WERKBLAD GROEP 2 DE SCHOOLDAK- REVOLUTIE Wat houdt de activiteit in? In deze workshop gaan jullie alles leren over zonne-energie. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Jullie gaan uitzoeken of jullie schooldak geschikt is voor zonnepanelen door een dakinspectie te doen. Maak je niet ongerust; je blijft gewoon op de grond. Deze workshop bestaat uit opdrachten waarbij jullie door de berekeningen die je maakt, je gaat realiseren wat de effecten zijn van grijze en groene stroom, voor het milieu en in geld. De uitkomsten van de dakinspectie kunnen jullie in overleg aan het eind van de activiteit of dag aan de directeur presenteren en hem/haar om een reactie vragen. A. Bereken het energieverbruik van school Als je de oppervlakte van je school weet, dan kun je het energieverbruik van de school (bij benadering) berekenen. Als je het energieverbruik al weet, dan kun je het met deze oefening controleren. Mag je naar buiten voor deze opdracht? Ga dan verder onder A1. Moet je de opdracht binnen uitvoeren? Ga dan verder onder A2. Maak in ieder geval ook de opdracht beschreven onder B. A1. BUITEN AAN DE SLAG om de oppervlakte van school te berekenen Heb je tijd om naar buiten te gaan en mag dat van je docent? Ga dan stappen zetten langs de muren van je schoolgebouw. Is je school vierkant? Tel dan het aantal stappen langs twee aangrenzende muren en vul het hier in: muur 1:... stappen muur 2:.. stappen Is je school rond? Tel dan het aantal stappen dat je moet zetten om rondom een kwart van het schoolgebouw te lopen en vul het hier in: stappen
Heeft je school een combinatie van verschillende vormen? Hmm, misschien is het dan goed om je docent om hulp te vragen. Misschien is de oppervlakte bij hem/haar bekend. Bereken de oppervlakte Elke stap die je hebt geteld is (ongeveer) 60 cm ofwel 0,6 meter. Weet je nog hoe je de oppervlakte berekent? Pak er maar een rekenmachine bij als je het een beetje moeilijk vindt. Bereken de oppervlakte van een vierkant gebouw: (aantal stappen bij muur 1) x 0,6 x (aantal stappen bij muur 2) x 0,6 =.. m2 (vierkante meter) Bereken de oppervlakte van een rond gebouw: Als je de omtrek van een cirkel weet, kun je de oppervlakte van die cirkel berekenen. Daarbij speelt het getal "pi" een belangrijke rol. Pi = 3,14. Bereken de omtrek van het schoolgebouw: (aantal stappen dat je hebt geteld voor een kwart van het gebouw) x 0,6 x 4 =. meter Bereken de diameter van het schoolgebouw: omtrek : pi =. : 3,14 =. meter Bereken de straal van het gebouw: diameter : 2 =. : 2 =. meter Bereken de oppervlakte van het gebouw: pi x (de straal) 2 = 3,14 x (de straal) x (de straal) = 3,14 x. x. =. m 2 A2. Bereken de oppervlakte als je NIET NAAR BUITEN kunt of mag Weet je hoeveel leerlingen er op jullie school zitten?. Weet je niet het aantal leerlingen, maar wel het aantal groepen?. Bereken nu (bij benadering) het aantal leerlingen door het aantal groepen te vermenigvuldigen met 23 1 : aantal groepen x 23 = Als je het niet weet, weet je docent het misschien wel. Vraag het maar. 1 Bron: PO-Raad
Bereken de oppervlakte Om de oppervlakte van de een school te berekenen, kun je aanhouden dat er voor elke leerling gemiddeld 8,7 m 2 schoolgebouw is. Bereken de oppervlakte (bij benadering) met de volgende formule: 8,7 x het aantal leerlingen = 8,7 x. =. m 2 (vierkante meter) B. Bereken het energieverbruik Bereken het energieverbruik per jaar van je school met de volgende formule 2 : 27,5 kilowattuur x de oppervlakte =... kilowattuur per jaar Ok, ben je klaar voor de volgende opdracht? 2 Bron: Energielabels en het daadwerkelijk energieverbruik van scholen en tehuizen in de zorg, feb. 2018, ECN-E-18-011: 27,5 kwh per vierkante meter per jaar
1. Hoeveel zonnepanelen zijn er nodig? Nu we het energieverbruik van jullie school weten, kun je berekenen hoeveel zonnepanelen daarvoor nodig zijn. Om je te helpen, herhalen we nog even de berekening uit de video met Roebyem: 1. Een zonnepaneel levert 229,5 kilowattuur aan stroom op, uitgaande van een capaciteit van 270 wattpiek per zonnepaneel. 2. Om te berekenen hoeveel kilowattuur je daar mee op kunt wekken in een jaar, moet je 270 vermenigvuldigen met 0,85. Dus 270 x 0,85 = 229,5. Eén zonnepaneel levert dus in een jaar 229,5 kilowattuur aan stroom op. 3. De school in de video had een energieverbruik van 35.000 kilowattuur per jaar. Om te berekenen hoeveel zonnepanelen die school nodig heeft, doe je: 35.000 : 229,5 = 152 zonnepanelen. Nu mag je zelf rekenen hoeveel zonnepanelen er nodig zijn voor jullie school: Energieverbruik van school:.. kilowattuur per jaar Aantal zonnepanelen: stuks 2. Wat kosten de zonnepanelen? Reken bij deze opdracht met een bedrag van 297 per zonnepaneel. Wat kost het om de zonnepanelen aan te schaffen? Aanschafkosten:.. euro 3. Hoeveel CO2 kun je besparen met de zonnepanelen? Weet je nog wat CO 2 is? Als je het weet, kun je dit stukje overslaan en gelijk naar de opdracht gaan. Bij het maken van grijze stroom komt veel roet in de lucht. Dat noemen we koolstofdioxide, ook wel CO 2 genoemd. CO 2 is niet altijd slecht: het komt veel voor in onze atmosfeer. Sterker nog: CO 2 en andere zogenaamde broeikasgassen leggen een warme deken om onze aarde heen, zodat we het hier niet stervenskoud krijgen. Maar als we zelf teveel extra CO 2 toevoegen, wordt het juist nóg warmer op aarde en dat is wat er nu gebeurt. Wat we nu doen is fossiele brandstoffen uit diepe aardlagen naar boven halen en als benzine, kerosine, kolen en gas verbranden. En zo komt er heel veel extra CO 2 in de lucht, waardoor de deken om de aarde heel snel dikker wordt. Dat noemen we het broeikaseffect. De laatste 150 jaar is de hoeveelheid CO 2 heel sterk toegenomen. Het klimaat op aarde verandert nu: het wordt steeds warmer en dat moeten we om heel veel redenen voorkomen.
Je gaat nu het milieueffect berekenen als jullie school op zonnestroom overstapt. Reken daarbij met het gegeven dat elk kilowattuur grijze stroom 530 gram CO 2 uitstoot. 1. Besparing in CO 2 uitstoot:.. CO 2 2. Druk het getal in kilo uit (getal uit 1 : 1.000) :.. kilo 3. Druk het getal in ton uit (getal uit 2: 1.000) :.. ton 4. Bereken hoeveel geld er bespaard kan worden per jaar De eerste tien jaar heeft een school een flink deel van de uitgespaarde energiekosten nodig om de zonnepanelen af te betalen. Maar daarna verdient school nog zeker 15 jaar lang door de gratis stroom van de zon. Bereken nu voor jouw school de besparing in euro s en gebruik daarbij onderstaande tabel. De tabel laat zien hoe de energieprijs die school moet betalen aan de energieleverancier is opgebouwd. Je ziet ook dat hoe meer energie je verbruikt, hoe minder per kilowattuur je hoeft te betalen. Tarief kwh 2018 0-10.000 kwh 10.001-50.000 kwh > 50.001 kwh Kale energieprijs 0,0429 0,0429 0,0429 ODE 3 0,0132 0,0180 0,0048 Energiebelasting 0,1046 0,0527 0,0140 BTW (=belasting op 0,0337 0,0239 0,0130 producten) Totaal 0,1944 0,1375 0,0747 Een school die 10.000 kilowattuur of minder per jaar verbruikt, betaalt dus 0,1944 per kilowattuur. Voor de volgende 40.000 kilowattuur betaalt een school 0,1375 per kilowattuur. De school uit de video met Roebyem verbruikt 35.000 kilowattuur per jaar. De energiekosten voor deze school zijn dan: 10.000 x 0,1944 = 1.944,00 (35.000-10.000) x 0,1375 = 3.437,50 + Totaal 5.381,50 per jaar Dit bedrag bespaart de school dus jaarlijks als zij overstappen op zonnepanelen. 3 ODE is een opslag voor Duurzame Energie en in 2013 door de overheid ingevoerd om de investering in duurzame energie te stimuleren.
Bereken nu de besparing voor jouw school en gebruik hierbij de bedragen uit de tabel. Energieverbruik: kilowattuur per jaar.. 5. Tijd over? Bereken dan hoeveel geld er kan worden bespaard met de zonnepanelen in 25 jaar Bij opdracht 2 heb je de aanschafkosten van zonnepanelen berekend. Bij opdracht 4 berekende je de jaarlijkse besparing in euro s. Als je deze twee getallen door elkaar deelt, dan weet je het aantal jaren dat school nodig heeft om de zonnepanelen terug te verdienen. Dit heet de terugverdientijd. (getal opdracht 2) : (getal opdracht 4) = jaren Hou voor de levensduur van zonnepanelen 25 jaar aan. Daarmee bedoelen we de periode dat zonnepanelen goed werken en veel energie opleveren. Nu je de terugverdientijd weet, kun je ook berekenen hoeveel geld school echt kan verdienen met zonnepanelen. Trek van 25 (levensduur van de zonnepanelen) de terugverdientijd af: 25 -.. =.. jaar Om de totale besparing te berekenen, vermenigvuldig je dit getal met het getal uit opdracht 4. Totale besparing voor school is: (terugverdientijd) x (getal opdracht 4) = euro s Heb je misschien een idee wat school met dit geld zou kunnen doen om de school nog fijner te maken? Schrijf je ideeën hier op: