drs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM

Vergelijkbare documenten
II. VOORSTELLEN VOOR HERZIENING

Reglement auditcommissie NSI N.V.

REGLEMENT RISK- EN AUDITCOMMISSIE N.V. NEDERLANDSE SPOORWEGEN

REGLEMENT van de Audit- en Risicocommissie van de Raad van Commissarissen van coöperatie TVM U.A. en TVM verzekeringen N.V.

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE

Meerwaarde Internal Audit functie. 16 maart 2017

Reglement van de. Audit Commissie van de Raad van Commissarissen. van. Sligro Food Group N.V.

Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1

Reglement Auditcommissie. Veluwonen

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE. Alliander N.V. Vastgesteld door de RvC op 22 februari 2016

Reglement auditcommissie

Reglement auditcommissie ForFarmers N.V.

REGLEMENT AUDIT- EN COMPLIANCECOMMISSIE

Reglement Auditcommissie Financiën

IAF, Fit for Purpose?! Robert Bogtstra & Remko Renes

Reglement Auditcommissie

Reglement commissies raad van commissarissen Ymere 1

Commissarissen Symposium

Bijlage D. Reglement Auditcommissie

Doel Samenstelling en vergaderingen Vergaderingen Taken en bevoegdheden... 5

Reglement Auditcommissie WormerWonen

Reglement Auditcommissie ForFarmers N.V.

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE AVENTUS

HEIJMANS N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE

STEDIN HOLDING N.V. REGLEMENT AUDITCOMMISSIE

Reglement. Auditcommissie Raad van Commissarissen Mn Services N.V.

Reglement Auditcommissie DUNEA N.V.

COMPLIANCE MET DE NEDERLANDSE CORPORATE GOVERNANCE CODE

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V.

fysieke beveiliging onder controle Good Governance op het gebied van fysieke beveiliging Thimo Keizer

Grotendeels nieuw, gedeeltelijk opgenomen in Bpb II.1.3.d) (systeem van

Monitoring Commissie Corporate Governance T.a.v. Prof. dr. J.A. Van Manen Postbus EK Den Haag. Geachte heer Van Manen,

Reglement Auditcommissie

CONTROLSTATUUT WOONSTICHTING SSW

Versie Reglement voor de Auditcommissie Woonstichting Stek

Mozaïek Wonen. Reglement Auditcommissie. Vastgesteld door de RvC op 3 maart 2016

Internal Audit Charter

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VAN ACCELL GROUP N.V.

Reglement audit committee van de raad van commissarissen

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE STICHTING WOONLINIE d.d. 1 januari In dit reglement hebben onderstaande begrippen de navolgende betekenis:

Auditcommissie Reglement 2016

Reglement voor de Auditcommissie

9,65 x 15,8 mm. 4,9 x 5,25 mm

CONTROLSTATUUT STICHTING ANTARES WOONSERVICE

REGLEMENT VAN DE AUDITCOMMISSIE VAN DE RAAD VAN COMMISSARISSEN

Reglement Auditcommissie. AlleeWonen

Reglement audit committee

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE TELEGRAAF MEDIA GROEP N.V.

Reglement van de audit commissie van de raad van commissarissen

Reglement auditcommissie Stichting deltawonen

Reglement voor de Auditcommissie Woningstichting HEEMwonen

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE WONINGBOUWVERENIGING OUDEWATER

Reglement RvC Bijlage D: reglement auditcommissie RvC

REGLEMENT AUDIT- EN COMPLIANCECOMMISSIE VAN LANSCHOT N.V. Vastgesteld door de RvC op 25 augustus 2014

Specifiek Kader voor de Verbonden Partij N.V. Bank Nederlandse Gemeenten (BNG)

REGLEMENT AUDIT, RISK & COMPLIANCE

Reglement Auditcommissie. Kennemer Wonen

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE

Reglement auditcommissie

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen Coöperatie VGZ U.A.

Reglement Auditcommissie. Veluwonen

Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen MN

COMPLIANCE OVERZICHT. Pas-toe-of-leg-uit overzicht EINDHOVEN AIRPORT N.V. INTRODUCTIE

PAS conferentie 2015: Close the Gap Corporate Governance en Internal Audit

GOVERNANCE CODE WONINGCORPORATIES

Reglement auditcommissie

Reglement auditcommissie SOR

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE FINANCIEN STICHTING s HEEREN LOO ZORGGROEP

Inleiding in de geschiedenis, achtergrond en kernbepalingen van de nieuwe Code 13

Reglement voor de Auditcommissie UWOON

REGLEMENT VOOR DE RAAD VAN BESTUUR ACCELL GROUP N.V.

REGLEMENT VOOR DE AUDIT, COMPLIANCE EN RISICO COMMISSIE VAN PROPERTIZE B.V.

Corporate Governance Code

Inhoudsopgave: 1. Raad van Commissarissen Het bestuur De financiële verslaggeving en de positie van de externe accountant...

REGLEMENT van de AUDITCOMMISSIE van de raad van commissarissen van ANWB BV vastgesteld door de RvC op 15 december 2017

Reglement Auditcommissie CIZ

Geachte leden van de rekeningencommissie,

Governancestructuur WonenBreburg. januari 2012, geactualiseerd augustus 2015

Internal Audit Charter BNG Bank

toezicht en toetsing - Raad van Commissarissen Stadgenoot; pagina 1 van 6

van de 11Commissarissen van LOYALIS N.V.

Reglement voor de Auditcommissie Stichting Wonen Wateringen

REGLEMENT AUDITCOMMISSIE RAAD VAN COMMISSARISSEN STICHTING WOONSTAD ROTTERDAM

Reglement voor de Audit Commissie Woonstichting Vooruitgang

IMPLEMENTATIERAPPORT EBN B.V. CODE CORPORATE GOVERNANCE

Reglement auditcommissie

Nederlandse Brandwonden Stichting

Corporate governance code Caparis NV

REGLEMENT AUDIT COMMISSIE BALLAST NEDAM N.V.

Datum Onderwerp Referentie Bijlage(n) Doorkiesnummer 11 juni 2015 Herziening van de Code

PRORAIL B.V. REGLEMENT VAN DE AUDITCOMMISSIE

Woningstichting Samenwerking Vlaardingen. Reglement Auditcommissie Raad van Commissarissen 2016

REGLEMENT AUDIT- EN COMPLIANCECOMMISSIE

Verantwoordingsdocument Code Banken over 2014 Hof Hoorneman Bankiers NV d.d. 18 maart Algemeen

ForFarmers N.V. De implementatie door ForFarmers N.V. van de Nederlandse Corporate Governance Code. Mei Pas toe of leg uit - overzicht

Reglement auditcommissie Woningstichting Simpelveld

Hoe je als onderdeel van De Nederlandse Corporate Governance Code. ook fysieke beveiliging onder controle krijgt

Corporate Governance Code

Corporate Governance Code-matrix AFM 2017

Profielschets Raad van Commissarissen Wonion

Transcriptie:

Governance in een publieke omgeving drs. Martine Koedijk RA RE Gemeenteaccountant Amsterdam Directeur auditdienst ACAM

Inhoud Politieke governance Organisatorische governance IAF in de code en het publieke bestel

Politieke governance

Politieke governance Gemeenteraad: kaderstellend (beleid vaststellen) en controlerend B&W: beleid uitvoeren en verantwoording daarover afleggen Voorjaarsnota, begroting, najaarsnota, jaarrekening Diversiteit aan rapporten IT: ENSIA (vanaf 2018)

GEMEENTERAAD REKENINGENCOMMISSIE GEMEENTERAAD REKENKAMER / OMBUDSMAN COLLEGE VAN B & W Ambtelijke organisatie JAARREKENINGCONTROLE NIVEAU 4

politiek=publiek=openbaar!

Organisatorische governance B&W: bestuur Gemeentelijke managementteam Linking pin is gemeentesecretaris 3 lines of defences

GEMEENTERAAD REKENINGENCOMMISSIE GEMEENTERAAD REKENKAMER / OMBUDSMAN GEMEENTELIJK MANAGEMENTTEAM ORGANISATIEONDERDELEN (resultaatverantwoordelijke eenheden incl. stadsdelen) PROJECTEN TREASURY COLLEGE VAN B & W RISICOMANAGEMENT BELEIDSCONTROL JURIDISCHE CONTROL BEDRIJFSVOERINGS- CONTROL FIN, ICT, P incl. VERBIJZ. INTERNE CONTROLE FISCALE CONTROL CONCERN AUDITCOMMISSIE CONCERNAUDITPROGRAMMA JAARREKENINGCONTROLE NIVEAU 1 NIVEAU 2 NIVEAU 3 NIVEAU 4

Onafhankelijkheid? Benoeming gemeenteaccountant (en daarmee directeur auditdienst) door gemeenteraad ( sterker dan code?!) Geen beloningsinstrumenten Geen adviesopdrachten Escalatieroute tot hoogste niveau (toegang tot college, toegang tot raad) Dienst apart gepositioneerd rechtstreeks onder GS

IAF in de code Taak en rol auditcommissie De interne audit functie heeft als taak de opzet en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen te beoordelen. Het bestuur is verantwoordelijk voor de interne audit functie. De raad van commissarissen houdt toezicht op de interne audit functie en heeft regelmatig contact met diegene die de functie vervult. Benoeming CAE Het bestuur benoemt en ontslaat de leidinggevende interne auditor. Zowel de benoeming als het ontslag van de leidinggevende interne auditor wordt, samen met een advies van de auditcommissie, ter goedkeuring voorgelegd aan de raad van commissarissen Beoordeling IAF Het bestuur beoordeelt jaarlijks de wijze waarop de interne audit functie de taak uitvoert en betrekt hierbij het oordeel van de auditcommissie

IAF in de code -2- Werkplan De interne audit functie stelt een werkplan op en betrekt hierbij het bestuur, de auditcommissie en de externe accountant. Het werkplan wordt ter goedkeuring voorgelegd aan het bestuur en vervolgens aan de raad van commissarissen. In dit werkplan wordt aandacht besteed aan de interactie met de externe accountant. Uitvoering De interne audit functie beschikt over voldoende middelen om het werkplan uit te voeren en heeft toegang tot informatie die voor de uitvoering van haar werkzaamheden van belang is. De interne audit functie heeft direct toegang tot de auditcommissie en de externe accountant. Vastgelegd wordt op welke wijze de auditcommissie door de interne audit functie wordt geïnformeerd. Rapportages De interne audit functie rapporteert onderzoeksresultaten aan het bestuur, rapporteert de kern van de resultaten aan de auditcommissie en informeert de externe accountant. In de onderzoeksresultaten van de interne audit functie wordt in ieder geval aandacht besteed aan: gebreken in de effectiviteit van de interne risicobeheersings- en controlesystemen; bevindingen en observaties die van wezenlijke invloed zijn op het risicoprofiel van de vennootschap en de met haar verbonden onderneming; en tekortkomingen in de opvolging van aanbevelingen van de interne audit functie.

Taak interne audit functie De interne audit functie heeft als taak de opzet en de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen te beoordelen. Het bestuur is verantwoordelijk voor de interne audit functie. De raad van commissarissen houdt toezicht op de interne audit functie en heeft regelmatig contact met diegene die de functie vervult. Moet de gemeenteraad (met de rekeningencommissie als auditcommissie) de rol van de RvC invullen? Waarom wel/waarom niet? Wat betekent dit voor de governance?

Stelling Als de rapporten van de interne auditfunctie in het publieke domein standaard openbaar worden, krijgt de auditfunctie een externe werking en verliest haar interne kracht.