Werkschrift Versie: september 2010



Vergelijkbare documenten
Werkbladen Groep 7 & 8

Werkschrift. Werkschrift Junior

Werkbladen Groep 7 & 8

Diploma Veilig Internet Lesboek Niveau II

WEBKWESTIE PRIVACY EN IDENTITEIT WERKBOEK. Dit boekje is van

Veilig internet. Hoofdstuk 1: Sociale media en devices

Werkbladen Groep 5 & 6

Werkschrift : Hoe werk ik op WikiKids?

Werkbladen Groep 5 & 6

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Dimanida Kemkievelden Groep 7abcd

Meten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Wedstrijd Digitale Week de graad: Poster jezelf. op (de leerkracht maakt best een account aan voor de klas)

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Spreekbeurt, en werkstuk

Lesboek. Lesboek Junior

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Team 6: Zonnepanelen. Onderzoek naar het gebruik van zonnepanelen

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Hoe maak ik een werkstuk?

Diploma Veilig Internet Lesboek

Het Diploma Veilig Internet en het intellectueel eigendom

Dwerggras 30, Rotterdam. 1. Schrijf tijdens het kijken dingen op die jou belangrijk lijken. Je hebt dit later nodig.

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd

groep 5,6 en 7 Een initiatief van Standaard Uitgeverij 2010 Standaard Uitgeverij / WPG Uitgevers België nv

Informatie boekje. MSN & Hyves. voor jongeren van behandelgroepen

Prowise Presenter (online digibordsoftware)

Het Diploma Veilig Internet en het intellectueel eigendom

Introductie. Lesinstructie. Lesinstructie. Leerdoelen. Introductie. Opzet. Bronnen

Vaardigheden - Internet vmbo-kg12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Hoe maak ik... Naam: Groep:

Bloggen met blogdirect

Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Hoe moet je een prachtige presentatie maken?

Met Word een hoger cijfer halen. Word ken je al, toch kun je nog veel meer doen met Word. Nog beter leren omgaan met Word

VMBO praktische leerweg VMBO theoretische leerweg HAVO VWO

groep 8 en onderbouw VO

Vaardigheden - Internet HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Project Tweede Wereldoorlog. Rianne Bakker. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Redactie Eindredactie Inhoudelijk advies Vormgeving Druk V.U. Wettelijk depot

Spreken op Niveau. Bas Lanters ; rob sanders. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd?

Mediaprotocol De Haagse Beek. Mediaprotocol voor leerlingen

COACHFRIEND. Werkboek. (voeg hier je profielfoto toe)

internet is gemakkelijk

Het Diploma Veilig Internet en het intellectueel eigendom

Gebruik van:

Jouw digitale wereld safe & social

*Ook met het programma Paint van Windows kunnen foto s bewerkt worden

Powered by ESA NEMO NSO SPACE EXPO WNF DE ISS-KRANT. Introductieles bij het project Ruimteschip Aarde VOORTGEZET ONDERWIJS. Science Center NEMO/NSO

Deze vragenlijst bestaat uit vijf delen, A t/m E.

Lesbrief bij Een caravan in de winter van Louisa van der Pol

Hoe maak ik een werkstuk?

Hoe maak ik in groep 6 een werkstuk?

Hoe maak ik in groep 6 een werkstuk?

Zorg dat je een onderwerp kiest, waarvan je echt meer wilt weten. Dat is interessanter, leuker en makkelijker om mee bezig te zijn.

Vul de ontbrekende woorden in kijk als je twijfelt nog eens naar de tekst

Basisschool t Maxend Maxend ZG Tel.: directie@maxend.nl. Protocol Nieuwe Pesten ( digitaal pesten )

Werkstuk. En natuurlijk ook spreekbeurt. Gemaakt door: Anmami Verhulvelrij Groep 7abcd

10-12 jaar. +/- 60 min. Cyberpesten. 1 of meerdere computer(s) Koptelefoon(s) Tablet of smartphone Papier en pen

leer-actief werkboek Naam: 1

IJsbeer! CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Gebarentaal. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Juf Sabine en juf Maaike

GEDRAGSCODE VOOR HET GEBRUIK VAN COMMUNICATIEMIDDELEN DOOR LEERLINGEN BINNEN DE OMO SCHOLENGROEP BERGEN OP ZOOM E.O.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

Mediaprotocol voor leerlingen

Safe surfen. Safe surfen juf Lies 1

Kinderzwerfboek laat alle kinderen lezen

Inhoud. Mijn leven. het internet en ik

Wat word jij later? En waarom wil je dat worden? Vertel het ons in een filmpje!

Teken een architect. Lees het volgende verhaal:

Webkwestie Reclame. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten Opdrachten

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Sint Corneliusschool Venhorst I.s.m. Jackey Meeng en Jorieke Vierwinden Politie Veghel

2 > Kerndoelen > Aan de slag > Introductie van de manier van werken > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

Esther Göring - Adviseur Lezen en Media/Mediacoach Ouderavond Basisschool Brukelum Aarle-Rixtel

Activiteitenblad 8.1: Weet wat je ziet. Maak een commerciële vlog!

Jouw werkstuk lever je uiterlijk in op donderdag 20 maart 2014!!

Participatieve brainstormsessies: scenario s en ondersteunenden vragen

INSTRUCT Samenvatting Basis Online Essentials Internet 2015, H3 SAMENVATTING HOOFDSTUK 3

Stappenplan: een spreekbeurt maken

Vergaderen vmbo-kgt34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

4. Informatie zoeken op internet

Protocol Digitaal pesten

Je gaat nu zelf een zoekopdracht starten. Probeer via Google het antwoord op de volgende vraag te vinden:

Stappenplan voor je spreekbeurt in groep 3/4

Handleiding voor het maken van je eigen webpagina op de schoolsite

PrOmotie. Cultuur en Maatschappij. Werkboek Huur een huis

Handleiding Groep 7 & 8

Voeding, gaatjes en tanderosie

Een goede vangst! Een goede vangst

Naam van de school: Leerjaar: Naam van de leerling:

TimeRime: uitleg voor de leerling

Luisteren en kijken - Betrouwbaarheid vmbo-kgt34

Lekker sporten. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Werkboek LEVEL BLOK NAAM GROEP

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les Facebook, sociaal zijn op het internet. Deze iconen tonen aan voor wie het document is

Fictie - Strips vmbo-b34. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Transcriptie:

Werkschrift Versie: september 2010

Werkschrift

Het Diploma Veilig Internet en het intellectueel eigendom Het lesmateriaal van het Diploma Veilig Internet kan gratis worden gedownload vanaf de website: www.diplomaveiliginternet.nl. Dit betekent echter niet dat het materiaal helemaal rechtenvrij is geworden. Het lesmateriaal wordt vrijgegeven door middel van een zogenaamde Creative Commons licentie. Er zijn verschillende licenties die de gebruiker verschillende rechten geven. Voor het Diploma Veilig Internet is gekozen voor de licentie: Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken. Dit betekent dat de gebruiker het werk onbeperkt mag kopiëren, verspreiden, tonen en op- en uitvoeren. Maar de gebruiker mag het werk niet voor commerciële doeleinden gebruiken en de gebruiker mag het werk ook niet bewerken. De voorwaarden staan hieronder vermeld. De volledige tekst van de licentie is te vinden op www.creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/2.5/nl/legalcode. Naamsvermelding-NietCommercieel-GeenAfgeleideWerken 2.5 Nederland De gebruiker mag: het werk kopiëren, verspreiden, tonen en op- en uitvoeren Onder de volgende voorwaarden: Naamsvermelding. De gebruiker dient bij het werk de door de maker of de licentiegever aangegeven naam te vermelden. Niet-commercieel. De gebruiker mag het werk niet voor commerciële doeleinden gebruiken. Geen Afgeleide werken. De gebruiker mag het werk niet bewerken. Bij hergebruik of verspreiding dient de gebruiker de licentievoorwaarden van dit werk kenbaar te maken aan derden. De gebruiker mag uitsluitend afstand doen van een of meerdere van deze voorwaarden met voorafgaande toestemming van de rechthebbende. Het voorgaande laat de wettelijke beperkingen op de intellectuele eigendomsrechten onverlet. Dit is de vereenvoudigde (human-readable) versie van de volledige licentie.

Inhoudsopgave Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Ik surf veilig 4 Opdracht 1 Wie, wat, waar, waarom 4 Opdracht 2 Gewone e-mail of niet 5 Opdracht 3 Nepper 6 Opdracht 4 Internet overal 7 Hoofdstuk 2 Is alles waar? 8 Opdracht 5 Reclame 8 Opdracht 6 Gratis ringtones 9 Opdracht 7 Welk dier is echt? 10 Opdracht 8 Toestemming 11 Hoofdstuk 3 Speurneuzen 12 Opdracht 9 Zoek 12 Opdracht 10 Gevonden? 14 Opdracht 11 Wat ze moeten weten! 16 Hoofdstuk 4 Wie ben jij? 17 Opdracht 12 Privégegevens 17 Opdracht 13 Nickname 18 Opdracht 14 Profiel 19 Opdracht 15 Op zoek naar jezelf 20 Opdracht 16 Verzin een goed wachtwoord 22 Opdracht 17 Cammen 23 Hoofdstuk 5 Digitaal pesten 24 Opdracht 18 Wat is pesten en wat niet? 24 Opdracht 19 Is digitaal pesten anders dan gewoon pesten? 26 Opdracht 20 Pesten in de klas 27 Opdracht 21 Bewijs verzamelen 28 Opdracht 22 Actieplan 29 Hoofdstuk 6 Internet respect! 30 Opdracht 23 Internet Respect! 30 Opdracht 24 Als ik de baas van internet was 31 Opdracht 25 Internet Speurtocht 32 Je bent nu hier: Werkschrift bladzijde 3 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Hoofdstuk 1 Ik surf veilig Opdracht 1 Wie, wat, waar, waarom Heb je een eigen e-mailadres? Bedenk aan wie je je e-mailadres de afgelopen week hebt doorgegeven. Heb je je adres aan een persoon doorgegeven? Wie is die persoon? Waar ken je die persoon van? Waarom heb je die persoon je e-mailadres gegeven? Heb je je adres op een website doorgegeven? Welke website? Waarom heeft de website je e-mailadres nodig? Wat kan de eigenaar van de website met jouw gegevens? Heb je je adres zichtbaar op een website achtergelaten? Welke website? Wie wilde je e-mailadres hebben? Waarvoor had de ander je e-mailadres nodig? Waarom heb je dat gedaan? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 bladzijde 4 (versie: september 2010)

Ik surf veilig Opdracht 2 Gewone e-mail of niet Surf naar www.diplomaveiliginternet.nl Klik op Ik doe mee Klik op Gewone e-mail Nienke, Sem, Shanti en Erik laten je een e-mail zien die ze gekregen hebben. Vind je dit een gewone e-mail of niet? E-mail die Erik kreeg m gewone e-mail m spam (reclame) m hoax (nepbericht) m virus E-mail die Shanti kreeg m gewone e-mail m spam (reclame) m hoax (nepbericht) m virus E-mail die Sem kreeg m gewone e-mail m spam (reclame) m hoax (nepbericht) m virus E-mail die Nienke kreeg m gewone e-mail m spam (reclame) m hoax (nepbericht) m virus Hoe kom je van spamberichten af? Wat denk jij? Hoe zou je de spamberichten kunnen tegenhouden? Waar zou je op moeten letten? Hoe kom je van nepberichten af? Wat denk jij? Hoe zou je de nepberichten kunnen tegenhouden? Waar zou je op moeten letten? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 bladzijde 5 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 3 Nepper Op de website www.nepwaarschuwing.nl staan alle nepberichten (hoaxes) die via e-mail en bijvoorbeeld op Hyves worden verstuurd. Hoe heet de hoax van 29 januari 2009? Lees het bericht. Hoe kan volgens het bericht je computer of hyves gehackt worden? Hoe heet de hoax van 31 december 2008? Lees het bericht. Wat gaat Hotmail volgens het bericht binnen 48 uur doen? Bekijk de beide berichten. Hoe kun je zien dat deze berichten een hoax zijn? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 bladzijde 6 (versie: september 2010)

Ik surf veilig Opdracht 4 Internet overal Je komt internet overal tegen. Niet alleen via de computer. Denk maar eens aan reclame op de radio, tv, posters. Als je om je heen kijkt, zie je overal internetadressen. Let maar eens op! Schrijf de komende week eens op welke internetadressen je ziet of hoort! Welke internetadressen heb je gezien of gehoord? En waar heb je ze gezien of gehoord? Internetadres gezien/gehoord op/in/bij Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 1 bladzijde 7 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Hoofdstuk 2 Is alles waar? Opdracht 5 Reclame Surf samen met klasgenoten naar jullie favoriete websites. Bekijk de websites eens goed. Welke reclame staat er eigenlijk op kinderwebsites? Ken jij websites waar veel reclame of pop-ups op staan? Wat vind je ervan dat er reclame op websites staat? Waarom denk jij dat er reclame op websites staat? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 bladzijde 8 (versie: september 2010)

Is alles waar? Opdracht 6 Gratis ringtones Dit is een voorbeeld van een bestelling van een ringtone. Nienke wil graag deze ringtone op haar mobiel, maar heeft geen interesse in andere ringtones. Mag Nienke de ringtone bestellen? (Hoe oud moet je zijn om een ringtone te mogen bestellen op deze website?) Wat ontvangt Nienke als ze deze ringtone toch bestelt? Wat kost het abonnement? Wat kosten de ringtone en de funvideo per stuk? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 bladzijde 9 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 7 Welk dier is echt? Hieronder zie je vier foto s van dieren met daaronder hun namen. Als je de namen en foto s bekijkt, welk dier bestaat volgens jou niet? Zoek via Google welk dier niet bestaat. Klipdas Axolotl Hoefijzerneus Geelkopraaf Opdracht 8 Toestemming Surf naar www.hyves.nl/privacy Hier staan de privacyregels van Hyves. Zoek naar Gebruik door derden. Kan Hyves je aanbiedingen sturen van andere bedrijven zonder jouw toestemming? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 bladzijde 10 (versie: september 2010)

Is alles waar? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 2 bladzijde 11 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Hoofdstuk 3 Speurneuzen Opdracht 9 Zoek tip! Zoek naar een woord op een webpagina. Klik in de werkbalk op Bewerk > Zoeken op deze pagina > typ het woord in Zoek het antwoord op de volgende vragen. Gebruik twee verschillende zoekmachines of zoekmanieren om het antwoord te vinden. Probeer minstens twee websites te zoeken waar het antwoord op staat. Schrijf op hoe je gezocht hebt. Hoeveel tenen heeft een struisvogel aan iedere poot? Zoekmachine: Zoekwoorden: Startpagina: Anders gezocht: Op welke websites heb je het antwoord gevonden? Het antwoord op de vraag is: Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 bladzijde 12 (versie: september 2010)

Speurneuzen Hoeveel nekwervels heeft een giraffe? Zoekmachine: Zoekwoorden: Startpagina: Anders gezocht: Op welke websites heb je het antwoord gevonden? Het antwoord op de vraag is: Bedenk zelf een vraag. Geef deze vraag aan een klasgenoot. Kan je klasgenoot het antwoord vinden? Zoekmachine: Zoekwoorden: Startpagina: Anders gezocht: Op welke websites heb je het antwoord gevonden? Het antwoord op de vraag is: Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 bladzijde 13 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Weetjes vragen Welke beer is de grootste carnivoor? Welke muis is de kleinste muis ter wereld? Van welke olifant zijn de slagtanden het grootst? Welke walvis is het grootst? Wat is het kleinste hondenras ter wereld? Wat is een Paedocypris progenetica? Wat is een paradisaea rudolphi? Wat is een buteo buteo? Wat is een coccinellidae? Wat is een araneus diadematus? Opdracht 10 Gevonden? Hoe kan een leerkracht erachter komen of je een werkstuk van internet hebt gehaald? Probeer het maar eens uit. Je ziet hieronder een zin die in een werkstuk stond. Op hoeveel websites komt die zin voor? Een vulkaan is een berg, die opgebouwd is uit lava en as. Gevonden op websites. Hamsters zijn gemakkelijke eters. Gevonden op websites. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 bladzijde 14 (versie: september 2010)

Speurneuzen Zoek op internet op wat plagiaat precies betekent. Plagiaat betekent: Op zoek Zoek nu zelf een spreekbeurt op internet op. Surf naar Google en gebruik de zoekwoorden spreekbeurt en werkstuk. Zoek een spreekbeurt die je leuk lijkt. Selecteer één zin uit de spreekbeurt. Kopieer de zin. Plak de zin in de zoekregel van Google. En... kan Google de spreekbeurt terugvinden? Geef elkaar een zin uit een werkstuk om op te zoeken via Google. En... kan de ander de spreekbeurt terugvinden? Zo zie je maar! Als jij de spreekbeurt kunt terugvinden, dan kan de juf of meester dat natuurlijk ook! Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 bladzijde 15 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 11 Wat ze moeten weten! Zoeken op internet is soms niet eenvoudig. Wat zou jij de kinderen uit groep 5 en 6 willen leren over zoeken op internet? Geef hun 10 tips hoe ze het beste kunnen zoeken op internet. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 3 bladzijde 16 (versie: september 2010)

Wie ben jij? Hoofdstuk 4 Wie ben jij? Opdracht 12 Privé gegevens Bedenk wat je wel en wat je niet online zou plaatsen. Bespreek in de klas wat iedereen heeft opgeschreven en maak een Top Vijf Wel en Top Vijf Niet. Top Vijf Wel 1. 2. 3. 4. 5. Top Vijf Niet 1. 2. 3. 4. 5. Tip! Bekijk op internet een aantal profielpagina s van andere kinderen. Schrijven zij iets online wat ze beter niet kunnen doen? Wat kom je tegen? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 17 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 13 Nickname Surf naar www.diplomaveiliginternet.nl Klik op Ik doe mee Klik op Nickname Je ziet hier een rijtje nicknames staan. Sommige nicknames kun je maar beter niet gebruiken, omdat anderen dan misschien denken dat je veel ouder bent. Of ze denken dat je iets anders wilt dan alleen maar chatten. Welke namen zijn volgens jou een goede nickname? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 18 (versie: september 2010)

Wie ben jij? Opdracht 14 Profiel Maak een profiel van jezelf. Vul de lijst hieronder in. Gebruik daarvoor een groot vel papier. Neem een foto van jezelf mee. Mijn profiel: Naam (+ foto): Geboortedatum: Adres: Plaats: Telefoon: Mobiel: E-mailadres: Msn: Website: School: Adres school: Groep: Broers / zussen Verkering met: Favoriete eten: Favoriete drinken: Favoriete tv-series: Favoriete muziek: Favoriete sport: Favoriete vakantie: Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 19 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Vrije tijd: Hekel aan: Wat ga je vanavond doen: Wat ga je zaterdag doen: Wie is je favoriete leerkracht: Berichten van anderen: Hang dit profiel in de hal op school op of voor het raam! Wil je dat iedereen deze informatie kan lezen? Opdracht 15 Op zoek naar jezelf Weet jij hoe vaak jouw naam op internet voorkomt? Weet jij wat er allemaal over jou te vinden is op internet? Probeer het maar eens uit. Surf naar www.google.nl Typ je naam in tussen aanhalingstekens je naam Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 20 (versie: september 2010)

Wie ben jij? Schrijf eens op, op welke sites je naam staat: Zijn er webpagina s bij waarvan je niet wist dat je daar op stond? Zoeken op nickname Wist je dat je ook op je nickname of gebruikte nickname gevonden kan worden? Gebruik je voor verschillende websites dezelfde naam? Dan kan je die ook vinden via google.nl. Gevonden websites Zoeken naar foto s Zoek eens naar foto s van jezelf. Surf naar www.google.nl Klik op Afbeeldingen Typ je naam in het zoekscherm En worden er foto s van jou gevonden? Ken je de foto s die je gevonden hebt? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 21 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 16 Verzin een goed wachtwoord Iedereen uit de groep gaat een wachtwoord voor zichzelf verzinnen. Je kunt het wachtwoord ergens opschrijven, maar pas op dat niemand het ziet. Iedereen moet het wachtwoord natuurlijk geheimhouden. Je hebt tot de volgende les de tijd om de wachtwoorden van alle andere kinderen te kraken. Probeer erachter te komen wat het wachtwoord van de andere kinderen is. Denk je dat je een wachtwoord weet? Schrijf het dan ergens op. Maar zorg ervoor dat niemand anders het wachtwoord te pakken krijgt. De opdracht hieronder vul je de volgende les in. Heeft iemand jouw wachtwoord gekraakt? m Ja m Nee Nee? Dan heb je een goed wachtwoord verzonnen. En je hebt het geheim weten te houden. Ja? Hoe kan dat? Verbeter het wachtwoord zodat het niet nog eens geraden kan worden. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 22 (versie: september 2010)

Wie ben jij? Opdracht 17 Cammen Nienke is aan het chatten met allemaal vreemden en ze heeft verteld dat ze 15 jaar is. Dat is ze natuurlijk nog niet. Ze chat privé met iemand die zegt een jongen van 16 te zijn. Hij zegt dat hij wel wil cammen met Nienke. Wat zal ze doen? Surf naar www.diplomaveiliginternet.nl Klik op Ik doe mee Klik op Cammen Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 4 bladzijde 23 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Hoofdstuk 5 Digitaal pesten Opdracht 18 Wat is pesten en wat niet? Sem, Nienke, Erik en Shanti hebben een e-mail gekregen. In welke e-mail vind jij dat er gepest wordt en in welke niet? Zet een kruisje voor het antwoord, waarvan jij denkt dat dat het goede antwoord is. Schrijf daaronder waarom je het wel of geen pesten vindt. Sem krijgt dit bericht: Van: Klasgenoot Aan: Sem CC: Onderwerp: Semmie, wat ben jij dom! Semmie, wat ben jij dom. Als ik je morgen op school zie ga ik je lekker pesten. Ik pak je baseballcap af en gooi ʻm op het dak. m pesten m ik weet het niet zeker m niet pesten Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 bladzijde 24 (versie: september 2010)

Digitaal pesten Nienke krijgt dit bericht: Van: Klasgenoot Aan: Nienke CC: Onderwerp: Hé rooie Hé rooie. Je bent net een stoplicht. Je staat altijd op rood. hahahahaha, :-p m pesten m ik weet het niet zeker m niet pesten Erik krijgt dit bericht: Van: Klasgenoot Aan: Erik CC: Onderwerp: Mister Wizzy Mister Wizzy. Zo slim ben je niet. Ik kan je computer zo kraken. Ik weet lekker je wachtwoord voor MSN. Wie ik ben? Ha, kom daar maar eens achter. m pesten m ik weet het niet zeker m niet pesten Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 bladzijde 25 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Shanti krijgt dit bericht: Van: Klasgenoot Aan: Shanti CC: Onderwerp: Hé lekker ding Hé lekker ding. Misschien zie ik je woensdag. Geef je me dan je mp3 speler? Anders pak ik ʻm toch wel van je af. m pesten m ik weet het niet zeker m niet pesten Opdracht 19 Is digitaal pesten anders dan gewoon pesten? Surf eerst met klasgenoten naar www.diplomaveiliginternet.nl Klik op Ik doe mee Klik op Links Je ziet daar een aantal links naar websites over pesten. Kijk eens naar de informatie die op deze websites staat. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 bladzijde 26 (versie: september 2010)

Digitaal pesten Hieronder staan twee vragen. Praat er over in jouw groepje. Wat denk jij? Waarom is pesten via e-mail, msn, Hyves of andere sites anders dan gewoon pesten? Hoe zou je het pesten via internet kunnen stoppen? Opdracht 20 Pesten in de klas Wordt er gepest in jullie klas? Pesten kinderen uit de klas elkaar op internet? Doe de enquête en kom er achter of er in jullie klas gepest wordt. Wat vind jij er van dat kinderen uit jouw klas gepest worden op internet? Hoe kun je er samen met hen voor zorgen dat ze niet meer gepest worden op internet? Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 bladzijde 27 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 21 Bewijs verzamelen Sem, Nienke, Erik en Shanti hebben op elkaars hyve krabbels gezet. Krabbels kunnen weggehaald worden door de persoon die ze geplaatst heeft én door de persoon op wiens hyve ze staan. Als je wilt bewijzen dat iemand je pest, moet je dus heel snel zijn met het opslaan van je bewijsmateriaal. Kun jij bij Sem, Nienke, Erik of Shanti pestkrabbels ontdekken die je wilt bewaren als bewijsmateriaal? Hoe bewaar je zo n krabbel? Zoek de krabbel op Zorg dat de krabbel in beeld is (dus niet dat er een ander venster overheen open staat) Druk op het toetsenbord op prt scr of print screen Open het programma Word of Paint Druk op het toetsenbord tegelijk op CTRL en V (= plakken) Sla de afbeelding op Verzamel bewijsmateriaal van pestgedrag Kun je nog meer bewijsmateriaal van pesten vinden en opslaan? Tip! Een foto opslaan. Klik met rechtermuistoets op de afbeelding. Klik op Opslaan als Sla de afbeelding op Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 bladzijde 28 (versie: september 2010)

Digitaal pesten Opdracht 22 Actieplan Stop digitaal pesten Maak met de hele klas een Actieplan Stop digitaal pesten. Onderdelen van het actieplan zijn: Een Tip Top Tien. Tien beste tips als je te maken hebt met digitaal pesten. Presentatie: Dit doen wij tegen digitaal pesten! Houd een presentatie hoe jullie als klas of school optreden tegen digitaal pesten. Interview. Houd interviews met kinderen en volwassenen over digitaal pesten. Wat weten ze van digitaal pesten? Hebben ze het meegemaakt? Wat zijn volgens hen de beste manieren om digitaal pesten tegen te gaan? Maak filmpjes van de interviews. Deze kunnen in de presentatie verwerkt worden. Zo gaan wij met elkaar om. Maak een top vijf hoe jullie met elkaar willen omgaan op school. Hang deze lijst in alle klassen en bij alle computerhoeken op school. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 5 bladzijde 29 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Hoofdstuk 6 Internet respect! Opdracht 23 Internet Respect! Voorbeelden van internet gedragsregels kun je vinden op www.diplomaveiliginternet.nl op info kinderen. Deze keer vertellen de volwassenen niet wat wel of niet mag. Nu mogen jullie vertellen wat jullie vinden. Jullie gaan een start maken met de internetgedragsregels voor school. Maak groepjes van twee of vier. Je hebt een groot vel nodig. In het midden teken je één vak. Daaromheen verdeel je het vel in nog vier vakken. Schrijf in één van de vakken jouw mening. Schrijf op Wat vind je dat wel moet mogen op school? Wat vind je dat niet moet mogen op school? Aan welke regels moeten leerlingen zich houden? Als iemand zich niet aan de regels houdt, wat is dan de straf? Je hebt een blad vol regeltjes. Overleg in de groep, welke tien regels jullie het belangrijkste vinden. De tien regels schrijf je in het middenvak op het blad. De belangrijkste zet je bovenaan. Onderaan schrijf je wat de straf is als iemand zich niet aan de regels houdt. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 bladzijde 30 (versie: september 2010)

Internet respect 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Als je je niet aan de regels houdt, dan Opdracht 24 Als ik de baas van internet was Schrijf een stukje voor de schoolkrant, de nieuwsbrief of voor de website van school. De titel van het verhaal is: Als ik de baas van internet was! Wat zou jij doen als je de baas van internet was? Je mag van alles bedenken. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 bladzijde 31 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Opdracht 25 Internet Speurtocht Je hebt nu geleerd hoe je moet zoeken op internet en waar je op moet letten. Je kunt nu je eigen internetspeurtocht maken. Kies een onderwerp waar jij een speurtocht over zou willen maken. Hoe maak je een internetspeurtocht? Over welk onderwerp wil je een speurtocht maken? Je kunt een speurtocht maken over je hobby, over een sport, over iets waar je zelf meer over wilt weten. Alles is mogelijk. Mijn speurtocht gaat over: Zoek 5 websites die met het onderwerp te maken hebben: Kijk goed welke informatie op de websites staat. Nu moet je gaan bedenken welke vraag je gaat stellen Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 bladzijde 32 (versie: september 2010)

Internet respect Website: De vraag: Het antwoord: Website: De vraag: Het antwoord: Website: De vraag: Het antwoord: Website: De vraag: Het antwoord: Website: De vraag: Het antwoord: Website: De vraag: Het antwoord: Het is natuurlijk niet de bedoeling dat je de antwoorden weggeeft. Schrijf daarom op een apart blad de websites en de vraag die erbij hoort. Geef je speurtocht aan iemand anders en laat de ander testen of de speurtocht klopt. De ander moet de antwoorden kunnen vinden op de websites. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 bladzijde 33 (versie: september 2010)

Diploma Veilig Internet - Werkschrift Voor wie maak je een internetspeurtocht? voor vrienden / vriendinnen als wedstrijd onder klasgenoten als opdracht voor school voor de nieuwsbrief van school (bijvoorbeeld over een thema waar je op school les over krijgt) voor je spreekbeurt voor je ouders, zodat ze goed leren zoeken op internet Waar moet je op letten als je een internetspeurtocht maakt? Informatie op een website kan veranderen. De ene dag staat het nog online en de andere dag is het verdwenen. Let er dus op dat het informatie is die lang op de website blijft staan. Je moet dan bijvoorbeeld geen nieuwtjes gebruiken, want die verdwijnen weer. Let erop dat de websites die je gebruikt bedoeld zijn voor kinderen. Maak je een speurtocht voor volwassenen, hou er dan rekening mee dat het leuke websites zijn. Zoals je nu weet zijn er ook websites die volwassenen helemaal niet leuk vinden. Laat iemand anders de speurtocht uitproberen. Jij vindt de speurtocht misschien makkelijk. Dat komt omdat je m zelf gemaakt hebt. Een ander kan het wel eens moeilijk vinden. Of misschien is de vraag niet helemaal duidelijk. Als de ander de speurtocht heeft getest, kun je m nog iets aanpassen en is hij klaar. Let erop dat de ander niet al te lang moet zoeken. Als iemand lang moet zoeken naar een antwoord, dan is het niet leuk meer. Een moeilijke internetspeurtocht maken Je kunt de speurtocht nog moeilijker maken. Je hebt nu een speurtocht gemaakt waarbij je van te voren vertelt op welke website het antwoord te vinden is. Je kunt het moeilijker maken door niet te vertellen op welke website het antwoord staat. Net zoals opdracht 1 in dit werkschrift. Je moet dan wel heel goed controleren of iemand de antwoorden kan vinden. Dat moet via een zoekmachine kunnen of via startpagina s. Bedenk een vraag en ga zelf zoeken op internet of je het antwoord kunt vinden. Schrijf voor jezelf bij het antwoord op welke website je het antwoord gevonden hebt. Dan kun je het zelf altijd weer terugvinden. Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 bladzijde 34 (versie: september 2010)

Internet respect Schrijf op een apart blad De vraag Het antwoord Test de moeilijke speurtocht net zo uit als de andere speurtocht die je gemaakt hebt. Heel veel succes! Je bent nu hier: Werkschrift hoofdstuk 6 bladzijde 35 (versie: september 2010)

Colofon Stichting Kennisnet Stichting Technika 10 Nederland Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap Vormgeving: GOfor Design Auteur lesboek: S. de Ruiter, Stichting Technika 10 Nederland Auteur werkschrift: S. de Ruiter, Stichting Technika 10 Nederland Auteurs docentenhandleiding: S. de Ruiter, Stichting Technika 10 Nederland Eindredactie: B. Bloem, Stichting Technika 10 Nederland Met dank aan: Ivo Wouters, Bureau C&I De auteurs van het lesmateriaal hebben hun uiterste best gedaan om websites in dit lesmateriaal te vermelden die gedurende lange tijd beschikbaar zijn. Het team is niet verantwoordelijk en aansprakelijk voor externe websites die niet langer bestaan, evenals voor de inhoud van deze websites hoewel deze voor publicatie van dit boek zorgvuldig gescreend zijn.