Alles over groene energie in uw buurt.

De familie Decraene over hun houtpelletketel De familie Vander Steene over hun zonnecellen De familie Ooms over hun zonneboiler Alles over groene energie in uw buurt. De familie Karatzis over hun warmtepomp De familie De Lille over hun groene stroom

Groene energie maakt d De nabije toekomst we Want groene energie is Wat schaars is, is duur. Olie-, steenkool- en gasvoorraden zijn niet onuitputtelijk. Dat merken we volop aan de elektriciteitsfactuur, aan de rekening van onze verwarming, aan de benzinepomp. En het ziet er niet naar uit dat de situatie zal omslaan. Daarnaast veroorzaakt het gebruik van fossiele brandstoffen een enorme milieuvervuiling. Kortom: dringende maatregelen zijn meer dan ooit nodig. Zuinig omspringen met energie is alvast een goed begin. Maar de toekomst ligt ook in het uitbouwen van een ruim aanbod aan groene energie. De nabije toekomst welteverstaan. Groene energie is absoluut geen sciencefiction. Vlaanderen is ambitieus wanneer het om groene energie gaat. Want tegen 2010 willen we 25% van de elektriciteitsleveringen milieuvriendelijk opwekken, 6% uit groene energiebronnen en 19% uit warmtekrachtkoppeling. Een doelstelling die bedrijven en particulieren samen kunnen realiseren. Hilde Crevits, Vlaams minister bevoegd voor het Energiebeleid. 2

eel uit van onze toekomst. lteverstaan. geen sciencefiction. Inhoudstafel Inleiding 2 Vormen van groene energie 4 Grootschalige toepassingen 5 Uit het leven gegrepen 7 Wat is groene energie? Groene energie, bereikbaarder dan je denkt Groene energie wordt gemaakt uit onuitputtelijke energiebronnen zoals zon, wind, water, biomassa,... Het gebruik van deze duurzame energiebronnen belast het milieu niet. Kiezen voor groene energie betekent dus kiezen voor een vermindering van de CO 2 -uitstoot en voor het tegengaan van de opwarming van de aarde. Je kan op verschillende manieren overschakelen op groene energie. De installatie van een systeem waarbij je energie opwekt met hernieuwbare bronnen, is één mogelijkheid. Maar er zijn nog andere manieren. De verschillende alternatieven komen in deze brochure ruim aan bod. Cases De zonneboiler 8 Zonnecellen 10 De warmtepomp 12 De houtpelletketel 14 Groene stroom 16 Verklarende woordenlijst 18 Colofon Verantwoordelijke uitgever: Luc Peeters, wnd. administrateur-generaal, Vlaams Energieagentschap Redactie en lay-out: Absoluut Fotograaf : Kristof Ramon Depotnummer: D/2008/3241/167 Uitgave: juni 2008 3

1. Vormen van groene energie Laten we eens alternatief doen Slinkende voorraden fossiele energiebronnen, immer stijgende brandstofprijzen, milieuvervuiling... redenen genoeg om over te schakelen op groene energie. En daarvoor zijn er verschillende mogelijkheden. Maar vooraleer je een dergelijke installatie overweegt, ga je best na of je huis voldoende geïsoleerd is. Anders heeft een systeem om duurzame energie op te wekken weinig zin. Het is ook goed om weten dat de meest groene energie, de energie is die je niet verbruikt. Dus zuinig omspringen met energie blijft de voornaamste boodschap. Zonneboiler Geen koude douche door de energiefactuur Met een zonneboiler verwarm je op een milieuvriendelijke manier sanitair water door gebruik te maken van zonnewarmte. Naast sanitair water, zijn er ook systemen die warm water leveren voor vloerverwarming. Een zonneboiler kan op jaarbasis gemiddeld de helft van je sanitair water verwarmen. zonnecellen Help, de meter draait terug Zonnecellen zetten licht rechtstreeks om in elektriciteit. Deze gebruik je onmiddellijk. De stroom die je systeem teveel opwekt, lever je af aan het net. s Nachts of op donkere dagen, neem je elektriciteit af van het net. De prijzen van deze systemen zijn de laatste jaren voortdurend gedaald. Een trend die zich door de toenemende massaproductie beslist zal doorzetten. Warmte uit grond, lucht, water Pump it up met de warmtepomp Een warmtepomp haalt warmte uit een warmtebron zoals grond, water of lucht, en geeft die op een hogere temperatuur af aan het verwarmingssysteem (woningverwarming, sanitair warm water). De warmtepomp pompt dus warmte van een laag naar een hoog temperatuurniveau. En dat op een doeltreffende, energiezuinige manier. De houtpelletketel Bio-energie thuis Bio-energie is energie uit materiaal van organische oorsprong zoals planten en bomen. Ook al wordt hieruit vooral op industriële schaal duurzame energie gewonnen, toch kan je thuis bioenergie opwekken met een houtpelletketel. Dit type ketel gebruikt kleine staafjes samengeperst hout de houtpellets als brandstof. De verbranding gebeurt zeer efficiënt. 4

2. Grootschalige toepassingen van groene energie Denk groot Particuliere projecten alleen kunnen nooit de doelstellingen voor groene energie volledig realiseren. Daarvoor zijn grootschalige installaties nodig. Tot nu toe is 2,7 % van de totale Vlaamse energieproductie afkomstig van hernieuwbare bronnen. Tegen 2010 moet dat 6% zijn. En het aandeel warmtekrachtkoppeling moet stijgen van 14 naar 19%. Naast particulieren investeren gelukkig ook heel wat bedrijven en overheden in duurzame, milieuvriendelijke energieopwekking. En ook hier zien we verschillende alternatieven. Windenergie Laat maar waaien Windenergie is de elektrische energie die door een windturbine gewonnen wordt uit de wind. Zo wekt een gemiddelde windturbine elektriciteit op voor 1000 gezinnen. In het totaal wordt op dit moment 17,2% van de groene stroom in Vlaanderen geproduceerd door windenergie. Doordachte inplanting In Vlaanderen besteden we veel aandacht aan een goede inplanting van de windturbines. We proberen de turbines vlak bij andere infrastructuur te plaatsen zoals haven- en industriegebieden, autosnelwegen, spoorwegen, dijken of kanalen. Daarbij wordt rekening gehouden met de mogelijke hinder voor omwonenden. En om ook de natuur zoveel mogelijk te ontzien, plannen we windturbines op veilige afstand van beschermde natuur- en vogelgebieden. Biomassa Energie halen uit wat de natuur teruggeeft Met de houtpelletketel hebben we het al gehad over het gebruik van biomassa in de huiskamer. Uiteraard gebeurt dit op veel grotere schaal in de industrie. Nog een belangrijk verschil: via biomassa wordt naast warmte ook elektriciteit opgewekt in industriële installaties. En dat via verbanding van hout of via vergisting van nat organisch materiaal zoals mest, bermmaaisel, GFT noem maar op. Van de totale groenestroomproductie in Vlaanderen neemt biomassa 55,5% voor zijn rekening, biogas 15,4% en restafval 11,4%. Deze vorm van groene energie is dus de belangrijkste in onze regio. Grootschalige projecten kennen een alsmaar groeiend succes in Vlaanderen. En dat is maar goed ook. Je leest er regelmatig over in de media. Er zijn beslist ook een aantal groene projecten in jouw omgeving. 5

v De totale zonnestraling per jaar op de totale aardoppervlakte is gelijk aan 10.000 keer de totale vraag naar energie per jaar op wereldvlak. Het is de kunst om dat aanbod zo goed mogelijk op te vangen en in nuttige energievormen om te zetten tegen aanvaardbare kosten. Ethisch verantwoord Omdat bio-energie de energie is die gehaald wordt uit onder andere bomen en planten, roept dit bij verschillende mensen vragen op. Worden daarvoor oerwouden gekapt? Is het wel ethisch verantwoord om voedsel als brandstof te gebruiken? Wordt de biodiversiteit hierdoor niet bedreigd? Europa is volop bezig met het uitwerken van duurzaamheidscriteria. We leggen de industrie normen op en via certificeringssytemen garanderen we duurzaamheid. Dit betekent dat enkel duurzame biomassa-projecten ondersteund kunnen worden. Warmtekrachtkoppeling Niets verloren laten gaan Warmtekrachtkoppeling is de gelijktijdige opwekking van elektriciteit en warmte. Daarbij wordt de warmte die in een gewone elektriciteitscentrale verloren gaat, gerecupereerd voor industriële processen, verwarming van gebouwen, van serres, enz. Gemiddeld besparen kwalitatieve warmtekrachtinstallaties in Vlaanderen ongeveer 16% energie ten opzichte van de gescheiden productie van dezelfde hoeveelheid elektriciteit en warmte. Van de totale elektriciteitslevering in Vlaanderen, nemen de warmtekrachtinstallaties 14% voor hun rekening. Groene energie is veel meer dan alleen zonne- of windenergie. Ook met weinig zon of wind zal het licht in Vlaanderen beslist blijven branden met groene stroom. 6

3. Groene energie uit het leven gegrepen Wat kan je zelf doen? Sommigen doen het om ecologische redenen. Anderen schakelen over op groene energie uit financiële overwegingen. Ook de mogelijkheden om te kiezen voor groene energie verschillen. Maar ze zijn allemaal goed voor je energiefactuur. En het milieu. Ga voor minder De meeste groene energie is de energie die je niet verbruikt. Door je huis goed te isoleren, hoogrendementsglas en een condensatieketel te plaatsen en de thermostaat een graadje lager in te stellen, spaar je veel verwarmingskosten uit. Energiezuinige elektrische toestellen, spaarlampen en maatregelen tegen sluipverbruik halen gegarandeerd de elektriciteitsfactuur naar beneden. Installeren Misschien droom ook jij van een systeem dat draait op hernieuwbare energie. Er is wel de éénmalige installatiekost, maar eens die terugverdiend is, geniet je volop van gratis energie. Toch is er een belangrijke randvoorwaarde vooraleer je een systeem laat installeren. Zorg er eerst voor dat je huis goed geïsoleerd is. Anders heeft zelfs groene energie weinig zin. Ontdek op volgende bladzijden hoe je thuis zelf groene energie opwekt. GROENE TIP Ben je van plan om je woning te renoveren, dan is dit het uitgelezen moment om een energie-audit te laten uitvoeren. De concrete tips van deze doorlichting door experts kunnen je op termijn duizenden euro s besparen. 7

CASE 1: De zonneboiler: Hoe de familie Ooms zelfs in de winter geniet van zonverwarmd water... Hoe kwam u erbij om een zonneboiler te installeren? Mijn schoonbroer, die ingenieur is, onderzocht enkele jaren geleden hoe hij zijn energiefactuur kon doen dalen. Want er waren toen al signalen dat de stookolieprijs gevoelig zou stijgen. Een zonneboiler verwarmt op jaarbasis de helft van het sanitair water dat een doorsnee gezin gebruikt. Op basis van zijn onderzoek heb ik toen ook beslist om een zonneboiler te installeren. En tevreden? Meer dan ooit. Toen ik een zonneboiler kocht, zou ik de aankoopprijs op 10 jaar terugverdiend hebben. Dat is aan de huidige brandstofprijzen al gedaald naar 8 jaar. Het is een aangenaam gevoel te weten dat je vanaf dan van midden maart tot aan de winter het water van je bad en douche volledig gratis verwarmt. Hoe zit het dan in de winter? Zelfs bij 0 graden verwarmt de zonneboiler het water tot 30-35 graden, bij volle zon. Dat komt omdat ik een vacuümsysteem heb laten installeren. Zo blijven de warmteverliezen beperkt bij lage buitentemperaturen. Overweegt u nog andere milieuvriendelijke investeringen? Ik onderzoek volop de mogelijkheden van fotovoltaïsche zonnecellen. Ik heb nog plaats op mijn dak, dus in de toekomst geniet ik meer dan waarschijnlijk ook van goedkope elektriciteit. 8 GROENE TIP Een zonneboiler die ook aangesloten is op de woningverwarming, kan tussen 10 en 25% van de warmte gratis leveren in de winter.

Verlicht je rekening met de zonneboiler DE ZONNEBOILER VAN DE FAMILIE OOMS Geïnstalleerd in: oktober 2006 Type: verwarming sanitair water Terugverdiend in: 8 jaar Hoe werkt een zonneboiler? Om de zonnestraling op te vangen, wordt op het dak van de woning een zwarte plaat of zonnecollector gemonteerd. Deze bevat een vloeistof die door het zonlicht wordt verwarmd. De vloeistof geeft zijn warmte af aan het koude leidingwater in de boiler. s Zomers verwarmt de zonneboiler voldoende water op tot comforttemperatuur. In de winter of op minder zonnige dagen springt de gewone warmwaterinstallatie bij. Wat kost het? Het materiaal voor een zonneboiler met de capaciteit voor een gezin van 4 personen, bedraagt gemiddeld 4250 euro, incl. 6% BTW (voor een woning ouder dan 5 jaar). De installatiekosten bedragen gemiddeld 800 euro. Wanneer je het vergelijkt met een traditionele boiler, dan betaal je ongeveer 1000 tot 3000 euro meer voor het materiaal en 500 euro extra voor de installatie. Daartegenover staat wel dat met een zonneboiler de jaarlijkse energiekost voor de verwarming van water slechts de helft bedraagt. Subsidies voor particulieren Een deel van de investeringskosten kan je terugbetaald krijgen dankzij een aantal subsidies: Je kan de factuur van je zonneboiler inbrengen bij de jaarlijkse belastingsaangifte. Het belastingvoordeel heeft wel een bovengrens. Er zijn de premies van de netbeheerders. Sommige gemeenten en provincies geven subsidies voor zonneboilers of voor hernieuwbare energie in het algemeen. De subsidies kunnen wel wijzigen. Kijk op www.energiesparen.be voor meer informatie. Je kan er ook de terugverdientijd berekenen voor je eigen zonneboiler. 9

CASE 2: Zonnecellen: Waarom de familie Vander Steene liever op hoog niveau belegt Hoe kwam u erbij om fotovoltaïsche zonnecellen te installeren? Op een dag had ik een som geld ter beschikking. Wat ging ik ermee doen: beleggen op de bank of op het dak? Aan de huidige energieprijzen was de keuze vlug gemaakt. Nadat we ons dak lieten isoleren en hoogrendementsglas hadden geplaatst, was het tijd voor zonnepanelen. Is alles vlot verlopen? De nodige vergunningen aanvragen, verliep redelijk vlot. Bovendien ondersteunde de leverancier ons hierin maximaal. Ook de installatie zelf liep van een leien dakje. Onze eerste opbrengst van 1000 kwh was al snel een feit. Negen maanden na de indienstname hebben we al bijna het tweede groenestroomcertificaat van 450 euro verdiend. Bent u tevreden over uw beslissing? Het kon niet beter. Het aantal panelen komt mooi overeen met ons verbruik en dat was geen probleem voor ons dak. Je kan er natuurlijk niet naast kijken. De installatie wekt dan ook veel nieuwsgierigheid bij buren en familie. Ik kan het iedereen alleen maar warm aanbevelen. 10 GROENE TIP Door een optimaal ontwerp van de woning, doorgedreven isolatie en een ideale oriëntatie van de ramen, kan je ook zonder zonnepanelen of zonneboiler genieten van de zon in huis. De zon zal je woning aangenaam verlichten en voor een comfortabele binnentemperatuur zorgen.

Word energieleverancier met zonnecellen op je dak Het fotovoltaïsch systeem van de familie vander steene Oppervlakte: 16 panelen van 990x1425 Geïnstalleerd in: september 2007 Opbrengst per jaar: 3000 kwh (raming) Verbruik gezin: 3800 kwh (periode 2006 2007) Terugverdiend binnen: 9,5 jaar Hoe werken zonnecellen? In een zonnecel wordt licht rechtstreeks omgezet in elektriciteit. Een zonnecel bestaat uit een dun plaatje met aan de bovenzijde een negatieve lading en aan de onderzijde een positieve lading. De energie van het invallende licht brengt dan een elektrische stroom op gang van de voorkant van de cel via de elektrische toepassing terug naar de metalen achterkant van de zonnecel. Wat kost het? Een installatie om een gemiddeld gezin bijna het hele jaar van stroom te voorzien, kost ongeveer 24.000 euro, incl. 6% BTW (voor een woning ouder dan 5 jaar). Een investering die op ongeveer 10 jaar terugverdiend is. Daarna brengt het geld op. Subsidies voor particulieren Een deel van de investeringskosten kan je terugbetaald krijgen dankzij een aantal subsidies: Je kan de factuur van je fotovoltaïsche installatie inbrengen bij de jaarlijkse belastingaangifte. Het belastingvoordeel heeft wel een bovengrens. Sommige gemeenten en provincies geven subsidies voor fotovoltaïsche systemen. Op 1 januari 2006 startte de Vlaamse overheid met een systeem van productiesteun voor elektriciteit uit fotovoltaïsche zonnepanelen. Voor elke 1000 kwh elektriciteit opgewekt met deze zonnepanelen, ontvang je een groenestroomcertificaat. Dit ruil je in bij je netbeheerder tegen een gegarandeerde waarde van 450 euro. En dat gedurende 20 jaar vanaf de indienstname. De subsidies kunnen wel wijzigen. Kijk op www.energiesparen.be voor meer informatie. Je kan er ook de terugverdientijd berekenen voor je fotovoltaïsch systeem. 11

CASE 3: De warmtepomp: Hoe de warmtepomp van de familie Karatzis zelfs een groot huis comfortabel verwarmt Hoe kwam u erbij om een warmtepomp te installeren? Eigenlijk was ik het niet onmiddellijk van plan. Het was niet gebudgetteerd, laat het mij zo stellen. Maar door na te denken over de schaarste van gas en olie, en door met deskundigen daarover te spreken, vond ik toch dat ik iets moest doen. Een onderhoud met mijn energieleverancier heeft mij over de streep getrokken: ik wilde mijn woning niet verwarmen met dure, schaarse fossiele brandstoffen, maar wel met een milieuvriendelijk alternatief. Was het een makkelijke beslissing? Toch niet. Ik twijfelde in het begin. Wij hebben namelijk een groot huis met veel en grote raampartijen. Ik wist niet of een warmtepomp mijn huis wel voldoende zou kunnen verwarmen. En? Aangezien mijn woning goed geïsoleerd is, doet de warmtepomp absoluut zijn werk. We krijgen het overal aangenaam warm. Is uw elektriciteitsverbruik niet veel hoger dan vroeger? Toch niet. Ook al verbruikt een warmtepomp stroom, het gebeurt op een heel zuinige manier. Ik beveel het aan iedereen aan die het wil horen. Toegegeven: het is een eenmalige grote kost, maar als je de mogelijkheid hebt, twijfel niet. 12 GROENE TIP Een warmtepomp kan gemiddeld tot 4 keer meer warmte leveren dan dat ze elektriciteit verbruikt. Dat is een serieuze besparing op de energiefactuur.

Energiezuinig verwarmen met een warmtepomp Hoe werkt een warmtepomp? De warmtepomp pompt warmte van een laag naar een hoog temperatuurniveau. Het systeem haalt warmte uit de grond, water of lucht, en geeft het af aan de vloerverwarming of verwarming van water. Om dat te kunnen doen, maakt het toestel gebruik van een speciale vloeistof die warmte kan transporteren. Wat kost het? Een warmtepomp verbruikt weinig energie in verhouding tot de hoeveelheid warmte die ze levert. De jaarlijkse verbruikskost ligt dan ook veel lager dan bij een verwarmingsinstallatie op stookolie of aardgas. Hier tegenover staat dat de investeringskost in een geothermische warmtepomp beduidend hoger ligt dan in een installatie op stookolie of op aardgas. De kostprijs kan enorm variëren naargelang het type warmtepomp. Daarom is het aangeraden om verschillende offertes op te vragen bij gespecialiseerde bedrijven. Subsidies voor particulieren Een deel van de investeringskosten in een warmtepomp kan je terugbetaald krijgen dankzij een aantal subsidies: De warmtepomp van familie Karatzis Type: geothermische warmtepomp met verticale warmtewisselaar COP: 4,7 Geïnstalleerd in: 2006 Terugverdiend binnen: minder dan 10 jaar Je kan de factuur van een geothermische warmtepomp inbrengen bij de jaarlijkse belastingaangifte. Het belastingvoordeel heeft wel een bovengrens. Voor warmtepompen worden er aanvullende premies gegeven door sommige netbeheerders. Het bedrag is afhankelijk van het vermogen van de compressor van de warmtepomp. Sommige gemeenten geven subsidies voor warmtepompen of voor hernieuwbare energie in het algemeen. De subsidies kunnen wel wijzigen. Kijk op www.energiesparen.be voor meer informatie. Je kan er ook de terugverdientijd berekenen voor verschillende energiebesparende maatregelen. 13

CASE 4: De houtpelletketel: Hoe het huis van de familie Decraene verwarmd wordt aan de helft van de prijs van stookolie Hoe kwam u erbij om een houtpelletketel te installeren? Onze oude stookolieketel was aan vervanging toe. Toen we op zoek gingen naar een alternatief, hanteerden we twee criteria: het systeem moest zuinig zijn en milieuvriendelijk. Een warmtepomp was niet meteen aan de orde omdat onze tuin net aangelegd was. Voor een zonneboiler zouden we de subsidie mislopen omdat ons dak net niet goed genoeg georiënteerd was. We hebben wel veel bergingsruimte, dus was een houtpelletketel een logische keuze. Bent u tevreden over uw keuze? We hebben het ons nog geen moment beklaagd. Eigenlijk merk je er niets van. Het systeem is aangesloten op de centrale verwarming en werkt volledig automatisch. We merken het alleen aan onze energiefactuur. Die is opmerkelijk lager dan vroeger. Pellets kosten namelijk de helft minder dan stookolie. Wat vinden uw vrienden of buren? Toen we het met mensen uit de buurt hadden over verwarmingssystemen, bleek dat liefst 5 gezinnen in de onmiddellijke omgeving een houtpelletketel hebben. Misschien is het een goed idee om samen de pellets aan te kopen. 14 GROENE TIP Gecertificeerde pellets bestaan voor 100% uit zuivere houtresten van zagerijen en de houtverwerkende industrie. Pellets die voldoen aan de Duitse of Oostenrijkse norm, zijn gecontroleerd op vochtgehalte, densiteit en de aanwezigheid van schadelijke stoffen.

Energiezuinig verwarmen met een houtpelletketel De houtpelletketel van familie Decraene Type: automatisch Geïnstalleerd in: 2005 Kostprijs pellets: tussen 3,60 en 4 euro per 15 kg Hoe werkt een houtpelletketel? Een houtpelletketel gebruikt houtpellets als brandstof. Dat zijn kleine, lichte staafjes van samengeperst hout. Er bestaan twee verschillende systemen: de kachel die je handmatig moet vullen en de automatische houtpelletketel die aangesloten kan worden op de centrale verwarming. Hou er wel rekening mee dat een pelletketel iets meer onderhoud vraagt dan een klassieke CV-ketel. Wat kost het? Een automatische pelletketel met een vermogen van 20 kw kost ongeveer 10.000 euro. Een ketel die je handmatig moet bijvullen, heb je voor 3.000 à 5.000 euro. Steun voor particulieren Wie een bestaande centrale verwarmingsketel vervangt door een automatisch gevoede houtpelletketel, kan de factuur inbrengen bij de jaarlijkse belastingaangifte. Het belastingvoordeel heeft wel een bovengrens. De subsidies kunnen wel wijzigen. Kijk op www. energiesparen.be voor meer informatie. Je kan er ook de terugverdientijd berekenen voor verschillende energiebesparende maatregelen. Energiezuinig bouwen: een beperkte meerkost waar je een leven lang plezier van hebt Ir. Arch. Carol Bamps Een optimale oriëntatie, perfect geïsoleerd, een groot leefcomfort,... het zijn de belangrijkste kenmerken van een energiezuinige woning. 70% van mijn klanten komt spontaan naar mij omdat ze een energiezuinige woning willen. De andere 30% heb ik meestal snel overtuigd. Een energiezuinige woning kost meer om te bouwen, maar die meerkost heb je tussen de 5 en de 10 jaar terugverdiend. Het blijft vreemd dat mensen eerder 10.000 euro meer uitgeven aan een keuken, dan dat geld te besteden aan energiezuinige maatregelen. Een keuken kan je later nog altijd veranderen, maar achteraf extra isoleren of een ventilatiesysteem laten installeren, ligt niet zo voor de hand. 15

CASE 5: Groene stroom: Waarom de familie De Lille overgestapt is op de aankoop van groene energie Waarom bent u overgestapt op de aankoop van groene energie? Er was enerzijds het financiële aspect. Toen ik de prijzen van de energieleveranciers met elkaar vergeleek, zag ik dat overstappen naar een andere leverancier voor mij zeer voordelig kon zijn. Eén bedrijf, dat trouwens 100% groene stroom levert, gaf mij het beste aanbod. Scherper zelfs dan de prijs van gewone stroom bij andere maatschappijen. En anderzijds? Natuurlijk koop ik ook om ecologische overwegingen duurzame, milieuvriendelijke stroom. Wat vinden uw familie en vrienden van uw beslissing? Ze hadden er geen probleem mee. Sterker zelfs: ik heb verschillende mensen makkelijk kunnen overtuigen om hetzelfde te doen. Zo zijn op basis van mijn onderzoek mijn zoon, mijn dochter en een aantal vrienden overgestapt op de aankoop van groene stroom. Elke leverancier van groene stroom moet aan de overheid bewijzen dat hij genoeg groene stroom heeft aangekocht of zelf heeft geproduceerd, om te kunnen instaan voor de stroomleveringen bij al zijn afnemers die voor groene stroom hebben gekozen. 16

Groene stroom kopen, ook zuinig voor de portemonnee Familie De lille koopt groene energie Energiebron: vooral windenergie Aandeel groene stroom: 100% Sinds: 2 jaar In de aanbieding: groene energie bij de elektriciteitsmaatschappij Naast zelf milieuvriendelijke energie opwekken, kan je ook de ontwikkeling van hernieuwbare energiebronnen steunen door groene stroom aan te kopen. Je kan de verschillende leveranciers vergelijken op www.vreg.be. Daarbij wordt telkens aangegeven welk deel van de stroomproductie van een bepaalde leverancier afkomstig is van hernieuwbare energiebronnen. De VREG controleert nauwgezet of dit opgegeven aandeel correct is. Groene stroom, goedkoper dan je denkt Veel mensen denken dat elektriciteit opgewekt uit alternatieve energiebronnen duur is. Toch klopt dit niet altijd. Gezinnen betalen niet sowieso meer voor groene stroom dan voor grijze stroom. Een gemiddeld gezin van 4 personen betaalt jaarlijks tussen 500 en 650 euro voor groene stroom. Het bedrag hangt af van de leverancier en de netbeheerder. Bij de standaardleverancier bedraagt de factuur om en bij de 600 euro. Veranderen van elektriciteitsleverancier kan dus een mooie besparing opleveren. Bovendien is het nog goed voor het milieu ook. Doe de test en kijk op www.vreg.be welke leverancier voor u de interessantste formule heeft. 17

4. A-Z Verklarende woordenlijst A Bio-energie: energie gewonnen uit biomassa. Biogas: ontstaat door vergisting van organisch materiaal. Biomassa: het biologisch afbreekbare gedeelte van producten, afvalstoffen en plantaardig en dierlijk (rest)- materiaal van de land- en bosbouw, en van industrieel en huishoudelijk afval. CO : koolstofdioxide. 2 Geurloos en kleurloos gas dat ondermeer vrijkomt bij de verbranding van fossiele brandstoffen en dat door een verhoogde uitstoot mee verantwoordelijk is voor het broeikaseffect en dus de opwarming van de aarde. Fossiele brandstoffen: brandstoffen die zijn ontstaan als resten van plantaardig en dierlijk leven uit het geologische verleden van de aarde. Aardolie, aardgas, steenkool en bruinkool zijn fossiele brandstoffen. Fotovoltaïsche cel: (PV-cel of zonnecel) plaatje van halfgeleidend materiaal dat zonlicht omzet in elektriciteit. Fotovoltaïsche cellen worden onderling verbonden en in een zogenaamd fotovoltaïsch paneel (PV-paneel of zonnepaneel) geplaatst. Groene stroom: elektriciteit opgewekt door gebruik te maken van hernieuwbare energiebronnen. Groenestroomcerficaat: een certificaat dat aantoont dat je 1000 kwh elektriciteit hebt opgewekt uit een hernieuwbare energiebron. Groene warmte: warmte geproduceerd uit hernieuwbare energiebronnen. Hernieuwbare energiebronnen: energiebronnen die onuitputtelijk zijn en telkens opnieuw kunnen worden gebruikt voor het opwekken van energie. Voorbeelden zijn waterkracht, zonne-energie (via zonnepanelen), windenergie (via windturbines) en energie uit biomassa (bijv. door vergisting vergassing of verbranding). Hoogrendementsglas: HR-glas of superisolerende beglazing. U herkent dit glas aan de lage U-waarde die meestal 1.1 à 1.3 W/m 2 K bedraagt. Houtpellets: brandstof gemaakt van samengeperst houtafval. Houtpelletketel: automatische ketel die houtpellets als brandstof gebruikt. kwh: afkorting van kilowattuur: eenheid van arbeid of energie. Een kwh is de arbeid die wordt verricht of de energie die wordt gebruikt als een vermogensbron een kilowatt (1000 watt) gedurende 1 uur moet leveren. Silicium: halfgeleidend materiaal dat gebruikt wordt in fotovoltaïsche cellen. 18

Standaardleverancier: de leverancier die door de netbeheerder werd aangeduid om vanaf de vrijmaking van de markt te leveren aan de afnemers die aangesloten zijn op zijn net en die op dat moment geen leveringscontract hadden gesloten met een leverancier. VEA: Vlaams Energieagentschap. Maakt deel uit van de Vlaamse overheid. Haar belangrijkste taken zijn het stimuleren van rationeel energiegebruik en milieuvriendelijke energieproductie. Website: www.energiesparen.be VREG: Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. Website: www.vreg.be Warmtekrachtinstallatie: installatie voor de gecombineerde productie van elektriciteit en warmte. Warmtekrachtkoppeling: een brandstofbesparende manier om tegelijkertijd warmte en elektriciteit op te wekken in één proces. Zowel de elektriciteit als de warmte Z worden dan op een nuttige manier aangewend. Hierdoor wordt minder brandstof verbruikt dan wanneer warmte en elektriciteit apart worden opgewekt. Waterkracht: energie die wordt opgewekt uit water door gebruik te maken van het hoogteverschil of de stroomsnelheid van water. Windenergie: energie die via een windturbine wordt gewonnen uit de wind. Windturbine: naam voor een moderne windmolen. Zonneboiler: boiler die warmte uit zonlicht gebruikt voor het verwarmen van sanitair water. Zonnecollector: dit onderdeel van de zonneboiler, kan op het dak van een woning gemonteerd worden. Het bevat een vloeistof die door het zonlicht wordt verwarmd. Die vloeistof geeft zijn warmte af aan het koude leidingwater in de boiler. Zonne-energie: energie die wordt opgewekt uit zonnestraling. 19

www.energiesparen.be VEA VU: Luc Peeters, wnd. administrateur-generaal, Vlaams Energieagentschap Niet op de openbare weg gooien aub