Blockchain Wat is het en wat kun je ermee? (informatieve sessie Commissie Economie, Energie, Milieu (EEM). 10 oktober 18)
Opbouw 1. Historie en het concept blockchain 2. Wanneer (niet) toepassen? 3. Voorbeelden 4. Vragen
1. Historie en het concept 3
Grootboek Kern van blockchain: grootboek (tbv vastleggen van transacties) Bijhouden van transacties van goederen en diensten op muren, kleitabletten, papier en uiteindelijk in computers (databases)
Van kleitablet naar gedistribueerd grootboek 5
Vertrouwen Om transacties te kunnen doen is vertrouwen nodig. Trusted third parties (ttp) als overheden, banken, notarissen grijpen in als er iets misgaat in een transactie. Zonder vertrouwenspartijen bestaat er geen economie zoals we die nu kennen. Maar: de transactieboekhouding zit telkens bij één partij: (on)betrouwbaar? Onderwerp van cyberaanvallen Kost geld (transactiekosten) 6
Transacties zonder extra 3 e partij Publicatie van Satoshi Nakamoto (2008) over nieuwe manier van geldtransacties uitvoeren en controleren: de Bitcoin werd geboren Blockchain is technologie achter Bitcoin. (Geld)transacties mogelijk mét vertrouwen, maar zonder extra derde partijen (bank) 7
Een definitie: Een blockchain is een systeem dat gebruikt kan worden om gegevens (transacties, toevoeging MN.) vast te leggen. Dit kunnen bijvoorbeeld overschrijvingen zijn zoals die bij een reguliere bank mogelijk zijn, maar kan ook eigendomsaktes, afspraken, persoonlijke berichten of andere gegevens bevatten. Het bijzondere aan de blockchain is dat dit mogelijk is zonder centrale autoriteit waardoor het vervalsen van de vastgelegde gegevens niet mogelijk is door één centraal punt te corrumperen. De bekendste implementatie van de blockchain is de Bitcoin. (bron: Wikipedia) 8
Dus een blockchain is: Decentraal persoon-totpersoon computernetwerk + cryptografie, zonder centrale autoriteit Slimme contracten (smart contracts) bevatten geprogrammeerde regels om zichzelf te kunnen handhaven Digitaal grootboek Decentraal Open Source Slim Decentraal grootboek met alle transacties, verdeeld over wereldwijd netwerk van computers Elke transactie toegevoegd aan de blockchain is gevalideerd door meerdere entiteiten én onveranderlijk De (onderliggende) techniek is open source : voor en door iedereen. 9
Ja, maar hoe dan? 10
De bouwblokken nader bekeken Voor wie nog meer de diepte in wil Overslaan 11
5 pilaren van blockchain 1. Digitale stempel (Hashing) 2. De transactie informatie (Blocks) 3. Schakel in keten vastleggen (Chaining) 4. Verdelen van het grootboek (Distributie) 5. Iedereen kan het controleren (Consensus) 12
Pilaar 1: digitale stempel (hashing) Een hash is een vingerafdruk/ondertekening van digitale data en zorgt voor controleerbare authenticiteit 13
Pilaar 2: (transactie)informatie (blocks) Blokken waar de (transactie)informatie in zit De blokken zijn allemaal ondertekend (= hash). De handtekeningen moeten door het blockchainnetwerk geaccepteerd worden als geldig. Dit validatieproces heet ook wel mining (delven) of proofof-work / proof-of-stake 14
Pilaar 3: Schakel in keten koppelen (Chaining) De blokken worden aan elkaar gelinkt, omdat ieder blok refereert aan de handtekening (hash) van het voorgaande blok Hiermee voorkom je geknoei in eerdere blokken 15
Pilaar 4: Grootboek verdelen (distributie) De blockchain wordt gedistribueerd onder alle deelnemers van het decentrale blockchain-netwerk Zo beschikt iedereen altijd over kopie van de huidige staat van de blockchain (veilig; geen single point of failure) 16
Pilaar 5: Controle door iedereen (Consensus) Als iedere deelnemer een kopie van de blockchain heeft, moet een deelnemer ook in staat zijn om de authenticiteit van zijn kopie te verifiëren. Dit heet het consensus mechanisme 17
2. Wanneer (niet) toepassen? 18
Waar kun je het inzetten? Sociaal (vb. huwelijkse staat, eigendomswisselingen, klusjes) Financieel (overmakingen waarbij Bitcoin meest bekende voorbeeld is. Nu: >2.000 cryptomunten) Logistiek (herkomst koffie uit supermarkt, postbestelling, onderhoud vliegtuigen of auto s) 19
Toepassing: sociale transacties 20
Toepassing: financiële transacties 21
Toepassing: logistiek 22
Wanneer toepasbaar? Banken en betalingssystemen (financiële transacties; Ripple) Bevoorradingsketen (vb. voedselveiligheid verhogen, duurzaamheid verbeteren) Klimaatverandering tegengaan (vb. op gang brengen circulaire economie) Mobiliteit (vb. deelvervoer personen faciliteren) Goede doelen (vb. nagaan waar donaties aan besteed worden) Verkiezingen (vb. stem uitbrengen) Overheid (vb. ketensamenwerking in zorgsector) Energiesector (vb. kopen/verkopen energie van elkaar) Vastgoedsector (vb. overdracht eigendomscertificaten) 23
Kanttekeningen Blockchain is niet oplossing voor alles (zoals soms beweerd wordt), maar wel blijvend! Kunnen we wel zonder derde partijen? (Overheids)regulering is niet voor niets: hoe reguleer je een wereldwijde blockchaintoepassing? Kritiek op de duur van transacties (soms minuten tot uren) Onveranderbare eigenschappen blockchain (niet flexibel t.o.v. wetgeving in verschillende landen. Denk aan Europees vergeetrecht voor burgers) 24
3. Voorbeelden 25
Voorbeelden 26
4. Vragen 27