Beoordelen vegetatie in waterrijke gebieden & samengestelde waterlichamen 24-04-2013 Nieuwe maatlatten nieuwe keuzes Waterrijke gebieden en samengestelde waterlichamen: waar lopen we tegenaan? - 2 voorbeelden - Polder Berkenwoude - t Weegje 1
Voorbeeld 1 Waterrijk Berkenwoude Waterrijk Berkenwoude Rond het dorpje Berkenwoude ligt een veenpolder met deels brede, deels smalle sloten. Buiten het dorp is het land in gebruik voor veeteelt en natuurbeheer. Waterlichaam: 20% hoofdwaterlopen (M10), 80% poldersloten (80% M8) Status = kunstmatig 2
142 ha > 20% open water 175 km sloten Onze GEP-polder! Oude maatlatten Totaal 6 sloten bemonsterd Deze samengevoegd voor beoordelen Eén beoordeling, getoetst aan type M8 Begroeibaar areaal: volledige waterbreedte 3
Nieuwe maatlatten: keuzes maken - Gedeelte Hoofdwatergang 2 meetpunten - type M10 Gedeelte smalle sloten 4 meetpunten - type M8 Meetpunten apart beoordeeld Weging: 80% M8, 20% M10 Resultaat opname Slechts drie soorten submerse vegetatie: gedoornd hoornblad, waterpest en groot blaasjeskruid, Groot blaasjeskruid is de enige submerse soort die voor een positieve soortscore zorgt Van de drijvende vegetatie zorgt de hoge bedekking met kikkerbeet voor een lagere score. Krabbenscheer op locaties 5 en 6 leidt tot positiever oordeel. Soortenscore vooral positiever beoordeelt door aanwezige emerse/oever soorten. 4
Oude maatlatten 0,37 0,24 0,37 0,27 0,16 Eindoordeel: Matig (0,38) 0,06 Nieuwe maatlatten 0,37 0,43 0,24 0,37 0,37 0,53 Eindoordeel: Matig (0,32) 0,16 0,26 0,27 0,19 0,06 0,21 5
Juiste beoordeling? Weging is een keus. Wat is wijs? Toevoerkanaal niet representatief voor de brede watergangen in de polder. Representativiteit van meetpunten niet te bepalen door de omvang en variatie: 4 meetpunten voor 140 km sloten. Hoe 140 km sloten in te delen in verschillende trajecten met een representatief meetpunt? Serie vegetatieopnames in natuurgebied laten grote variatie in tijd zien (periode 1977 nu, 35 mpt) En toont een vergelijkbare gemiddelde soortenscore! Ecologische Analyse Gebieden 6
Voorbeeld 2 t Weegje t Weegje Strak peilbeheer Laagveenplas met slotenstelsel Recreatieplas Types M27, M8 en M10 Hoofddeel is de plas (op basis van % water) 7
Oude maatlatten Totaal 6 locaties bemonsterd Deze samengevoegd voor beoordelen Eén beoordeling, getoetst aan hoofdtype M27 % oever en submers + soorten Begroeibaar areaal lijnvormig: volledige waterbreedte plas: delen tot 2,4 m diepte 8
Nieuwe maatlatten: keuzes maken Gedeelte plas 2 meetpunten - type M27 Gedeelte brede lijnvormige wateren 2 meetpunten - type M10 Gedeelte smalle sloten 2 meetpunten - type M8 Weging: 50% plas, 50% lijnvormig Opname vegetatie voor nieuwe maatlat Begroeibaar areaal M8 en M10 volledig Begroeibaar areaal M27 Oever vast peil => geen oeverbegroeiing Dus geen deelmaatlat oever? Of wel deelmaatlat indien flexibel peil mogelijk is in de toekomst? Submers volledige plas Emers/drijvend Zone < 1% van het opp. => opnemen? Of potentieel aanleg ondiepe zones meenemen in toekomstig areaal? 9
Resultaat opname Slotenstelsel: 4 submerse soorten (gewoon sterrenkroos, grof hoornblad, schedefonteinkruid en smalle waterpest). Weinig kroos Alleen positieve soortscores, wel beperkte soortenrijkdom. Plas: Vrijwel geen planten in de plas aangetroffen. Meeste oevers zijn kale (beschoeide oevers) Scores t Weegje op oude en nieuwe maatlat Oud (M27) Nieuw (M8, M10, M27) Zonder oever & E/N Nieuw (M8, M10, M27) Met oever & E/N Beoordeling 2011 2011 2011 2011 Soorten EKR 0,41 0,24 0,24 EKR abundantie groeivormen 0,25 0,16 0,25 EKR score 0,33 0,20 0,25 Oordeel op afgeleid doel 0,49?? 10
Vragen: Verschillende types wanneer wel en wanneer niet? Representativiteit meetpunten? Gewogen middelen vereist veel kennis van het systeem Welke deelmaatlatten op grond waarvan laten vervallen? Onderbouwen motivering? Goedkeuren? Afspraken? Vastleggen? Uniformeren of maatwerk per gebied mogelijk En meer dan maatlatten alleen: Beoordeling en keuzes hangen af van: Wijze van bemonsteren Kennis van het gebied Veranderingen in het gebied Wijze waarop data is verzameld 11