OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN GEDEELTELIJKE EN GEFASEERDE RENOVATIE HERFST 2018 Gefaseerd renoveren: Technisch-economische benadering die de toetsing aan de werkelijkheid aankan. Tussen gewenste prestaties en beleefde werkelijkheid... welk verschil? Gaëtan Quinet _ architect
2 DOELSTELLINGEN VAN DE PRESENTATIE Kritische terugblik na 10 jaar 1 In 2008: WAAROM koos ik toen voor een gefaseerde renovatie? 2 10 jaar later: terugblik van op AFSTAND. Kritische terugblik op de benadering van toen Grenzen van de technische benaderingen 3 Nieuwe benadering van renovatiewerken GEDEELTELIJKE en GEFASEERDE renovatie?
3 INHOUDSTAFEL 1. 2008 Vertrekpunt > TECHNISCHE BENADERING Streven naar krachtige prestaties Duurzame benadering (meer dan energie alleen) > Economische benadering Globale en gefaseerde renovatie > De geplande fasen 2. 2008-2018 De werken > De werkelijke fasen 3. 2018 10 jaar later > Initiële technische benadering tegenover de werkelijkheid > Globale renovatie / Gedeeltelijke renovatie > Een nieuwe fase? 4. CONCLUSIES 5. BEKNOPT
1 2008 Vertrekpunt
Opleidingen en diverse acties Opleidingen m.b.t. de passiefnorm (pmp vzw) Koudebruggen, software Therm, PHPP, Action construire avec l énergie (WG)
Opleidingen en diverse acties Opleidingen m.b.t. de passiefnorm (pmp vzw) Koudebruggen, software Therm, PHPP, Action construire avec l énergie (WG) Is er iets beter dan het zelf doen? Woonhuis waarvoor naar hoge prestaties wordt gestreefd Beperkt budget, dus fasering Studie LEHR Technische benadering HEP: 21 kwh/m²jaar GMV, WP, fotovoltai sche panelen, ramen met drievoudige beglazing,... Er zijn technische oplossingen MAAR
Opleidingen en diverse acties Opleidingen m.b.t. de passiefnorm (pmp vzw) Koudebruggen, software Therm, PHPP, Action construire avec l énergie (WG) Is er iets beter dan het zelf doen? Woonhuis waarvoor naar hoge prestaties wordt gestreefd Beperkt budget, dus fasering Studie LEHR Technische benadering HEP: 21 kwh/m²jaar ramen met drievoudige beglazing,... GMV, WP, fotovoltai sche panelen,... Er zijn technische oplossingen MAAR
1. 2008 Vertrekpunt > TECHNISCHE BENADERING Streven naar krachtige prestaties Duurzame benadering (meer dan energie alleen) > Economische benadering Globale en gefaseerde renovatie > De geplande fasen 2. 2008-2018 De werken > De werkelijke fasen 3. 2018 10 jaar later > Initiële technische benadering tegenover de werkelijkheid > Globale renovatie / Gedeeltelijke renovatie > Een nieuwe fase? 4. CONCLUSIES 5. BEKNOPT
2 2008-2018 De werken
Brussel Bousval Charleroi
2008 Vertrekpunt > TECHNISCHE BENADERING Streven naar krachtige prestaties Duurzame benadering (meer dan energie alleen) > Economische benadering > De geplande fasen Gefaseerde renovatie 2008-2018 De werken > De werkelijke fasen 2018 10 jaar later > En als we nu eens zouden loslaten?
Voorgevel
Achtergevel
Energieaudit in 2008 Gebouwschil: - Dak: Geen isolatie - Muren: Geen isolatie - Ramen: Ramen met enkele beglazing - Luchtdichtheid Systemen: - Verwarming: Stookoliekachel - Water: Elektrische boilers + gasgestookte verwarmingsketel - Elektriciteit: Meter enkel tarief
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN : GEDEELTELIJKE De EN GEFASEERDE Geplande RENOVATIE - HERFST 2018 FASEN
GEBOUWSCHIL Voor Na Kosten Muren Geen isolatie 16 cm PSE 7.700 Vloer Geen isolatie 10/20 cm 1.000 Dak Geen isolatie 24 cm (recup) Raam Enkele beglazing Ramen met drievoudige beglazing (niet allemaal passief) 4.200 (700 drievoudige -) 11.100 (waarvan 1.700 passief) SYSTEMEN Voor Na Kosten Verwarming Stookoliekachel WP lucht/water 11.700 Water Elektrische boiler + gasgestookte verwarmingsketel (ogenbl.) WP lucht/water 1.526 Elektriciteit Meter enkel tarief Electrabel 12 fotovoltaïsche panelen Energie 2030 11.092 Ventilatie Natuurlijke GMV + natuurlijke 4.283
OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN : GEDEELTELIJKE EN GEFASEERDE DeRENOVATIE Werkelijke - HERFST 2018 FASEN
2008
2009
2011
2012
2013
2014
3 2018 10 jaar later...
Technische benadering tegenover de WERKELIJK
Technische benadering tegenover de werkelijkheid - Gebouw bedacht, ontworpen en gerealiseerd door bepaalde mensen, bewoond en gebruikt door anderen - Ingenieurs bedenken alsmaar meer performante gebouwen en systemen - Maar als het ontwerp werkelijkheid geworden is en bewoond en gebruikt wordt, zijn er vaak teleurstellingen. Het belang van het gebruik - Op het niveau van een gebouw vertegenwoordigt het gebruik 80 tot 90 % van het totale energieverbruik (Koeppel et al., 2007, op. cit.) - en 75 % van de financiële kosten (Constructeo, 2007).
Teleurstellingen? - De onzekere factoren wegen zwaarder door naarmate de prestaties stijgen - Aan de ene kant het gebouw, aan de andere de gebruiker Gebouw Gebruik Wiens fout? - Oververbruik: wegens het gedrag van de gebruikers? Wat te doen? - Sensibiliseren? Gebruikshandleidingen?
Technieken en hun gebruik Gebouwschil - Dak - Muren - Ramen - Dichtheid Systemen - WP - GMV en ventilatie - Regeling
Performante gebouwen - Welzijn en gezondheid Afwijkend gedrag?
EELTELIJKE renovatie GLOBALE renovatie
Warmte en verwarming De warmte in het gebouw Welke werken eerst?
Restoring the Old Way of Warming: Heating People, not Places Kris De Decker in lowtech magazine
Een nieuwe FASE? 20..?
Oorspronkelijk voorziene fasen
En als we nu eens zouden LOSLATEN?
Werkelijk voorziene fase Het nieuwe project: invoeging van sketchup
4 CONCLUSIES
45 TE ONTHOUDEN VAN DE PRESENTATIE? 1 - De fasering: Is duur in persoonlijke energie (afmatting/geduld) Maar laat toe de keuzes te verfijnen 2 - De technisch-economisce benadering kent grenzen Sociologie, anthropologie, ethnologie hebben ons heel wat te leren Het comfort van een HEP-gebouw beleef je en onderga je niet zomaar 3 - Een gedeeltelijke en gefaseerde renovatie is geen ramp! Ze kan zelfs een ideale gelegenheid zijn om onze prioritaire behoeften duidelijk te bepalen
4 BEKNOPT
HERINNERI Bij een renovatie is het gewoon niet altijd mogelijk alle werken in een enkele en globale interventie uit te voeren. Dit is niet noodzakelijk alleen te wijten aan het beschikbare budget maar kan ook voortvloeien uit praktische of organisatorische toevalligheden. Doel van deze opleidingsmodule is de deelnemers de sleutels aan te reiken die vereist zijn voor de identificatie van de te maken prioritaire keuzes en van de andere die later kunnen worden
BEKNOPT Verwarm uw voeten, niet uw zolder
Verwarm uw voeten, niet uw zolder
50 TOOLS Hulpmiddelen: - Ethnographie du logement performant à Bruxelles: https://gbrisepierre.fr/wp-content/uploads/2018/02/methos-gbs-ethnographie-des-logements-passifsbruxellois-ibge-2017.pdf Sociologie performante gebouwen: - Gebruik van performante gebouwen in Brussel:https://environnement.brussels/sites/default/files/sem14-180518-2-jn-fr.pdf - Gaëtan Brisepierre, socioloog: https://gbrisepierre.fr - Methos: ethnographie https://www.methos.fr/fr - Pascal Lenormand: https://www.incub.net: energieontwerp AMU: - https://vie-to-b.fr: Vie to B développe le métier d Assistance à Maîtrise d Usage (AMU) - Les échos de l AMU : https://vie-to-b.fr/archives-des-echos/ Technologische soberheid: - Bâtiment 2226 : un manifeste contre l innovation technologique http://francisdemoz.fr/le-batiment-2226-un-manifeste-contre-linnovation-technologique/
Bedankt :)
52 CONTACT Gaëtan QUINET Architect gtquinet@gmail.com BEDANKT VOOR UW AANDACHT