Ministerie van Infrastructuur en Milieu > Retouradres Postbus 20901 2500 EX Den Haag Gemeente Rotterdam Directie Mw. drs. J.N. Baljeu Bestuursondersteuning Postbus 20012 Den Haag 3000 KP Rotterdam Postbus 20901 Plesmanweg 1-6 2500 EX Den Haag Contactpersoon C. de Jonge M +31(0)6-23744844 F 070 351 6166 Ons kenmerk IENM/BSK-2013/120227.02 Datum Uw Kenmerk Betreft Nationaal Dataloket Parkeervoorzieningen BS13/00514113/10336/1165 878 Geachte mevrouw Baljeu, Met belangstelling heb ik kennis genomen van uw brief waarin u namens de gemeenten Amsterdam, Utrecht en Rotterdam het belang van het ontsluiten van parkeerdata onder mijn aandacht brengt. Tevens vraagt u ondersteuning en een financiële bijdrage om dit door middel van een Nationaal Dataloket Parkeervoorzieningen (NDPV) te realiseren. Doel daarvan is om parkeerdata (statische en dynamisch, publieke en private data) gestructureerd beschikbaar te maken voor bestaande en nieuwe leveranciers van reisinformatiediensten. Ik deel uw visie dat dergelijke diensten een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het verbeteren van de bereikbaarheid en daarnaast aan milieu en leefbaarheid in de stedelijke omgeving. Het laagdrempelig beschikbaar maken van publieke data op het gebied van mobiliteit is de basis van mijn beleid op het gebied van reisinformatie en verkeersmanagement, zoals onlangs weergegeven in mijn brief aan de Tweede Kamer (Beter Geïnformeerd op Weg, 7-2-2013). Tevens constateer ik dat het belang van parkeerdata al sinds jaren wordt onderkend door publieke en private partijen maar dat eerdere initiatieven niet tot succes hebben geleid. Dat legitimeert een grotere rol van mijn kant om stappen tot het ontsluiten van parkeerdata te initiëren. De inzichten over het wat en het hoe zijn de afgelopen tijd naar elkaar toegegroeid, maar vragen nog nadere uitwerking. In het gezamenlijke programma Beter Benutten van regio s en IenM wil ik hier vorm en inhoud aan geven en ik reserveer daartoe, onder voorwaarden, voorshands 1 mln. Ik stel een gefaseerde aanpak voor waarin binnen een duidelijk speelveld en spelregels publieke en private belanghebbenden gezamenlijk de ontsluiting van parkeerdata via internet realiseren. Ik wil daarbij aansluiten bij lopende initiatieven van gemeenten gericht op Open Data publicatie, de Digitale Steden Agenda en de ITS-activiteiten die reeds deel uitmaken van het programma Beter Benutten. Daarbij stel ik ten doel in Q1 van 2014 de statische data van alle gemeenten met gereguleerd parkeren, en voor circa 20 gemeenten in Beter Benutten-regio s tevens de dynamische data van slagboomparkeervoorzieningen beschikbaar te hebben voor leveranciers van informatiediensten. Een dergelijke dekking beschouwt de markt als belangrijke randvoorwaarde om het gebruik van de data voor service providers aantrekkelijk te maken. Pagina 1 van 3
De hoofdlijnen van de voorziene aanpak zijn weergegeven in de bijlage bij deze brief. Directie Bestuursondersteuning De businesscase die u heeft uitgewerkt voor het domein parkeren, sterkt mij in de overtuiging dat een overheidsbijdrage in het tot stand komen van een infrastructuur om parkeerdata te delen met marktpartijen nuttig en wenselijk is. Net als op andere terreinen waar de overheid werk maakt van open data is het gewenste eindbeeld dat overheden, waar zij eigenaar van de parkeerdata zijn, deze volledig, om niet en zonder restricties voor hergebruik ter beschikking stellen aan burgers en bedrijven. Om de inspanning die hiermee gemoeid is en die uit publieke middelen moet worden bekostigd te minimaliseren, acht ik het van belang dat overheden zich richten op het goed vindbaar en toegankelijk maken van de data, zich inspannen om kwaliteit en continuïteit te verbeteren en te borgen en verrijking. De aggregatie van data en de vertaling van data naar informatie aan de eindgebruiker zijn mijns inziens taken voor de markt. De kosten zijn te beperken door de uitwisseling zoveel mogelijk te standaardiseren en waar mogelijk oplossingen en best practices te delen. Dat vergt goede samenwerking tussen publieke en private partijen, die in toenemende mate gestalte krijgt in het programma Beter Benutten. Ontwikkelingen in de markt zijn uiteraard niet volledig te plannen of te voorspellen. In het programma Beter Benutten vindt monitoring plaats op de ontwikkeling en het gebruik van hoogwaardige mobiliteitsinformatiediensten. Dat acht ik ook wenselijk voor de voortgang van de ontsluiting van parkeerdata zodat het proces goed inzichtelijk en stuurbaar is. Mocht het gewenste brede gebruik door service providers van ontsloten parkeerdata onverhoopt uitblijven, dan wil ik met u bezien welke aanvullende maatregelen genomen kunnen worden om het gewenste eindbeeld alsnog te bereiken. De baten van het publiceren van parkeerdata zijn alleen te verwachten, wanneer de continuïteit voor langere termijn verzekerd is. Wat betreft de financiële impuls van het Rijk is het uitgangspunt dat deze tijdelijk is, gericht op de totstandkoming van de parkeerdatahuishouding en publicatie. Na de initiële fase van ontwikkeling en uitrol dienen de exploitanten van parkeervoorzieningen (publiek en privaat) zelf de verantwoordelijkheid te dragen voor de instandhouding inclusief de financiering. Ik kijk daarbij in eerste instantie naar VEXPAN, die zich ter ondersteuning van uw verzoek aan mij, eveneens tot mij wendde. Ik ben daarover optimistisch, gelet op de relatief kleine bedragen die daarvoor nodig zijn in verhouding tot de omzetten in de parkeersector, alsmede de kans om informatiediensten te koppelen aan betaaldiensten. Ik steun uw voorstel om op bestuurlijk niveau afspraken vast te leggen over de ontwikkeling en instandhouding van de dataontsluiting. De bestuurlijke trio s van Beter Benutten zie ik daarin als de gremia om tot overeenstemming te komen. Een van de complicerende kenmerken van het parkeerdomein is dat er sprake is van een groot aantal data-eigenaren, bestaande uit publieke en private exploitanten. De kritische massa voor hoogwaardige informatiediensten wordt pas bereikt als er een flinke geografische dekking wordt gerealiseerd. Aansluiten in de komende maanden van de grotere publieke en private partijen is een voorwaarde voor succes, maar uiteindelijk niet het eindbeeld. Ik besef ook dat het niet werkbaar is met alle data-eigenaren tegelijk aan de slag te gaan om een en ander te realiseren. Ik wil dit proces efficiënt inrichten door de ervaringen die bij de eerste uitwerking en implementatie met een kopgroep van gemeenten en Pagina 2 van 3
private parkeerexploitanten worden opgedaan, optimaal te gebruiken voor het vervolg. De uitnodiging voor de start van de kopgroep zal deze maand verstuurd worden. Daarbij zal een plan van aanpak op hoofdlijnen worden toegevoegd om meer inzicht te geven in beoogd proces, inhoud en doorlooptijden. Directie Bestuursondersteuning Ons kenmerk IENM/BSK-2013/120227.02 Zoals met veel andere zaken in het programma Beter Benutten is snelle realisatie van voornemens essentieel, vandaar mijn planning richting het voorjaar van 2014. Naast mijn inbreng in dit proces en de rol van de bestuurlijke trio s is mijn inschatting dat extra bestuurlijke aandacht vanuit de gezamenlijke regio s wenselijk is. Ik wil u verzoeken om als regionaal bestuurder namens de andere Beter Benutten-regio s op te treden in dit proces. Op die wijze wordt de regionale betrokkenheid en medeverantwoordelijkheid extra gestalte gegeven. Uiteraard wordt u in die rol waar nodig ondersteund vanuit de programmadirectie Beter Benutten. Hoogachtend, MILIEU, Pagina 3 van 3
1 BIJLAGE Hoofdlijnen plan van aanpak Open Parkeerdata Algemeen De activiteiten worden onderdeel gemaakt van het programma Beter Benutten (pbb), zodat gebruik gemaakt kan worden van de hiervoor reeds ingerichte besturing. Voor een aantal onderdelen neemt lenm/pbb de projectleiding op zich, voor het overige zijn de regio s verantwoordelijk, zie aanpak per onderdeel. Uitgangspunt is dat na de projectfase, de instandhouding van de publicatie van hoge kwaliteitsdata verantwoordelijkheid is en blijft van de data-eigenaren. Met VEXPAN en publieke en private deelnemers in de kopgroep wordt bezien welke gezamenlijke componenten (b.v. de registry) op langere termijn nodig blijven en hoe het eigenaarschap en beheer daarvan het beste kan worden ingericht. Aanpak per projectonderdeel 1. Publicatie statische parkeerdata Realiseren van een publicatiefunctie voor statische gegevens (o.a. locaties, openingstijden, tarieven, capaciteit) van straat- en slagboomparkeervoorzieningen via een enkel open data loket. Initiële vulling met gegevens van alle gemeenten met gereguleerd parkeren, en parkeervoorzieningen in private exploitatie. Realiseren van een beheerfunctie, in de vorm van een webtool (content management systeem) voor gemeenten en private exploitante Opdracht van lenm aan het Service Huis Parkeer- en Verblijfsrechten (SHPV) om de functionaliteit te realiseren als uitbreiding van het bestaande Nationaal Parkeerregister waarin al een groot deel van de gegevens zijn samengebracht. Uitvoering door RDW. RDW benadert data-eigenaren om de aanvullende gegevens te verkrijgen. Realisatie voor eind 2013. lenm stelt het benodigde budget van 100.000,- beschikbaar.
2. Publicatie dynamische data slagboomparkeren door kopgroep Publicatie van dynamische data (met name: actuele bezettingsgraad) van parkeervoorzieningen met slagbomen voor een aantal belangrijke gemeenten. o Met een aantal gemeenten/regio s die hieraan prioriteit kunnen en willen geven. Naast de G3 hebben op ambtelijk niveau al een aantal BB-regio s belangstelling getoond. o Aansluiten bij staand open data beleid. Het is beoogd dat ook een aantal private exploitanten deelnemen in de kopgroep. Realisatie registry (catalogus), een website met een overzicht en zoekfunctie voor alle beschikbare bronnen van parkeerdata, en per bron een specificatie van adres, inhoud en andere metadata. Waar mogelijk wordt aangesloten bij een bestaand register zoals data.overheid.nl. Standaardisatie van semantiek en structuur van data, uitwisselingsprotocollen. Overeenkomsten met de betreffende regio s voor het publiceren van dynamische parkeerdata. Regio s geven commitment op eindresultaat en tijdslijnen. Regio s/gemeenten en private exploitanten bepalen zelf welke kanalen voor publicatie de beste oplossing zijn (b.v. via een gemeentelijk open data portal, een gemeenschappelijk portal met andere gemeenten, via een portal van een leverancier of private exploitant). Overkoepelend overleg met alle deelnemende partijen als in put voor standaardisatie, gezamenlijk optrekken richting derde partijen en delen best practices. Digitale Steden Agenda neemt deel in overkoepelend overleg om uitrol richting andere gemeenten te bespoedigen. l&m / Programma BB trekt standaardisatie en overkoepelend overleg en is verantwoordelijk voor realisatie registry en eventuele uitwerkingsopdracht voor standaardisatie waar nodig. Gebruik maken van resultaten van andere projecten (o.a. NDPV haalbaarheidsstudie). Publicatie van dynamische gegevens kopgroep partijen gerealiseerd in 1e kwartaal 2014. Registry gerealiseerd in le kwartaal 2014. Voor de publieke partijen 50% eigen middelen, 50% cofinancieringbijdrage van het Rijk met een nader te bepalen maximum per deelnemer. Deze bijdrage is bestemd voor de directe kosten die mogelijk ontstaan bij hun private opdrachtnemers (PRI S-leveranciers, parkeersysteembeheerders etc.). l&m draagt eventuele kosten voor registry, evt. standaardisatie-opdracht en faciliteren overkoepelend overleg.
3. Uitrol dynamische data slagboomparkeren Publicatie van dynamische data (met name: actuele bezettingsgraad) van parkeervoorzieningen met slagbomen overige gemeenten en private exploitanten. Ambitie om dekking van 80%+ van de parkeerplaatsen achter slagboom te halen. Gebruik maken van door de kopgroep uitgewerkte standaarden, best practices en in sommige gevallen complete oplossingen. Gezamenlijk optrekken met de Digitale Steden Agenda / convenant Smarter Cities, een initiatief van o.a. G32, G4, Stedenlink en het Ministerie van EZ. Het samenwerkingsverband Stedenlink zal reeds bij de activiteiten van de kopgroep aanschuiven om deze taak goed en tijdig te kunnen invullen. Start communicatie/werving in kwartaal 2013. Start realisatie zodra kopgroep concrete resultaten heeft geboekt met betrekking tot standaardisatie en best practices, naar verwachting 46 kwartaal 2013. 80%+ dekking bereikt per eind 2014. 3 Data-eigenaren zelf verantwoordelijk voor publicatie. Als aanmoediging voor gemeenten die in dit stadium aansluiten stel ik tot en met 2016 per parkeerplaats waarvoor dynamische gegevens worden gepubliceerd een eenmalige bijdrage van 1 euro beschikbaar tot zover het gemaximeerde budget strekt. 4. Piotproject dynamische data straatparkeren in een grote gemeente Straatparkeervoorzieningen vormen het grootste deel (85%) van het gereguleerde parkeerareaal en de betreffende dynamische data zijn van groot belang voor informatiediensten en realisatie van de maximale maatschappelijke baten. Het is echter nog onduidelijk hoe deze gegevens op een rendabele manier kunnen worden ingewonnen en welk kwaliteits- en detailniveau voldoende is voor hoogwaardige informatiediensten. Gezien het belang zie ik graag een proef met straatparkeren als onderdeel van de aanpak en nodig de G3 uit hiertoe een concreet projectvoorstel te doen.
Pilot om dynamische gegevens voor straatparkeren in te winnen en te publiceren. o Inclusief ontwikkelen visie op een schaalbare en kosteneffectieve aanpak. Project uit te voeren door grote gemeente, in BB-verband. Resultaten beschikbaar eind 2014. Bijdrage Rijk maximaal 150k onder voorwaarden van 50% cofinanciering vanuit de betreffende gemeente en afronding uiterlijk in 2014.