Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend

Vergelijkbare documenten
Project : VvE Sporenburg XIII, Ertskade 121 t/m 139 en Seinwachterstraat 102 t/m 120, Amsterdam

Dakkapellen Door H. Koelemij (TNO Bouw)

NEN 6050, eindelijk definitief. Waarom is de NEN 6050 ontwikkeld? Wat is de NEN 6050 en wat houdt het precies in? Door wie is de NEN 6050 ontwikkeld?

Onze referentie /SN/BB Montfoort, 28 augustus 2012

NEN 6050 Brandveilig werken op het dak

Luchtdicht bouwen. Voorkom dubbel energieverlies, met de Ubbink luchtdichte oplossingen!

Icopal Universal Verwerkingsrichtlijnen

Luchtdicht Bouwen = Werken aan kwaliteit!

INSPECTIE DAKBEDEKKING

Alles over verbouwen en renoveren!

Afstudeer opdracht Jack van den Broek Bijlage materialisering en detailering

Installatierichtlijnen

Isoleren van monumenten Voorkom vochtproblemen

Thermografisch onderzoek aan de gebouwschil van de woning aan de Thorbeckelaan nr. 24 te Eindhoven

Voor het beoordelen van de lekkage maakt Bouwinspect gebruik van de volgende gereedschappen:

Alkreflex 2L-2. In de spouw. innovation in insulation. Algemeen. Verwerking / bestekomschrijving

Bouwtechnische beoordeling Groeterschool Korhoendersweg 4 in Groet.

Thermografisch onderzoek aan de gebouwschil van de panden aan de Insulindelaan nr. 111 en nr. 113 te Eindhoven

Thermografie/ Lekdetectie

VERWERKINGS- VOORSCHRIFTEN

Basisprincipes. Binnenisolatie - Deel 1: Basisprincipes. Groot potentieel voor na-isolatie van muren. Timo De Mets Labo Hygrothermie

3.3 Kimfixatie Kimfixatie Algemeen

Voor eventueel ontbrekende details kunt u contact opnemen met een rietdekkersbedrijf dat lid is van de Vakfederatie Rietdekkers.

Vakrichtlijn gesloten dakbedekkingssystemen Leeswijzer. Uitgave 2013

Onvolkomenheden in de isolatie van de gebouwschil

Bijlage C - Technische omschrijving Mutatieonderhoud Langegracht 63 Projectnummer VE

Bank KvK BTW B01

Isolatie. Mei K12 Frameplaat VERWERKINGSVOORSCHRIFTEN VER WERKINGS VOOR SCHRIFTEN.NL

klusadvies mineral wool (mw) 34 alu plus revolutionair relaxte isolatie voor de na-isolatie van hellende daken

Nebiprofa B.V. TECHNISCHE BEPALINGEN EN WERKBESCHRIJVING

RISICO INVENTARISATIE- EN EVALUATIE

Onderzoek, conclusies en aanbevelingen

A-Verschoor Dakbedekkingen Fax GS Pernis-Rotterdam K.v.K. R dam

Rapport. Waterdichtheid Isotras funderingsaansluiting. Opdrachtnummer: 18-G-0040 Referentie: JGD/SK

Rapport. Risico-inventarisatie & -evaluatie daken. Gymzaal

Onderzoek naar het lange duur gedrag van Eshagum 446 daken over een periode van 25 jaar

illbruck ME500 DuoFolie een stap verder in luchtdicht bouwen

Inspectie schilderwerk Metrostation Sloterdijk te Amsterdam

BOUWKUNDIG RAPPORT. 3. Daken, schoorsteen. Rapportnummer: maart Pagina 11 van 48. Planken delen / overige hout

1 1' Boat Hangar, Nationale Staalprijs 2018 BETA detail verticaal aanzicht luifel P b.k. IPE 600 as P b.k. IPE 400 as F P 20

Duurzaam bouwen. Muren

Royal shingles Verwerkingsvoorschriften en -richtlijnen van Royal shingles

Wijzigingen Kwaliteitsrichtlijn in versie t.o.v. versie 2008

Heeft luchtdicht bouwen wel zin? copyright: Innoceal bvba

Dak isolatie. Het isolatiemateriaal voor nieuwbouw en renovatie

Isolatie plaatsen en de kiertjes niet afdichten? Een jas die niet dicht kan, heeft toch ook geen zin...

Bouwtechnisch Rapport 1e Brandenburgerweg 17 Bilthoven

Bij montage dient men rekening te houden met 3 belangrijke randvoorwaarden:

Dak Door B. van Etten (TNO Bouw)

NEXIT TEKENINGNR. DATUM DO00 1:500, 1:50 STATUS. GETEKEND WdH PR. Definitief SCHAAL PROJECTNUMMER. Definitief ontwerp ONDERDEEL FORMAAT

BEOORDELING VAN DE INGEDIENDE AANVRAGEN VOOR VOORZIENING- EN IN DE HUISVESTING in het kader van het programma 2006

Rapport. First te Rotterdam: (karakteristieke) geluidwering van de uitwendige scheidingsconstructie

Vakrichtlijn gesloten dakbedekkingssystemen Deel D

TECHNISCHE BEPALINGEN EN WERKBESCHRIJVING

Intelligent luchtdicht renoveren

Bouwkundig Opname Rapport. VvE van der Marckstraat 2-4 van Sevenbergestraat 49 VOORBURG. Interactief Gebouw Beheer Systeem, versie 6.01 Copyright.

Thermische isolatie van bestaande platte daken

Dak VMZINC PLUS. Niet geventileerde en warmdakopbouwen. Conix Architects- QUARTZ- ZINC

Bouwfouten koopwoningen Herdersveld, jan 2016 Door: Lambert Romijnders, HV81 pag 1

december-2017 door Maurice Toet

Opzet en gebruik. Inleiding

Zelf uw woning aanpassen

ONDERDAKEN ETERROOF DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS

Score dakbedekkingen en dakramen volgens NEN 2767 = 4

Geïsoleerde Dak- & Gevelpanelen. Platdak Toepassingen. X-Dek

Duurzaam bouwen. Muren

Bouwfysische prestaties

DAKISOLATIE. Voor het isoleren van de kap van de woning, gelegen aan de Rijnsburgerweg 22 te Leiden is gekozen voor isolatie aan de buitenzijde.

Richtlijn voor de toepassing van onderdakfolies in Nederland.

Klimaatneutraal Bouwen Beter Isoleren

Voorcalculatie. Voorbeeld Technische omschrijving Van dakbedekking en loodwerken gemaakt door Leever installatie adviseurs B.V.

Reflecterende Isolatie Werkingsprincipe. Reflecterende Isolatie Werkingsprincipe: luchtspouw dak, warmtestroom naar boven

Rijksvastgoedbedrijf Product Informatieblad ; Toegang; lichtkoepel of -straat versie 3.0

Constructieve analyse bestaande vloeren laag 1/2/3 (inclusief globale indicatie van benodigde voorzieningen)

Installatie instructie

Notitie beoordeling koudebruggen

opbouw houtwijzer opbouw, detaillering en tips verbouwen

M d W A R C H I T E C T U U R & S T E D E N B O U W PROJECT: NIEUWBOUW SATURN NIEUWGRAAF DUIVEN CARTOGRAAF DUIVEN

Detailboek Gevelisolatie

Verwerkingsvoorschriften. Professionals in folie. MorgoFassade Economic MorgoFassade Slim MorgoFassade Standaard MorgoFassade UV-FR MorgoFassade Ultra

MENUISERITE NT - Onderdakplaat

Technische tip: FERMACELL Vlieringvloerelement. FERMACELL Vlieringvloerelement. De meest efficiënte methode om energie te besparen

Bouwrups; bouwfysica en brandveiligheid. Datum 5 januari 2016 Referentie

Pre-scan. Kierdichtingsonderzoek. Bouwnummers 72 en 73 Vleuterweide, Vleuten.

Basisbeginselen infrarood. Emissie coëfficiënt: het vermogen van een materiaal om IR straling uit te zenden

Wind- en vochtdicht isolatieschild met de IKO enertherm ALU NF isolatieplaat

Systeemnummer : PD 1-1-2

ROCKWOOL SOUNDMAXX Akoestisch isolatiesysteem

Vakrichtlijn gesloten dakbedekkingssystemen Deel D Uitgave 2013

Rapport. Dakonderzoek VvE De Reuver aan de Zonnebloemstraat 1 t/m 51 te Oss. Opdrachtnummer BDA: 14-B-0744 Referentie: JMDO/MD

g h i d e f projectnummer: project: WEST507 Rotterdam opdrachtgever: Waterford Investments & Vervat Vastgoed, Rotterdam schaal: 1:20

Bovenstaande metingen eventueel aan te vullen met metingen vereist in het kader van de certificering voor Breeam. Mook,

Taak constructies. Architecten en ingenieurs: Goossens & Partners. Dries de Burggrave. 1MAK a

Algemeen: maatvoering in het werk te controleren. Peil = 0 = bovenzijde nieuwe cementdekvloer begane grond

Tab: 1 Verf Code/volgnr: V1/254 Datum: januari 2006

RGVO CRITERIA MODEL. Zuidweg MP NAALDWIJK KvK De heer ing. J. Poel Zuidweg MP NAALDWIJK. Zuidweg MP NAALDWIJK KvK 00000

Trappen. De trap naar de 1 e en 2 e verdieping is in goede staat.

PROJECT VERSLAGLEGGING RESITRIX

Kiwa BDA Geveladvies. VVE Pieter de Hoochstraat p/a Munnik VVE Beheer B.V. T.a.v. de heer Y. Gouverneur Postbus AR HOOFDDORP

Transcriptie:

Groningenhaven 4, 3433 PE Nieuwegein, Postbus 1248, 3430 BE Nieuwegein tel.: 030 6063238, fax: 030 6061569, BTW NL5989292B01 E-mail: info@vebidak.nl, Internet: www.vebidak.nl KvK: V 40122501, ING Bank 69.01.72.966 IBAN: NL70INGB0690172966, BIC: INGBNL2A Opdrachtgever : Spurd Sportief en Energiek t.a.v. de heer E. Mantje Postbus 1300 1440 BH PURMEREND R A P P O R T Samenvatting onderzoeken dak- en gevelconstructie Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Projectnummer : V13.7074 Rapportnummer : V13.7074-1 Correspondentienummer : AB/JB/tz15.034 Datum rapportage : 3-2-2015 Dit rapport bevat 9 genummerde bladen en 3 bijlagen en is eigendom van de opdrachtgever. De rapportages/adviezen worden opgesteld naar beste weten en kunnen met inachtneming van de huidige stand der techniek en wetenschap. Gebruik van de rapportages/adviezen is volledig voor eigen risico van de opdrachtgever. Op alle werkzaamheden van Technische Zaken van VEBIDAK is de DNR 2012 van toepassing. VEBIDAK kan nimmer aansprakelijk zijn voor eventuele directe en indirecte schade, hoe ook genaamd, die uit het gebruik van het rapport/advies door opdrachtgever of derden zou kunnen voortvloeien. Indien ondanks het bovenstaande aansprakelijkheid in rechte wordt vastgesteld, kan de schadevergoeding nimmer meer belopen dan het bedrag dat de opdrachtgever voor het uitbrengen van het rapport of verstrekken van het advies aan VEBIDAK heeft voldaan. Gehele of gedeeltelijke publicatie van het rapport/advies is slechts toegestaan na schriftelijke toestemming van VEBIDAK en na volledige betaling van de aan het rapport/advies verbonden kosten.

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) INHOUD 1 INLEIDING... 3 1.1 Aanleiding en doel van het onderzoek... 3 1.2 Uitsluitingen... 3 2 RAPPORTEN, UITGEVOERDE AANPASSINGEN EN AANVULLENDE ONDERZOEKEN... 4 2.1 Ontvangen rapporten... 4 2.2 Uitgevoerde aanpassingen... 4 2.3 Aanvullend uitgevoerde onderzoeken... 4 3 BEOORDELING... 6 3.1 Ontwerp... 6 3.2 Uitvoering... 6 3.3 Overdruk in binnenruimte... 7 4 CONCLUSIE EN ADVIES... 8 4.1 Conclusie dakconstructie... 8 4.2 Conclusie gevelconstructie... 8 4.3 Koudebruggen in aansluitdetail dak-gevel... 8 4.4 Advies... 8 Bijlagen: fotoreportage dakonderzoek d.d. 23-10-2013 fotoreportage dakonderzoek d.d. 06-12-2013 fotoreportage gevelonderzoek d.d. 17-12-2013 Pagina 2 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) 1 INLEIDING 1.1 Aanleiding en doel van het onderzoek In opdracht van de heer E. Mantje van Spurd Sportief en Energiek heeft VEBIDAK een samenvatting gemaakt van de tot nu toe uitgevoerde onderzoeken naar de aanhoudende vochtproblemen in de daken gevelconstructie van Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend. Doel van de samenvatting is om een compleet beeld te verkrijgen van het hygrisch functioneren van de huidige dak- en gevelconstructie. Vervolgens worden aanbevelingen gedaan omtrent de oplossingsrichting om te komen tot structureel herstel van de structurele gebreken. 1.2 Uitsluitingen Binnen de verstrekte opdracht zijn de volgende aspecten van het dak niet onderzocht: de prestaties van de (dragende) onderconstructie. Hiervoor is een berekening conform Eurocode 1 (NEN-EN 1991 -serie) noodzakelijk; het risico op wateraccumulatie. Hiervoor is een berekening conform NEN-EN 1991 1 3+NB noodzakelijk; de afvoercapaciteit van de hemelwaterafvoeren. Hiervoor is een berekening conform NEN 3215 en NTR 3216 noodzakelijk; brandveiligheid in de gebruiksfase. Indien gewenst kan VEBIDAK onderzoek verrichten naar de brandveiligheid in de gebruiksfase; voorzieningen met betrekking tot valgevaar. Indien gewenst kan VEBIDAK een risico inventarisatie en evaluatie (Dak-RI&E) werken op hoogte opstellen; geluidwering en akoestiek. Pagina 3 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) 2 RAPPORTEN, UITGEVOERDE AANPASSINGEN EN AANVULLENDE ONDERZOEKEN 2.1 Ontvangen rapporten De onderstaande rapporten zijn van Spurd ter beoordeling ontvangen: - Dakonderzoek door BDA Dakadvies B.V., opdrachtnummer 08-B-0816/2 d.d. 23-11-2009, waarin tevens (gedeeltelijk) worden beoordeeld de documenten: o Bestek d.d. 26 september 2003 van architectenbureau CEPEZED; o Detailtekeningen V-01 t/m V-53 en H-04 t/m H-37 d.d. 22-12-2004 van Wind architecten; o Rapport Cauberg-Huygen d.d. 18-09-2002; o Bouwfysische beoordeling van de gesloten gevelelementen door Embad Bureau voor Techniek, versie 2, laatste wijziging d.d. 30-10-2007; o Rapport Peutz d.d. 29-05-2008; - Bouwfysisch onderzoek door Peutz B.V., rapportnummer B 84-1 d.d. 29-05-2008, waarin tevens worden beoordeeld de documenten: 2.2 Uitgevoerde aanpassingen o o o o o Bouwfysische beoordeling van de gesloten gevelelementen Leeghwaterbad te Purmerend door Embad bureau voor techniek, d.d. 18-03-2006; Bouwfysische beoordeling van de gesloten gevelelementen door Embad Bureau voor Techniek, versie 2, laatste wijziging d.d. 30-10-2007; Voorwaarden en werkbeschrijving voor het bouwen van een zwembad, gelegen aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend, nr. 796, d.d. 26-09-2003; Nieuwbouw zwembad Purmerend, werktekeningen verticale details, Wind groep, d.d. 22-12-2004; Nieuwbouw zwembad Purmerend, werktekeningen horizontale details, Wind groep, d.d. 22-12-2004. Omstreeks 2010 zijn structurele aanpassingen verricht aan de dakrandconstructie naar aanleiding van het advies uit het rapport van BDA Dakadvies B.V. Voor zover waarneembaar zijn de aanbevelingen uit 2009 met betrekking tot aanpassing van de dakranden doorgevoerd. De aanbevelingen met betrekking tot de gevel(doorvoeringen) zijn niet geverifieerd. Daartoe zouden delen van de gevel gedemonteerd moeten worden. 2.3 Aanvullend uitgevoerde onderzoeken Dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Op 23-10-2013 is door VEBIDAK een aanvullend onderzoek uitgevoerd op het dak. Tijdens het dakonderzoek, wat zich voor een groot deel geconcentreerd heeft rond de dakranden (structurele lekkages), is het volgende vastgesteld: - De dakranden zijn hersteld volgens het advies uit het BDA-rapport; - Achter de randstroken is het dakranddetail drijfnat; - Structureel verzamelt zich condenswater achter de randstroken, ondanks dat de (herstelde) dampremmende laag bij de insnijdingen intact lijkt; - De regelmatig uitgevoerde reparaties aan het dak (verhelpen lekkage) betreft het leeg laten lopen van waterblazen achter de randstroken. Dus symptoombestrijding en niet verhelpen van de oorzaak; - In een gootlijn tussen twee lichtstraten is de EPS dakisolatie grotendeels verzadigd met water; - In het vlak is de isolatie redelijk droog; - De PVC dakbedekking tunnelt gemakkelijk en snel bij windvlagen; - Bij enkele ventilatiedoorvoeren kon geconstateerd worden dat er geen onderliggende standleiding aanwezig is en dat de dampremmende laag niet is aangesloten (zichtbaar bij verwijdering afdekkapje); - Waarschijnlijk is de dampremmende laag rond de hemelwaterafvoeren niet luchtstromingsdicht aangesloten rond de standleiding. Bij de structurele herstelwerkzaamheden rond de hemelwaterafvoeren is waarschijnlijk alleen de isolatie beter aangesloten tegen de standleiding. Bij de herstelwerkzaamheden zijn de afvoeren zelf niet tijdelijk verwijderd; - Bij insnijdingen voelt het alsof er een overdruk aanwezig is onder de dakbedekking (dus boven de dampremmende laag); Pagina 4 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) - Er is een overdruk aanwezig in het gebouw. Dit valt af te leiden van het opbollen van de randafwerking maar vooral van de opstandafwerking rond de lichtstraten. Het verticale deel van de dakbedekking tegen de opstanden bolt op naar buiten. Bij handmatig terugdrukken van de dakbedekking is een luchtdruk voelbaar achter de dakbedekking. Na indrukking bolt de dakbedekking weer terug naar buiten. De signalen duiden erop dat de dampremmende laag bij (met name) details niet luchtstromingsdicht is gemaakt. In combinatie met de overdruk in het gebouw resulteert dit in een constante luchtstroom en daarmee condensatie in de dakbedekkingsconstructie. Foto s van dit onderzoek zijn als bijlage aan dit rapport toegevoegd. Dakonderzoek d.d. 06-12-2013 Op 06-12-2013 is door VEBIDAK de onderzijde van de dakconstructie nabij de gevel onderzocht vanaf een steiger in de binnenruimte. Tijdens dit aanvullende onderzoek van de onderzijde van het dak (via een steiger) blijkt dat er forse oppervlaktecondensatie optreedt tegen diverse metalen oppervlakken in het dak en gevels alsmede tegen de onderste circa 10 mm van elke dubbelglas plaat (vlak boven de onderdorpels van aluminium kozijnen). Op de dorpels staat water. Diverse aluminium en stalen onderdelen in de gevels zijn niet geïsoleerd en vormen daarmee koudebruggen. De flensen van de stalen luifels zijn bijvoorbeeld kletsnat. Overal zijn forse druipsporen aanwezig. Foto s van dit onderzoek zijn als bijlage aan dit rapport toegevoegd. Gevelonderzoek d.d. 17-12-2013 Op 17-12-2013 heeft een aanvullend gevelonderzoek plaatsgevonden, geïnitieerd door Spurd. Bij dit onderzoek is aan de buitenzijde de houten gevelbekleding van de langsgevel (noordzijde) gedeeltelijk gedemonteerd ter hoogte van de deur van het Instructiebad. Daarbij is geconstateerd dat veel condenswater aan de achterzijde van het dampopen membraan naar beneden stroomt. De achterliggende houten OSB plaat is drijfnat, bevat op diverse plaatsen zwarte schimmel en op een enkele plaats reeds witte schimmel (houtrot). Op een plaats is een gat in de OSB plaat gevallen. Boven de deur is voelbaar dat warme lucht uit het gebouw wordt geblazen. De dampremmende laag aan de binnenzijde is dus niet luchtstromingsdicht. Dit is ook merkbaar bij de twee andere deuren van het Doelgroepenbad waar condenswater door kieren naar binnen sijpelt. Foto s van dit onderzoek zijn als bijlage aan dit rapport toegevoegd. Pagina 5 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) 3 BEOORDELING De navolgende waarnemingen uit hoofdstuk 3 zijn als belangrijkste gebreken beoordeeld. Deze gebreken zijn onderverdeeld in paragrafen, geselecteerd op oorzaak. 3.1 Ontwerp Onmogelijke aansluiting van dampremmende laag De aansluiting c.q. het doorlopen van de dampremmende laag vanuit het dakvlak naar de dampremmende laag in de gevel is op tekening weergegeven als een simpel lijntje. Het is op tekening wel mogelijk maar in de realiteit niet mogelijk om een dampremmende laag op deze plaats en wijze te laten doorlopen in verband met de vele knooppunten in dit aansluitdetail tussen dak en gevel. Koudebruggen Er zijn diverse metalen onderdelen in het dak-gevel aansluitdetail ontworpen met koude oppervlakken (koudebruggen) waarop oppervlaktecondensatie optreedt. HSB gevelelementen Er zijn HSB (hout skelet bouw) gevelelementen ontworpen bij dit zwembad. Dergelijke elementen zijn op zich al zeer gevoelig voor vochtaantasting. Helemaal bij vele aansluitingen met andere bouwdelen zoals aluminium gevelelementen, bij doorvoeringen en bij de vele onderbrekingen zoals de stalen kolommen in de gevel. Een foutloze uitvoering van een dergelijke gevel wordt hierdoor cruciaal. Hygrisch ontwerp dak Opgemerkt wordt dat in het rapport van Peutz een te lage dampdiffusieweerstand van een gebitumineerde aluminiumfolie wordt aangehouden. Peutz hanteert een µ x d-waarde van 70 m terwijl voor een dergelijk materiaal, verwerkt tot dampremmende laag in een plat dak constructie normaliter een µ x d-waarde van circa 1500 m wordt aangehouden. Een zwaardere dampremmende laag is eigenlijk niet verkrijgbaar. Een gebitumineerde aluminiumfolie wordt overigens nooit tweelaags verwerkt (nagenoeg onmogelijk). Een µ x d-waarde van 1500 m is in dit geval ruimschoots voldoende voor een hygrisch correct ontwerp van dit dak. 3.2 Uitvoering Uit alle uitgevoerde onderzoeken blijkt dat vooral de uitvoering van de dampremmende laag zeer veel gebreken vertoont. En bij een binnenklimaat van een zwembad is de dampremmende laag van cruciaal belang. Dak In het dak betreft dit waarschijnlijk hoofdzakelijk de uitvoering van de dampremmende laag bij details, alhoewel de uitvoering van de dampremmende laag in het vlak niet is onderzocht. Vochtproblemen door gebreken in de dampremmende laag worden verergerd door de combinatie met een mechanisch bevestigde kunststof dakbedekking. Een dergelijke kunststof dakbedekking is zeer soepel waardoor gemakkelijk tunnelvorming optreedt. Tunnelvorming of tunnelen is het opbollen van de dakbedekking tussen de in rijen aangebrachte mechanische bevestigingsmiddelen onder invloed van wind. Bij een luchtdichte ondergrond (dichte dampremmende laag) blijft de tunnelvorming beperkt maar bij openingen in de ondergrond wordt lucht toegevoerd onder de dakbedekking waardoor de tunnelvorming wordt versterkt. Dit pompeffect zorgt voor aanzuiging van binnenlucht tot in de dakbedekkingsconstructie wat nogmaals wordt versterkt bij een overdruk in het gebouw door de luchtbehandelingsinstallatie. Hierdoor treedt forse inwendige condensatie op in de dakbedekkingsconstructie (natte isolatie) alsmede oppervlaktecondensatie tegen de onderzijde / achterzijde van de dakbedekking bij elke holle ruimte onder c.q. achter de dakbedekking (achter rand- en opstandstroken, bij naden tussen de isolatieplaten etc.). Gevel In de gevel zijn zeer veel gebreken gebleken in de dampremmende laag, zowel bij de dampremmende laag in het vlak als bij (aansluit-)details. Peutz heeft veel gebreken in de dampremmende laag visueel waargenomen maar ook het uiteindelijke desastreuze effect daarvan aangetoond door meting van drukverschillen. De dampremmende laag blijkt niet of nauwelijks luchtstromingsdicht, laat staan dampdicht. Pagina 6 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) 3.3 Overdruk in binnenruimte In de binnenruimte van het zwembad heerst een overdruk, veroorzaakt door de luchtbehandelingsinstallatie. Een overdruk in de binnenruimte ten opzichte van buiten veroorzaakt een veel grotere luchtstroming door iedere opening (gebrek) in de dampremmende laag. Opgemerkt wordt dat een op alle plaatsen absolute luchtdichte verwerking van de dampremmende laag zeer moeilijk uitvoerbaar is, zeker bij aanpassing van een bestaande situatie. De noodzaak tot het creëren van een overdruk in de binnenruimte uit klimaattechnisch oogpunt is niet beoordeeld binnen de uitgevoerde onderzoeken. Pagina 7 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) 4 CONCLUSIE EN ADVIES Verreweg het grootste gebrek vormt de niet luchtstromingsdichte uitvoering van de dampremmende laag in het dak en in de gevel. Dit is van absoluut cruciaal belang bij zwembaden. Daarnaast zorgen de luchtlekken voor energieverlies. 4.1 Conclusie dakconstructie De opbouw van het dak is uit bouwfysisch oogpunt in theorie correct. Alle onderzoeken hebben aangetoond dat bij diverse details de dampremmende laag niet luchtstromingsdicht is uitgevoerd. Opgemerkt wordt dat de luchtstromingsdichte uitvoering van de dampremmende laag niet bij alle details is geverifieerd. Daarnaast bezit de PVC dakbedekking op diverse plaatsen holle ruimtes achter/onder de dakbedekking waar oppervlaktecondensatie achter kan optreden. Dit leidt vervolgens tot waterblazen. Het gevolg is dat aanhoudend lekkages optreden, de dakisolatie steeds natter wordt (isolatiewaarde loopt terug) en dat onderdelen van het dak op termijn aangetast zullen worden (houtrot, corrosie etc.). 4.2 Conclusie gevelconstructie Peutz concludeert in haar rapport dat de opbouw van de gesloten geveldelen (HSB elementen) uit bouwfysisch oogpunt in theorie correct is maar ook hier in de uitvoering gebreken kent. Het nadelige effect van de gebreken in de uitvoering van de dampremmende laag is bovendien aangetoond door middel van drukmetingen. Het gevolg is dat de HSB gevelelementen op diverse plaatsen drijfnat zijn. Een beginnende aantasting van de houten delen is reeds geconstateerd. 4.3 Koudebruggen in aansluitdetail dak-gevel Diverse metalen onderdelen in het dak-gevel aansluitdetail blijven te koud (koudebrug) waardoor op deze onderdelen oppervlaktecondensatie optreedt. Deze forse hoeveelheid condenswater lekt in de binnenruimte en veroorzaakt tevens corrosie op diverse delen. 4.4 Advies Herstel dampremmende laag De dampremmende laag in het dak en de gevels moet structureel worden hersteld. Dit betekent dat: - De binnenbekleding van de gesloten geveldelen van alle ruimtes tijdelijk moet worden verwijderd waarna de dampremmende laag moet worden gecontroleerd op luchtstromingsdichtheid en moet worden hersteld; - De dakbedekkingsconstructie volledig slopen en vervangen door een nieuwe mechanisch bevestigde dakbedekkingsconstructie. De dampremmende laag overal absoluut luchtstromingsdicht uitvoeren. Alle details zeer zorgvuldig detailleren, zo nodig (extra) isoleren en zeer zorgvuldig uitvoeren. De uiteindelijke exacte detailafwerking moet worden bepaald tijdens de herstelwerkzaamheden. Grove indicatie van de herstelkosten voor het dak: 650.000,00 excl. BTW (herstelkosten gevel onbekend). Indien er voor wordt gekozen om de bestaande dakbedekkingsconstructie toch zoveel mogelijk te handhaven, dan moeten in ieder geval de volgende werkzaamheden worden uitgevoerd: - Vervanging van de gehele dakrandafwerking en gootconstructie; - Vervanging van alle opstandafwerkingen (rond lichtstraten en dakopbouw); - Vervanging c.q. opnieuw inwerken van alle hemelwaterafvoeren en doorvoeren (herstel van onderliggende dampremmende laag); - Uitvoeren van een vochtmeting over het gehele dak waarbij de delen van het dak in kaart worden gebracht met (te) natte isolatie. Op deze delen van het dak moet de isolatie en dakbedekking worden vervangen. Pagina 8 van 9

AB/JB/tz15.034 d.d. 3-2-2015 Project: Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend (V13.7074-1) - Uitvoeren van aanvullend (destructief) onderzoek ter verificatie van de luchtstromingsdichtheid van de dampremmende laag in het vlak. - Grove indicatie voor plaatselijk herstel van het dak: 150.000,00 excl. BTW (excl. plaatselijke vervanging natte isolatie + dakbedekking). De kosten voor het uitvoeren van een vochtmeting over het gehele dak en aanvullend destructief onderzoek ter verificatie van de luchtstromingsdichtheid van de dampremmende laag (inclusief herstel van destructief onderzoek) in het vlak worden grof geraamd op 10.000,00 excl. BTW en excl. het (plaatselijk?) herstel van de geconstateerde gebreken. Van de opdrachtgever is vernomen dat overwogen wordt om een groendak aan te brengen op het dak. Voor het aanbrengen van een groendak afwerking worden de kosten grof geraamd op 250.000,00 excl. BTW. Opgemerkt wordt dat de huidige dakbedekking niet bestand is tegen worteldoorgroei en dat deze daartoe vervangen dient te worden. Aansluitdetail dak-gevel De volgende werkzaamheden moeten worden uitgevoerd: - Door onderzoek inventariseren welke (metalen) delen in het aansluitdetail te koud blijven waardoor oppervlaktecondensatie optreedt; - Aanpassingen ontwerpen (isoleren van onderdelen en/of luchtstromingsdicht afsluiten); - Inventariseren van eventuele opgetreden (corrosie-)schade. Herstel windschade Ondanks dat dit geen onderdeel uitmaakte van de verstrekte opdracht, wordt opgemerkt dat over een deel van het dak windschade is geconstateerd. Deze schade moet in ieder geval worden hersteld. Nieuwegein, de rapporteur VEBIDAK ing. A.H. Bron bouwtechnisch adviseur / teamcoördinator ing. A.W.A. van den Engel adjunct directeur / hoofd Technische Zaken Pagina 9 van 9

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 06-12-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 1 Foto 1 Aanzicht binnenzijde van aansluitdetail gevel dak vanaf steiger. Lekkend condenswater op dorpel van aluminium gevelelement. Foto 2 Lekkend condenswater op dorpel van aluminium gevelelement. Foto 3 Veel condens druppels (lekwater) onder aan stalen ligger (wit).

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 06-12-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 2 Foto 4 Sporen van forse lekkage van condens water tegen verzinkt stalen zetwerk. Witte corrosie (zinkoxide). Bruine corrosieplekken op gecoat stalen ligger. Foto 5 Veel condens en condens druppels op diverse stalen onderdelen. Witte corrosie (zinkoxide) op verzinkt stalen onderdelen. Bruine corrosiepunten (ijzeroxide) op gecoat stalen onderdelen. Foto 6 Meetwaarden direct onder dak: Luchttemperatuur : 28,2 C Rel. luchtvochtigheid : 56,9 %

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 1 Foto 1 Deeloverzicht dakvlak. Bij windvlagen tunnelt de dakbedekking (opbollen, opwaaien) relatief snel. Dit is een signaal dat de dakbedekkingsconstructie aan de onderzijde niet luchtstromingsdicht is. Foto 2 Aanzicht dakrandconstructie met stalen luifelconstructie. De stalen liggers van de luifel voeren door de gevel. Foto 3 Structureel zeer grote waterblazen in de dakbedekking langs de dakrand.

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 2 Foto 4 Ruimte tussen dakbedekking en randstrook volledig gevuld met water. Foto 5 Zeer grote waterblazen in opstand van gootzone. Foto 6 Een hele rij reparatiestickers van periodiek leeg laten lopen van waterblazen.

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 3 Foto 7 Insnijding in de dakrand en goot. Foto 8 De dakrand is aangepast volgens het advies van BDA. Nog steeds is de dakrand- en gootconstructie volledig nat. Foto 9 Water tussen de randstroken.

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 4 Foto 10 Aanzicht onderzijde plafondplaten. Vochtplekken rond hemelwater afvoerleiding en hanger van afvoerleiding. Foto 11 Ventilatiedoorvoer (afdekkapje tijdelijk verwijderd). Foto 12 De standleiding sluit niet aan op de doorvoer en de dampremmende laag sluit ook niet aan rond de standleiding (de EPS isolatie is direct zichtbaar).

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 5 Foto 13 Opbollende verticale randstroken van de dakbedekking door overdruk vanuit de binnenruimte. Dit duidt op een niet luchtdichte afwerking (dampremmende laag) aan de binnenzijde. Foto 14 Lekkage sporen tegen de binnenzijde van de opstand met de dakopbouw. Dit is ter hoogte van het dakvlak. Foto 15 Lekkage sporen op de (brandwerende) bekleding van de stalen draagconstructie van het dak van de opbouw.

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 6 Foto 16 Lekkagesporen. Foto 17 Insnijding in het dakvlak: Op deze plek is de isolatie aan de bovenzijde wat vochtig. De onderzijde van de dakbedekking is redelijk nat. Foto 18 Insnijding in het dakvlak (tussen de lichtstraten): Op deze plek is de isolatie over de volledige dikte geheel verzadigd met water. Op de dampremmende laag staat water.

Rapportnr. : V13.7074-1 Foto s dakonderzoek d.d. 23-10-2013 Project : Zwembad Leeghwater aan het Leeghwaterpark 1 te Purmerend Blad : 7 Foto 19 Windschade aan de bevestiging van de dakbedekking. De dakbedekking is in de overlap gedeeltelijk onder de bevestigers uit getrokken (plooien in de dakbedekking boven de rijen bevestigers). Foto 20 Windschade aan de bevestiging van de dakbedekking. De dakbedekking is in de overlap gedeeltelijk onder de bevestigers uit getrokken (plooien in de dakbedekking boven de rijen bevestigers). Foto 21 Windschade aan de bevestiging van de dakbedekking. De dakbedekking is in de overlap gedeeltelijk onder de bevestigers uit getrokken (plooien in de dakbedekking boven de rijen bevestigers).