Onderwerp 1 / 2 Deze les wordt u aangeboden door www.pro-kunst.nl Een lessendatabase voor en door kunstdocenten uit het Speciaal- en Praktijk Onderwijs. Dit is een initiatief van: Linda Batenburg, Nita van Bree en Ilja Olthaar. Zij hebben dit uitgevoerd als afstudeerproject van de docenten opleiding aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. Opdracht Tijdsindicatie Inspiratie Beeldende aspect Voorkennis De leerlingen maken met de klas een kalender met de sjabloontechniek 3-5 uur Techniek Sjabloontechniek Verschillende verjaardagskalenders, waaronder de kalenders van Herman Brood en Hendrik Werkman. Vorm, figuur, kleur, compositie en overlapping n.v.t. LEERDOELEN * De leerling kan samenwerken in een groep en samen tot een eindproduct komen * De leerling kent de sjabloontechniek en kan deze toepassen * De leerling kan een eigen ontwerp maken passend binnen het thema * De leerling kan in oplage drukken LESPLAN Introductie Druktechniek Leg uit wat een druktechniek is. Drukken betekent dat je van 1 afbeelding of tekst meerdere afdrukken kunt maken. Dit gebeurt bij heel veel dingen. Denk bijvoorbeeld aan je rekenboek, die voor heel de klas is afgedrukt, zelfs voor heel de school, zelfs voor meerdere scholen in Nederland. Vraag aan de klas: bedenk 6 voorbeelden waar meerdere afdrukken van gemaakt worden. Nu zijn er veel verschillende manieren om iets vaker dan 1 keer af te drukken, er zijn verschillende druktechnieken. Denk maar aan de kopieermachine, als je daar een blaadje onder legt kunt je die zo vaak afdrukken als je wilt. Als je achter de computer zit, kan je een afbeelding of tekst ook zo vaak afdrukken als je wilt, met de printer. Dat zijn digitale druktechnieken, welke mogelijkheid er is sinds de jaren 70. Maar voor die tijd werden er ook al boeken gedrukt. Hiervoor werd in het begin hout gebruikt. De delen die niet mochten drukken werden weggesneden zodat alleen het drukbeeld overbleef. Sjabloontechniek Zo zijn er meerdere mogelijkheden om te drukken, de techniek die wij gaan gebruiken heet de sjabloontechniek. Je tekent een vorm knipt die vorm uit en je hebt een sjabloon. Sjablonen kunnen als vorm of als restvorm worden gebruikt (laat hierbij een voorbeeld zien) Bij het gebruik als vorm blijft de gewenste figuur blanco, terwijl de rest wordt ingekleurd, bij het gebruikt als restvorm krijgt alleen de uitgespaarde figuur een kleur. Laat de leerlingen het werk van Hendrik Werkman zien, die deze techniek ook toepast. Opdracht Vertel dat deze techniek gebruikt gaat worden om met de klas een verjaardagskalender te maken. Laat de leerlingen verschillende kalenders zien, zodat ze zien hoeveel verschillende mogelijkheden er zijn om een kalender te maken. Laat de leerlingen verschillende thema s van kalenders noemen die ze kennen. bijv. de auto-kalender, de Fokke en Sukke kalender Laat de leerlingen nu verschillende gekke, originele en grappige thema s bedenken voor hun eigen kalender. Bijv. de snorren-kalender, de organen-kalender
Onderwerp 2 / 2 Deze les wordt u aangeboden door www.pro-kunst.nl Een lessendatabase voor en door kunstdocenten uit het Speciaal- en Praktijk Onderwijs. Dit is een initiatief van: Linda Batenburg, Nita van Bree en Ilja Olthaar. Zij hebben dit uitgevoerd als afstudeerproject van de docenten opleiding aan de Willem de Kooning Academie te Rotterdam. Opdracht Tijdsindicatie Inspiratie Beeldende aspect Voorkennis De leerlingen maken met de klas een kalender met de sjabloontechniek 3-5 uur Techniek Sjabloontechniek Verschillende verjaardagskalenders, waaronder de kalenders van Herman Brood en Hendrik Werkman. Vorm, figuur, kleur, compositie en overlapping n.v.t. VERVOLG LESPLAN Kies een thema uit, door met de klas te stemmen. Geef aan welke leerling, voor welke maand een ontwerp gaat maken. De maanden die open blijven staan kunnen worden ingevuld door snelle leerlingen. Eventueel kan er ook nog een voorkant gemaakt worden. Ga nu met de leerlingen brainstormen over het thema en alles wat daar bij past. Zet in het midden van een blaadje het thema, met daaromheen alle associaties die ze bij dat thema hebben. Laat de leerlingen afstemmen op elkaar wie wat gaat ontwerpen. Uitvoering * Iedere leerling gaat zelfstandig aan het werk via het werkblad. * Iedere leerling ontwerpt 1 of 2 maanden van de kalender, drukt deze in meervoud af, zodat uiteindelijk de maanden samen gevoegd kunnen worden en er een kalender ontstaat, voor iedere leerling één. Afsluiting Op één kalender worden de verjaardagen van alle leerlingen opgeschreven, en deze komt in hun eigen lokaal te hangen. De andere kalenders nemen de leerlingen mee naar huis. MATERIALEN VOORBEELD * Voorbeelden kalenders, afbeeldingen van het werk van: Hendrik Werkman en Herman Brood * Sjablonen en stempels van cijfers * A3 Papier 160 gr in lengte gesneden (15/ 42cm) x het aantal leerlingen x 13 * Acrylverf, verfrollers, plastic bakjes * Sheets in formaat kalender x het aantal leerlingen x 3 * Afbreekmesjes, scharen * Potloden, kleurpotloden * Schetspapier met vierkant van 13/ 13cm TIPS & TRUCS i.p.v. een ontwerp in 3 kleuren kan gekozen worden voor een ontwerp in 1 of 2 kleuren. i.p.v. de leerlingen een thema te laten kiezen voor de kalender, kan ook de docent zelf een thema kiezen.
MATERIALEN Werkblad 1 * Schetsblad * Potlood * Kleurpotloden * Acrylverf * Verfroller * 3 sheets * Afbreekmes * Schaar 1. ONTWERP KALENDERMAAND A. Teken je ontwerp op een blaadje in een vierkant van 13x13 cm. Gebruik simpele vormen en vergeet niet de maand erbij te zetten B. Gebruik 2 of 3 kleuren in je ontwerp en geef dit aan met kleurpotlood 2. ONTWERPEN OP SHEET A. Leg sheet 1 over je ontwerp en trek met een zwarte stift kleur 1 over
Werkblad 2 2. ONTWERPEN OP SHEET B. Leg sheet 2 over je ontwerp en trek met een zwarte stift kleur 2 over C. Leg sheet 3 over je ontwerp en trek met een zwarte stift kleur 3 over D. Bij iedere sheet snij of knip je de vorm uit
Werkblad 3 3. AFDRUKKEN A. Sheet 1 leg je op een leeg vel, Je drukt deze af in kleur 1 met acrylverf en een verfroller. Dit doe je op alle lege vellen. B. Daarna leg je sheet 2 over het bedrukte vel en drukt deze af in kleur 2 Herhaal deze stap voor alle vellen die je bedrukt hebt bij stap A C. Daarna leg je sheet 3 het bedrukte vel en drukt deze af in kleur 3 Herhaal deze stap voor alle vellen die je bedrukt hebt bij stap A & B D. Je hebt nu meerdere afdrukken van je ontwerp Nu alleen nog de cijfers. Deze kun stempelen met cijfer-stempels Tekenen met een bestaand cijfer-sjabloon Of drukken met een zelfgemaakt cijfer-sjabloon
Beeldmateriaal Herman Brood 2. Zeefdruk ik 5. Zeefdruk als ik jou niet had 7. Zeefdruk guitarman 8. Zeefdruk volkswagen-beetle Hendrik Werkman 4. kalender 1945 december 6. Kalender 1944 augustus 1. Kalender 1940 april 3. Muzikale impressie, 1935 INSPIRATIE http://www.home-gallery.nl/kalenderbladen.asp?id=13 Kalenderbladen Herman Brood http://www.groningermuseum.nl/index.php?id=2380 Kalenderbladen Hendrik Werman 2 3 4 5 6 7 8