naar de afvalenergiecentrale van IVM te Eeklo waar het door verbranding met rookgasreiniging energetisch gevaloriseerd wordt tot elektriciteit. Het gft-afval wordt naar een gftvergistingsinstallatie te Ieper gebracht. Deze installatie wordt beheerd door collega intergemeentelijk samenwerkingsverband IVVO (Veurne-Ieper) en verschilt van de groencomposteringsinstallatie van IVM te Eeklo, waar énkel grasmaaisel en snoeihout, ingezameld op recyclageparken, worden verwerkt. Op elk van deze sites wordt het afval op milieuvriendelijke wijze verwerkt. 6 - ivmmagazine
Enkele veel voorkomende vragen over gft-ophaling Wat met vochtig afval? Laat fruit- en groenteresten best even uitlekken op keukenpapier. Ook gemaaid gras laat u best even uitdrogen in de zon; op die manier komt er minder vocht in de container. Maden in de container? Maden komen enkel voor indien er vleesof visresten in de container worden gedumpt. Dit hoort trouwens niet in de gft-container Fruitvliegjes in de container? Fruitschillen kunnen fruitvliegjes lokken. Dek daarom het gft-afval af met een laagje keukenpapier of een laag maaisel. Zo komen de vliegjes moeilijker bij het gftafval. Mogen biodegradeerbare of composteerbare zakjes in de gft-container? Biodegradeerbare of composteerbare zakjes mogen NIET in de gft-container. Immers, er is geen zekerheid over de kwaliteit van de zakjes, waardoor het composteringsproces hinder kan ondervinden mochten dergelijke zakjes in het gft-afval terechtkomen. Zal mijn buurman geen gft-afval in de container bijgooien? Ervaring bij andere gemeenten waar het gft-afval apart wordt ingezameld leert dat dit zelden of niet gebeurt. Wie de container enkel buiten plaatst wanneer deze vol is, hoeft niet te vrezen dat er afval wordt bijgegooid. Bovendien betaalt u per keer dat u buitenzet, niet per gewicht. Zal mijn buurman de sticker niet wegnemen en zelf gebruiken? Ook hier leert ervaring waar het gftafval apart wordt ingezameld dat dit niet gebeurt. Immers, de sticker moet om het handvat worden bevestigd. Eenmaal de sticker van het handvat wordt genomen, is deze niet meer bruikbaar. Het heeft dus geen zin andermans sticker te willen gebruiken. Het vlees- en visafval moet nog met de restafvalzak worden meegegeven. Begint dit niet te stinken wanneer er 14 dagen liggen tussen de ophalingen? Vlees- en visresten mogen niet in de gft-container. Deze restjes horen dus in de restafvalzak. Verpak ze eerst in een papieren zak of krantenpapier en nadien nog eens in een plastic zakje. Dat voorkomt geurhinder en het bezoek van vogels of ongedierte. Houd ook steeds de restafvalzak dicht, desnoods met een elastiekje of wasknijpers. Grote overschotten kunnen voorkomen worden door op voorhand de porties beter in te schatten. Heeft u toch nog restjes, dan kunnen die nadien verwerkt worden in andere gerechten (een quiche, een slaatje, een lunch ). Afval voorkomen blijft de goedkoopste en milieuvriendelijkste oplossing. Wat met luierafval dat maar om de 2 weken opgehaald wordt? Ook hier geldt: goed verpakken voorkomt geurhinder. Verpak dus de luiers goed in een papieren zak of plastic zakje dat u nadien goed dichtbindt. En houd steeds de restafvalzak dicht! Er zijn speciale recipiënten op de markt die de luiers verpakken in luchtdichte zakken, zodat ze wanneer ze in de restafvalzak worden gestopt - geen geurhinder veroorzaken. In Nazareth kan u met luierafval, apart ingezameld in de daartoe voorziene luierafvalzak van 30 l te koop aan 0,50, terecht in het gratis gedeelte van het recyclagepark. Dit is dus ook goedkoper dan de restafvalzak. Herbruikbare luiers gebruiken is natuurlijk een andere mogelijkheid. Door mijn container wordt schade veroorzaakt. Ben ik aansprakelijk? Als door de container schade wordt veroorzaakt aan derden, gelden de regels van het Burgerlijk Wetboek (zoals bij schade veroorzaakt door een restafvalzak trouwens): als er schade is ten gevolge van een fout die u zelf hebt veroorzaakt, dan kunt u aansprakelijk worden gesteld. Wie bijvoorbeeld met de container tegen een auto botst en de auto is beschadigd, wordt aansprakelijk gesteld. Deze schade is meestal gedekt door de familiale verzekeringspolis.?ivmmagazine - 7
Thuiscomposteren, iets voor u? Wat met grote hoeveelheden groen- en tuinafval? Groen- en tuinafval dat te groot is om in de 120 liter gft-container te doen, kan naar het recyclagepark. Maar beter nog: het is altijd mogelijk om tuinafval thuis te composteren. Om grote hoeveelheden tuinafval te voorkomen, voorziet IVM in subsidies voor de aanschaf van nieuwe hakselaars. Raadpleeg het reglement op www. ivmmilieubeheer.be of informeer hiervoor bij de milieudienst. Ook kunt u bij de milieudienst terecht voor kwaliteitsvolle compostvaten of bakken tegen voordelige prijs. Thuiscomposteren voorkomt gft-afval en groenafval! Er bestaan verschillende manieren om thuis zelf gft te composteren. Dit kan met behulp van een compostvat, een wormenbak of een compostbak. Deze materialen zijn bij het gemeentebestuur te koop tegen sterk verminderde prijs, dit dankzij subsidies van de OVAM en IVM. Een compostvat met beluchtingstok kost 11,50, een compostbak 10 en een wormenbak 10. Thuiscomposteren is kinderspel! Het is niet moeilijk om aan thuiscomposteren te doen. Bij aankoop van een compostvat of -bak krijgt u een informatiefolder met praktische tips hoe u aan de slag kan. Het spaart in elk geval jaarlijks ettelijke kilo s uit de restafvalzak! En met wat geduld oogst u compost die kan worden gebruikt in de moes- of siertuin, in borders of bloembakken. Meer informatie over thuiscomposteren op www.ivmmilieubeheer.be of www.vlaco.be Uitleg nodig over thuiscomposteren? De gemeente stimuleert al heel lang het thuiscomposteren en wordt hierdoor bijgestaan door compostmeesters tegenwoordig kringloopkrachten genoemd. Deze staan hun medeburgers graag met raad en daad bij om het thuiscomposteren in optimale omstandigheden te doen verlopen. U krijgt van hen gratis advies. Contacteer de compostmeesters/ kringloopkrachten via de milieudienst op het nr 09 382 82 75. MEER INFORMATIE OVER OPHALING VAN GFT? BEL 0800 13 580 IVM zal de ophaling van het gft-afval coördineren. Daarom werd voorzien in een gratis hulplijn 0800 13 580 voor het geval er vragen zijn over deze inzameling. U kunt er tijdens kantooruren op weekdagen terecht met al uw vragen over de gft-ophaling. U vindt tevens alle informatie over afvalpreventie, sorteren en verwerken op de website van IVM www.ivmmilieubeheer.be U kunt uiteraard ook altijd terecht bij de milieudienst van uw gemeente op tel 09 382 82 75. v.u. Koen Loete, voorzitter IVM, Sint-Laureinsesteenweg 29 9900 Eeklo grafische vormgeving www.nelsoninspires.be (Leuven) en www.artoos.be duurzaam gedrukt door drukkerij Artoos contact IVM: 09 377 82 11 ivm@ivmmilieubeheer.be www.ivmmilieubeheer.be